«Վրաստանը չէր կարող թույլ տալ բախումներ հայերի և ադրբեջանցիների միջև Վրաստանում: Դա անկանխատեսելի հետևանքներ կարող էր ունենալ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Կովկասյան տուն» կենտրոնի ղեկավար, վրաց փորձագետ Գեորգի Կանաշվիլին՝ անդրադառնալով հայ-վրացական հարաբերություններին:
Նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր շնորհակալական հեռագրեր է հղել Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության Նախագահ Յոախիմ Գաուկին, Կանցլեր Անգելա Մերկելին և Բունդեսթագի նախագահ Նորբերտ Լամերտին՝ Գերմանիայի Բունդեսթագի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևի ընդունման կապակցությամբ:
«Գերմանիայի խորհրդարանը որակեց հայերի կոտորածը որպես ցեղասպանություն` բարկացնելով Թուրքիային». այսպիսի վերտառությամբ է հոդվածը հրապարակել New York Times-ը: «Այն ընդունեց խորհրդանշական, սակայն ոչ դյուրին բանաձեւ` որակելով Օսմանյան Թուրքիայի կողմից 1915 իրականացրած հայերի կոտ որածները որպես ցեղասպանություն. մի քայլ, որը սրում է Թուրքիայի հետ հարաբերությունները այն ժամանակ, երբ Եվրամիությունը վերջինիս աջակցության կարիքն ունի փախստականների ճգնաժամը կարգավորելու հարցում»,- գրել է New York Times-ը:
Գերմանիան մոտեցել է Ռուսաստանի դիրքորոշմանը՝ ընդունելով 1915թ. Օսմանյան Կայսրությունում հայերի նկատմամբ ցեղասպանությունը դատապարտող բանաձևը: «Ռիա Նովոստիի» փոխանցմամբ՝ այս մասին ասել է ՌԴ ԱԳ նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան: Նա հիշեցրել է, որ այդ հարցում Ռուսաստանի դիրքորշումը շատ հստակ է:
«Վարշավայում լուրջ որոշուներ են կայացվելու»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց կովկասյան և Կենտրոնական Ասիայի անվտանգությամբ, հետսովետական երկրներում էներգետիկ հիմնահարցերով զբաղվող, Լոնդոնի «Քինգզ» քոլեջի դոկտոր Թրեյսի Ջերմանը՝ անդրադառնալով Վարշավայում կայանալիք ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովի օրակարգին ու Հայաստանի մասնակցության ձևաչափին։
Գերմանիան, ճանաչելով Օսմանյան Կայսրության կողմից Հայոց ցեղասպանության կազմակերպման և իրագործման փաստը, ընտրել է քաղաքակիրթ երկրների ճանապարհը: Ինչպես հաղորդում է Lenta.ru-ն այս մասին` ասել է ՌԴ Դաշնության խորհրդի պաշտպանության և անվտանգության կոմիտեի փոխնախագաh Ֆրանց Կլինցևիչը:
Չեխիայի Հանրապետության Լիդիցե քաղաքում մայիսի 31-ին hանդիսավոր պայմաններում բացվեց 44-րդ միջազգային մանկական ցուցահանդեսը, որի թեման էր «Դպրոցը և կրթությունը»: Այս տարի ցուցահանդեսին մասնակցել են 77 երկիր, որտեղից ներկայացվել է 18075 աշխատանք:
Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարությունը պաշտոնական հայտարարություն է արել Բունդեսթագում Հայոց ցեղապանության մասին բանաձևի ընդունման առնչությամբ: Թուրքիայի ԱԳՆ-ն Գերմանիայի քայլը բնորոշել է հերթապահ ձևակերպումներով` անվանելով այն «ամոթալի»:
Մոլդովայում չորս մարդ Է զոհվել ռումինական շտապ բուժօգնության ուղղաթիռի (SMURD) կործանման հետեւանքով: Այս տեղեկատվությունը ՏԱՍՍ-ին պաշտոնապես հաստատել են Մոլդովայի առողջապահության նախարարությունում:
Գերմանիայի Կանաչների կուսակցության համանախագահ Ջեմ Օզդեմիրը Բունդեսթագում Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձևի ընդունումից հետո հարցազրույց է տվել գերմանական Deutsche Welle գործակալությանը` ասելով, որ այդ որոշմամբ Գերմանիան վերջապես ստանձնել է իր պատասխանատվությունը Ցեղասպանության հարցում:
Եվրամիությունը եւ ԱՄՆ-ը համաձայնագիր են ստորագրել քրեական գործեր հետաքննելիս երկու կողմերի իրավապահ մարմինների համագործակցության ժամանակ անձնական տվյալները պաշտպանելու վերաբերյալ: Այս մասին ասված է Եվրահանձնաժողովի (ԵՀ)՝ Բրյուսելում տարածված հայտարարության մեջ:
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինն ստորագրել Է բնական գազի, նավթամթերքների եւ չմշակված բնական ալմաստների մատակարարումների ոլորտում Ռուսաստանի եւ Հայաստանի համագործակցության համաձայնագրում փոփոխություններ կատարելու վերաբերյալ արձանագրության վավերացման մասին օրենքը
Գերմանիայի Բունդեսթագը խոնարհվում է Օսմանյան Կայսրությունում ավելի քան 101 տարի առաջ հայերի և այլ քրիստոնյա փոքրամասնությունների նկատմամբ իրագործված տեղահանությունների և կոտորածների զոհերի առջև: Նա դատապարտում է ժամանակի երիտթուրքական կառավարության հանցագործությունները, որոնք հանգեցրեցին հայերի գրեթե լիակատար բնաջնջմանը Օսմանյան Կայսրությունում: Նույն ճակատագրին արժանացան նաև այլ քրիստոնյա ժողովուրդների խմբեր՝ հատկապես ասորի/արամեացի և քաղդեացի քրիստոնյաները:
Բունդեսթագում Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձևի ընդունումից հետո նիստի դահլիճում գտնվող հայերը իրենց շնորհակալությունը հայտնող պաստառներ են բարձրացրել: Բացի գրությունից` Բունդեսթագում ներկաները բարձրացրել են Հայաստանի դրոշը:
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը (ՄԻԵԴ) այսօր հրապարակել է ադրբեջանցի իրավապաշտպաններ Լեյլա եւ Արիֆ Յունուս ամուսինների գործով վճիռը, որում ՄԻԵԴ-ը ճանաչել է Եվրոպական համաձայնագրի 3-րդ հոդվածով (խոշտանգումների արգելում) նրանց իրավունքների խախտումն Ադրբեջանում:
Գերմանական Բունդեսթագի կողմից պաշտոնապես Հայոց ցեղասպանության ճանաչումն ու դատապարտումը միջագային հանրության ուշադրությունն է սևեռում այն հանգամանքի վրա, որ ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման շարունակում է աջակցել Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականությանը դեռևս անպատիժ հանցագործության համար: Այս մասին ասված է ԱՄՆ Հայ դատի հանձնախմբի տարածած հայտարարության մեջ:
ՆԱՏՕ-ում հուսով են, որ Թուրքիայի եւ Հայաստանի միջեւ հարաբերությունները կնորմալանան: Այս մասին հայտարարել է Հյուսիսատլանտյան դաշինքի գլխավոր քարտուղար Ենս Ստոլտենբերգը՝ մեկնաբանելով ավելի վաղ Բունդեսթագի կողմից բանաձեւի ընդունումը, որով Օսմանյան կայսրությունում հայերի կոտորածները ճանաչվել են ցեղասպանություն:
Գերմանիայի կառավարությունը մտադիր է նպաստել Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ երկխոսության հաստատմանը, այդ թվում՝ Օսմանյան կայսրությունում տեղի ունեցած իրադարձությունների իմաստավորման հարցի շուրջ: Այս մասին հայտարարել է Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը՝ մեկնաբանելով Բունդեսթագի կողմից Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձեւի ընդունումը:
Թուրք ժողովուրդը պետք է ազնվորեն առերեսվի իր անցյալին, ամոթ չէ այլ ուղակի անհրաժեշտություն է: Եվ նրանք պետք է վերջնականապես հասկական, որ Երիտթուրքերը հերոսներ չէին, այլ ռազմական հանցագործներ, որոնք պլանավորեցին և իրագործեցին հայ և մյուս ժողովուրդների ցեղասպանությունը:
