«Սա իրենց խաղաղության օրակարգն է և այն խաղաղության օրակարգը, որն իրենք բերեցին Արցախի գլխին, նույն օրակարգն իրենք այսօր բերում են Հայաստան։ Այո այսօր Արցախում խաղաղություն է, այնտեղ չկա պատերազմ, կրակոցներ չկան, բայց առանց հայերի է»:
«Միասնական Վարդենիս» դաշինքի ղեկավար Դավիթ Շահնազարյանը, ով գրեթե ամեն օր շփվում է վարդենիսցիների հետ՝ վստահեցնում է, որ գրեթե բոլորի մոտ անորոշություն է՝ օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում նախաստորագրված «Խաղաղության պայմանագրի» և առհասարակ դրան առնչվող գործընթացների շուրջ։
ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ Արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրոզյանը կարևոր է համարում վաշինգտոնյան փաստաթղթերը, Հայաստան-Ադրբեջան նախաստորագրված համաձայնագիրը, դրանց հաջորդած երկրի ղեկավարների մակարդակով բանավոր վերահաստատումները:
Սեպտեմբերի 3-ին Ադրբեջանի իշխանությունների պահանջով Բաքվում փակվեց Կարմի խաչի միջազգային կոմիտեի գրասենյակը, որի ներկայացուցիչները միակն էին, որ կարող էին այցելել Բաքվի բանտերում պահվող հայ գերիներին ու պատանդներին, ապահովել նրանց և Հայաստանում գտնվող հարազատների միջև կապը։
«Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթուղթը մտադրությունների արձանագրություն է ուղղակի, ոչ ավելին։ Այն ոչինչ չի պարտադրում։ Ամենակարևոր հարցը՝ իսկ ի՞նչ երաշխիքներ է տալիս վաշինգտոնյան այդ Հռչակագիրը, ԱՄՆ-ը որևէ երաշխիք չի տալիս։ Իմ լսածը երաշխիք չէր։ ԱՄՆ նախագահն ասաց՝ խնդիր ունենաք, ինձ կզանգեք։ Դա երաշխի՞ք է։ Ի՞նչ է նշանակում՝ զանգե՛ք ինձ, ես հարցը կլուծեմ… Թե այս փաստաթղթի տակ ի՞նչ բանակցային գործընթաց է տեղի ունենում, ես չեմ կարող ասել»։
«Ցանկացած խաղաղություն սին է, քանի դեռ կան գերիներ: Իրական կայունությունը չի կարող կառուցվել գերիների տառապանքների վրա»։ Այս մասին հայտարարել է ԵԽԽՎ-ում ՀՀ Ազգային ժողովի պատվիրակության անդամ, «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Գևորգյանը՝ այսօր հանդես գալով ԵԽԽՎ սոցիալական, առողջապահության և կայուն զարգացման հարցերի հանձնաժողովի նիստում:
Նիկոլ Փաշինյանն ու Աննա Հակոբյանը Չինաստանում Շանհայի համագործակցության կազմակերպության գագաթնաժողովի ժամանակ ոտքի վրա զրուցել են Էրդողանի, Ալիևի և վերջիններիս կանանց հետ: Թե՛ Աննա Հակոբյանը, թե՛ Նիկոլ Փաշինյանը ֆեյսբուքյան իրենց էջերում լուսանկարներ էին հրապարակել, որտեղ ջերմ զրուցում են Էրդողանի, Ալիևի և նրանց կանանց հետ։
Արցախի Հանրապետության ԱԺ պատգամավոր Արամայիս Աղաբեկյանը շոու է համարում իշխանությունների այն հայտարարությունները, թե օգոստոսի 8-ից խաղաղություն է հաստատվել: «Դա շոու է նրանով, որ նախ՝ այդ փաստաթղթի բովանդակությանը որ նայում ես՝ կարելի է ցանկացած կետ 10 տարբեր ձևերով մեկնաբանել: Օրինակ՝ երբ ասում են՝ անխոչընդոտ ճանապարհ, ամեն մեկն իր մեկնաբանությունն է տալիս անխոչընդոտ ճանապարհի: Արարատ Միրզոյանը Պետրոսի […]
Օգոստոսի 30-ը ամբողջ աշխարհում նշվում է՝ որպես «Անհայտ կորած անձանց միջազգային օրը» կամ՝ «Բռնի անհետացումների զոհերի միջազգային օր», որը 2010 թվականին սահմանվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կողմից՝ որպես բռնի և հարկադրված անհետացումների հետևանքով մարդու իրավունքների ոտնահարումների մասին հիշեցում։
