Այս տարվանից Հայաստանի փոքր ու միջին բիզնեսի հարկային բեռը կավելանա․ շրջանառության հարկը 5-ից կբարձրանա մոտ 10 տոկոսի։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «5-րդ ալիք» հեռուստաընկերության գործադիր տնօրեն, սցենարիստ, պրոդյուսեր Հարություն Հարությունյանն է։
Զարմանալի չէ, որ Տիգրան Ավինյանը կարող է իրեն թույլ տալ գրեթե 20 հազար դոլար վճարել քաղաքային բյուջեից՝ բիզնես դասով Միացյալ Նահանգներ մեկնելու համար։ Այնպես էլ մի չքմեղանում է, թե ինքը տեղյակ չի եղել, որ այդքան են վճարել իր տոմսի համար։ Ու երբ իմացել է, մի փոքր նույնիսկ զարմացել է։ Զարմացել է, բայց ոչինչ չի արել։ Միայն այն բանից հետո, երբ աղմուկ բարձրացավ՝ որոշեց «անձնազոհություն» անել ու սեփական գրպանից վերադարձնել այդ գումարը։
«Այդ քաղաքականությունը մատնոցախաղ է հիշեցնում, դա քաղաքական հավկուրություն է․ եթե այլընտրանք չունես (իսկ մենք տեսնում ենք՝ Եվրոպական միությունը, ինչպես ասում են, գրկաբաց չի սպասում ու նույնիսկ Ուկրաինայի նման փլուզվող ու ջախջախված երկիրը ելք չունի դեպի եվրոպական շուկա), ինչի՞ մասին է խոսքը։ Պետք չէ՛ նման բաներով կերակրել հանրությանը»։
Նկատվում է վերաարտահանման ծավալների կտրուկ նվազում, հարկային բեռի մեծացում: Մի շարք կոնկրետ հարկերի գծով՝ ակցիզային հարկի, շրջանառության հարկի, կան օրենքների նախագծեր, որոնք բացասական ուղերձներ են հղում բիզնեսին: Մասնագիտական ծառայությունների մասով շրջանառության հարկն էապես բարձրանում է, մի շարք ծառայություններ էլ տեղափոխվում են ավելացված արժեքի հարկման դաշտ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ազատություն» կուսակցության նախագահ, տնտեսագետ, «Միասին» դաշինքի համահիմնադիր Հրանտ Բագրատյանն է։
Կառավարության ուղիղ եթերով հեռարձակվող նիստերն ու պետական բյուջեն քարոզարշավի համար օգտագործող Նիկոլ Փաշինյանը, որի հրահանգով անտուն մնացած արցախցիներին Հայաստանի պետական բյուջեից այլևս ավելի քիչ գումար է հատկացվելու, որոշել է չբավարարվել «ասֆալտի» մասին քարոզով և անցնել փողով «ձայներ գնելու» մեթոդին՝ փողը վերցնելով պետական բյուջեից։
Մասնագիտական ծառայությունների ոլորտը շրջանառության հարկի ռեժիմից ընդհանուր հարկման համակարգ տեղափոխելու կառավարության որոշման հերթական փուլը նախատեսվում է 2025 թվականի հուլիսի 1-ից։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյանն է։
«Երբ գնացինք Հաղարծին գյուղի մոտ, տեսանք, որ ճանապարհը քանդված է, նայեցինք գետի հունին, ասացին՝ պարզ էր, որ պետք է քանդվեր, որովհետև գետի հունի մեջ անտառ էր աճած: Մեզ պետք է այդ հարցի ինստիտուցիոնալ լուծում»,- կառավարության նիստին ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
Իհարկե, սա Հակոբ Արշակյանի սեփական մեկնաբանությունն է, քանի որ քննադատությունները, որոնք մշտապես հնչում են հանրային շրջանակների կողմից՝ ուղղված են օրեցօր աճող պարտքային ու վարկային բեռին ու դրա ոչ արդյունավետ օգտագործմանը։
«Սակայն կենսաթոշակների, պետական ծառայողների աշխատավարձերի լուրջ աճի․․․ մասին խոսակցություն ընդհանրապես չկա,- նշեց նա՝ նաև այս համատեքստում ցավով արձանագրելով նաև, որ բացարձակապես հաշվի չի առնվում կանխատեսվող աճի ներառականության և անհավասարության խորացող պրոբլեմը»։
2025թ. գլխավոր ֆինանսական փաստաթղթի նախագծի քննարկումներն ԱԺ հանձնաժողովներում շարունակվում են։
Ուղիղ եթերով մարդիկ տեսան, թե ովքեր և ինչ են պայմանավորվում արդարության վերաբերյալ և ամենակարևորը` ով է հաստատում այդ պայմանավորվածությունը՝ ինստիտուցիոնալ արդարադատության շրջանակներում: Ի դեպ, ժողովուրդը կարծես թե չի մասնակցել այդ պայմանավորվածությունների կայացմանը:
Կառավարությունն ամենուրեք հարկային բեռ է ավելացնում, այն էլ շատ կտրուկ՝ կրկնակի-եռակի։ Քանի որ բոլորին միանգամից հարկային մամլիչի տակ դնելը մեծ աղմուկ կարող է առաջացնել, որոշել են քայլ առ քայլ անել։ Բաժանել են խմբերի ու մաս-մաս բարձրացնում են հարկային բեռը։
Տեղական բեռնափոխադրողները բողոքում են, որ հայտնվել են անելանելի վիճակում։ Իրենց դուրս են մղում շուկայից, իսկ տեղը զբաղեցնում են այլ երկրների, մասնավորապես՝ թուրք բեռնափոխադրողները։
Այսօրվա պաշտոնյաներից ում հայտարարագիրը բարձրացնում ես՝ պետական բյուջեի հաշվին միլիոնների եկամուտներ են ստացել, միլիոններ են կուտակել, բնակարաններ ու ավտոմեքենաներ են գնել։ Իսկ քաղաքացիների ճնշող մեծամասնությունը շարունակում է հազիվ գոյատևել։ Երեք միլիոնանոց երկրում 200 հազար մարդ աղքատ է։
Իշխանության առաջին խոսափողին դուր չեկավ լրագրողի՝ «բյուջեի ճեղքվածք» ձևակերպումը, և նա շեշտեց՝ «բյուջեում ճեղքված չկա, բայց խնդիրն այն է, որ փողը երբեք շատ չի լինում»։
Տաքսիների վրա հարկային բեռ դնելով՝ կառավարությունը փորձում է ավելացնել այս ոլորտից գանձվող հարկերը։ Սա նոր ֆինանսական ծանրություն է, որն ինչ-որ մեկը պետք է վճարի։
Պետական եկամուտների կոմիտեի կողմից ներկայացված օրենսդրական նախաձեռնությունը միանշանակ բացասաբար է ազդելու Հայաստանում ներդրումային միջավայրի վրա. այդ նախագիծն աբսուրդ է, որովհետև մեզ նման փոքր երկրները հակառակի կարիքն ունեն՝ ներդրումները խթանելու համար, հետևապես՝պատահական չէր, որ նախորդ իշխանությունների օրոք ամեն բան արվել է խախտումը վերացրած տնտեսվարողին քրեական պատասխանատվության չենթարկելու, կալանքի չտանելու համար, ինչը ճիշտ մոտեցում էր։
ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեն(ՊԵԿ) շրջանառության մեջ է դրել օրենսդրական փոփոխությունների մի նախագիծ, որով առաջարկվում է 10 մլն դրամ և ավելի խախտում արած տնտեսվարողին կալանավորել 3 տարով։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պետական կառավարման մասնագետ, տնտեսագետ Հովհաննես Ավետիսյանն է։
«Դու պետք է խրախուսես աշխատատեղերի ստեղծումը երկրի ներսում, հետևաբար՝ անհրաժեշտ է դիֆերենցված հարկային քաղաքականություն. այն ներդրողները, որոնք կստեղծեն ռեալ աշխատատեղեր, որոնք արտադրության ու արտահանման խնդիրներ կլուծեն, նրանց հարկադրույքները պետք նվազեցել, արտոնյալ ռեժիմներ սահմանել: Նման բաների մասին չեն մտածում մեր պաշտոնյաները, այլ փորձում են կոսմետիկ փոփոխություններով, իրավիճակի և ճնշումների ազդեցությամբ, քաղաքական նպատակահարմարությունից ելնելով՝ փոփոխություններ կատարել»,- հավելեց տնտեսագետը:
Փաշինյանին ու նրա քաղաքական թիմին 2018 թվականին իշխանությանը մոտ թողնելու ախմախության համար քաղաքացիները վճարում են բոլոր հնարավոր միջոցներով։ Իհարկե, արդար կլիներ, եթե այդ հարկը վերաբերեր միայն նրան «ընտրած» 680 հազար քաղաքացիներին, բայց իրականում վճարում են բոլորը։
Միջին մակարդակի ցանկացած մարքետոլոգ մանրամասն կհիմնավորի, թե ինչպես են հանրային հոգեբանության վրա ազդում նման գովազդային արշավները, դրանց մասին կան տասնյակ տեսություններ, հարյուրավոր գործնական մոդելներ։
Իշխանությունների հարկային վարչարարության, նոր հարկային բեռի մասին 168.am-ի հարցադրումներին ի պատասխան՝ Աուդիտորների պալատի նախագահ, տնտեսագետ Նաիրի Սարգսյանը պայմանավորեց Բյուջե 2024-ի կատարման մտահոգություններով:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի եթերում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն Աուդիտորների պալատի նախագահ, տնտեսագետ Նաիրի Սարգսյանն է։
Համաշխարհային բանկի՝ «Համաշխարհային տնտեսական հեռանկարների» նոր զեկույցի համաձայն՝ 2024 թվականին համաշխարհային տնտեսական աճը կդանդաղի՝ հասնելով մինչև 2.4 տոկոսի. պատճառը աշխարհաքաղաքական ռիսկերն են՝ տարածաշրջանային տարբեր հակամարտությունները, կլիմայի փոփոխություններով պայմանավորված խնդիրները:
Տպավորություն է, որ իշխանություններն օր ու գիշեր մտածում են, թե ինչ անեն մարդկանց կյանքը դժոխքի վերածելու համար։ Քնում-զարթնում են, հարկերն ու տուրքերն են ավելացնում, տույժերն ու տուգանքներն են կրկնապատկում-եռապատկում, երբեմն նույնիսկ դրանով էլ չեն բավարարվում, տասնապատիկներով են բարձրացնում, նոր հարկեր ու տուրքեր են մտցնում։ Ամեն անգամ մի պատճառաբանություն են բերում՝ մարդկանց ճնշելու, ֆինանսական կտտանքների ենթարկելու համար։ Ստիպում են ավելի շատ վճարել, քան վճարում էին։
Կառավարությունը ոտուձեռ է ընկել. բյուջեի փողերը չեն հավաքվում։ Տարեսկզբին գլուխ էին գովում, որ բյուջեի եկամտային մասը գերակատարել են, բայց կանգնած են թերակատարելու վտանգի առաջ։
