#Կառավարություն

ՀՀ կառավարության այսօրվա նիստը սկսվեց մեկ րոպե լռությամբ. գործադիրի ներկայացուցիչները հարգեցին 44-օրյա պատերազմի զոհերի հիշատակը, ապա անցան օրակարգային հարցերի քննարկմանը։

Չնայած տարվա առաջին կեսին Հայաստանում արձանագրվել է 10,5 տոկոս տնտեսական աճ՝ կառավարությունը հաջորդ տարվա պետական բյուջեի նախագծում այս տարվա համար շատ ավելի ցածր աճի կանխատեսում է դրել։ Ակնկալում է, որ տարեվերջին տնտեսական աճը կկազմի 7,2 տոկոս։

«Մեր տնտեսական ակտիվության հիմքը, լայն իմաստով, պարտքն է, և պետական պարտքի աննախադեպ աճ ունենք, համենայն դեպս, վերջին 5 տարիների դոմինանտ հատկանիշը տնտեսական կյանքի՝ պարտքի ավելացումն է: Պետական և արտաքին, և ներքին պարտքի աննախադեպ աճ է տեղի ունեցել, թեև հարաբերական առումով միշտ ասվում է, որ պարտք-ՀՆԱ հարաբերությունը կառավարելիության տիրույթում է, բայց դա վտանգավոր ռիսկային չէր լինի զարգացած երկրների պարագայում,- շեշտեց տնտեսագետը՝ նկատելով նաև, որ պարտք է ներգրավվել պարտք տալու համար,- Մեր արտաքին արժութային ռեզերվների մի մասը դրված է այլ երկրների և հատկապես՝ ԱՄՆ գանձապետական պարտատոմսերի մեջ»:

Օրերս փաստաբան Արսեն Բաբայանը  տեղեկացրել էր՝ Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհված Գևորգ Վիրաբյանի քույրը՝ Տաթևիկ Վիրաբյանը, կշարունակի մնալ կալանքի տակ։

«Ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ պետությունն այդ դերակատարումը չունի՝ բացի 100 հազարական և 40+10 հազարական դրամներ վճարելուց, որոնք դեռ ոչ բոլորին են հասել,- նշեց նա՝ հավելելով,- Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը հետաքրքիր մի ֆունկցիա էլ է կատարում. մարդկանց ուղղորդում են մեզ մոտ։ Մեզ այցելել է առնվազն 5 քաղաքացի, որոնք ասել են՝ սոցապն իրենց ուղղորդել է Երվանդ Քոչար 5 հասցե։ Պետության ֆունկցիան, որպես այդպիսին, այս ամեն ինչով սահմանափակվում է»:

«Եթե մենք սկզբնական փուլում արդեն իսկ տեսնում ենք որոշակի լղոզելու միտումներ, ապա մեծ լավատեսություն չենք կարող ունենալ՝ այդ մարդկանց համար այստեղից չհեռանալու միջավայր ստեղծելու ուղղությամբ»,- ամփոփեց Լիլյա Ամիրխանյանը:

«Եթե այդ կոնտեքստում նայենք, ապա այո՛, մենք՝ արցախահայերս, մանավանդ Արցախի իշխանությունները, շատ գործողություններ պետք է կատարենք, որպեսզի կարողանանք դիմակայել ո՛չ միայն Ադրբեջանի կողմից տեղեկատվական «հարձակումներին», այլև աշխատել ՀՀ իշխանությունների հետ, այդ հարցերը բերել օրակարգ, որպեսզի նրանք նույնպես հասկանան, որ Արցախի հարցը միայն իրենց հարցը չէ, և դա հայկական հարց է: Նրանք պետք է նաև հասկանան, որ իրենք իրավունք չունեն, ընդհակառակը, պարտականություններ ունեն, որպեսզի մի օր կարողանանք վերադառնալ ու տեսնել իրական, հայկական Արցախը»,- ասաց Արցախցի պատգամավորը:

Պետգնումների armeps համակարգից տեղեկանում ենք, որ պետությունը սեպտեմբերի 29-ին շուրջ 79 900 000 դրամ է հատկացրել Ներդրումային վեճերի կարգավորման միջազգային կենտրոնին՝ ICSID-ին, «Արբիտրաժային տրիբունալի ծախսեր»-ի համար: Ծախս չհանդիսացող այս գնման պատվիրատուն վարչապետի աշխատակազմն է: Իսկ թե ի՞նչ ծախսեր է փակում պետությունը՝ առավել մանրամասն:

Հայաստանում ապաստանած Արցախի մեր 100.000-ից ավելի քաղաքացիների համար Հայաստանի կառավարությունը գործարկեց աջակցման ծրագրեր, և ողջ Կառավարությունը լծվեց այդ ծրագրերը PR-ելու գործին՝ ստեղծելով տպավորություն, որ հոգում է բռնի տեղահանված բոլոր քաղաքացիների կարիքները։

Այժմ այդ թույլտվությունը, օրենքի փոփոխությամբ արդեն համապատասխանության գնահատման փոխարեն՝ հավատարմագրման, մոտավորապես լիցենզավորման է ենթարկվում: Այսինքն՝ եթե նախկին կարգի դեպքում հնարավոր է եղել, օրինակ, ճկուն ֆինանսիստի, իրավաբանի խորհրդի արդյունքում համապատասխանություն ստանալ արտահանել, հիմա ավելի են ցանկանում պահանջները խստացնել, որ այդ արտահանումը տեղի չունենա»:

«Առնվազն 140 միլիարդի չափով ծախս ավելանալու վտանգ կա Հայաստանի պետական բյուջեի վրա, ինչը նշանակում է, որ եթե այլ ընթացիկ բնույթի ծախսեր չկրճատվեն, այդքանով ավելանալու է բյուջեի դեֆիցիտը, ինչն էլ իր հերթին դառնալու է պատճառ, որ Հայաստանի արտաքին պարտքն էական աճի»,- ասաց Արամյանը։

Սեպտեմբերի 19-ին Արցախի դեմ սանձազերծված մեկօրյա պատերազմից ընդամենը 5 օր առաջ ուսուցիչները կառավարության շենքի մոտ պայքարում էին իրենց իրավունքների համար: Սպառնում էին դասադուլ անել, բողոքում էին նոր կրթական չափորոշիչների դեմ, բարձրագոչ հայտարարություններ անում, որ դրանով նվազեցվում է հայոց լեզվի, հայ գրականության, հայոց պատմության դերն ու նշանակությունը, հընթացս շեշտում, որ իրենց վարձատրությունն է նաև նվազել, որ հաստիքներ են կրճատվել, շատերը մնացել են անգործ, և, որ միֆ է կառավարության այն մանիպուլյացիան, թե ուսուցիչները 400 000 դրամ աշխատավարձ են ստանում կամ կարող են ստանալ:

Սեպտեմբերի 27-ին Սյունիքի մարզպետի աշխատակազմը հերթական դրամաշնորհն է հատկացրել Սյունիքի մարզի զարգացման և ներդրման հիմնադրամին՝ «Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստանի Հանրապետություն տեղափոխված անձանց կեցության ապահովման» համար: Դրամաշնորհի պայմանագրի ընդհանուր գինը 100 միլիոն դրամ է:

Վերջին շրջանում կրկին ակտիվացել են խոսակցություններն առաջիկայում կառավարությունում սպասվող փոփոխությունների վերաբերյալ։ Նախարարներից բացի, հեռացողների թվում շրջանառվում է նաև Պետեկամուտների կոմիտեի նախագահ Ռուստամ Բադասյանի անունը։

Օրեր առաջ մամուլը գրելԼ էր, որ Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո Նիկոլ Փաշինյանը պատրաստվում է էապես փոխել կառավարության կազմը, և իրենց պաշտոններին հրաժեշտ կտան առանցքային մի քանի նախարարներ:

«Կրկնում եմ՝ շարունակվում է Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության ողնաշարի ջարդելու գործընթացը։ Տնտեսության ողնաշարն արտահանելի հատվածն է, իսկ պետությունը խեղդում է հենց արտահանելի հատվածը, որը շատ դժվարին վիճակում է»,- խոսքը եզրափակեց Արամյանը։

Հայաստանի Հանրապետության լինելիությունը կասկածի տակ դնող Նիկոլ Փաշինյանը, որի օրոք Ադրբեջանն օկուպացրել է Հայաստանից 150 քառակուսի կիլոմետր տարածք և, օրինակ, զբոսաշրջային ինքնաբավ քաղաք Ջերմուկը զրկել տուրիստական ակտիվ հոսքերից, շատ հաճախ է խոսում իր պաշտոնավարման օրոք ներդրումների ռեկորդային աճերի մասին։

Նիկոլ Փաշինյանի հակաարցախյան ու հակահայաստանյան ողջ քաղաքականությունը հիմնված է հայտնի օվերտոնի պատուհանի սկզբունքի վրա, երբ նա կամ անձամբ, կամ իր քարոզչազինվորների միջոցով հրապարակային դաշտ է նետում որևէ անընդունելի, զարհուրելի, նողկալի տեղեկություն, որը նույն կոնտինգենտի շրջանառության, բայց նաև իրական ու ոչ իրական ընդդիմադիրների քննադատության միջոցով ժամանակի ընթացքում դառնում է ականջի համար սովորական երևույթ, ինչից հետո էլ՝ իրականություն։

Օրերս ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը դրամաշնորհ է հատկացրել «Տարածքային զարգացման և հետազոտությունների կենտրոն» հասարակական կազմակերպությանը՝ «Երիտասարդության շրջանում բնակչության պաշտպանության և աղետների ռիսկի կառավարման կարողությունների զարգացում, առկա հնարավորությունների վերաբերյալ տեղեկատվության տարածում, առաջին օգնության ցուցաբերման հմտությունների վերաբերյալ գործնական և տեսական դասընթացների, վարժանքների կազմակերպում, համանման նախաձեռնությունների խրախուսում» միջոցառման շրջանակներում:

Շուրջ երկու շաբաթ առաջ մամուլում տեղեկություն տարածվեց, որ  ԲԴԽ նախագահ Կարեն Անդրեասյանն ամեն կերպ փորձում է իր մտերիմ բիզնես գործընկերոջն ու ընկերոջը՝ ՀՀ արդարադատության նախարար Գրիգոր Մինասյանին, «տեղավորել» Վճռաբեկ դատարանում։

Փաշինյանն ու նրա նմանները պատմության մեջ մնալու են Հերոստրատի նման. Էդուարդ Շարմազանով

Կառավարության աշխատակազմի ղեկավար Արայիկ Հարությունյանը տեղեկացրել է, որ առաջիկայում Հայաստան է գալու համաշխարհային մեծ աստղերից մեկը: «Մեզ հաճախ հարցնում են, թե ինչու են հարևան պետություններում համերգներով հանդես գալիս երաժշտության ոլորտի մեգա աստղերը, սակայն Հայաստանում նման համերգներ տեղի չեն ունենում, իսկ մեր քաղաքացիները ստիպված են լինում գնալ այլ պետություններ՝ ներկա գտնվելու այդ շոուներին:

Երեկ հայտնի դարձավ, որ հուլիսի 19-ին անփառունակ կերպով տապալված Դատավորների ժողովից մոտ երկու շաբաթ անց՝ օգոստոսի 4-ին, Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Լիլիթ Թադևոսյանը կրկին հրավիրել է Ընդհանուր ժողով:

Վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական պալատի նախկին դատավոր, Բարձրագույն դատական խորհրդի (ԲԴԽ) կողմից լիազորություններն այս տարվա հունվարին դադարեցված Սուրեն Անտոնյանի գանգատը մտել է կոմունիկացիայի փուլ:

«Մենք միշտ ունեցել ենք փորձը, որ ոչ մի երկիր մեզ համար իր արյունը չի թափել. մենք ինքներս կամ պետք է այնքան խելք ունենայինք, չհասցնեինք դրան, կամ՝ դրանից հետո խելք ունենանք: Մեր հույսով պետք է մենք ապրենք ու պայքարենք»,- վստահեցրեց մեկ ուրիշը:

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանն Արցախում ստեղծված իրավիճակի մասին լրագրողի հարցադրումներին ի պատասխան՝ դարձյալ խոսեց ՀՀ արձանագրած «աճերի» մասին: Ինչպես ասում են՝ արջը 7 երգ գիտի, 7-ն էլ՝ մեղրի մասին:

«2015-2017 թվականներին թոշակի չափն իրական, համադրելի գներով եղել է նույնը, կամ՝ ավելի բարձր, քան թոշակը կբարձրանար ( 2024 թվականին առավել տեսանելի կլինի, երբ բարձրացումն ամբողջությամբ կազդի, որովհետև 2023 թվականին, միայն կես տարվա տվյալների վրա է ազդում): Դա նույնիսկ ինդեքսավորում չի կարելի համարել. մասնակի ինդեքսավորում է, այսինքն՝ միայն մասնակի է ծածկում գնաճը:

Տնտեսագետ Լիլյա Ամիրխանյանը համոզված է՝ վերջին տարիներին գնաճային լրջագույն միտումները հաշվի առելով, հուլիսի 1-ից բարձրացված կենսաթոշակն առանձնապես մեծ խնդիր չի լուծելու, բայց, միևնույն ժամանակ, հենց նման պայմաններում քաղաքացու համար յուրաքանչյուր 1000 դրամը կարող է լինել աջակցող:

Նախարարի աշխատավարձը 150-160 հազար դրամով է բարձրացել, իսկ, ասենք, թոշակ բարձրացնում են 3000 դրամով՝ կամ նվազագույն աշխատավարձը՝ 7000 դրամով: 8-9-10 տոկոսով բարձրացնում են աշխատող աղքատի, կամ անապահով խավի նպաստն ու թոշակը, 25 տոկոսով՝ իրենց աշխատավարձը, էլ չասեմ, որ պարբերաբար ստանում են պարգևատրումներ:

Գյուղացին կրկին կոտրած տաշտակի առաջ է. քիչ է` կարկուտն է ոչնչացնում բերքը, եղածն էլ չեն կարողանում նորմալ գնով իրացնել։