Նիստին քննարկվել են Հայաստանի իշխանությունների կողմից Արցախի հանձնմամբ և Ադրբեջանի կողմից ցեղասպանական գործողությունների հետևանքով երկրում ստեղծված սոցիալական ու քաղաքական վիճակը։ Անդրադարձ է կատարվել նաև տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական զարգացումներին։
2020 թվականի նոյեմբերից հայկական Շուշին դարձավ դժգույն և դժբախտ, քանի որ նվիրվեց թշնամուն։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ամերիկաբնակ քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանն է։
«Իմանալով Հայաստանի իշխանության ձեռագիրը՝ կար մտավախություն, որ կարող են աջակցություն չտրամադրել արցախցիներին։ Մյուս կողմից՝ կան Արցախից քաղաքական ուժեր, որոնք մտածում են, որ Փաշինյանի հետ հանդիպում է պետք, որը լինելու է կողմնորոշիչ՝ իրենց հետագա անելքիների հարցում, թեև ես կարծում եմ, որ Փաշինյանի հետ հանդիպում չի էլ լինի,- ասաց Գալստյանը: Հարցին՝ ստացվում է՝ Հայաստանի իշխանությունը կարողանալու է սոցիալական աջակցության անվան տակ նաև լուռ պահել Արցախի՝ տնազուրկ դարձած մեր հայրենակիցներին, Դավիթ Գալստյանը պատասխանեց,- Ո՛չ, փողով արցախցիների դժգոհության ալիքը չի կարող մարել, կարող է միայն հետաձգվել»։
Հայրենիքի կորստից հետո մենք կորցնում ենք մեր ինքնության կարևորագույն բաղադրատարրերից մեկը՝ մշակութային ժառանգությունը, լինի նյութական թե ոչ նյութական։ Իսկապես, Արցախի Հանրապետության օկուպացումից հետո մեր հայկական մշակութային ժառանգության մի զգալի հատվածը փաստորեն գտնվում է կորսման եզրին։
Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Գերմանիայի Բունդեսթագի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Միխայել Ռոթի գլխավորած պատվիրակությանը:
Երևանի դպրոցներ է հաճախում 4860 երեխա, Կոտայքի մարզի՝2895, Արարատի՝ 2083,Արմավիրի՝ 2122, Լոռու՝ 916, Գեղարքունիքի՝ 742, Արագածոտնի՝ 729, Շիրակի՝ 631, Սյունիքի՝ 581, Տավուշի՝ 478, Վայոց Ձորի՝ 321
Ի՞նչ սպասել այս հարթակից, արդյոք անհրաժե՞շտ էր Արևմտյան հարթակներում հրաժարվել Արցախից, ապա նոր միայն մասնակցել տարածաշրջանային բանակցություններին՝ 168.am-ի այս հարցադրումներին ի պատասխան՝ Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը մանրամասնեց. «Իրականում, այս հարթակն այս պահին Հայաստանի համար բավականաչափ երկիմաստ է՝ և՛ հնարավորությունների, և՛ վտանգների տեսանկյունից, որովհետև այս պահին այս ձևաչափում Հայաստանի համար գլխավոր խնդիրը, նպատակն Իրանի համար հարթակ ապահովելն է»:
Այս մասին «Հումանիտար կենտրոն»-ում կայացած ասուլիսի ընթացքում հայտնել է ՀՀ վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանը՝ մանրամասնելով, որ նրանցից 24-ի վիճակը գնահատվում է ծանր, իսկ 11-ինը՝ ծայրահեղ ծանր։
«Եթե պարոն Շահրամանյանը չի ստորագրել լուծարման թուղթը, ինչո՞ւ է հիմա գտնվում Հայաստանում: Ինքը պետք է պաշտոնավարեր Արցախում»,- այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ ԱԺ անվտանգության և պաշտպանության հարցերով մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանը՝ մեկնաբանելով Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանի հայտարարությունը, որ Արցախը լուծարված չէ, ու իր կողմից ստորագրված փաստաթուղթը սահմանադրական որևէ ուժ չունի:
Կա փաստ՝ ՀՀ իշխանությունը՝ հանձին Նիկոլ Փաշինյանի, վերընտրվելով 2021 թվական խորհրդարանական ընտրություններում, հանդես է եկել ծրագրով՝ ըստ որի պաշտպանելու էր Արցախի ինքնորոշման իրավունքը։ Ամիսներ անց իշխանությունը հրաժարվել է իր և՛ նախընտրական, և՛ կառավարության ծրագրից, որդեգրել՝ «նշաձողի իջեցման» վտանգավոր քաղաքականություն։
Արցախցիների բողոքի ակցիան՝ Ֆրանսիայի դեսպանատան մոտ՝ ՈՒՂԻՂԱրցախցիների բողոքի ակցիան՝ Ֆրանսիայի դեսպանատան մոտ՝ ՈՒՂԻՂ
Նման մասշտաբի ողբերգությունը, երբ շուրջ 500 անձ է զոհվել, գումարած Արցախի ժողովրդի ամբողջական հայրենազրկումը, առավել քան համապետական ու համազգային սգի հիմք է: Որքան էլ փաստացի սուգը շատ է մեր կյանքում, սակայն այդպիսի խորհրդանշական պետական միջոցառումները և դրանց բացակայությունը ցուցադրում են իշխանությունների գաղափարախոսական վերաբերմունքն իրադարձություններին:
Մի քանի օրում Արցախի հայաթափմանը նախորդել է ինն ամսվա շրջափակման փուլը, որը մեր պետականության ամենամութ, ամենաստվերային պրոցեսների փուլն է։
Բուենոս Այրեսից հատուկ չվերթով ժամանած ինքնաթիռը վայրէջք է կատարել «Զվարթնոց» միջազգային օդանավակայանում։
Արցախում թողել է տունն ու ֆերմա՝ իր կյանքում արդեն չորրորդ անգամ է տուն ու տեղը թողնում՝ նախ Քարվաճառ , ապա Ակնա ու Ասկերան, բայց ոչ մի բանի համար այդքան չի ափսոսում, որքան որդիների ու կնոջ գերեզմանի․ 2014 թվականին կինը մահացել է՝ հուղարկավորված է Քարվաճառում, իսկ պայմանագրային զինծառայող որդիները՝ 28 և 22 տարեկան, զոհվել են քառասունչորսօրյա պատերազմում՝ հուղարկավորված են Ստեփանակերտի եղբայրական գերեզմանոցում։
Արցախից բռնի տեղահանված ավելի քան 100 հազար արցախահայերից շատ քիչ տոկոսն է կարողացել լուծել բնակարանի խնդիրները, մեծ մասը շարունակում է մնալ հյուրանոցներում, ծանոթ-բարեկամի տանը, գյուղերում՝ ժամանակավոր կացարաններում։ Շատերի առօրյա հոգսերը լուծում են կազմակերպություններն ու անհատները։
Համոզված եմ, որ Արցախի ներկացուցչության դիմաց հավաքված և ակտիվություն/ագրեսիվություն դրսևորող անձանց ճնշող մեծամասնությունն իր քայլի վտանգավորությունը ողջ խորությամբ չէր էլ պատկերացնում:
«Այստեղից է սկսվել 1988 թվականի շարժումը: Մայր բուհը տարիներ շարունակ պահել է իր դերը հասարակության կյանքում: Պատերազմից հետո էլ իր շուրջն է համախմբել ուսանողներին, նորից հուսադրել է Արցախ ունենալու գաղափարով: Այնպես որ՝ ԱրՊՀ-ի գոյությունը կարևոր է և՛ որպես Արցախի լինելիությունը խորհրդանշող պետական ինստիտուտ, և՛ որպես անգնահատելի խորհրդանիշ: Այն փակելն անթույլատրելի է»,- պնդեց Նարե Սիմոնյանը՝ այս համատեքստում պատահական չհամարելով փաստը, որ այս իշխանություններն ամեն կերպ մերժում են Արցախի պետական համալսարանի գոյության գաղափարը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Հայաստան» ընդդիմադիր խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ ԳՄ անդամ Գեղամ Մանուկյանն է։
Հրատապ զրույց արցախահայերի հետ․ Էդգար Ղազարյան
Սովորաբար պատմությունը հարյուր տարին մեկ կրկնվում է կա՛մ ողբերգությամբ, կա՛մ կատակերգությամբ։ Մեր ճակատագրին, պատմությանը կարծես տրված է, որ հարյուր տարին մեկ նույն ողբերգությունը կատարվի։ Այո՛, կատարվեց համարյա նույն ողբերգությունը։ 1920 թվականի հոկտեմբերի 30-ին Կարսը հանձնվեց առանց մարտի։ Մի քանի սպաներ՝ Հովհաննես Մազմանյանը և չորս այլ անձինք, ինքնասպանություն գործեցին, հիմա դա էլ չեղավ։ Առաջին համաշխարհային պատերազմում և ՀՀ բանակում մոտ յոթ հազար սպաներ կային, նրանցից առնվազն հինգը, որոնցից երեքը, այդ թվում՝ Հովհաննես Մազմանյանը, լուսանկարներ էլ ունեն, ինքնասպանություն գործեցին։
2022 թվականին Պրահայում Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչած և Արցախի հայաթափման հիմքը դրած Նիկոլ Փաշինյանը մեկ անգամ չէ, որ Արցախն Ադրբեջան դարձնելու պատասխանատու է կարգել նախկին իշխանություններին։
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ընթացքում ռազմական դրվագներով քանի՞ բարձրաստիճան զինվորականի նկատմամբ կա հարուցված գործ, ովքե՞ր են նրանք: Այս հարցի պատասխանը փորձեցինք ստանալ ՀՀ քննչական կոմիտեից:
Ակնհայտ է, որ Արցախի լուծարման հրամանագիրը դարձել է հակասական կռվախնձոր՝ նույն ուժերը մի կողմից անխնա քննադատում են, ընդգծելով, թե ընդունակ չեղավ ելք գտնել, մյուս կողմից՝ թե բա հանկարծ չշոշափեք այն չեղարկելու հարցը, թե չէ ադրբեջանը նոր աղետներ կբերի։
Նիկոլի գնահատականները Թուրքիային և Ադրբեջանին երբեք այնքան կտրուկ ու նույնիսկ թշնամական չեն, որքան Ռուսաստանին։ Եվրախորհրդարանի բարձր ամբիոնից անգամ նա ոչ թե Ադրբեջանի ցեղասպան գործողությունների մասին է խոսում, այլ դաշնակցի անգործությունից՝ այդկերպ արժանանալով եվրախորհրդարանականների հոտնկայս ծափահարություններին։
Վերջին 3 օրերի ընթացքում հյուրանոցներից ու հյուրատներից իրենց ընտրած բնակության վայրեր են տեղափոխվել, համապատասխանաբար՝ 500, 200 և 305 բռնի տեղահանված անձինք:
Այս մասին «Հումանիտար կենտրոն»-ում կայացած ասուլիսի ընթացքում ասել է ՀՀ վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանը՝ մանրամասնելով, որ 100-հազարական դրամ միանվագ աջակցությունը ստացած շահառուների ընդհանուր թիվը կազմում է 95 հազար 200 անձ։
ՀՀ Առողջապահության նախարարության տվյալներով ամբուլատորիաներում և պոլիկլինիկաներում արդեն կցագրվել է Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված շուրջ 41 հազար անձ:
Երբ 2020-ի հոկտեմբերի 19-ին Նիկոլը հրաժարվեց պատերազմը դադարեցնելու Պուտինի առաջարկից, որի համաձայն Շուշին մնալու էր հայկական վերահսկողության տակ։
