Հայաստանը գտնվում է չբարձրաձայնվող, արհամարհվող ճգնաժամում։ Դա հաղթահարելու համար, ի թիվս այլ անելիքների, գուցե առաջին հերթին՝ անհրաժեշտ է բազմաթիվ գաղափարների, հատկապես՝ կաղապարների, մտածողության, աշխարհայացքի և էլի շատ հասկացությունների վերարժևորում։ Սակայն դա անելուց առաջ, կենսականորեն կարևոր է «ցանկապատի կառուցումը» կամ ներքին սահմանազատումը, որի դեպքում՝ ամրագրելով անսակարկելի արժեքներն ու կառուցակարգերը, արտաքին սահմանազատումը կարող է սպասարկել ցանկապատից/սահմանից ներս գտնվող ամենայնի շահերի սպասարկմանը, և ոչ թե՝ հակառակը, ինչը տեղի է ունենում այսօր։
2024 թվականի հունիսի 24-ից 28-ը Սահմանադրական դատարանի պատվիրակությունը՝ ՍԴ դատավոր Վահե Գրիգորյանի գլխավորությամբ գտնվել է Միացյալ Նահանգներում։
«Վերելք» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը նկատում է՝ Ադրբեջանը նույնիսկ չէր էլ կարող երազել, որ ոչ միայն այլ միջնորդներից կհրաժարվեն, ոչ միայն ուղիղ կբանակցեն Հայաստանի հետ, այլև Ադրբեջանի դաշնակից Թուրքիան կներգրավվի որպես միջնորդ, և այս ամենը՝ Հայաստանի իշխանությունների ձեռամբ, որոնք, ըստ Խալաթյանի՝ պատրաստ են գնալ Բաքվի և Անկարայի հետ ցանկացած զիջման:
Տպավորություն է, որ Հայաստանում ոչ այնքան տնտեսություն է, որքան՝ տնտեսության իմիտացիա: Կամ, հայաստանյան տնտեսությունն իր գերակշռող մասով ավելի շուտ հենց տեսություն է, քան գործնական աշխատանք, որը համակարգային իմաստով ամրացնում է պետության կենսունակությունն ու դիմադրունակությունը, բայց ոչ թե սպառելով այլ տեղերում ստեղծված բարիքը, այլ՝ ստեղծելով բարիք:
Ստամբուլում ավարտված «3+3» (Թուրքիա, Ռուսաստան, Իրան, Հայաստան և Ադրբեջան) ձևաչափով հանդիպումից հետո Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը հայտարարեց, որ Ռուսաստանը, Թուրքիան և Իրանը Հայաստանին ու Ադրբեջանին առաջարկել են օգտագործել «3+3» հարթակը խաղաղ պայմանագրի վրա աշխատանքն ավարտելու համար:
Ի՞նչ է կարծում Հայաստանի դեմ «հաղորդում տվող» Ալեն Սիմոնյանը, ՀՀ սահմանադրությունը փոխելու, Անկախության հռչակագրին հղումը վերացնելու Ադրբեջանի պահանջը լեգիտի՞մ է, կամ դրա չկատարման դեպքում Հայաստանի վրա հարձակվելը լեգիտի՞մ է համարվելու: Չմոռանանք, որ 2020 թվականի պատերազմից հետո Ադրբեջանն օկուպացրել է ՀՀ ինքնիշխան տարածքները, որից չի պատրաստվում դուրս գալ, Հայաստանն էլ ուժով դուրս հանելու մտադրություն չունի, իսկ թե ինչ կարող է լինել այդ տարածքների հետ, երբ դա ՀՀ իշխանությունները փորձելու են ստանալ սահմանազատման գործընթացով, ավելորդ է ասել:
Մինչ Երևան-Բաքու բանակցային գործընթացը և, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման գործընթացը փակուղում է՝ ծանր ռեգիոնալ ու աշխարհաքաղաքական հնարավոր զարգացումների ֆոնին, ՀՀ իշխանավորները չեն դադարում անել հայտարարություններ, որոնք ականջահաճո են Ադրբեջանին։
«Եթե պետք լինի, ապա մենք սպառելու ենք ներպետական ատյաններն ու դիմելու ենք միջազգային դատական ատյաններին: Հասնելու ենք նրան, որ Հաագայի դատարանում դա համարվի մարդկության դեմ կատարված հանցագործություն: Մեզ համար անընդունելի է ու խիստ վիրավորական, որ մեզ չեն համարում ՀՀ քաղաքացիներ»,- ասացին մեզ դիմած արցախցի մեր հայրենակիցները:
«Եթե Սյունիքում իսկապես 1987 թվականի քարտեզներով գնան սահմանագծման, ապա հայկական կողմը որևէ բան չի տալու Ադրբեջանին, հակառակը՝ Ադրբեջանը պետք է այդ տարածքներում ազատի հայկական տարածքները։ Հայկական կողմը միայն Տավուշում ուներ շատ փոքր ադրբեջանական հատված իր վերահսկողության տակ, այլ տարածքներում չունի, Ադրբեջանը պետք է ազատի մեր տարածքները։ Եթե հայկական կողմը կարողանա առաջ տանել այս գործընթացը, ապա մենք միայն շահող դուրս կգանք։ Ադրբեջանը Հայաստանից զավթել է 230-240 քկմ, պետք է վերադարձնի»,- շեշտեց Ռուբեն Գալիչյանը։
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացում միայն մեկ քարտեզին հղում տալը ռիսկային կլինի: Այս մասին ասաց Հայաստանի փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն ԱԺ արտաքին հարաբերութունների հանձնաժողովի նիստում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգը վավերացնելու նախագծի քննարկմանը:
Հայաստանն ու Ադրբեջանը պետք է շանս ունենան բանակցություններն անցկացնելու երկկողմ ձևաչափով` առանց երրորդ կողմի միջնորդության։ Այս մասին այսօր ԱԺ–ում արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի հերթական նիսի ժամանակ հայտարարեց ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը։
Վարդենիսում առաջին ձյունն է տեղացել, շատ գյուղերում բնակիչները դեռևս չեն հասցրել հավաքել բերքը, մասնավորապես՝ կարտոֆիլը։
Թե հայ-ադրբեջանական սահմանի որ հատվածում կլինի սահմանազատման հաջորդ գործընթացը, դեռ հայտնի չէ։ Այս մասին այսօր հայտարարեց ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի հերթական նիստում։
Պատրաստվում են հաջորդ տարվա սկզբից Երևանի քաղաքային տրանսպորտը 2-3 անգամով թանկացնել, տրանսպորտի թանկացման դեմ ժամանակին կուրծք ծեծող Տիգրան Ավինյանն ասում է՝ դա մարդկանց բյուջեի վրա էական ազդեցություն չի ունենա. Մի մասի համար տրանսպորտի գինը նույնիսկ կիջնի, մյուս մասի համար էլ մի փոքր կավելանա։
Իշխանության գալուց հետո նորօրյա պաշտոնյաների կյանքն ու կենցաղը մի այլ կարգի է փոխվել։ Ոչ միայն հարստացել են, փողի ու թանկարժեք բնակարանների, բիզնեսների տեր են դարձել, այլև արդեն չեն բավարարվում «հասարակ պադավատներով» աշխատանքի գնալ։ Պիտի նորը լինի, թանկարժեք լինի, բարձր դասի լինի։ Հարկատուների հաշվին միլիոններ ու միլիարդներ են ծախսում՝ ծառայողական մեքենաներ գնելու համար։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, ԱՄՆ Լիհայի համալսարանի պրոֆեսոր Արմեն Գրիգորյանն է։
Ցանկացած տնտեսական գործունեության համար հավասար մրցակցային միջավայր ստեղծելու գործում առանձնահատուկ դեր ունի Պետեկամուտների կոմիտեն։ ՊԵԿ-ի գործողություններից է կախված, թե որքանով մրցակցային միջավայրը հավասար կլինի հարկատուների համար. բոլորը կգործեն նույն հարկային դաշտո՞ւմ, թե՞ կլինեն արտոնյալներ։
«Միջազգային օրենքի տեսանկյունից Հայաստանը մտնում է սարսափելի հակասության մեջ: Մի կողմից նա հակասության մեջ է մտնում Նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության հետ, մյուս կողմից՝ ռուս-թուրքական, ավելի ճիշտ՝ 1921թ. թուրք-բոլշևիկյան պայմանագրի հետ: Հիմա, ասենք թե, դու ռուս սահմանապահներին քշեցիր, բայց չէ՞ որ այդ սահմանը պահվում է 1921թ. պայմանագրով»։
Պայթյունից հետո Ստեփանակերտում տիկին Նաիրան մնացել էր մեն-մենակ, բոլոր հարևաններն արդեն դուրս էին եկել, ինքն էլ ստիպված սեպտեմբերի 27-ի ուշ երեկոյան հայտարարություն է տարածել, որ Արցախից դուրս եկողներից մեկն իրեն բերի Հայաստան։ Արձագանքել է արցախցի մի երիտասարդ, ով իր ընտանիքի հետ միասին տիկին Նաիրային հասցրել է Հայաստան։
Մինչև վերջերս իշխանություններն առիթ էին փնտրում հայտարարելու, թե Հայաստանի տնտեսությունը դարձել է աշխարհի ամենաարագ աճող տնտեսություններից մեկը։ Ասում էին՝ աճի ցուցանիշով հայտնվել ենք առաջատարների տասնյակում. 9-րդն էր, հետո դարձավ 4-րդը։ Այս տարի նույնիսկ ավելի բարձր տեղի հույսեր էին փայփայում։
Մտքումս զուգահեռներ անցկացրեցի, թե ինչպես է շունս կռիվ տալիս նրա համար, ինչ իրենն է, ինչպես է պատրաստ վերահաստատել իր ազդեցությունն իր արեալում, ինչպես է պաշտպանում իր օջախը նիկոլական խայտառակ զիջողականության, քայքայիչ անհայրենիքության, ստոր սահմանապղծության հետ։
ԱԺ պատգամավոր, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը, 168․am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Կառավարության կողմից հաստատված ռազմավարությանն ու Նիկոլ Փաշինյանի առաջ բերած թեզերի օբյեկտիվությանը՝ նկատեց, որ ժողովրդագրության հիմնական ցուցնիշներն այս իշխանության օրոք՝ նախորդ 6 տարիներին, ոչ միայն կտրուկ վատթարացել են, այլև դրանց համար երկարաժամկետ ու էական ռիսկեր են ձևավորվել, և այդ ռիսկերն ապագայում ապախթանելու են ժողովրդագրական զարգացումները։
Ու այսքանից հետո նիկոլական «խորհրդարանի խոսնակը» փորձում է արդարացնել Ալիևի հանցավոր քայլերը Ադցախի ժողովրդի նկատմամբ ՄԱԿ ԱԽ բանաձևերի առկայությամբ։
Վերջին ամիսներին քվադրոբերների թեման այնքան ակտուալ է, որ դրա մասին խոսում են նաև միջազգային քաղաքական գործիչները: Թեման հատկապես ակտուալ է Ռուսաստանում, բայց մեծ տարածում է գտել նաև հայ երեխաների շրջանում:
Կրծքագեղձի քաղցկեղը հստակ զարգացման պատճառ չունի։ Հիվանդության միայն 20 տոկոսն է պայմանավորված ժառանգական մուտացիայով, որի դեպքում որոշակի տարիք հետո նույնիսկ խորհուրդ է տրվում ապահովության համար հեռացնել կրծքագեղձերը։ 80 տոկոսի դեպքում հիմնականում համարվում է առաջին անգամ ի հայտ եկող հիվանդություն։ Պատճառները զանազան են․ շրջակա մթնոլորտը, սնունդը․․․ քաղցկեղածին նյութերն այսօր շատ են և՛ մեր սննդում, և՛ օդում, ու ինչ-որ մի պահի գենային մակարդակում գնում է վնասում, և ձևավորվում են քաղցկեղային բջիջները։
Այս գիշեր Երևանի տարբեր հատվածներում, այդ թվում աղբամանների վրա, փակցվել են Սահմանադրական դատարանի այն դատավորների նկարները, որոնք կայացրել են չարաբաստիկ որոշումը, համաձայն որի, Անկախության հռչակագրի դրույթները ՀՀ Սահմանադրության մեջ համարվելու են իրավական ուժ չունեցող։
«Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է ամեն գնով մի թուղթ ստանալ Ալիևից՝ վրան գրված՝ Խաղաղություն, որպեսզի սպասվող ընտրություններին կարողանա այդ թուղթը վաճառել հայ հասարակության վրա՝ ձայներ ստանալու նպատակով։ Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է մինչև 2050 թվականն իշխել և դառնալ Աթաէրմենի՝ Աթաթուրքի օրինակով՝ իր հռչակած նոր Հայաստանում»:
«Ծնվել է Արցախյան 44-օրյա պատերազմի հերոս Ռադիկ Հովակիմյանի եղբայրը», «Ծնվել է 44-օրյա պատերազմի հերոս Հարութ Հովհաննիսյանի քույր Նարեն», «Ծնվել է 44-օրյա պատերազմի նահատակ-հերոս Գաբրիել Ավետիսյանի քույրը», «Ծնվել է Արցախյան 44-օրյա պատերազմում անմահացած հերոս Նարեկ Ասատուրյանի եղբայրը՝ Լեոն», «Ծնվել է 44-օրյա պատերազմի անմահ հերոս Արշամ Մանուկյանի քույրը», «Ծնվել են 44-օրյա պատերազմի հերոս Լևոն Մարտիրոսյանի զույգ քույրերը»․․․
«Եկե՛ք թարմացնենք բոլորի հիշողությունը։ Այդ օրերին ԱՄՆ-ից Երևան վերադարձած Սերժ Սարգսյանը քառօրյա պատերազմի ժամանակ հավաքեց Եվրամիության բոլոր դեսպաններին, ասաց, որ սա ագրեսիա է Արցախի ու խաղաղության դեմ, ու ասաց, որ եթե Ադրբեջանը չդադարեցնի իր այդ գործողությունները, Հայաստանը ստիպված կլինի ճանաչել Արցախի անկախությունն ու բոլոր հնարավոր միջոցներով պաշտպանել նրան։ Դեսպաններին Սերժ Սարգսյանն ասաց՝ գնացե՛ք, ձեր մայրաքաղաքներում ասեք։ Այստեղ որևէ խնդրանք տեսնո՞ւմ եք։ Բացեք այդ օրերի լրատվամիջոցները և կարդացեք»,- ասաց ԱԺ նախկին փոխնախագահը:
Այս ընտանիքում սովորական բան է ՔՊ-ական վերնախավի մտերմություն անելը: Երկու տարի առաջ էլ Եվա Առաքելյանն ու ամուսինը՝ ԲԴԽ նախագահ Կարեն Անդրեասյանը, երջանիկ դեմքով, առանց մտահոգվելու, որ կողմնակի դիտորդի մոտ կարող է ոչ կանխակալ դատավորի ընկալում ունենալ, միևնույն սեղանի մոտ Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի ու նրա կնոջ հետ էր լուսանկարվել ՔՊ-ական Վայոց ձորի նախկին մարզպետ Տրդատ Սարգսյանի հարսանիքի ժամանակ: