Օլիգարխիկ խմբերն իրենք քաղաքական լեգիտիմությունը չունեն, և շատ բարդ աշխարհաքաղաքական բնույթի խնդիրների առաջացման դեպքում չեն կարող դերակատար լինել:
Այսօր ՀԱԿ քաղխորհուրդը արտահերթ նիստ է հրավիրել և ԲՀԿ-ի քաղխորհրդի երեկ կայացրած որոշման վերաբերյալ որոշում-հայտարարություն է ընդունել: 168.am-ի աղբյուրների փոխանցմամբ՝ ՀԱԿ հայտարարությունը այն աստիճան խայտառակ է, որ ՀԱԿ անդամները նպատակահարմար են համարել այն անմիջապես չհրապարակայնացնել` ևս մեկ գիշեր արժանապատիվ քնելու նկատառումներից ելնելով: Մեր ունեցած տեղեկություններով` ՀԱԿ-ն իր հայտարարությամբ շարունակել է քծնել ԲՀԿ-ին` հասարակությանը փորձելով ապացուցել, որ ԲՀԿ նախագահ Գագիկ Ծառուկյանը չառաջադրվելով «գցեց» ոչ թե ՀԱԿ-ին, այլ նախագահ Սերժ Սարգսյանին, քանի որ ձեռնպահ մնաց նրան սատարելու մասին որոշում կայացնելուց` «արժանապատիվ որոշում կայացրեց» ԲՀԿ-ական ձևակերպման շրջանակներում:
Վստահաբար շատ հարցեր կան պարզելի: Պարզը այն է, որ ԲՀԿ-ն այս քայլով ինքնակամ դուրս կգա խաղադաշտից` ճամփա հարթելով գործող նախագահի հեզասահ վերընտրության:
Իրականում ոչ միայն Գագիկ Ծառուկյանը, այլ բոլոր քիչ թե շատ հայտնի ԲՀԿ-ականներն առաջիկա նախագահական ընտրություններում աշխատելու են նախագահի թեկնածու Սերժ Սարգսյանի համար: Եվ դա անելու են ոչ թե գաղտնի կամ թաքուն, այլ ճիշտ հակառակը` բացահայտ և ցուցադրաբար: Նրանց գործունեությունն այս ընտրությունների ժամանակ գտնվելու է խոշորացույցի և նույնիսկ մանրադիտակի տակ, և բոլորը հետևելու են, որպեսզի ԲՀԿ-ականների գործողություններում հայտնաբերեն դավաճանության, ՀՀԿ-ի թեկնածուի դեմ աշխատելու կամ նրա ընտրարշավը բոյկոտելու դրսևորումներ, որպեսզի զեկուցեն վերևներին, որ այսինչ ԲՀԿ-ականն աշխատում է իրենց դեմ, և նրա հարցերը պետք է լուծել:
Այժմ ֆունդամենտալ հարցը, որը մոլորակային երևույթ է և սկսել է գործել` գռմռոցն է ռուս ժողովրդի ընդերքում:
Գագիկ Ծառուկյանն ու ԲՀԿ-ն` հայտարարելով չեզոքության մասին, Սերժ Սարգսյանին գործնական աջակցություն են ցուցաբերում: Հակառակի մասին կարելի է խոսել միայն այն ժամանակ, երբ հրապարակվեն ընտրական հանձնաժողովների նախագահների ու քարտուղարների անուններն ու կուսակցական պատկանելությունը, և պարզվի, որ նրանց մի մասը ՀԱԿ-ի, «Ժառանգության» կամ ՀՅԴ-ի ներկայացուցիչներն են: Դրա համար ԲՀԿ-ն պետք է հատ-հատ աշխատի 2000 անդամներից յուրաքանչյուրի հետ, բացատրի, որ իրենք չեզոքություն են պահպանելու, ինչը չի նշանակում՝ սատարել Սերժ Սարգսյանին:
«Ես չեմ թաքցնում. ողջ այս ընթացքում ես եղել եմ այն համոզման, որ ԲՀԿ-ն պետք է մասնակցի նախագահական ընտրություններին սեփական թեկնածուով»:
«ՀԱԿ-ի ներսում առանձնապես լավ մթնոլորտ չէ: Իսկական ՀԱԿ-ը ես եմ, ՀԱԿ-ը իմ կառույցն է»:
ՀԺԿ-ին մոտ կանգնած 168.am-ի աղբյուրները տեղեկացնում են, որ Մյունհենում գտնվող ՀԺԿ առաջնորդ Ստեփան Դեմիրճյանն այսօր դուրս կգրվի հիվանդանոցից, իսկ մյուս շաբաթ կվերադառնա Հայաստան:
«Վովա Գասպարյանն ինձ ճանաչում է, փորձում եմ հանդիպել նրա հետ՝ իմանալու համար՝ ի՞նչ անօրինական, շինծու գործեր են հարուցվել իմ դեմ, ինչո՞ւ է դատավորը հրաժարվում հետաքննել բոլոր հանգամանքները և շտապում է գործն ուղարկել դատարան, բայց Գասպարյանը չի արձագանքում իմ զանգերին: Չորս անգամ խոսել եմ իր օգնականի հետ, ասել եմ, որ ցանկանում եմ խոսել իր հետ, բայց՝ ապարդյուն»:
Ստեփան Մանուշակյանը նշանակվել է Եղեգնաձորի կայազորի զինվորական դատախազ` ազատվելով Գորիսի կայազորի զինվորական դատախազի պաշտոնից, իսկ Գորիսի կայազորի զինվորական դատախազ է նշանակվել Տիգրան Սարգսյանը` ազատվելով Եղեգնաձորի կայազորի զինվորական դատախազի պաշտոնից:
ԱԺ «Ժառանգություն» խմբակցության անդամները դեկտեմբերի 11-ին շրջանառության մեջ են դրել «ԱԺ կանոնակարգ-օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրինագիծը, որով առաջարկվում է կարգազանց համարել նաև բացակա պատգամավորի փոխարեն գրանցվող կամ քվեարկող պատգամավորին:
«Չնայած այն բանին, որ ես այլ կերպ էի պատկերացնում մեր քայլերն ու հետագա պայքարը, այդուհանդերձ հարգում եմ ընդունված որոշումը»։
Չնայած ՀԱԿ անդամները պնդում են, որ Գագիկ Ծառուկյանի չառաջադրվելով՝ ստեղծվել են բավական նպաստավոր պայմաններ հաջողության հասնելու համար, և Լևոն Տեր-Պետրոսյանը պետք է առաջադրվի, 168.am-ի տեղեկություններով՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը վերջնական որոշում է կայացրել` չառաջադրվել: Ըստ ՀԱԿ-ին մոտ կանգնած մեր աղբյուրների, Տեր-Պետրոսյանը թիմակիցներին առաջարկելու է, որ ՀԱԿ թեկնածուն լինի Լևոն Զուրաբյանը: Բացատրություններ նա կարող է ներկայացնել՝ որքան ասես:
Հիմնական պատճառն այն էր, որ կուսակցությունը, որն իրականում մեկ մարդու շուրջ հավաքված հանրություն է, գործում է ոչ քաղաքական շարժառիթներով:
Պաշտոնապես Ռոբերտ Քոչարյանն, իր գրասենյակի ղեկավարի շուրթերով, փոխանցում է մեկ մեսիջ` ինքը նախագահական ընտրություններում առաջադրվել-չառաջադրվելու վերաբերյալ դեռևս որոշում չի կայացրել: Այս մեսիջը, բնականաբար, առաջին հերթին՝ ուղղված է իշխանությանը, հատկապես՝ իշխանության մեջ գտնվող այն գործիչներին, ովքեր Քոչարյանի առաջադրման դեպքում կարող են անցնել նրա կողմը: Այսինքն` Քոչարյանն անուղղակիորեն նրանց հասկացնում է՝ դեռևս չշտապել և Գագիկ Ծառուկյանի չառաջադրումից վերջնական եզրահանգումներ չանել:
Քաղաքական զարգացումների տեսանկյունից պակաս կարևոր չէ հարցը` թե ի՞նչ շահեց ԲՀԿ-ն ոչ միայն ու ոչ այնքան՝ թեկնածու չառաջադրելով, այլ ամիսներ շարունակ դառնալով քաղաքական դաշտի հիմնական ինտրիգը: Խորհրդարանական ընտրություններից հետո դուրս գալով իշխող կոալիցիայի կազմից, ՀԱԿ-ի ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանի թեթև ձեռքով ԲՀԿ-ն մաքրվեց 2008 թվականի մարտի մեկի պատասխանատվությունից և «ավազակապետության հիմնասյուներից մեկը լինելու» խարանից: Բանը հասավ նրան, որ Գագիկ Ծառուկյանի անունը ՀԱԿ-ի կողմից հանվեց ոչ միայն Մարտի 1-ին Պաշտպանության նախարարությունից զենք և զինամթերք ստացածների, այլ ընդհանրապես՝ Հայաստանի օլիգարխների ցուցակից:
Իրական ընտրական բարեփոխումները Հայաստանում կրկին խափանվեցին, պարզապես այս անգամ զոհ դառնալով ավելի հնարամիտ և լավ թաքցված կեղծարարության միջոցներ։ Այս մասին նշվում է Policy Forum Armenia (PFA) կազմակերպության հատուկ զեկույցում, որը վերաբերում է 2012թ. խորհրդարանական ընտրություններին։
«Նպատակահարմար չենք գտել»,- հակիրճ ձևակերպեց ՀՀԿ խոսնակը:
Անգլիայի արտաքին գործերի նախարարը, փոխվարչապետը, օգտվում են Տրանսցենդենտալ մեդիտացիայից: Նրանք գործնական մարդիկ են, և, ինչպես իրենք են նշում, դա հնարավորություն է տալիս իրենց լավ քնել և արագ թոթափել հոգնածությունը:
«ՀՀԿ-ի համար շատ հետաքրքիր կլիներ, եթե ԲՀԿ-ն մասնակցեր ընտրություններին»:
«Հայաստանը դեռ երկար ճանապարհ պետք է անցնի ընտրությունները ազատ և արդար որակելու համար»,- նման կարծիք է հայտնել Լոնդոնում գործող Արտաքին քաղաքականության կենտրոնի (Foreign Policy Centre) քաղաքականության գծով տնօրեն Ադամ Հագը
«Դեռ մեկ ամիս առաջ ասել էի, որ թե’ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, թե’ Գագիկ Ծառուկյանը դժվար թե առաջադրվեն, ուղղակի ինտրիգը մի քիչ երկարեց»:
Տիգրան Սարգսյանը ծանոթացել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական համալսարանի գործունեությանը և հանդիպել Բոստոնի հայ համայնքին
«Ուզում եմ հասկանամ` Լևոն Տեր-Պետրոսյանը Ռոբերտ Քոչարյանից և Սերժ Սարգսյանից գաղափարական առումով ինչո՞վ է տարբերվում, և չեմ գտնում որևէ կետ, որով նրանք իրար հակասեն»:
«Մենք նույնիսկ ՀԱԿ-ի նկատմամբ ենք այդ տակտը պահում: Իրենք երբեմն որոշակի ոչ վայել գնահատականներ տալիս են, բայց մենք դրանից միշտ խուսափել ենք»:
Մասսաներին ոտքի հանելը հիմա ի՞նչ իմաստ ունի:
«Եթե Լևոն Տեր-Պետրոսյանը նախկին վճռականությամբ ասի, որ դուրս են եկել կազմաքանդելու այս ավազակապետությունը՝ կսատարենք: Եթե Սերժ Սարգսյանն էլ ասի, որ կկազմաքանդենք այս ավազակեպությունը՝ հաստատ իրեն էլ կսատարենք»:
Լևոն Տեր-Պետրոսյանը չի առաջադրելու իր թեկնածությունը, որովհետև առանց այն էլ վերջին տարիուկեսվա ընթացքում այնքան սխալներ է գործել, որ արդեն իսկ ստվերել է իր քաղաքագիտական բացառիկ տաղանդը:
«Եթե ֆորսմաժորային իրավիճակ չլինի՝ Սերժ Սարգսյանը շռնդալից գնալու է առաջ ու վերընտրվի»: