Հոկտեմբերի 9-ին ՀՀ քննչական կոմիտեի կոլեգիայի ընդլայնված նիստում ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանն անդրադարձել է 2021 թվականի մայիսի 12-ին Սյունիքի և Գեղարքունիքի մարզերի, 2021 թվականի նոյեմբերի 14-16-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ Իշխանասարի և Ջերմուկի, 2022 թվականի սեպտեմբերի 13-15-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ Ջերմուկի, Սոթքի, Վարդենիսի, Գորիսի, Կապանի, Արտանիշի, Իշխանասարի և այլ բնակավայրերի ուղղությամբ ադրբեջանական ագրեսիայի և ՀՀ սուվերեն տարածք մխրճվելու և օկուպացնելու դեպքերին:
«2020թ. նոյեմբերի 6-ին ԱՀ ԱԽ նիստից հետո նախագահի հատուկ հանձնարարությամբ ի պաշտոնե գործուղվել եմ քաղաք Երևան (գործուղման նպատակի և արդյունքների մասին մանրամասները պետական և ծառայողական գաղտնիք հանդիսանալու հիմքով իմ կողմից հանրայնացման ենթակա չեն)։
Տարածաշրջանային ցանկացած հակամարտություն՝ լինի դա Հարավային Կովկասում, Մերձավոր Արևելքում, Ուկրաինայում, թե Իսրայելում, անվտանգային նոր ռիսկերի առաջ է կանգնեցնում ռեգիոնի բոլոր պետություններին: Այսպիսի պայթյունավտանգ և ծավալվող հակամարտությունների ընթացքում հատկապես մեծ պետությունների կողմից ձևավորվում են նոր առանցքներ ընդդեմ այս կամ այն խաղացողի, իսկ փոքր պետություններն ունեն հնարավորություններից օգտվելու շանսեր, բայց նաև նոր մարտահրավերների առաջ կարող են կանգնել։
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը հրավիրված խորհրդակցության ժամանակ հայտարարել է, որ ադրբեջանական բանակի հետագա հզորացումը երկրի անվտանգության ապահովման կարևոր գործոններից մեկն է:
Իսկ ինչ վերաբերում է իշխանական հաջորդ թեզին, որ եթե ՀՀ ԶՈՒ ստորաբաժանումներն անցնեին ՀՀ սահմանը և օգնեին Արցախի ՊԲ-ին, ադրբեջանական գործողությունները կտեղափոխվեին ՀՀ տարածք, մասնավորապես, Սյունիք, ապա հիասթափեցնենք իշխանություններին և նշենք, որ եթե Ադրբեջանը չստանա փաստաթղթով այն, ինչ ուզում է, ապա պատերազմը ՀՀ տարածքում անխուսափելի է, և ոչ միայն Սյունիքում:
Ի վերջո, փաստը, որ այսօր թշնամու բանտերում են հայտնվել այն քաղաքական ու ռազմական գործիչները, որոնք գտնվում էին Փաշինյանի թիրախում՝ վկայում է այն մասին, որ նրանք ոչ «դավադիրներ» էին, ոչ էլ «օտարերկրյա գործակալներ» են, և, թերևս, հենց նրանք էին, որ չէին ցանկանում «դավադրություններ թույլ տալ մեր պետականության նկատմամբ» և փորձում էին թույլ չտալ «որևէ մեկին մեզ օգտագործել որպես մանրադրամ իր աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ»։
Հոկտեմբերի 4-ին հանրության ուշադրությունից աննկատ մնաց ադրբեջանական լրատվամիջոցների հրապարակած մի լուր, որ Ղազախի շրջանի Մազամ գյուղում 30 տարի հետո նորից մանկապարտեզ է գործելու:
3 տարի առաջ այս օրը՝ 2020 թվականի հոկտեմբերի 5-ին, Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր Արցախ, որի շրջանակներում քննարկվել և հաստատվել էր հայտնի հակահարվածի օպերացիան:
Ադրբեջանն առևանգել և ապօրինի ձերբակալել է Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանին։ Այսօր հայտնի դարձավ, որ Արայիկ Հարությունյանը Բաքվում արդեն հարցաքննվել է, նրա պաշտպանությունը ստանձնել է ադրբեջանցի փաստաբան Ալով Սաֆարալիևը։
Սեպտեմբերի 28-ին Արցախի Հանրապետության Նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հրամանագիր էր ստորագրել 2023 թ․ սեպտեմբերի 19-ից հետո ստեղծված իրավիճակից բխող գործողությունների մասին, որում, մասնավորապես, նշվում է՝ մինչև 2024 թ․ հունվարի 1-ը լուծարել պետական բոլոր հիմնարկները և դրանց ենթակա կազմակերպությունները, և Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) Հանրապետությունը դադարում է իր գոյությունը։
Քանի Ադրբեջանը չի ազատել Արցախի գերի պաշտոնյաներին, պետք է ձեռնպահ մնալ պայմանագրի ստորագրումից
ՀՀ Ազգային Ժողովի ամբիոնից ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Ռուստամյանը հայտարարել է, որ հայ ժողովուրդն այսօր ապրում է իր պատմության ամենաողբերգական ժամանակներից մեկը՝ Արցախը հայաթափված է, իսկ Հայաստանը բռնել է թրքացման ճանապարհը, այն, ինչի մասին զգուշացնում էին շարունակաբար:
Սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը լայնամասշտաբ հարձակում էր իրականացրել Արցախի դեմ՝ «հակաահաբեկչական գործողություն» անվան տակ: Իսկ ՊԲ զինաթափումը հրադադարի գլխավոր պայմանն էր, որի բավարարումից հետո ՀՀ իշխանության ներկայացուցիչները սկսեցին շահարկել ՊԲ լուծարման և զինաթափման հարցը: Մասնավորապես, պնդելով, որ ՊԲ զինաթափումը տեղի է ունեցել Արցախի իշխանությունների պատճառով, այսինքն, եթե նրանք «չստորագրեին» վերջին հրադադարի ադրբեջանական առաջարկով փաստաթղթի տակ, որի գլխավոր պայմանը ՊԲ զինաթափումն էր, ՌԴ-ին և Ադրբեջանին հայկական զենք-զինամթերքը չէր անցնի:
Երեկ 168.am-ը՝ «Ով է իրականում ստորագրել ՊԲ կազմալուծման վերաբերյալ Ադրբեջանի պահանջի տակ, ով պիտի որոշեր ՊԲ սպառազինության ճակատագիրը» վերտառությամբ հոդված էր հրապարակել, որտեղ մի շարք փաստեր է ներկայացրել այս առնչությամբ: Շարունակելով այս թեման՝ ներկայացնենք ևս մի քանի փաստ ՊԲ կազմաքանդման վերաբերյալ, ինչը ՀՀ իշխանությունները և իշխանամերձ շրջանակները գցում են միայն Արցախի վերջին իշխանությունների գրպանը:
ԵՊՀ դասախոս Մենուա Սողոմոնյանը հանրահավաքի ժամանակ հայտնել է, որ հոկտեմբերի 5-ին Գրանադայում սպասվող Փաշինյան-Ալիև հանդիպմանը կամ նոր պայմանավորվածություններին ընդառաջ եվրոպական 20 քաղաքում բողոքի ցույցեր են տեղի ունենալու:
Երեկ հայտնի դարձավ, որ Հակարիի կամրջի անցակետում ադրբեջանցի ուժայինները ձերբակալել են Արցախի Պաշտպանության բանակի (ՊԲ) նախկին հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Լևոն Մնացականյանին, նրան տեղափոխել են Բաքու։
2024-ի հունվարին 1-ից Արցախի Հանրապետությունը կդադարի գոյություն ունենալ: Իսկ Պաշտպանության բանակն արդեն դադարել է Արցախում վերջին մարտական գործողություններից հետո: Եվ հիմա, արդեն քանի օր է, իշխանության ներկայացուցիչները շահարկում են ՊԲ լուծարման և զինաթափման հարցը:
Մեզ համար պայքար հասկացողությունը հանգրվանային է եղել միշտ, որի նպատակն ամբողջական Հայաստանի կերտումն է: Իսկ այս պահին պայքարը մեր պետականության պահպանման համար է, որը վտանգված է: Սփյուռքն իր բոլոր հնարավորությունները մեկտեղելով՝ մեր պետականության պահպանման համար պիտի պայքարի:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հրամանագիր է ստորագրել, որտեղ, մասնավորապես, նշվում է, որ 2024-ի հունվարին 1-ից ԼՂ Հանրապետությունը կդադարի գոյություն ունենալ:
168.am-ի հետ զրույցում գնդապետ Թաթուլ Ղազարյանի քույրը՝ Իրինա Ղազարյանը, պատմում է, որ այդ օրերին անվտանգությունից ելնելով՝ չէր զանգում եղբորը, իսկ հրամանատարը վերջին անգամ իր մոր հետ է զրուցել, ասել, որ ամեն ինչ նորմալ է, չանհանգստանան:
Դատարանի բակում լրագրողների հետ զրույցում ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանն անդրադարձել է ՊԲ նախկին հրամանատար, Արցախի ԱԽ նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանի հարցազրույցին և դրան հաջորդած՝ Ադրբեջանի պետական սահմանային ծառայության կողմից Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի ձերբակալությանը:
Դատարանի բակում լրագրողների հետ զրույցում ՀՀԿ ԳՄ անդամ Մարգարիտ Եսայանն անդրադարձել է Սամվել Բաբայանի վերջին հարցազրույցին՝ նշելով, որ բացարձակ զարմացած չէ նրա արած հայտարարություններից, քանի որ նրան ճանաչում է 90-ականներից և որպես լրագրող՝ նրա գործունեության որոշ դրվագներին շատ լավ ծանոթ է:
Արցախում ադրբեջանական լայնամասշտաբ հարձակման հետևանքով ոչ միայն տարածքային և մարդկային կորուստներ ենք ունեցել, այլև հոգևոր և մշակութային արժեքների:
Արցախին հարված հասցնելուն զուգահեռ՝ թուրքական մամուլը բավականին ակտիվ առաջ է մղում այն մոտեցումը, որ «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցը ցանկացած գնով պետք է լուծեն: Այսինքն, թուրք-ադրբեջանական տանդեմի ուշադրությունը կենտրոնանալու է Սյունիքի ուղղության վրա:
Մակրոնի հայտարարության հետ կապված՝ նշեմ՝ ցավոք սրտի, վստահություն չի ներշնչում, քանի որ մոտավորապես նման հայտարարություն նա արել էր Արցախի վերաբերյալ դեռ հունիս ամսին, և տեսնում ենք այսօր, թե ինչ է կատարվում Արցախում: Հետևաբար՝ այդ վստահությունը չկա, բացի մի բանից, որ իրենց շահերից ելնելով՝ փորձում են մտնել տարածաշրջան: Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա գաղտնիք չի, որ այս տարածաշրջանի, այսպես ասած, տեր ու տիրականը հզոր երկրներից դա Ռուսաստանն է, Իրանը և Թուրքիան: Հիմնականում այս երեք գործոնն է մեր տարածաշրջանում՝ իրենց խորքային համակարգերով: Արևմուտքը փորձում է դառնալ 4-րդ գործոն, բայց բացառապես իրենց շահերի համար, սրանից հայ ժողովուրդը չի շահելու:
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը լրագրողների հետ զրույցում նշել է, որ Արցախում այս պահին էլ տեղի է ունենում բռնի տեղահանություն, այնպես չի, որ մարդիկ իրենց ցանկությամբ են լքում հայրենի օջախները, բնօրրանը:
Երևանի փողոցներում խաղաղ ակցիա իրականացնող քաղաքացիներին ոստիկանությունը բռնում-տանում է՝ խախտելով պայմանավորվածությունները: Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովը՝ նշելով, որ ոստիկանների հետ պայմանավորվել էին ապահովել խաղաղ երթը, սակայն նրանք խախտեցին պայմանավորվածությունը։
Արցախի դեմ ադրբեջանական վերջին լայնամասշտաբ հարձակումից օրեր հետո՝ սեպտեմբերի 21-ին, Եվլախում տեղի էր ունեցել Արցախի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչների հանդիպումը։
Սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը լայնամասշտաբ հարձակում սկսեց Արցախի դեմ՝ փորձելով հասնել հայկական երկրորդ պետության ամբողջական կապիտուլյացիայի և հայաթափման, որն ինչ-որ առումով հաջողվել է: Եվ այս ամենը՝ «հակաահաբեկչական օպերացիայի» անվան տակ: Այսինքն, ցեղասպանական-պատերազմական գործողություններով թուրք-ադրբեջանական տանդեմը փորձում է վերջնականապես փակել Արցախի հարցը: Իսկ առջևում Սյունիքի, առհասարակ, Հայաստանի հետ կապված հարցերն են:
Նիկոլ Փաշինյանը երեկ իր հերթական ուղերձի ժամանակ հայտարարել է, որ Արցախի քաղաքացիական բնակչությանն ուղիղ սպառնալիք չկա:
