«Հունվարի 1-ից մենք անդամակցեցինք ԵՏՄ-ին և ճիշտ արեցինք։ Դեռ 2 տարի առաջ, երբ սկսվեցին քննարկումներն անդամակցության շուրջ, ես ասել եմ, որ մրցակցային տեսանկյունից ՀՀ-ի համար դեռևս վտանգավոր է ինտեգրվել եվրոպական կառույցներին, և դա է ապացուցում Հունաստանի օրինակը, որը չկարողացավ դիմակայել ավելի արդյունավետ գերմանական և միջին եվրոպական տնտեսություններին»:
Ժամանակն է, որ Հայաստանի իշխանությունը սկսի ուղիներ մտածել Եվրասիական միությունից դուրս գալու մասին, այլապես ինչ-որ պահի Հայաստանին դուրս կհրավիրեն այնտեղից, և ԵՏՄ-ին ՀՀ-ի անդամակցության պայմանագիրն իրենց հետ Երևան կբերեն ՀԱՊԿ խաղաղապահները: Լեռնային Ղարաբաղ ուղևորվելու ճանապարհին, բնականաբար:
«Դելոյթ և Տուշ ԱՊՀ»-ն հիշեցնում է, որ երբ 2014թ. սկզբին Ընկերության վարկային պորտֆելը գերազանցեց նրա ակտիվների 60%-ը, այն ստիպված էր կասեցնել էլեկտրաէներգիա արտադրող ընկերություններին (հատկապես` պետական հսկողության ներքո գտնվող) վճարումները։ Եթե պարզ ասենք` սա նշանակում է` վերջ։ Ճիշտ է` առջևում դեռ 2 փուլ էլ կա, սակայն գլխավոր հարցերի պատասխանները տրված են։
Արևմուտքը պետք է Հայաստանին ռազմաքաղաքական երաշխիքներ տա առ այն, որ ՆԱՏՕ-ի հետ հարաբերությունների էլ ավելի սերտացման դեպքում, ինչին ձգտում է նույն Արևմուտքը, կապահովի ոչ միայն՝ Հայաստանի, այլ նաև՝ Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգությունը: Ոչ միայն Ադրբեջանի ու Թուրքիայի, այլ առաջին հերթին՝ Ռուսաստանի անուղղակի ոտնձգություններից:
Այսօր կառավարության նիստի սկզբում ՀՀ վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանն անդրադարձավ «Դելոյթ և Տուշ ԱՊՀ» ՓԲԸ-ի ներկայացրած հաշվետվությանը:
Նախագահ Սերժ Սարգսյանը ելույթ է ունեցել ԱՄՆ Կոնգրեսում կազմակերպված ընդունելության ժամանակ:
Թեև պաշտոնապես հայտարարվում է, որ այդ զորավարժությունները նախատեսված են եղել դեռ նախորդ տարվանից, սակայն, անկախ դրանից, հատկապես այս օրերին, ղարաբաղյան հակամարտության գոտում ու հատկապես հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցող իրադարձությունների ֆոնին՝ ՀԱՊԿ խաղաղարար ուժերի որևէ միջոցառման անցկացումը Հայաստանում, մեղմ ասած, ծաղրի է նման:
Հարցը՝ ո՞ւմ կողմից են կառավարվում հայ պաշտոնյաները, ամենևին հռետորական չէ: Հաշվի առնելով այն խայտառակ վիճակը, որում թե՛ արտաքին քաղաքական, թե՛ տնտեսական, թե՛ մնացած առումներով՝ հայտնվել է Հայաստանը, այդ հարցն առավել քան արդիական է, և հայ հասարակությունն իրավունք ունի ստանալ այդ հարցի պատասխանը, որը, հնարավոր է, գիտի նաև ԱՄՆ-ի դեսպանը:
«Տաշիր» ընկերությունների խումբը և «Ինտեռ ՌԱՕ» ընկերությունը համաձայնագիր են ստորագրել՝ Հայաստանի Հանրապետությունում էլեկտրաէներգետիկ ակտիվների առքուվաճառքի վերաբերյալ։
Այս պայմաններում որքան էլ վատ է հնչում՝ երկրորդական է դառնում նաև հարցը՝ կհաղթե՞նք Ադրբեջանին հնարավոր պատերազմի դեպքում, թե՞ ոչ, քանի որ այսպիսի որոշումներով պարտվում ենք ավելի կարևոր՝ «ներքին պատերազմում»: Փաստորեն, Հայաստանը կարող է հաղթել Ալիևին, սակայն չի կարողանում հաղթել Լիսկային, որի մարսած լկտիությունների ու դրանց արդյունքում սպանված քաղաքացիների հաշիվը հասարակությունն արդեն կորցրել է:
Սակագնի բարձրացման վերաբերյալ կարգավորող մարմնի որոշումը մեր տեսանկյունից համարվում է հիմնավորված…
Հաշվի առնելով իրավիճակի լրջությունը, հազիվ թե նման հայտարարություններն արվում են՝ առանց հետագա քայլերը հաշվարկելու:
«Կա՞ որևէ բանական արարած, ով կարող է որևէ չխեղված տրամաբանություն ցույց տալ նման վայրագության մեջ: Մեզ համար արդեն ակնհայտ է՝ Ադրբեջանի ղեկավարությունը անդառնալիորեն կորցրել է ոչ միայն իրականության զգացողությունը, այլև մարդկային բոլոր նորմերը»:
«Եկեք հասկանանք՝ ինչ կազմակերպություն է: Կոլեկտիվ բառի էլեմենտն այնտեղ ընդհանրապես գոյություն չունի: Շատ ժամանակ մենք անիմաստ շահարկում ենք և ՀԱՊԿ-ին մեծ կարևորություն ենք տալիս: Եթե նայում ես, նույն ՆԱՏՕ-ն, ԵԱՀԿ-ն ՀԱՊԿ-ի հետ չեն աշխատում, նույն ՄԱԿ-ը ՀԱՊԿ-ի հետ չի աշխատում ու չի ընկալում այդ կազմակերպությանը»:
Փաստացի պատերազմի դաշտում` թշնամու կրակոցների տակ գտնվելով, մեկս մյուսի կոկորդն ենք կրծում, իրար վիրավորում, պիտակավորում, դավաճանում, իրարից բամբասում, ծեծում ու սպանում, ամեն կարևոր ու անկարևոր պատճառով, ինչպես Արմենչիկին վաստակավոր արտիստի կոչում տալն էր, թշնամանում ենք… Ցանկացած լավ ու լուսավոր գաղափար շատ արագ այլասերում ենք ու փչացնում, ցանկացած առողջ ծիլ տեղում տրորում, որ չհասցնի գոնե մատղաշ տնկի դառնալ։
Սերժ Սարգսյանի ելույթը ՄԱԿ-ում, ըստ էության, հակադիր շեշտադրումներ է պարունակում, ինչը վկայում է, որ Հայաստանի իշխանությունը վերջապես հասկացել է ՀԱՊԿ-ի անիմաստությունը և գոնե մտածում է անվտանգության այլընտրանքային համակարգի մասին:
Ուրախությամբ եմ նշում, որ չնայած մեր սահմաններին առկա լարվածությանը, Հայաստանի ներգրավվածությունը միջազգային խաղաղապահության ոլորտում աստիճանաբար ընդլայնվում է թե՛ աշխարհագրության, թե՛ քանակական և թե՛ որակական իմաստով: Հայաստանն այսօր արդեն միջազգային խաղաղապահության և անվտանգության ակտիվ ներդրող է հանդիսանում` կուտակելով զգալի փորձ անցած տասնամյակի ընթացքում:
Երբ խոսք է գնում հնարավոր պատերազմի մասին, մենք պետք է մտածենք ոչ միայն ու գուցե ոչ այնքան՝ սպառազինության քանակի ու որակի, բանակի զինվածության մասին, որքան Հայաստանում առկա արժեքային համակարգի դեգրադացվածությունը, ներկայիս քաղաքական ու տնտեսական վերնախավը «զինաթափելու» մասին:
Հանրային ընդվզումը, բողոքի ակցիաներն իշխանության համար մանևրելու հնարավորություն են ստեղծում գոնե ղարաբաղյան հարցում զիջումներին դիմադրելու համար: Սակայն այդ մեխանիզմը չի գործում, եթե իշխանության դեմ պայքարողները պատրաստ են իշխանության գալու համար տեղավորվել նույն այն կենտրոնների սցենարում, որտեղից գալիս են իշխանության նկատմամբ ճնշումները:
Լավրովը հայ-ադրբեջանական սահմանին ու Լեռնային Ղարաբաղի ուղղությամբ իրականացված ռազմական գործողությունները դատապարտող որևէ բառ չի ասել: Չնայած, ինչպե՞ս դատապարտեր, եթե, ըստ էության, հենց դրանք են ուրախացրել նրան:
Իրականությունն այն է, որ ՀԱՊԿ-ն պետք չէ Հայաստանին, մինչդեռ Հայաստանը պետք է, չափազանց շատ է պետք ՀԱՊԿ-ին, և առաջին հերթին՝ Ռուսաստանին: Սակայն պետք է ոչ թե՝ որպես պետություն, որն ունի սեփական շահերն ու հետապնդում է դրանք, այլ որպես տարածք, կամ, ինչպես ազնվորեն հայտարարել է Գրիզլովը՝ որպես ֆորպոստ:
«Ադրբեջանը պատրաստ չէ հաղթական պատերազմ սկսելու, բայց մյուս կողմից՝ այն կորուստները, որ մենք այս պահին ունենք, միգուցե արդարացնում է, որ կարող ենք գնալ ավելի կտրուկ քայլերի ու գործողությունների»:
«ես, որպես ազգությամբ հայ և աշխարհով մեկ սփռված հայության ներկայացուցիչ, պետք է փաստեմ, որ մենք բոլորս համակարգված աշխատանքներ տարանք այս հարցը 100 տարի անց պատշաճ մակարդակով աշխարհին ներկայացնելու համար: Խնդրի հանրայնացման և PR ոլորտում մենք, անկասկած, մեծ հաղթանակներ գրանցեցինք այս տարի»:
Մինչ այժմ կարծես թե գնահատական չի տրվել՝ արդյոք Ավետիսյանների սպանության մեջ մեղադրվող Վալերի Պերմյակովը ՀՀ պետական սահմանն ապօրինի հատելու փորձ կատարե՞լ է, թե՞ ոչ:
«Տարբեր մարդկանց մոտ յուրովի է արտահայտվում զգացմունքային դաշտը: Մարդ կա՝ նվագելիս ընդհանրապես չի շարժվում, բայց այնպիսի հզոր էմոցիաներ են դուրս գալիս նրա երաժշտությունից, որ զարմանում ես: Կան նաև մարդիկ, որոնց մարմնի վրա երաժշտությունը հզոր ազդեցություն ունի»:
Այս կառույցներին անդամակցությունն ունի ընդամենը մեկ բացատրություն. Հայաստանն անդամակցում է դրանց, որովհետև չի կարող չանդամակցել, քանի որ դա պետք է Ռուսաստանին:
Սինգապուրյան հրաշքի հայրը` երջանկահիշատակ Լի Կուան Յուն, կոռուպցիայի դեմ պայքարի մասին ասում էր` սկսեք ձեր երեք ընկերներին բանտ ուղարկելուց. դուք էլ հստակ գիտեք, թե ինչի համար, իրենք էլ։ Մերոնք, թեպետ Լի Կուան Յուին շատ էին հարգում ու անգամ Հայաստան հրավիրեցին, սակայն այս խորհրդին դժվար թե հետևեն։
Ամենացավալին այն է, որ Ռուսաստանի «քաղաքական ծրագրերն» իրականացվում են հայ զինվորների ու խաղաղ բնակիչների կյանքի գնով, իսկ Հայաստանի իշխանությունը՝ ունենալով դա թույլ չտալու ռազմական կարողություն, անկարող է դեմ գնալ Ռուսաստանի քաղաքական ծրագրերին:
«Հայաստանը ստիպված պետք է լինի վարել ինքնուրույն քաղաքականություն և հավասարակշռել ուժերի բալանսը տարածաշրջանում՝ համագործակցելով նաև մյուս համանախագահող երկրների, եվրոպական կառույցների, Արևելքի, Միացյալ Նահանգների հետ, և թույլ չտա իր համար անբարենպաստ որոշումներ, որի հետևանքները, իհարկե, լավ չեն լինի Հայաստանի համար»:
Կարծում եմ, որ սյուժեի ընդհանուր պատկերը նույնը կմնա, Ադրբեջանը ժամանակ առ ժամանակ կձեռնարկի նման հարձակումներ: Պետք է ասել, որ Հայաստանը պարտք չի մնա և իր հերթին՝ որոշակի գործողություններ կիրականացնի, որոնք պաշտպանողական անվանելը բավականին դժվար է: