ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանի գնահատմամբ՝ հայ ժողովրդին «խաղաղություն» խոստացած իշխանությունները միայն պատերազմ ու կորուստներ բերեցին:
Նիկոլ Փաշինյանը Վրաստանի եւ Ադրբեջանի վարչապետներ Իրակլի Ղարիբաշվիլիի և Ալի Ասադովի հետ մասնակցել է հոկտեմբերի 26-ին Թբիլիսիում կայացած «Մետաքսի ճանապարհ» համաժողովի շրջանակներում Վրաստանի վարչապետի անունից տրվող պաշտոնական ճաշին:
Իրանի նախորդ լայնածավալ զորահվարժությունները տեղի ունեցան այս տարվա օգոստոսին, իսկ օրեր առաջ Ադրբեջանում և Արցախի ժամանակավորապես օկուպացված տարածքներում ընթանում էին թուրք-ադրբեջանական հերթական զորավարժությունները:
Թբիլիսիում կայացած «Մետաքսի ճանապարհ» միջազգային համաժողովի շրջանակում ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների փոխնախարար Հակոբ Վարդանյանն ասել էր, թե Հայաստանը պատրաստ է գազ գնել Ադրբեջանից՝ երկրների միջև քաղաքական տարաձայնությունները լուծելուց հետո։
Հունգարիայի արտաքին գործերի նախարար Պետեր Սիյարտոն մեծապես կարևորեց Հայ Առաքելական Եկեղեցու դերը Հայաստանի և Հունգարիայի միջև որոշակի ժամանակահատված խզված դիվանագիտական կապը վերականգնելու հարցում:
Հունգարիան կանի ամեն ինչ՝ զարգացնելու Հայաստանի հետ կապերը․ որպես դրա դրսևորում՝ Հունգարիան 40 մլն ֆորինտ ( ավելի քան 110 հազար դոլար) կտրամադրի՝ ի աջակցություն Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ընտանիքներին:
Հայկական կողմը հուսով է, որ այս առաքելության այցը տեղի կունենա, այդ ուղղությամբ աշխատանքներ տարվում են:
Վրաստանը պատրաստ է որպես օբյեկտիվ և չեզոք միջնորդ հանդես գալ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ու Ադրբեջանի վարչապետ Ալի Ասադովը հոկտեմբերի 26-ին Թբիլիսում մասնակցել են Մետաքսի ճանապարհի համաժողովին։
Հունգարիայի ԱԳ նախարար Պետեր Սիյարտոյի հետ համատեղ ասուլիսի ժամանակ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հայտարարեց, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կայուն խաղաղության, խաղաղության պայմանագրի կնքման հնարավոր է հասնել, եթե միանշանակ լինի մեր երկրների տարածքային ամբողջականության ճանաչումը։
Այն, որ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարությունը վարում է թուրքամետ և ադրբեջանահաճո քաղաքականություն, ակնհայտ դարձավ դեռևս 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին պատերազմի ժամանակավոր դադարեցման ժամանակներից (ցանկացած մարդ կասկած չունի, որ պատերազմը շարունակվում է)։
Սյունիքի նկատմամբ աշխարհաքաղաքական տարբեր կենտրոնների հետաքրքրությունների և ադրբեջանական ամբիցիաների պայմաններում, Սյունիքն առանձնահատուկ նշանակություն է ստացել:
Եվրախորհրդարանի գերմանացի պատգամավոր Վիոլա վոն Քրամոնի կարծիքով Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիվ քայլերը զսպելու միակ միջոցն այդ երկրի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելն է։ Պատգամավորը նշում է՝ քանի դեռ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը վստահ է, որ պատժամիջոցներ չեն լինելու, կանգ չի առնի։
Առաջին նկարում Թուրքիայի 12-րդ դասարանի «Ժամանակակից թուրք և համաշխարհային պատմություն» դպրոցական դասագրքի (հրատարակված 2018 թ. և հաստատված Թուրքիայի ազգային կրթության նախարարության կողմից) գլխավոր քարտեզն է՝ «Թյուրքական աշխարհի քարտեզը» (Türk Dünyası haritası), որով թուրք աշակերտները պատկերացում են կազմում հարակից աշխարհի մասին։
Հակամարտության պատճառով Ադրբեջանից Հայաստան գազի և էլեկտրաէներգիայի մատակարարման դադարեցումը շոկային իրադարձություն էր Հայաստանի գազաէլեկտրական համակարգի համար, քանի որ այն ժամանակ մենք գազ էինք գնում Ադրբեջանից, իսկ հետո սկսեցինք Վրաստանի տարածքով նոր գազատարի շինարարությունը՝ մեր երկիր գազ մատակարարելու համար
Թուրքիան և Ադրբեջանը չնայած բազմաթիվ «հրադադարների» 2020-ից ի վեր՝ չեն դադարեցրել իրենց պատերազմը հայերի դեմ։ Էրդողանի և Ալիևի նման ցեղասպան բռնակալներին հանգստացնելը չի կարող կանխել պատերազմը։Ընդհակառակը որքան շատ են փոխզիջումները, այնքան ավելի շատ են պահանջները։
Օսկանյանը նշում է, որ երբ Ստրասբուրգում Փաշինյանը այս իրադարձություններից հետո հնարավորություն ուներ նման լսարանի առաջ ելույթ ունենալ, նա չբարձրացրեց այս հարցը, չխոսեց արցախցիների վերադառնալու իրավունքի մասին, նա, իրոք, «արցախյան հարցի դագաղի վերջին գամը մեխեց» և դրանով փակեց հարցը:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ աշխարհաքաղաքական առճակատման ներկայիս փուլում, աշխարհաքաղաքական խորը բևեռացման պայմաններում դիվերսիֆիկացիան, բալանսավորումն այն չէ, ինչ կարելի էր պատկերացնել որոշ ժամանակ առաջ, երբ Ռուսաստանն ու ԱՄՆ-ը պատերազմի հակադիր բևեռներում չէին ու չէին պայքարում միմյանց դեմ։
ՀՀ Նախկին ՄԻՊ, Թաթոյան հիմնադրամի տնօրեն Արման Թաթոյանը լրագրող Լինդսի Սնելլին է ներկայացրել սեպտեմբերի 19-ից-20-ը Արցախի նկատմամբ ադրբեջանական զինված հարձակումների ուղությունների, բնակավայրերն իրարից դիտավորությամբ մեկուսացնելու ադրբեջանական մեխանիզմների մասին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
Եվրոպական խորհրդարանը, նախքան Նիկոլ Փաշինյանին ծափահարելը, ծափահարում և ողջունում էր ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանին, երբ վերջինս ստորագրեց Եվրամիության հետ համապարփակ և ընդլայնված համագործակցության փաստաթուղթը (SEPA)։
Ռուսաստանի Դաշնության փոխարտգործնախարար Միխայիլ Գալուզինը Իրանի փոխարտգործնախարար Ալի Բաղերի Քանիի հետ հոկտեմբերի 26-ին ունեցած հանդիպմանը քննարկել է Անդրկովկասում տիրող իրավիճակը, ինչպես նաև Ուկրաինայում հակամարտությունը։
Սիրիայի հայազգի բնակիչ, լրագրող Հովիկ Շեհիրյանը 168.am-ի հետ զրույցում համոզմունք հայտնեց, որ Իսրայելի կողմից Սիրիայի ուղղությամբ հրթիռների բացթողումն առավելապես վրեժխնդրության նպատակ ունի:
Ֆրանսիայի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցության պայմանագիրը կարող է շատ բան տալ հայկական կողմին և մեծացնել պաշտպանական հնարավորությունները, այլ հարց է, թե ինչ մասշտաբների և ինչ ժամանակահատվածում Ֆրանսիան կիրականացնի մատակարարումները: Խոսքը, գիտեք, որ հիմնականում ՀՕՊ և ռադիոլոկացիոն միջոցների մասին է, դրանց տեղափոխումը լոգիստիկ խնդիրների է բախվելու, որոնց կարգավորումից հետո անձնակազմի պատրաստման հարցեր պիտի հնարավորինս արագ լուծվեն: Որովհետև այլ հարց է զինտեխնիկա ունենալը, մեկ այլ հարց՝ դրա գրագետ և արդյունավետ կիրառումն ապահովող անձնակազմի առկայությունը, ինչը կարճաժամկետ խնդիր չէ:
Միացյալ Նահանգները և Թուրքիան խորհրդակցություններ են վարում Սև ծովում Հյուսիսատլանտյան պայմանագրի կազմակերպության (ՆԱՏՕ) նավերի քանակը մեծացնելու հարցերի շուրջ։ Այդ մասին հայտնել է ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով օգնական Ջեյմս Օ’Բրայենը՝ ելույթ ունենալով Կոնգրեսի Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում։
Թբիլիսիում «Մետաքսի ճանապարհ» միջազգային համաժողովի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթում ներկայացրել է իր կառավարության «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծն ու դրա սկզբունքները։
Եվրոպայի խորհուրդը Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ հրատապ քննարկում է անցկացրել և հռչակագիր ընդունել։ Այս տեղեկությունը հրապարակվել է X սոցիալական ցանցում` «Հայաստանը Եվրոպայի խորհրդում» միկրոբլոգում։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության փաստաբանների պալատի անդամ Ռաֆայել Մարտիրոսյանը պատասխանելով այդ հարցերին՝ նախ ասաց՝ Քաղաքացիության մասին օրենքի համաձայն՝ տրված է Արցախի բնակիչներին կամ քաղաքացիություն չունեցող անձանց քաղաքացիություն շնորհելու ուղիները, սակայն այնտեղ որոշակիացված չէ, թե կոնկրետ ազգությամբ հայերը կամ քաղաքացիություն չունեցող անձինք ինչ կարգով պետք է ստանան քաղաքացիություն։
«Պատերազմի ժամանակ բնակչությունը Ստեփանակերտ էր գնացել, բոլորս էլ մտածում էինք, որ պատերազմի ավարտից հետո բոլորը կվերադառնան իրենց տները, հետո պետք է կարգավիճակ որոշեին, որպեսզի գյուղում ապրեինք։ Մեր գյուղից մարդիկ որևէ բան չեն վերցրել, չեն իմացել, որ վերջնականապես դուրս են գալիս, իսկ թշնամին առհասարակ գյուղ չէր մտել, քանի որ մինչև վերջին պահը մեր զինվորները կանգնած են եղել, մինչև այն պահը, որ սկսեցին զինաթափել։
Այսօր Բրյուսելում մեկնարկող ԵՄ երկօրյա գագաթնաժողովի բանաձևի նախագծում անդրադարձ կա նաև հայ-ադրբեջանական կարգավորմանը։