Թուրքիան սպասում է Գերմանիայի Բունդեսթագի` Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևի տեքստին` հետագա քայլերը հստակեցնելու համար: Այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի վարչապետ Բինալի Յըլդըրըմը` ասելով, որ Գերմանիայում Թուրքիայի դեսպանը հետ է կանչվել խորհրդակցությունների համար: «Որոշման տեքստը ամբողջությամբ տեսնելուց հետո մեկ վայրկյան անգամ չենք հապաղի քայլեր ձեռնարկելու հարցում»,- ասել է նա:
Բունդեսթագում Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող բանաձևի քննարկման ժամանակ ՔԴՄ/ՔՍՄ խմբակցության պատգամավոր Մարտին Պաթզոլդը հայտարարեց, որ իր մայրը ծնվել է Հայաստանում և դահլիճում հետևում է քննարկմանը:
Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը Գերմանիայի ներքին գործն Է համարել այն փաստը, որ այդ երկիրը ճանաչել Է 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում հայերի ցեղասպանությունը:
Գերմանիայի Բունդեսթագի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևի ընդունման առիթով Բեռլինում հավաքված հայերը քոչարի են պարել:
«Ուրախալի է, որ այսօրվա Թուրքիայում մարդիկ կան, ում նպատակն է հայերի հանդեպ կատարվածը ճանաչել ու դրա հետ հաշտվել: Մեր հայտով ուզում ենք աջակցություն ցուցաբերել այդ քաջ և արի տղամարդկանց և կանանց: Մենք համատեղ կաշտատենք այն ուղղությամբ, որ Օսմանյան կայսրությունում տեղի ունեցածը Թուրքիայի կառավարության կողմից վերաիմաստավորվի օգուտ հայերի ու թուրքերի` ի նպաստ համատեղ ու խաղաղ կեցության այս տարածաշրջանում»,- ասաց Վայլերը:
«Բունդեստագում ընդունված բանաձևը թույլ էր, անուղղակի, այնուամենայնիվ ենթադրում է Հայոց ցեղասպանության փաստի ճանաչում Բունդեստագի անդամների կողմից»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Բեռլինի Ազատ համալսարանի դասախոս, հայագետ, Գերմանիայի Ցեղասպանության ճանաչման աշխատանքային խմբի անդամ Ժիրայր Քոչարյանը՝ անդրադառնալով Գերմանիայի խորհրդարանի կողմից Հայոց ցեղասպանության փաստի ճանաչմանը:
«Համոզված եմ, որ 100 տարի առաջ տեղի ունեցած ծանրագույն հանցագործությունը ճանաչելու եւ դատապարտելու շնորհիվ հնարավոր է կանխել մարդկության դեմ նոր ցեղասպանությունների իրագործումը: Այս քայլով Գերմանիան վերահաստատեց իր հավատարմությունը ժողովրդավարական արժեքներին եւ մարդու իրավունքների պաշտպանությանը»,-ընդգծել է Էդուարդ Շարմազանովը:
Նա գործընկերներին կոչ արեց չմտածել, որ, արտասանելով ցեղասպանություն բառը, վիրավորում են թուրք ժողովրդին: «Պայքարեք նրա համար, որ կարողանաք այդ բառը հնչեցնել, որովհետև դա պատասխանատվության հասնելու միակ ուղին է: Թուրքիայի երիտասարդներն արդեն ավելի շատ են խոսում այս թեմայի մասին, ինչը հայ և թուրք ժողովուրդների հաշտեցման նոր հույսեր է տալիս»,- եզրափակեց պատգամավորը:
Հայաստանը ողջունում է Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության Բունդեսթագի կողմից հայերի և այլ քրիստոնյա ժողովուրդների դեմ իրականացված ցեղասպանության վերաբերյալ բանաձևի ընդունումը։
«Սենում ջրի մակարդակի բարձրացումը Փարիզի սահմանագծում տեղի Է ունենում կտրուկ տեմպերով, եւ արդեն այսօրվա ընթացքում մակարդակը կարող Է հասնել 5,6 մետրի նշագծին»,- ասված Է հայտարարության մեջ:
Գերմանիայի Բունդեսթագն ընդունեց Հայոց ցեղասպանության ճանաչման բանաձևը, որն ունի «1915 թ. հայերի և մյուս քրիստոնյա փոքրամասնությունների ցեղասպանության հիշատակի և ոգեկոչման մասին» անվանումը: