Արցախում ցանկանում են անցնել կիսանախագահական կառավարման մոդելի, արդյո՞ք ճիշտ ժամանակ է ընտրված կառավարման կարգի վերափոխման համար, և ի՞նչ է տալու այն մի քանի ամիս շրջափակման մեջ գտնվող Արցախի Հանրապետությանը: Մասնավորապես, առաջարկվում է կանոնակարգել բացառիկ դեպքերում Հանրապետության Նախագահի անուղղակի ընտրությունների հետ կապված հարաբերությունները, ինչպես նաև ռազմական դրության ժամանակ Ազգային ժողովին վերապահել Հանրապետության Նախագահ ընտրելու իրավունք՝ սահմանելով այդ լիազորությունների իրականացման կարգը:
«Հեղափոխական հպարտ քաղաքացու» օրը Նիկոլ Փաշինյանն ուղերձ է հղել, որում ոչ միայն ստեր են, այլև շատ վտանգավոր թեզեր, նաև՝ ինքնախոստովանություն:
Ադրբեջանական «էկոակտիվիստները» երեկ հայտարարություն էին տարածել, որ 2023 թվականի ապրիլի 28-ին՝ ժամը 18:00-ից, ժամանակավորապես կդադարեցվի բողոքի ակցիան: Սակայն, ավելի ուշ պարզ դարձավ, որ Ադրբեջանի կառավարության քաղաքացիական հագուստով, այսպես ասած, գործակալներին փոխարինել են ուժային մարմինների աշխատակիցները:
Ապրիլի 28-ին ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ Էդվարդ Ասրյանը Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարար Կատրին Կոլոնային Ջերմուկում ներկայացրել է 2022 թվականի սեպտեմբերին Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի դեմ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիայի հետևանքները։ Նա, մասնավորապես, հայտնել է, որ Ջերմուկի ուղղությամբ թշնամին ՀՀ ինքնիշխան տարածք է ներխուժել ավելի քան 60 քկմ մակերեսով։ Ներխուժումը ճակատով կազմում է մոտ 11 կմ, խորությամբ՝ մոտ 8 կմ:
Ապրիլի 25-ին լրագրողների հետ ճեպազրույցում անդրադառնալով հայ-ադրբեջանական սահմանին հրադադարի ադրբեջանական խախտումներին, որի հետևանքով վերջերս հայկական կողմը զոհ էր ունեցել, ՀՀ ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն ասել է.
Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Միքայել Արզումանյանի գործն արդեն դատական փուլում է: Ապրիլի 25-ին Հակակոռուպցիոն դատարանում դռնփակ կարգով կայացել է Արցախի ՊԲ նախկին հրամանատար Միքայել Արզումանյանի գործով առաջին դատական նիստը: ՊԲ նախկին հրամանատարի կալանքի ժամկետը երեք ամսով երկարացվել է: Նա մեղադրվում է պատերազմական երկու դրվագով՝ «Արեգա» բարձունքի կորստի և նահանջի հրաման տալու և Շուշիի պաշտպանությունը պատշաճ կերպով չկազմակերպելու: Իսկ ՊԲ նախկին հրամանատար Ջալալ Հարությունյանի գործը, ըստ մամուլում շրջանառվող տեղեկությունների, դատարան կմտնի մինչև մայիս ամսվա վերջ:
Հակակոռուպցիոն կոմիտեն հայտնել է, որ կաշառք ստանալու համար Երևանի կայազորային հոսպիտալի պետ Երվանդ Հովհաննիսյանին մեղադրանք է ներկայացվել։ Որպես խափանման միջոց է կիրառվել կալանքը։ Կան այլ մեղադրյալներ ևս։
Ապրիլի 14-ին 168.am-ը հարցում էր ուղարկել ՀՀ Ներքին գործերի նախարարություն հետևյալ հարցադրմամբ.
168.am-ը գրել էր, որ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանը 2020 թվականի սեպտեմբերի 25-ին կարգադրություն է արձակել՝ ԶՈՒ-երը պետք է պատրաստ լինեն հակառակորդի սադրիչ գործողությունները դիմագրավելու և կանխելու: Բացի այս, նա իր կարգադրության մեջ նշել է, որ ղեկավարման մարմինների համար սահմանվում է մարտական աշխատանքային ռեժիմ:
Ծիծեռնակաբերդում ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ, գեներալ-մայոր Էդվարդ Ասրյանը և ՀՀ պաշտպանության փոխնախարար Արման Սարգսյանը պատասխանել են լրագրողների հարցերին, և թեպետ առաջին հայացքից թվում է՝ ոչ մի նոր բան չի ասվել, ամեն դեպքում, տողատակերում մտահոգիչ պատկեր է թաքնված: Օրինակ, լրագրողները պաշտպանության փոխնախարարին հարցրել են երեկ Սոթքում արձանագրված կրակոցների մասին, որի հետևանքով հայկական կողմը 1 զոհ է ունեցել, Արման Սարգսյանն արձագանքել է.
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ Էդվարդ Ասրյանը Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրում լրագրողներին դարձյալ հորդորել է հետևել պաշտոնական լրահոսին, հիշեցրել, որ դատավոր չեն, և վրդովվել նրանց հարցերից:
Ապրիլի 21-ին ԱԺ-ում ՔՊ խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանը, դիմելով ընդդիմությանը, հայտարարել է, թե իբր մեր բանակը հայկական բանակ չի եղել:
168.am-ը բաց աղբյուրների հիման վրա ուսումնասիրությունների շարք է ներկայացրել այն մասին, որ 2020 թվականի պատերազմին ՊԲ-ն պատշաճ կերպով պատրաստ չի եղել, մասնավորապես, պատերազմի սկսվելու պահին զինվորները կարևոր ուղղություններում զորամասերում են եղել, հրամանատարները՝ տանը, արձակուրդում, և միայն պատերազմի սկսվելուց հետո են կանչվել։ Այսինքն, զորքը պաշտպանության անցած չի եղել: Ավելին, պատերազմի առաջին րոպեներին իր տեղում չի եղել այդ ժամանակ ՊԲ հրամանատար Ջալալ Հարությունյանը:
Ապրիլի 12-ին 168.am-ը ՀՀ պաշտպանության նախարարություն հարցում էր ուղարկել՝ խնդրելով տրամադրել 44-օրյա պատերազմի, 2022 թվականի սեպտեմբերի 13-14–ը տեղի ունեցած մարտական գործողությունների հետևանքով հայկական զոհերի թվերը:
Ինչ վերաբերում է Փաշինյանի պնդմանը, թե հայկական բանակի միլիարդների զենքը իր օրոք է գնվել, ապա ավելորդ է կրկնվել, Փաշինյանի ռազմական մանիպուլյացիաներին բազմիցս անդրադարձել ենք, իսկ սա նույնիսկ մանիպուլյացիա չէ, այլ սովորական սուտ, կամ, ինչպես ասում են՝ հաշիվը…
ՀՀ քննչական կոմիտեն հաղորդագրություն է տարածել, թե փաստեր են ձեռք բերվել, որ պաշտպանության բանակի N զորամասի հրամանատարի տեղակալ, գնդապետը ռազմական դրության պայմաններում՝ 2020թ. հոկտեմբերի 10-ից նոյեմբերի 3-ն ընկած ժամանակահատվածում, հիվանդության սիմուլյացիա է դրսևորել։
168.am-ը գրել էր, որ 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի լիազորությունների ժամկետը լրացել է ապրիլի 5-ին, այն երկարաձգվել էր 2022 թվականի հոկտեմբերի 5-ին՝ «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի 20-րդ հոդվածի 7-րդ մասի համաձայն` Ազգային ժողովի ընդունած որոշմամբ:
168.am-ն անդրադարձել էր ՊԲ նախկին հրամանատար Միքայել Արզումանյանին Փաշինյանի կողմից անուղղակի հիշելուն և նրան ուղղված մեղադրանքներին: Օրինակ, մենք հարցադրում էինք արել՝ ե՞րբ է Նիկոլ Փաշինյանը՝ որպես գերագույն հրամանատար և ՀՀ ղեկավար, իմացել «Արեգա» բարձունքի շուրջ կատարված գործողությունների մասին, որոնք սկսել են պատերազմի երկրորդ օրը՝ 2020թ. սեպտեմբերի 28-ին, և տևել մինչև հոկտեմբերի 5-ը:
Իսկ դրոշ վառելու արարողությունը բողոքի ակցիա էր, մեսիջ՝ ուղղված իրեն, թշնամական երկրներին և աշխարհին առ այն, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի՛ ներկայացնում ամբողջ հայ ժողովրդին, որ ոչ բոլորն են նրա ու նրա քաղաքական թիմի, շրջապատի պես մտածում:
Երեկվանից բոլորը քննարկում են Երևանի Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում ծանրամարտի Եվրոպայի առաջնության բացման արարողության ժամանակ տեղի ունեցածը՝ դրա ճիշտ կամ սխալ լինելը:
Ապրիլի 12-ին Կառավարություն-ԱԺ հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը, անդրադառնալով Ադրբեջանի զինված ուժերի երկու զինծառայողների՝ Հայաստանում հայտնվելու դեպքին, և, մասնավորապես, երկրորդ ադրբեջանցուն, որին գտնել օրեր շարունակ չէր հաջողվում ուժային կառույցներին, ասել էր.
Ի դեպ, մամուլը գրում է, որ Ջալալ Հարությունյանը հրավիրվելու է 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողով, նրան չեն կալանավորել:
Ապրիլի 12-ին Նիկոլ Փաշինյանը Կառավարություն-ԱԺ հարցուպատասխանի ժամանակ դարձյալ մեղադրանքներ է հնչեցրել գեներալների հասցեին:
Պատերազմից հետո Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել էր, որ Հայաստանը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ կորցրել է 5 միլիարդ դոլարի զենք՝ «մենք ոչնչացրել ենք, կամ ռազմավար վերցրել 5 միլիարդ դոլարի զենք և զինամթերք, որը պատկանել է Հայաստանի զինված ուժերին»:
Civic.am-ին տված հարցազրույցում ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն անդրադարձել է վերջերս Սիսիանում ադրբեջանցիների հայտնվելու փաստին, որոնցից միայն մեկին են դեռ հայտնաբերել:
168.am-ի տեղեկություններով, Նիկոլ Փաշինյանը այցելել է ՀՀ պաշտպանության նախարարություն:
Մարտի 7-ին ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը իր «Բանակցային առաջնագծում» գրքի շնորհանդեսից հետո լրագրողների հետ զրույցում ասել էր, որ 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ մեր ամենահզոր զենքերը չեն օգտագործվել:
Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք, այսօր ժամը 16:00-ի սահմաններում, Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Տեղ համայնքի հատվածում ինժեներական աշխատանքներ իրականացնող ՀՀ ԶՈՒ զինծառայողների ուղղությամբ, որի ժամանակ հայկական կողմն ունի զոհեր եւ վիրավորներ։
Օրերս հայտնի դարձավ, որ Հայաստանը մասնակցելու է Եվրոպայում ԱՄՆ ցամաքային զորքերի հրամանատարության կողմից կազմակերպվող 2 այլ զորավարժությունների, և ոչ թե Defender-23 («Պաշտպան 23») զորավարժություններին, որոնք սկսվելու են ապրիլի 22-ին։
Կառավարությունը, ի դեմս Պաշտպանության նախարարության, որոշել է օրենսդրական փոփոխությամբ արգելել զինվորականներին քաղաքական կոչեր կամ հայտարարություններ հնչեցնել, ինչպես նաև՝ զինվորական կամ ծառայողական համազգեստով հավաքների կամ բողոքի միջոցառումների մասնակցել: