Ի՞նչ զգացողություններ նրանք կարող են ունենալ, երբ տեսնում են, որ անկման փոխարեն` Հայաստանի տնտեսությունն աճելու է, այն էլ` բավականին նորմալ տեմպով։ Համոզված ենք, որ Ազգային վիճակագրական ծառայության յուրաքանչյուր ամսական զեկույցից հետո այս կառույցում թեթև շոկ են ապրում։ Լավ` ինչպե՞ս կարող էին իրենք այսպես սխալվել։
Մենք հետաքրքրված ենք ոչ միայն առևտրաշրջանառության ծավալների մեծացմամբ, այլև համատեղ ձեռնարկությունների, համատեղ պրոյեկտների ստեղծմամբ։ Մեր գործարարները հետաքրքրված են հայկական շուկայով, փորձում ենք հաճախակի հանդիպումներ կազմակերպել նրանց համար, որպեսզի նրանք ծանոթանան, նոր պայմաններ բանակցեն։
«Կնոջս մահից հետո ինձ էլ ոչինչ չի զարմացնում։ Էն, որ մարդիկ հրճվում են իրենց կյանքի հաճույքների ու հաջողությունների համար` լողալով տարփանքների ծովում, մոռանում են, որ դրա վերջը կյանքից մահ ընկած մի ակնթարթն է։ Ես, որ կյանքս խաղ ու պար էի պատկերացնում, առավոտից-իրիկուն` երգ ու պար, աղջիկներ ու հաճույքներ, հանկարծ միանգամից կյանքս ձեռքիցս գնաց, դարձավ հին, սև-սպիտակ, թրթռացող, խռխռացող սովետական հեռուստացույց…»:
«Իրականում շատ հուզիչ էր, երբ հոգեբանները նրանց առաջարկեցին տուն նկարել: Նա տունը նկարեց, պատուհանը նկարեց, հետո պատուհանի մեջ ինչ-որ բան էր ուզում նկարել (ասել էին՝ նկարիր տուն, մարդ, ծառ), ասացին՝ մարդուն պատուհանի մեջ մի նկարիր, ասաց՝ չէ, մարդ չեմ նկարում: Հարցրին՝ ի՞նչ ես նկարում: Ծաղիկ նկարեց: Ասացին` բայց ինչո՞ւ ես ծաղիկ նկարում, ասաց՝ թող այսպես գեղեցիկ լինի: Ու երբ իրեն ասում էին, թե ինչ լավ բան կնկարագրի, ինքն ընտանիք էր նկարագրում, երեխաներ էր նկարում»:
«ՀՀ-ի դիվանագիտական սխալները խրախուսում են Բաքվին ավելի համարձակ լինել շփման գծում։ Բայց պետք է նշեմ, որ ՀՀ ՊՆ-ի քայլերը, չեմ կարծում, որ ուղղված են համանախագահների միջև մրցակցություն կամ հակամարտություն բերելուն»:
«Հայաստանը, կարծում եմ, արդեն վաղուց պատրաստվում է հնարավոր պատերազմի, քանի որ Հայաստանին չհաջողվեց վերջին 20 տարիների ընթացքում բանակցությունների միջոցով միջազգային իրավունքով ամրագրել 1990-ականների սկզբին ունեցած իր ռազմական հաջողությունները»:
Հայաստանը յուրահատուկ երկիր է, հայ ժողովուրդն էլ՝ աշխարհի ամենայուրահատուկ ժողովուրդը: Այստեղ՝ Հայաստանում, և Հայաստանից դուրս՝ աշխարհում, հայերն իրենց հանապազօրյա կյանքով ու գործունեությամբ ապացուցում են ժողովրդական իմաստնություններն ու բանահյուսական դարձվածքները: «Տաշած քարը գետնին չի մնա», «Կարմիր կովը կաշին չի փոխում», և այլն:
«Երբ վերլուծում ենք, ստացվում է, ա՛յ մարդ, այդ ռազմական ուսումնարանում բա ոչ մի կարգ ու կարգապահություն չի՞ եղել, այս ի՞նչ է այնտեղ կատարվել՝ ամեն օր մարդ են ծեծե՞լ, մարդ են խփե՞լ, այս ի՞նչ աննորմալություններ են այնտեղ եղել, գողական օրենքնե՞ր են աշխատել»,- ասում է Հովիկ Արսենյանը:
Վերջին տարիներին բյուջետային քննարկումների նկատմամբ համարյա կատարելության ձգտող անտարբերություն է տիրում: Հասարակությանն ու լրատվամիջոցներին կառավարությունում ընթացող քննարկումները չեն հետաքրքրում: Մի փոքր այլ է խորհրդարանական քննարկումների պարագան:
«Մեր տնտեսությունում ամենաբացասականը կենտրոնացումն է։ Գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսվարողները, որոնք արդեն վաղուց ունեն նաև քաղաքական իշխանություն, արդեն մաս են կազմում երկրի պետական կառավարման համակարգի։ Եթե մենք այսօր ունենք ՀՀ նախագահ, և ինչ-որ առումով նա կարող է հանդիսանալ զսպող ուժ, ապա կառավարման համակարգի լղոզման արդյունքում, երբ թուլանում են բոլոր ինստիտուտները, նրանց զսպելը կլինի էլ ավելի դժվար»:
«Այսօր ոչ միայն եվրոպացիների, այլև ռուսների հետ պետք է աշխատել ու բացատրել, որ, ի վերջո, եթե ՌԴ-ն նույնիսկ դեմ է համաձայնագրին, ապա պետք է ՀՀ-ին աջակցի տնտեսապես, քանի որ, ստացվում է, որ ԵՏՄ-ում մենք պարտավորություններ ենք ստանձնում, բայց դրա դիմաց ոչինչ չենք ստանում։ Մենք ազատորեն կարող ենք և պետք է պահանջներ ներկայացնենք, որպեսզի վերջում նրանց արձագանքն այս համաձայնագրին անսպասելի չլինի»:
Շատ ժամանակ չի անցել, ընդամենը 2 տարի։ Բայց այս 2 տարվա մեջ հասցրեցինք մոռանալ թե՛ Եվրամիությանը, թե՛ Ասոցացման համաձայնագիրն ու տնտեսական բաղադրիչը։
Մենք տուն առ տուն առաքում ենք ամսագիրը, տարածում նաև ամենատարբեր բուժհիմնարկներում և ուսումնական կենտրոններում։ Այս ամսագիրը դուք երբեք չեք տեսնի գեղեցկության սրահներում կամ սննդի մատուցման կետերում, որովհետև գտնում ենք, որ մենք տալիս ենք այնպիսի ինֆորմացիա, որը պետք է մարսվի, այն պետք է ուշադիր կարդալ, վերլուծել, և այլն։
Մեզ մոտ հարկային մուտքերը բյուջե չեն կարող փոխել և, արդարացվա՞ծ է, թե՞ ոչ, ես չեմ կարծում, որ բյուջեն այս պայմաններում կարող է լինել այն փաստաթուղթը, որն ինչ-որ քաղաքականություն իրենից ներկայացնի: Զգուշավորությունը պայմանական հասկացություն է: Իմ գնահատականով՝ մեզ մոտ ոչ մի տնտեսական աճ էլ չկա:
«168 Ժամի» հիշեցմանն ի պատասխան, թե` մի անգամ հայտարարել եք, որ ռուս եք, Ա.Աբրահամյանը կրկնեց. «Այո, իհարկե, ես ռուս եմ: Բա, որովհետև, եթե ՌԴ-ում ապրում եմգ գիտե՞ք՝ ինչ ա նշանակում` ռուս: Դուք գիտե՞ք դա ինչ ա: Էսօր Ռուսաստանում եթե ես դուրս եմ գալիս, գալիս եմ Ամերիկա Ռուսաստանից, ինձ ընդունում են` որպես ՌԴ քաղաքացի, ասենք, իրանք ասում են՝ մեր ռուս հյուրը: Ռուս արդեն դա չի նշանակում, ասենք, ինչ-որ ազգություն, դա ոնց որ` ամերիկացի: Ես հայ եմ, հպարտանում եմ իմ հայությամբ»:
«Չեմ բացառում, որ այդ տարաձայնությունները բոլոր գոտիներում գլուխ բարձրացնեն, այդ թվում` Հարավային Կովկասում, բայց, թե ինչ ուղղությամբ` դժվար է ասել, քանի որ Կովկասը խնդրահարույց տարածաշրջան է, իսկ Թուրքիան ընկղմված է խնդիրների մեջ»,- ասաց Աքթարը։
«Մենք այսօր էլ ունենք լավ օրենքներ, բայց մենք խնդիր ունենք դրանց կիրառության մեջ դեֆորմացիայի հետ, երբ կամայականություն է ցուցաբերվում տվյալ հոդվածի կիրառության ժամանակ»,- ասում է ՓՄՁ համագործակցության ասոցիացիայի նախագահ Հակոբ Ավագյանը:
«Հասարակության մոբիլիզացիայի համար սահմանադրական փոփոխությունների խնդիրը շատ քիչ է, և մեր երկու փորձերը` 1995 և 2005 թվականներին, ցույց տվեցին, որ հասարակությունն ամենևին չի մասնակցում այդ գործընթացին, հետևաբար` այն բոլոր քաղաքական ուժերը, որոնք փոփոխություններին դեմ են, պետք է օրակարգում մեկ այլ խնդիր էլ մտցնեն` այդ պրոցեսը գլխավորելու համար»:
«Եթե նախագահ Սարգսյանի ելույթի էությունն իրապես այն էր, ինչ ես վերևում ասացի, ապա նախագահը տեղեկացրել է, որ Հայաստանը նոր լայն քայլ է դրել. ԼՂ ինքնիշխանության ճանաչում` որպես անկախ երկիր»:
Մեր դիտարկած 20 կայքերի ընդհանուր ամսական այցելությունների թիվը սեպտեմբերին կազմել է 36,7 միլիոն։ Դրանցից միայն 23,2%-ն են ուղղակի այցելություններ (8,5 միլիոնը)։ Առյուծի բաժինը` 59,1%-ը, բաժին է ընկնում սոցիալական ցանցերին։
Մեր դիտարկած 20 հայկական լրատվական կայքերի ընդհանուր ամսական այցելությունների թիվը սեպտեմբերին կազմել է 36,7 միլիոն
Նպատակները միանգամայն ազնիվ են, մղումներն էլ՝ հայրենանվեր: Սակայն դրանք իրագործվելու կամ տապալվելու են ներկայիս քաղաքական իրողությունների պայմաններում, ինչը պահանջում է պատասխանել հարցադրմանը՝ իսկ ո՞վ կարող է ամենաշատը շահել «Նոր Հայաստանի» հաղթանակից և տուժել նրա պարտությունից:
«Հայաստանի համար մարտահրավերները բավականին շատ են։ ՀՀ-ն ֆորմալ խնդիր չունի մասնակցելու ԻՊ-ի դեմ գործողություններին, Արևմուտքն էլ թիրախների հարցում համակարծիք է ՌԴ-ի հետ, այլ բան է, թե կողմերից յուրաքանչյուրն այդ թիրախների ներքո ինչ թիրախներ ունի»։
Օրերս Գյոթեի ինստիտուտը «Թումո» ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնի հետ համատեղ կազմակերպեց և անցկացրեց եռօրյա սեմինար, որը վարում էր ֆիլմագետ, ռեժիսոր և գրող Թոմաս Թոդը, ով բնակվում է Համբուրգում։
«168 Ժամի» հետ զրույցում Ալիաֆ Գոստար Յազդն ասաց, որ պատժամիջոցները հայ-իրանական գործարար կապերի զարգացման ճանապարհին խոչընդոտ չեն եղել, բայց գալով Հայաստան` հասկացել են, որ կոնկրետ իրենց արտադրանքի համար ՀՀ-ում խնդիր կա, քանի որ Հայաստանում չկան կազմակերպություններ, որոնք կարող են օղակ դառնալ իրենց և վերջնական սպառողի միջև։
«Գուցե սխալվում եմ, բայց շատ կասկածում եմ, որ Հայաստանում կարող էին գտնվել իսկապես անաչառ մարդիկ, որոնք կկազմեին երդվյալ ատենակալների ինստիտուտը»,- ասում է Հայաստանի Հելսինկյան կոմիտեի նախագահ Ավետիք Իշխանյանը:
Մեծ հաշվով Կարեն Ճշմարիտյանը վրդովվելու պատճառ չունի։ Նախարարներն իրականում իր կամ իր ներկայացրած տեքստի վրա չէին ծիծաղում։ Նրանք ծիծաղում էին ժողովրդի վրա, որին կարելի է խաբել նման հայեցակարգերով ու կերակրել նկարված ցուցանիշներով։
Դեկտեմբերի 6-ի Սահմանադրության փոփոխությունների հանրաքվեին ընդառաջ` քաղաքական ուժերն այժմ պետք է կողմնորոշվեն՝ ինչպե՞ս են պայքարելու հանուն կամ ընդդեմ այս փոփոխությունների: Միանշանակ է՝ ո՛չ «Ոչ»-ի, ո՛չ էլ «այո»-ի կողմնակիցները հիմնականում չեն փափագում միավորվել իրենց «ճամբարի» այլ ներկայացուցիչների հետ և հանդես գալ ընդհանուր ճակատով:
Սահմանադրական փոփոխությունների ընդունման դեպքում քաղաքացիների մեծամասնությունը զրկվելու է եկամտի հերթական աղբյուրից: Նախագահին այլևս ընտրելու է Ազգային ժողովը, այսինքն՝ նախագահական ընտրություններ այլևս չեն լինելու ու այդ ընտրություններում այլևս ընտրակաշառք չի բաժանվելու: Իսկ դա քաղաքացիներից շատերի համար Սահմանադրությունից ունեցած միակ «քյարն էր»:
Փորձե՞լ եք կարդալ վերջին օրերի տնտեսական լուրերը։ Ավելի չարագուշակ բան հորինելը դժվար է։ Միայն վերնագրերի ընթերցումը կհուսահատեցնի ամենալավատես մարդուն։ «Խաղողագործները փակել են մայրուղին», «Ֆերմերները խաղողը թափել են մայրուղու վրա», «Կրկին ճանապարհ են փակել», «Գյուղացիները չեն հավատում», «Չորս օր է` գործարանի դիմաց բեռնատարի մեջ ենք քնում»։