«Բաքվում պահվող գերիների ու պատանդների խնդիրը մեր իրական ցավն է, տեսնում ենք՝ ինչ կտտանքների են նրանք ենթարկվում, բայց էմպատիա չունենք, չենք հասկանում, որ մեզ են ստորացնում։ Գերիների վերադարձը մեզ համար պետք է լինի օրակարգային հարց, բայց այն շրջանցվում է։ Ալիևի նպատակն այդ մարդկանց «պատժելն» է, որպեսզի մյուսների համար օրինակ լինի։ Եթե այսպես շարունակվի, Ալիևը կարող է ցուցակ կազմել, մարդկանց անուններ տալ, ասել՝ «ռազմական հանցագործներ են», մեր նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարներին հետախուզման միջոցով վերցնել ու պատանդ տանել, նախկին նախագահներին, նախարարների»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ ազգային կոնգրես (ՀԱԿ) կուսակցության փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է։
«Դա լինելու է որպես մարդասիրական ժեստ, ազդեցիկ որևէ պետության ներգրավվածությամբ, և Ալիևն այդ ճանապարհով լավություն է անելու կամ որոշակի առումով բարձրացնելու է ներգրավված կողմի հեղինակությունը»։
Թրամփը խնդրե՞լ է Ալիևին ազատ արձակել 23 հայ գերիներին. Վաշինգտոնում Փաշինյան-Թրամփ առանձնազրույցից տարածված չափազանց կարճ տեսանյութից հետո այս հարցի առնչությամբ որևէ պարզաբանում դեռևս չի եղել։ Ամեն դեպքում, օգոստոսի 11-ին Երևանի և Բաքվի կողմից համաժամանակյա հանրայնացված «խաղաղության համաձայնագրի» տեքստում այս մասին որևէ խոսք չկա։
Վաշինգտոնյան եռակողմ հանդիպանը և հայ գերիների հարցում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից հնարավոր աջակցությանն անդրադառնալով` միջազգային փաստաբանն ասաց.
«Ի՞նչ է ստանալու Հայաստանը․ էլի խոսքը խաղաղության մասին է, խաղաղության առևտրի։ Այսինքն՝ նույն ապրանքն Ադրբեջանը Հայաստանի իշխանություններին մի 10 անգամ արդեն վաճառել է, ինչն էլի վերջնական չէ։ Բայց, ամեն դեպքում, Հայաստանը ստանում է պատրանք, որ ունենալու է խաղաղություն»,- հավելեց նա։
Նիկոլ Փաշինյանը, հայաստանյան լրագրողների հարցերին ի պատասխան, թե Թրամփի և Ալիևի հետ խոսե՞լ է Բաքվում պահվող գերիների մասին, ասել է, թե չկա այդպիսի բանակցություն, որտեղ Ադրբեջանում անազատության մեջ գտնվող հայրենակիցների թեման չի բարձրացնում:
«Եթե, իրոք, խաղաղության կետեր պետք է լինեն, ուրեմն՝ դրանք պետք է լինեն բաց սահմաններով և ի նպաստ տարածաշրջանի բոլոր երկրների, ոչ թե 100 տարով տարածքդ վարձով տաս: Դա խաղաղություն չի երաշխավորի»:
«Հիմա որ գնաք Քննչական, կարող է՝ տեղեկություններ պարունակող մի 10-12 «պապկա» դրված լինի իրար վրա, բայց դրանք բոլորն անհետ կորածների ծնողներն են գտել, հայթայթել ու տարել այնտեղ։ Քննչականում չկա մեկ փաստ, որ ասեն՝ սա մենք ենք բերել, բոլորը ծնողներն են արել, որևէ բան չունեն։ Երկու օր առաջ էլ ԱԱԾ էինք գնացել, բայց ի՞նչ, ոչ մի բան»։
Այս տարվա հունվարի 17-ից Բաքվի ռազմական դատարանում տեղի են ունենում Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ հարուցված գործերով կեղծ դատավարական նիստերը։
Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի ներկայացուցիչները Բաքվում պահվող հայ պատանդներին, գերիներին վերջին անգամ այցելել են հունիսին։ Բաքվում Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի գրասենյակի փակումը խաթարել է այն աշխատանքը, որն իրականացնում էր գրասենյակը գրեթե ամեն ամիս՝ այցելելով հայ պատանդներին, գերիներին։
168.am-ի հարցին, թե ե՞րբ է նախատեսված հաջորդ այցը, Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունին պատասխանեց, որ սովորաբար կոմիտեն խոսում է կատարված աշխատանքի մասին, իսկ պլանավորված գործողությունների մասին՝ ոչ։
Ալիևը շարունակում է Բաքվի դատարան գործուղել «տուժողների»: Հուլիսի 25-ին կայացած Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությանը» ադրբեջանական ցուցմունքները մեծամասամբ վերաբերել են 2016 թվականի Ապրիլյան մարտական գործողություններին և 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմին:
«Ամեն շաբաթ մի նոր նյութ են հյուսում, և սա էլ է խաղի մասին. եթե ամեն շաբաթ կարող ես շեղել ժողովրդին՝ բուն վտանգից, ի վերջո հաջողում ես: Մեր աչքի առջև խոսվում է «Զանգեզուրի միջանցք» կոչվածի մասին, կարծես արդեն ծրագիրը կա և պետք է նույնիսկ գործադրվի: Այսօր Սամվել Կարապետյանին է ձերբակալում, վաղը Եկեղեցու վերաբերյալ է հայտարարություն անում, որ՝ պետք է գնանք և հեռացնենք Վեհափառին, ամուսնացյալ քահանայի տեղապահ նշանակենք, ի՞նչ սև զավեշտ է սա: Նպատակը ժողովրդի հոգևոր, բարոյական, ազգային արժեհամակարգը ոչնչացնելն է»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Եկեղեցական հայեցակարգային բաժնի տնօրեն Հոգեշնորհ Տ. Ռուբեն վարդապետ Զարգարյանն է։
«Որպես երկրի ղեկավար՝ ՀՀ Սահմանադրության ո՞ր հոդվածով եք առաջնորդվում՝ ՆՍՕՏՏ Տեր-Տեր Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի և Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցու որոշ բարձրաստիճան հոգևորականների նկատմամբ Ձեր գործողություններում»,- այսօրվա ասուլիսին լրագրողը հարցրեց Նիկոլ Փաշինյանին:
Արցախի ԱԺ նախկին փոխնախագահ, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտեի անդամ Վահրամ Բալայանը վստահ է՝ չնայած ՀՀ ներքին քաղաքական թոհուբոհին, Բաքվում պահվող գերիների վերաբերյալ որոշակի աշխատանքներ տարվում են, թեկուզ իրավապաշտպանների մակարդակով։
Երեկ ադրբեջանական ԱՊԱ գործակալությունը հայտարարել էր, որ Կարմիր խաչի կոմիտեն այցելել է Բաքվի բանտերում պահվող հայ ռազմագերիներին։
Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբան Ջարեդ Գենսերը վերջերս Երևանում էր, հարցազրույց էր տվել «Ազատություն» ռադիոկայանին և անդրադարձել Բաքվում պահվող Ռուբեն Վարդանյանի և մյուս պատանդների իրավունքների ոտնահարմանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն APRI-Հայաստան գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, միջազգայնագետ, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
«Եթե Հայաստանում լիներ ազգային իշխանություն, ապա Ադրբեջանի այդ նկրտումները չէին կարող կյանքի կոչվել, քանի որ նախկինում էլ թշնամին մշտապես այդ քայլերն իրականացրել է, սակայն չի կարողացել հասնել նպատակին»։
