Մինչ Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհն արդեն 30 օր փակ է ադրբեջանական հատուկ ծառայությունների կողմից հովանավորվող էկո-ահաբեկիչների կողմից, և Արցախն այսօր արդեն անցավ պարենի, հացի ու վառելիքի կտրոնային համակարգին, իսկ Նիկոլ Փաշինյանն իր՝ այսօր հրավիրած ասուլիսի ողջ ընթացքում կարմիր թելի պես անց էր կացնում այն գիծը, թե «Արցախը եղունգ ունի, թող իր գլուխը քորի, մենք ոչինչ չենք կարող և չենք ուզում անել», Հայաստանում նոր թափ են ստանում պաշտոնակռիվները, որոնք հաջողությամբ են ավարտվում՝ մեկ, ողբերգությամբ՝ որոշակի մարդկանց համար:
Երեկ լրացավ մեկ ամիսը, որ փակ է Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ Բերձորի (Լաչինի) միջանցքը: Արցախի համար կենսական նշանակություն ունեցող ճանապարհի փակման մեկ ամիսը Նիկոլ Փաշինյանը «նշանավորեց» ծավալուն ասուլիսով, որն այս անգամ, ի տարբերություն նախորդ երկու տարիների ինքնահարցազրույցների, անցկացրեց ավելի լայն ձևաչափով՝ բազմաթիվ լրատվամիջոցների մասնակցությամբ:
«Ցուցարարները կանգնած են Շուշիի տակ: Արցախ գնացող մի քանի ճանապարհներ կան: Ակնհայտորեն պետք է բարձրացվի այն հարցը, որ քանի դեռ Շուշիի ճանապարհին կանգնած են էկո-ցուցարարները, թող նրանք ինչքան ուզում են, անեն իրենց ցույցը, ռուսական զորախումբը թող կանգնի, բացեք Քարվաճառի, Հորադիզի կամ մեկ այլ այլընտրանքային ճանապարհ, որ երթևեկությունը չընդհատվի, եթե այդ ակցիան, ինչպես պնդում եք, Ադրբեջանի իշխանությունները չեն կազմակերպել»,- 168.am-ի եթերում ասաց «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանը:
«Այն, թե որքան անկոտրում կլինի Արցախը, կախված է նրանից, թե ինչպես իրեն կպահի ՀՀ կառավարությունը, հայ ժողովուրդը, Սփյուռքը: Մենք տեսել ենք դեպքեր, երբ շատ սեղմ ժամկետներում մարդիկ չեն դիմացել, տեսել ենք նաև, որ, հեռու չգնանք, Լենինգրադի բլոկադային մարդիկ դիմացան տարիներով»,- 168.am-ի եթերում ասաց «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանը:
Այսօր մեր հարցին` ինչ իրավիճակ է տեղում, գյումրեցի հասարակական գործիչ Կարապետ Պողոսյանն ասաց` եկել են մոտ 300-400 հոգով ու ինչպես, ակնկալելի էր, փորձել են սադրանք կազմակերպել։
168.am-ը դեռևս հունվարի 5-ի առավոտյան դիմեց Պարենի համաշխարհային ծրագրի հայաստանյակ գրասենյակ՝ փորձելով պարզել՝ արդոք ՀՀ կառավարությունը դիմե՞լ է ծրագրին՝ ստեղծված իրավիճակում Արցախ մարդասիրական օգնություն հասցնելու համար, և առհասարակ կա՞ն դիմումներ՝ Լաչինի միջանցքի փակման հետ կապված Արցախում հումանիտար աղետը կանխելու հետ, և ի՞նչ ընթացք է տրված դրանց:
168.am-ը գյումրեցի հասարակական-քաղաքական գործիչներից փորձեց հասկանալ՝ ինչ տրամադրություններ են Գյումրիում սպասվող ակցիային ընդառաջ:
Արցախի մայրաքաղաք Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում երեկ բազմահազարանոց հանրահավաք տեղի ունեցավ՝ Արցախի Հանրապետության նախկին նախագահներ Բակո Սահակյանի, Արկադի Ղուկասյանի, գործող նախագահի, պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի ու տասնյակ-հազարավոր արցախցիների մասնակցությամբ: Արցախցիները վերահաստատեցին՝ Արցախն ինքնորոշված պետություն է, ու դա անշրջելի իրողություն է:
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը դեկտեմբերի 23-ին «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանակիր Գևորգ Արշակյանի անվան թիվ 22 դպրոցում հերոսի մոր՝ ԲԴԽ անդամ Նաիրա Հովսեփյանի հրավերով մասնակցել է բարեգործական միջոցառման:
Արդեն 12 օր է՝ Ադրբեջանը մի խումբ ձեռնասուն, այսպես կոչված, էկո-ակտիվիստների միջոցով փակ է պահում Արցախն աշխարհի հետ կապող միակ ճանապարհը՝ Բերձորի (Լաչինի) միջանցքը՝ երկիրը կանգնեցնելով հումանիտար աղետի առաջ:
Այս օրերին, մինչ 12 օր Արցախը գտնվում է Ադրբեջանի՝ էկո-ակտիվիստներ ներկայացող հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչների կողմից ամբողջական շրջափակման մեջ, Հայաստանում որոշ սրբապիղծ շրջանակներ կրկին սրում են արցախցի-հայաստանցի հորինովի հակամարտության, իսկ իրականում՝ սեփական նեղ շահերը սպասարկող ներազգային թշնամանքի թեման:
Հայաստանը ս.թ. դեկտեմբերի 15-ին, 16-ին, 20-ին և 21-ին միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջ և լրացուցիչ տեղեկատվություն էր ներկայացրել Եվրոպական դատարան՝ խնդրելով միջանկյալ միջոց կիրառել Ադրբեջանի նկատմամբ «Լաչինի միջանցքով» անցնող ճանապարհի արգելափակման հետևանքով քաղաքացիական բնակչության իրավունքների խախտումները վերացնելու համար:
«Լայն խնդիր է, թե ինչպես է արցախյան քաղաքական էլիտան այն մոտեցումը որդեգրել, որ նորմալ են վերաբերվում, աշխատանքային հարաբերություններ են պահպանում ՀՀ իշխող քաղաքական ուժի հետ, որը հերն անիծեց Արցախի՝ սկսած Արայիկ Հարությունյանից: Սա ես չեմ հասկանում, բայց սա ընդունված մոտեցում է: Արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանն է նաև հաճախ նման ռևերանսներ անում»,-ասաց Ռուբեն Մելիքյանը:
Արցախն աշխարհի հետ կապող միակ ճանապարհը՝ Բերձորի՝ Լաչինի միջանցքը, արդեն 9 օր փակ է ադրբեջանցի էկո-ահաբեկիչների կողմից:
Լևոն Գևորգյանը նկատեց, որ ինքն ավելի շատ հույսեր կփայփայեր ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարան հավանական միջանկյալ միջոցի ներկայացման հեռանկարի հետ, որովհետև եթե ներկայացվի այդ լրացուցիչ դիմումը նոր միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջով, ապա ավելի մեծ է հավանականությւոնը, որ ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարանը որպես առանձին դրվագ՝ քննարկման առարկա կդարձնի ստեղծված իրավիճակը:
Այսօր Բրյուսելում Բելգիայի հայերի կոմիտեի (CAB)-ի նախաձեռնությամբ, ինչպես նաև Պելճիկակահայ Դեմոկրատների Միության (A.A.D.B-ի), Հայ Դատի Եվրոպայի հանձնախմբի (EAFJD), Հայ Դատի Բելգիայի հանձնախմբի (CDCA Belgique) աջակցությամբ Բրյուսելում տեղի ունեցավ ցույց՝ ընդդեմ Ադրբեջանի՝ արցախահայության նկատմամբ իրականացվող էթնիկ զտման քաղաքականության։
Արդեն 6 օր է՝ Արցախը գտնվում է տոտալ շրջափակման մեջ: Ադրբեջան պետության կողմից հովանավորվող Էկո-ահաբեկիչները Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը փակել են դեկտեմբերի 12-ի առավոտյան՝ Արցախում ստեղծելով հումանիտար աղետի վիճակ: Երկիր փաստացի չեն մտնում պարենային ու առաջին անհրաժեշտության կենցաղային ապրանքներ, դեղորայք, վառելիք: Արցախն անցել է խնայողության խիստ ռեժիմի, հանրապետությունում, ինչպես այսօր ասաց պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը, արդեն նկատվում է կանխիկ դրամի պակաս:
«GM Legal» փաստաբանական գրասենյակի համահիմնադիր, սահմանադրագետ Գոհար Մելոյանի հետ 168.am-ը զրուցել է «Anglo asian mining», այսպես կոչված, անգլիական հանքարդյունահանող ընկերության՝ ադրբեջանական իշխանությունների հետ սերտաճած և փոխկապակցված ընկերություն լինելու մասին:
«Ես հարցը ընդհանուր կդիտարկեի՝ Հայաստանի՝ Արցախի նկատմամբ ունեցած պարտավորությունների շրջանակում: Իհարկե, հասկանալի են վտանգները, Ադրբեջանի սպառնալիքները, բայց սա չի նշանակում, որ ՀՀ-ն բացահայտորեն, տարբեր պաշտոնատար անձանց մակարդակով կարող է ասել՝ ոչինչ չենք կարող անել կամ դա մեր գործը չէ: Հենց հիմա է մեր գործը: Իհարկե, այստեղ մենք շատ մեծ անելիք ունենք»,- 168.am-ի եթերում անդրադառնալով Արցախը Հայաստանի հետ կապող Բերձորի միջանցքի բացման հարցում ՀՀ-ի ունեցած դերակատարությանը՝ ասաց «Իրավունքի և արդարության կենտրոն Թաթոյան հիմնադրամի» տնօրեն, Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Արման Թաթոյանը:
ՌԴ գլխավոր դատախազի նախաձեռնությամբ դեկտեմբերի 8-ին Մոսկվայում տեղի է ունեցել եռակողմ հանդիպում՝ Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանի, Ռուսաստանի Դաշնության գլխավոր դատախազ Իգոր Կրասնովի և Ադրբեջանի Հանրապետության գլխավոր դատախազ Քյամրան Ալիևի մասնակցությամբ:
Մինչ արդեն 4 օր ադրբեջանցի «էկո»-տեռորիստների կողմից փակված է մնում Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ հումանիտար ճգնաժամ ստեղծելով 120 000 –ից ավելի արցախցիների համար, Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի Ավան և Նոր Նորք նստավայրում՝ դատավոր Վահե Միսակյանի նախագահությամբ, այսօր ընթանում է դիզվառելիքի գործով հերթական նիստը:
Արդեն 72 ժամ է` Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունների կազմակերպած «բնապահպանական» ակցիան Արցախն ամբողջովին կտրել է Հայաստանից` հումանիտար ճգնաժամ ստեղծելով երկրում։
168.am-ը իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, միջազգային իրավունքի մասնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Տարոն Սիմոնյանին հարցրեց՝ ըստ իրեն՝ ի՞նչ է պատրաստվում անել ՀՀ Միջազգային իրավական համագործակցության թիմն այս պայմաններում, հատկապես երեկ արված այն հայտարարության համատեքստում, որ Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցչի գրասենյակը քննարկում է միջազգային իրավական մեխանիզմների գործարկման հնարավորությունը: Ի՞նչ մեխանիզմների մասին է խոսքը:
«Արժանապատիվ հայ մարդը մի բան ունի անելու՝ կանգնել Արցախի մեր հայրենակիցների կողքին»,- նշեց Ասպրամ Կրպեյանը:
«Այստեղ բոլորս մեկ նպատակով ենք ներկա՝ մեր բողոքի ձայնը հայտնելու ՀՀ-ում ՄԱԿ-ի ներկայացուցչության առջև: Ցավոք, Ստեփանակերտում ՄԱԿ-ի ներկայացուցչություն չկա, և մեր արցախահայ քույրերն ու եղբայրները չունեն մի կառույց, ուր կարող են գնալ և իրենց բողոքի ձայնը հայտնել այս պահին աշխարհում գոյություն չունեցող իրավիճակի հետ կապված»,- ՄԱԿ-ի գրասենյակի մոտ Արցախի ապաշրջափակման պահանջով բողոքի ակցիայի ժամանակ ասաց իրավապաշտպան, Արցախի Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Ռուբեն Մելիքյանը:
«Դուք այստեղ եք ոչ թե մարդու իրավունքների ու ազատությունների համար, այլ այն բանի համար, ինչ հիմա յուրաքանչյուրիս մտքում պտտվում է»,- ասաց Աննա Մկրտչյանը:
«Ուզում ենք հասկանալ՝ ՄԱԿ-ը, որ որևէ ձայն չի հանել Հայաստանում քաղբանտարկյալների, Արցախում ֆոսֆորային զենք կիրառելու առնչությամբ, այսօր ինչ-որ բան անելո՞ւ է, երբ Արցախի 120․000 բնակիչները հումանիտար աղետի առաջ են կանգնած»,- ասաց ՀՅԴ երիտասարդական կազմակերպության անդամ Գոռ Սարգսյանը:
«Մենք պետք է Ադրբեջանին պարտադրենք կատարել նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի դրույթները»,- ասաց Արցախի ապաշրջափակման պահանջով անցկացվող բողոքի ակցիայի մասնակից, ՀՀԿ երիտասարդական կազմակերպության ղեկավար Հենրիխ Դանիելյանը:
«Այս ակցիայի նպատակը դեսպանատներին, միջազգային հանրությանն աղետի մասին տեղեկացնելն է»,- ասաց Արցախի ապաշրջափակման պահանջով անցկացվող բողոքի ակցիայի կազմակերպիչ արցախցի Անի Առաքելյանը:
Երեկվանից ադրբեջանական «բնապահպաններ» կոչվող հրոսակախմբերը փակ են պահում Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ Բերձորի միջանցքը՝ շրջափակման մեջ թողնելով 120․000 արցախցիների:
