Ռեվյու

Հայ ժողովուրդը հայտնվել է մի իրավիճակում, որն ապացուցում է՝ հոգևոր Հայաստանը պարտվել է նոր Հայաստանին։ Պարտվել է, որովհետև համատարած քաոս է ստեղծվել՝ կառավարելի թե անկառավարելի, դա էական էլ չէ։ Մարդկանց զրկել են լսելու ունակությունից, ահագնացրել են ատելության մթնոլորտը, թեև ես, որպես հոգևորական, մշտապես խոսել և խոսում եմ հաշտության օրակարգի մասին։

Հարցին՝ Վերաքննիչի այս որոշումը նշանակո՞ւմ է արդյոք, որ Ռոբերտ Քոչարյանին կալանավորելու որևէ տարբերակ այլևս չկա, փաստաբանն ասաց՝ եթե հարմար առիթի պարագայում գրպանն ինչ-որ բան չգցեն, կարծում եմ, ոչ:

Հարցին՝ մինչև այժմ եղած պրակտիկան չի՞ հուշում, որ Ադրբեջանի հետ դեմարկացիան շատ արագ է արվում, այսինքն՝ Ադրբեջանը մտնում է ՀՀ տարածք, հետո իշխանություններն այդ տարածքը հայտարարում են ադրբեջանական, և ըստ էության, դեմարկացիան և դելիմիտացիան տեղի է ունենում, նա պատասխանեց. «Այն, ինչ դուք նշում եք, սահմանագծում և սահմանազատում չէ, այլ ընդամենը հաղթողի կարգավիճակից Ադրբեջանը փորձում է առավելագույնը պոկել հայկական կողմից, բայց այնպես չէ, որ դա դե յուրե դարձավ ադրբեջանական տարածք»:

Նա ընդգծեց, որ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջն առաջիկայում հստակ կձևակերպեն. «Մեր ծրագիրը այսպես է՝ մեր հանրությանը կոչ անել հավաքվել, և երբ, օրինակ՝ մոտ 50 հազար մարդ կհավաքվի, մենք չենք ուզում արյունահեղություն լինի, դա լավ տեղ չի տանելու, բայց երբ մենք մեծաքանակ լինենք, կառավարություն չէ՝ որևէ իշխանական ուժ ժողովրդի առջև ուղղակի փլվելու է»:

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, անդրադառնալով Փաշինյան-Պուտին-Ալիև հանդիպմանը ու դրան նախորդած հանդիպումներին, ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Հայկ Մամիջանյանը նշեց, որ հայ ժողովրդի համար գերկարևոր պետք է լինի, թե ի՞նչ օրակարգով և ի՞նչ է փորձում բանակցել իր անունից վարչապետի աթոռը զբաղեցնող պաշտոնյան։

ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանի կարծիքով՝ ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի նկատմամբ առաջադրված մեղադրանքի մեջ որևէ իրավական հենք ու հիմնավորում չկա:

Նոյեմբերի 26-ին Սոչիում կայանալու է Նիկոլ Փաշինյանի, Վլադիմիր Պուտինի և Իլհամ Ալիևի եռակողմ հանդիպումը, որին հաջորդելու է՝ դեկտեմբերի 15-ին Եվրոպական խորհրդի ղեկավար Շառլ Միշելի միջնորդությամբ ևս մեկ, այս անգամ՝ Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը։

168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման շրջանակում զրուցել ենք ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Հռիփսիմե Ստամբուլյանի հետ։

«Ինձ համար ավելի մեծ հարված, քան պատերազմը տանուլ տալը, չի կարող լինել: Ավելի մեծ հարված, քան հայրենիքի այսպիսի վիճակը, չի կարող լինել: Արդար է, երբ պատերազմը չհաղթանակած կառավարությունը զիջում է մեկ այլ կազմի, որը կարող է թարմություն բերել, գոնե սփոփանքի մի նշույլ բերել ժողովրդին: Այս նախկին-ներկա կռիվը հիվանդագին և սխալ է, երևի թե մինչև վերջ չենք գիտակցում՝ ինչ խնդրի առջև ենք կանգնած. Սա մեզ հետ է կատարվում, և այս հիվանդության դեմը պետք է առնել»

2020 թվականի 44-օրյա Արցախյան պատերազմում զոհված զինվոր, 2001 թվականին ծնված  Հայկ Մելիքյանի մայրը՝ Նաիրա Մելիքյանը որդու կմախքը գտել է պատերազմի ավարտից 1 տարի 2 ամիս անց: Նա հիշում է՝ որդու հետ  վերջին անգամ խոսել է 2020 թվականի հոկտեմբերի 10-ին. հրետանավոր Հայկը մորն այդ օրը   պատմել է, որ ծառայությունը լավ են իրականացնում, ռացիաներով ողջ  օրը խոսել են իրենց զորամասի մասին, իսկ մորից լսել է ոգևորող խոսքեր, որ շուտով հրադադար կհաստատվի, և ռուսական կողմը չի թողնի, որ վիճակն էլ ավելի ծանրանա։

«2018թ., երբ ամբոխը դուրս եկավ փողոց, մշակութային գործիչներից ոմանք հրաժարվեցին իրենց կոչումներից, որոնք նրանց ժամանակին տվել էր Սերժ Սարգսյանը՝ որպես պետության ղեկավար: Այսինքն՝ այն ժամանակ, երբ ստանում էիք այդ ամենը, Սերժ Սարգսյանը ձեզ համար լավ ղեկավար էր: Այդ մարդիկ անսկզբունքային են, նրանք իրենց ամբողջ կյանքում ապրել են լավ, և այդ նախկին ռեժիմից, որ իրենք փորձում էին ազատվել 2018թ., լավ օգտվել են: Ես չեմ ասում, որ իրենց փող են վճարել, բայց երկրում ամեն ինչ կայուն էր, բոլորն իրենց գործն էին անում, կար աշխատանք, ամեն ինչ ստաբիլ էր: Ի՞նչ էիք ուզում, Աստծուց ի՞նչ էիք ուզում»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում գնդապետ Բորիս Ավագյանը, անդրադառնալով Սոչիում սպասվող եռակողմ հանդիպմանը, նշեց, որ սա դեկտեմբերի 15-ին ընդառաջ Փաշինյան-Ալիև երկկողմ ձևաչափով հանդիպման օրակարգային հարցերը ևս մեկ անգամ հստակեցնելուն ու ընդգծելուն միտված հանդիպում է։

«Այս անկարողությունն արդարացնելու համար փնտրում է մեղավորներ և մեղավորության բաժին է տալիս ընտանիքներին, որպեսզի վերջիններս չդժգոհեն կամ առնվազն մեծ ակնկալիքներ չունենան վարչապետից»,- ասաց Սիրանուշ Սահակյանը:

«Ազատագրական շարժումը բաղկացած է մի շարք հասարակական և քաղաքական կազմակերպություններից, անհատներից, օրինակ՝ «Զարթոնք» կուսակցության նախագահ Արա Զոհրաբյան, ԱԺ նախկին պատգամավոր Սոֆյա Հովսեփյան, ես, դպրոցի տնօրեն և 5165 կուսակցության առաջնորդ Կարին Տոնոյան, երգիչ Արսեն Գրիգորյան և շատ այլ մարդիկ: Տասնյակներով մարդիկ են նախաձեռնության մեջ: Նպատակը հետևյալն է՝ երեք հիմնական պահանջ ունենք ՀՀ կառավարությունից. կանխել սահմանազատման և սահմանագծման հակահայ ծրագիրը և ժողովրդին պատմել, թե ինչ փաստաթղթի շուրջ է բանակցում ՀՀ կառավարությունը՝ Ադրբեջանի կառավարության հետ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց մեդիափորձագետ, լրագրող Նաիրի Հոխիկյանը:

«Զիջումներ կլինեն՝ ինչպես Սյունիքի միջանցքի հարցով, այնպես էլ՝ այլ։ Սյունիքն այս իշխանության գործողությունների հետևանքով դարձավ սահմանամերձ, և հիմա թշնամին, որը նախկինում այդ մարզից 100 կմ հեռավորության վրա էր, գտնվում է ընդամենը մի քանի տասնյակ մետր հեռավորության վրա։ Ես մեր ամբողջ վաշտով Սյունիքի Սրաշենի դիրքերում էինք, և պատերազմի ավարտից հետո մեզ եկավ հրաման՝ դիրքը հանձնելու և նահանջելու»։

Այդ հարց լուծելու Ռուսաստանի կարողությունը և իրավունքը ճանաչում են նաև այլ երկրներ, որովհետև մենք տեսանք, որ 2020թ. նոյեմբերին Ռուսաստանն իր խաղաղապահներին մտցրեց Արցախ՝ ուղղակի տեղյակ պահելով Ֆրանսիային և ԱՄՆ-ին, վերջիններս էլ համաձայնեցին: Նույնիսկ այս վերջին սրացման ժամանակ Սիսիանում մայիսի 16-ին կրկին ՌԴ միջնորդությամբ կանգնեց պատերազմը, իսկ այն կողմերը, որոնց դիմել էր Հայաստանը, առանձնապես նախաձեռնություն չցուցաբերեցին՝ ո՛չ ԱՄՆ-ը, ո՛չ Ֆրանսիան, ո՛չ ՄԱԿ-ը»:

«Նիկոլ Փաշինյանը սրանով փորձում է այնպես անել, որ գերիների ծնողները չպահանջեն գերիների պարտադիր վերադարձը, բայց չի հասկանում, որ ինքը պարտավոր է գերիներին վերադարձնել, և ավելին՝ մենք էլ որպես քաղաքացիներ՝ պարտավոր ենք այդ գերիներին տեր կանգնել, որ ինքն իր ուզածը չանի: Նախ՝ ինքը շատ փոքր է քննելու համար, որովհետև եթե քննի և հասնի նրան, որ հենց իր թողտվության արդյունքում է դա, վերջում կոտրելու է այդ երեխեքի վրա, որովհետև բոլորիս է պարզ, թե ինչ սցենարով է այդ գերիների գերեվարումը կազմակերպվել:

Ռուսաստանն Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ ունի իր սեփական շահերը, դրանով հանդերձ, որպեսզի և՛ իր ռազմավարական դաշնակցին՝ Հայաստանին, և՛ ամբողջ աշխարհին ցույց տա, որ իր դաշնակցի հետ չի՛ կարելի խոսել ուժի լեզվով, կդիմի կտրուկ գործողությունների, սակայն նման քայլի կգնա ծայրահեղ դեպքում։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերությունների և Ռուսաստանի վարած քաղաքականության մասին, ասաց քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը։

Ասպրամ Կրպեյանը նշեց, որ Նիկոլ Փաշինյանի հեռացումն առաջին քայլն է. «Առանց նրա հեռացման՝ անգամ փոքրիկ հույս չենք կարող ունենալ, որ վաղվա օրը կարող է լուսավոր լինել: Իր և իր հանցախմբի հեռացումը թույլ է տալու մեզ հող նախապատրաստել մեր հետագա քայլերի և հետագա նվաճումների համար»:

«Ադրբեջանը վստահ է, որ հայկական կողմն ընդամենը ռուսական կողմին դիմելու իմիտացիա է ստեղծելու, իրականում չի դիմելու: Ի վերջո, չմոռանանք, որ որոշում կայացնողը երկրում ոչ թե ռուսական կողմն է, այլ այս մեծագույն փորձանքը, որ մեր գլխին եկել է 2018թ.՝ իր խմբակով: Մամուլում տեղեկություն հայտնվեց, որ ռուսական կողմը փորձել է դիմել հստակ գործողությունների, խոչընդոտել են: Այսքանից հետո հետևությունը ո՞րն է՝ ուղղակի պետք էր կռվով էլի ինչ-որ հատված տալ, մեղքն էլ գցել ռուսների վրա:

«Խաղաղության դարաշրջանի միֆը չի ավարտվել. Վերջնական խաղաղության դարաշրջան նշանակում է՝ այս տարածաշրջանն առանց հայերի: Խաղաղությունը, որը մեզ պարտադրվում է, թուրքական խաղաղությունն է: Պատմությունից մեզ հայտնի է, որ ամբողջ այդ կոտորածների միջև անցնելուց հետո այն պահին ենք մենք կարողացել մնալ այս տարածաշրջանում, երբ կազմակերպվել և դիմադրել ենք»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց վավերագրական ֆիլմերի ռեժիսոր Հովհաննես Իշխանյանը:

Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանի կարծիքով՝ ՀՀ իշխանությունների տրամադրած ոչ ճշմարիտ տեղեկատվության արդյունքում ինֆորմացիոն դաշտը լցվում է ադրբեջանական տեղեկատվությամբ:

«Թեև 5700-ից ավելի մարդ քվեարկել է իշխանության օգտին, սակայն, կարծում եմ, դա ավելի շատ այդ հարմարվողական զանգվածն է, որը առաջնորդվել է նաև իր անձնական մոտեցումներով։ Այս թիվը, կարելի է ասել, մնացորդային թիվ է, որը մնացել է Փաշինյանի «իզմերի» տակ, սակայն սա ժամանակի հետ լուծվելիք հարց է։ Փաստ է մեկ բան՝ իշխանությունն արձանագրել է պարտություն»,- ասաց Հակոբյանը։

«Հայաստանում իշխանափոխություններից հետո տեղի են ունեցել բազմաթիվ նման գործողություններ, և դրանց պատշաճ վերլուծության համար նախ և առաջ անհրաժեշտ է դրանցում տարանջատել քաղաքական և իրավական բաղադրիչը»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց փաստաբան Նարեկ Ալոյանը՝ անդրադառնալով «Բջնի» ՓԲԸ նախկին սեփականատեր, Ազգային ժողովի (ԱԺ) իշխող խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի ընտանիքի կողմից պետությունից մոտ 3.5 միլիարդ դրամ գումարի պահանջին՝ որպես իբր ժամանակին սխալ հաշվարկված հարկային պարտավորություն:

«2020 թվականի 44-օրյա պատերազմը հայերիս համար անակնկալ չէր. դրա մասին գիտեինք բոլորս, բայց ոչ բոլորս էինք մեզ հարց տալիս՝ իսկ ի՞նչ ենք արել Արցախյան առաջին հաղթանակից հետո, կամ ի՞նչ ենք արել այդ հաղթանակն ամրագրելու համար, կամ ի՞նչ ենք արել առհասարակ, որ այլևս երբեք պատերազմ չլինի։  Ոչ բոլորս ենք մեր երեխաներին պատրաստել պատերազմի, ոչ բոլորս ենք մեզ հարց տվել՝ իսկ պետությունն ո՞ւր ենք տանում, իսկ պետական երկարաժամկետ ռազմավարություն ունե՞նք, փորձե՞լ ենք արդյոք հասկանալ, թե ուր է գնում մեր պետությունը։

Այսօր առավոտյան Շուշի քաղաքի ներքևի հատվածում գտնվող անցակետի մոտ միջադեպ է տեղի ունեցել, որի արդյունքում որոշ ժամանակով փակվեց Ստեփանակերտ-Շուշի-Բերձոր-Գորիս ճանապարհը: Այնուհետև Արցախի ԱԱԾ-ն պաշտոնական հաղորդագրություն տարածեց՝ նշելով, որ ադրբեջանցի զինծառայողների սադրիչ գործողությունններին ի պատասխան՝ անհայտ անձը պայթուցիկ սարք է նետել անցակետի հատվածում։

Քարտեզագիր Շահեն Շահինյանի կարծիքով՝ Ադրբեջանի կողմից սահմանակետերի տեղակայումը Գորիս-Կապան ճանապարհին նշանակում է, որ դե ֆակտո դեմարկացիա է եղել, բայց ըստ նրա՝ այս գործընթացը չի կարող իրավական ուժ ունենալ, քանի դեռ դեմարկացիա և դելիմիտացիա իրականացված չէ և ստորագրված չէ դրա վերաբերյալ պայմանագիր:

«Դավիթ Գալստյանն անորակ զենքի մատակարարման մեղադրանքով է կալանավորվել: Նմանատիպ գործ ավելի վաղ ևս հարուցված էր, և Դավիթ Գալստյանը շուրձ 4 ամիս գտնվում էր կալանքի տակ: Այս պահին երկու գործերով անցնում է՝ որպես մեղադրյալ: Երկու գործով էլ նույն գիծն է տարվում: Խոսքը վերաբերում է իբր անորակ զենք մատակարարելուն ու այդ եղանակով խարդախությամբ գումարներ վաստակելուն»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց Հայաստանի զենքի մատակարար Դավիթ Գալստյանի (Պատրոն Դավիթ) փաստաբան Արմեն Հարությունյանը:

Ադրբեջանը Գորիս-Կապան ճանապարհի 21 կմ-ին տիրանալուց հետո չի՛ բավարարվելու իր այդ հաջողությամբ ու հաջորդ քայլով անելու է ամեն ինչ Սյունիքով միջանցքին հասնելու համար։ Այս տեսանկյունից՝ Սյունիքում ընթացող այս գործընթացները խիստ վտանգավոր և մտահոգիչ են, որովհետև միջանցքի թեման փակ չէ. այն ամեն օր ու ամեն ժամ Ադրբեջանը բարձրաձայնելու է, քանի դեռ այն չի ճեղքել։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում նման տեսակետ հայտնեց պատմաբան Գևորգ Մելքոնյանը։

ԵՊԲՀ համաճարակաբանության ամբիոնի դոցենտ, բժշկական գիտությունների դոկտոր Մերի Տեր-Ստեփանյանն այն կարծիքին է, որ Հայաստանում կորոնավիրուսի 4-րդ ալիքն է, և այն ավարտին է մոտենում: