«Բաքվում պահվող գերիների ու պատանդների խնդիրը մեր իրական ցավն է, տեսնում ենք՝ ինչ կտտանքների են նրանք ենթարկվում, բայց էմպատիա չունենք, չենք հասկանում, որ մեզ են ստորացնում։ Գերիների վերադարձը մեզ համար պետք է լինի օրակարգային հարց, բայց այն շրջանցվում է։ Ալիևի նպատակն այդ մարդկանց «պատժելն» է, որպեսզի մյուսների համար օրինակ լինի։ Եթե այսպես շարունակվի, Ալիևը կարող է ցուցակ կազմել, մարդկանց անուններ տալ, ասել՝ «ռազմական հանցագործներ են», մեր նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարներին հետախուզման միջոցով վերցնել ու պատանդ տանել, նախկին նախագահներին, նախարարների»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ ազգային կոնգրես (ՀԱԿ) կուսակցության փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է։
«Դա լինելու է որպես մարդասիրական ժեստ, ազդեցիկ որևէ պետության ներգրավվածությամբ, և Ալիևն այդ ճանապարհով լավություն է անելու կամ որոշակի առումով բարձրացնելու է ներգրավված կողմի հեղինակությունը»։
Թրամփը խնդրե՞լ է Ալիևին ազատ արձակել 23 հայ գերիներին. Վաշինգտոնում Փաշինյան-Թրամփ առանձնազրույցից տարածված չափազանց կարճ տեսանյութից հետո այս հարցի առնչությամբ որևէ պարզաբանում դեռևս չի եղել։ Ամեն դեպքում, օգոստոսի 11-ին Երևանի և Բաքվի կողմից համաժամանակյա հանրայնացված «խաղաղության համաձայնագրի» տեքստում այս մասին որևէ խոսք չկա։
Վաշինգտոնյան եռակողմ հանդիպանը և հայ գերիների հարցում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից հնարավոր աջակցությանն անդրադառնալով` միջազգային փաստաբանն ասաց.
«Ի՞նչ է ստանալու Հայաստանը․ էլի խոսքը խաղաղության մասին է, խաղաղության առևտրի։ Այսինքն՝ նույն ապրանքն Ադրբեջանը Հայաստանի իշխանություններին մի 10 անգամ արդեն վաճառել է, ինչն էլի վերջնական չէ։ Բայց, ամեն դեպքում, Հայաստանը ստանում է պատրանք, որ ունենալու է խաղաղություն»,- հավելեց նա։
Նիկոլ Փաշինյանը, հայաստանյան լրագրողների հարցերին ի պատասխան, թե Թրամփի և Ալիևի հետ խոսե՞լ է Բաքվում պահվող գերիների մասին, ասել է, թե չկա այդպիսի բանակցություն, որտեղ Ադրբեջանում անազատության մեջ գտնվող հայրենակիցների թեման չի բարձրացնում:
«Եթե, իրոք, խաղաղության կետեր պետք է լինեն, ուրեմն՝ դրանք պետք է լինեն բաց սահմաններով և ի նպաստ տարածաշրջանի բոլոր երկրների, ոչ թե 100 տարով տարածքդ վարձով տաս: Դա խաղաղություն չի երաշխավորի»:
«Հիմա որ գնաք Քննչական, կարող է՝ տեղեկություններ պարունակող մի 10-12 «պապկա» դրված լինի իրար վրա, բայց դրանք բոլորն անհետ կորածների ծնողներն են գտել, հայթայթել ու տարել այնտեղ։ Քննչականում չկա մեկ փաստ, որ ասեն՝ սա մենք ենք բերել, բոլորը ծնողներն են արել, որևէ բան չունեն։ Երկու օր առաջ էլ ԱԱԾ էինք գնացել, բայց ի՞նչ, ոչ մի բան»։
Այս տարվա հունվարի 17-ից Բաքվի ռազմական դատարանում տեղի են ունենում Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ հարուցված գործերով կեղծ դատավարական նիստերը։
Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի ներկայացուցիչները Բաքվում պահվող հայ պատանդներին, գերիներին վերջին անգամ այցելել են հունիսին։ Բաքվում Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի գրասենյակի փակումը խաթարել է այն աշխատանքը, որն իրականացնում էր գրասենյակը գրեթե ամեն ամիս՝ այցելելով հայ պատանդներին, գերիներին։
168.am-ի հարցին, թե ե՞րբ է նախատեսված հաջորդ այցը, Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունին պատասխանեց, որ սովորաբար կոմիտեն խոսում է կատարված աշխատանքի մասին, իսկ պլանավորված գործողությունների մասին՝ ոչ։
Ալիևը շարունակում է Բաքվի դատարան գործուղել «տուժողների»: Հուլիսի 25-ին կայացած Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությանը» ադրբեջանական ցուցմունքները մեծամասամբ վերաբերել են 2016 թվականի Ապրիլյան մարտական գործողություններին և 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմին:
«Ամեն շաբաթ մի նոր նյութ են հյուսում, և սա էլ է խաղի մասին. եթե ամեն շաբաթ կարող ես շեղել ժողովրդին՝ բուն վտանգից, ի վերջո հաջողում ես: Մեր աչքի առջև խոսվում է «Զանգեզուրի միջանցք» կոչվածի մասին, կարծես արդեն ծրագիրը կա և պետք է նույնիսկ գործադրվի: Այսօր Սամվել Կարապետյանին է ձերբակալում, վաղը Եկեղեցու վերաբերյալ է հայտարարություն անում, որ՝ պետք է գնանք և հեռացնենք Վեհափառին, ամուսնացյալ քահանայի տեղապահ նշանակենք, ի՞նչ սև զավեշտ է սա: Նպատակը ժողովրդի հոգևոր, բարոյական, ազգային արժեհամակարգը ոչնչացնելն է»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Եկեղեցական հայեցակարգային բաժնի տնօրեն Հոգեշնորհ Տ. Ռուբեն վարդապետ Զարգարյանն է։
«Որպես երկրի ղեկավար՝ ՀՀ Սահմանադրության ո՞ր հոդվածով եք առաջնորդվում՝ ՆՍՕՏՏ Տեր-Տեր Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի և Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցու որոշ բարձրաստիճան հոգևորականների նկատմամբ Ձեր գործողություններում»,- այսօրվա ասուլիսին լրագրողը հարցրեց Նիկոլ Փաշինյանին:
Արցախի ԱԺ նախկին փոխնախագահ, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտեի անդամ Վահրամ Բալայանը վստահ է՝ չնայած ՀՀ ներքին քաղաքական թոհուբոհին, Բաքվում պահվող գերիների վերաբերյալ որոշակի աշխատանքներ տարվում են, թեկուզ իրավապաշտպանների մակարդակով։
Երեկ ադրբեջանական ԱՊԱ գործակալությունը հայտարարել էր, որ Կարմիր խաչի կոմիտեն այցելել է Բաքվի բանտերում պահվող հայ ռազմագերիներին։
Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբան Ջարեդ Գենսերը վերջերս Երևանում էր, հարցազրույց էր տվել «Ազատություն» ռադիոկայանին և անդրադարձել Բաքվում պահվող Ռուբեն Վարդանյանի և մյուս պատանդների իրավունքների ոտնահարմանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն APRI-Հայաստան գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, միջազգայնագետ, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
«Եթե Հայաստանում լիներ ազգային իշխանություն, ապա Ադրբեջանի այդ նկրտումները չէին կարող կյանքի կոչվել, քանի որ նախկինում էլ թշնամին մշտապես այդ քայլերն իրականացրել է, սակայն չի կարողացել հասնել նպատակին»։
Մարտի 29-ից արցախահայերի կողմից Ազատության հրապարակում տեղադրված վրան-շտաբում շարունակվում են քննարկումները Հայաստանի ու Արցախի հասարակական-քաղաքական տարբեր ուժերի ու կառույցների ներկայացուցիչների, այդ թվում՝ ԵԽ պատգամավորների հետ։
«Այն, որ իշխանությունը վաղուց է ուրացել համահայկական օրակարգը, դա բոլորին է հայտնի, որովհետև սկսած Արցախի հարցից, վերջացրած Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցով, իշխանությունը ոչ միայն հետ է կանգնել, այլև ակնհայտորեն գնացել է ժխտողական քաղաքականության ուղղությամբ»,- Հանրապետության հրապարակում Ջահերով երթի մեկնարկից առաջ լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը։
Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը Հանրապետության հրապարակում Ջահերով երթից առաջ լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ չի կարող խաղաղության մասին խոսք լինել, երբ 160 հազար հայ բռնի տեղահանված է, տնազուրկ է։
Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանը Բաքվի բանտից 168.am-ին ընտանիքի միջոցով հեռախոսային ձայնագրություն է փոխանցել, որը ներկայացնում ենք մեր ընթերցողների ուշադրությանն առանց փոփոխության:
«Ադրբեջանում ավելի շատ մարդիկ են պահվում անազատության մեջ, և այս ժամանակներում, իհարկե, ինձ անհանգստացնում է, թե այդ ի՞նչ նպատակով են թաքցնում այդ մարդկանց։ Մենք ունեցել ենք փորձ, երբ հինգ տարուց հետո Ադրբեջանում մասնավորի մոտ պահվող անձը հրաշքով վերադարձվել է՝ այն դեպքում, երբ Ադրբեջանը միշտ հերքել է այդ անձի պահման մասին հարցումները։
«Սա հազվագյուտ խոստովանություն է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից․ նա տգիտության մեջ մեղադրեց և՛ ինքն իրեն, և՛ կառավարության ամբողջ կազմին, որովհետև, իր խոսքերով, հենց դա է պատճառը, որ չեն կարողանում գիտելիքը հասցնել ժողովրդին։ Միայն մեկ բան կարող եմ ասել, ինչպես Ֆեյսբուքում արդեն նշել եմ հրապարակմամբ՝ այս հարցում վերջապես ձևավորվեց համազգային կոնսենսուս»։
BBC-ի կովկասյան թղթակից Ռեյհան Դեմիտրին ծավալուն հոդված է հրապարակել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հնարավոր «խաղաղության պայմանագրի» և, այդ համատեքստում, Բաքվում պահվող Ռուբեն Վարդանյանի ու հայ գերիների ճակատագրի մասին՝ նշելով, որ նրանք «կարող են դուրս մնալ խաղաղության համաձայնագրից»:
Նիկոլ Փաշինյանը գերիների վերադարձի հետ կապված նոր բան չունի ասելու: ԱԺ-ում հարցուպատասխանի ժամանակ նա հայտարարեց, որ այն գործիքակազմը, որը կիրառել են, շարունակում են կիրառել և ապագայում էլ պետք է կիրառեն:
«Մեր տղաները Բաքվի բանտերում ենթարկվում են ամենավերջին ստորացումներին, խոշտանգումներին, բայց իշխանությունը լուռ է։ Հիշում եք, որ ադրբեջանցի զինվորներ անցան մեր կողմ, պահակին սպանեցին, ի՞նչ արեց ՀՀ իշխանությունը, այդ զինվորներին վերցրեց ու հանձնեց Ադրբեջանին։ Նա ո՞վ դարձավ, որ հային սպանողին հանձնի Ադրբեջանին ու փոխարենը չպահանջի որևէ հայ գերու։ Ո՞վ է տեսել երկրի ղեկավարն իր քաղաքացուն թողած, թշնամուն պաշտպանի, սա հազվադեպ բան է։
