«Այս երկու իրավունքներն ավտոնոմիա ունեն․ իհարկե, երբ ճնշվում է ազգերի ինքնորոշման իրավունքը, և այդ իրավունքն իրացնող անհատները բռնի տեղահանվում են իրենց հայրենիքից, փաստացիորեն դադարում է ազգերի ինքնորոշումը, սակայն վերադարձի իրավունքը ձեռք է բերում նոր իմաստ»,- «Արցախահայերի վերադարձի իրավական հեռանկարները և հայ-ադրբեջանական իրավական վեճերը միջազգային դատարաններում» թեմայով քննարկման ժամանակ անդրադառնալով առանց ինքնորոշման իրավունքի ճանաչման՝ վերադարձի իրավունքի իրացման մասին հարցերին՝ նշեց իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը։
«Հայաստանում, թե սփյուռքում այսօր ամեն մարդ հրաժարվեց. պասիվություն են ցուցաբերում, հոգնեցին, անտարբերություն են ցույց տալիս Արցախի իրավունքի վերաբերյալ։ Անհասկանալի է, որովհետև այդ ժողովուրդն իր հողից դուրս է դրվել, և այդ ժողովրդի իրավունքները դեռ մնում են»,- «Արցախահայերի վերադարձի իրավական հեռանկարները և հայ-ադրբեջանական իրավական վեճերը միջազգային դատարաններում» թեմայով քննարկման ժամանակ հայտարարեց իրավաբան և միջազգային իրավունքի փորձագետ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանը։
#ՀԻՄԱ. ԱՐՑԱԽԱՀԱՅԵՐԻ ՎԵՐԱԴԱՐՁԻ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՅ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՎԵՃԵՐԸ՝ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ. ՍԻՐԱՆՈՒՇ ՍԱՀԱԿՅԱՆԻ ԵՎ ՐԱՖՖԻ-ՖԻԼԻՊ ԿԱԼՖԱՅԱՆԻ ԱՍՈՒԼԻՍԸ. #ՈՒՂԻՂ
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Դի-ԷՍ-ԷՅ Խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախկին ղեկավար, տնտեսագետ Դավիթ Անանյանն է։
Իհարկե, նայած մարդ, բայց հիմնականում երբ ինքդ քեզ հետ մենակ ես մնում, քեզ կարող է տիրել ապատիան և ինքնախաբեությունը, մանավանդ այս օրերին։ Հիմա արդեն ընդունված է ասել՝ 2018-ից կամ 44-օրյա պատերազմից հետո կարծես ինչ-որ սահման դնենք։ Բայց այդ սահմանները պետք է փոքր-ինչ հետ տանել և տեսնել, թե այդ ապատիան երբվանից է գալիս։
Պլանավորված պատերազմ էր. Ալիևի հետ պայմանավորվեցին, Փաշինյանը պարտվեց, ու Արցախը հանձնեցին թուրքին. Ալբերտ Բազեյան
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն ու Ֆրանսիայի Paris-Panthéon-Assas համալսարանի միջազգային իրավունքի դոկտոր, փաստաբան, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին գլխավոր քարտուղար, ֆրանսահայ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանն են։
«Ինչ վերաբերում է Ալիևին, Ալիևը վավերացրեց, բա ի՞նչ պիտի անի. ես միշտ էլ ասել եմ, որ հայկական օրակարգ չկա, ո՞ւր է այդտեղ հայկական օրակարգ: Մի բառ կա՝ խաղաղություն. Ստրուկն էլ է խաղաղ ապրում: Այն ստրուկը, որը խելոք իր ստրկությունն է անում, լափը շպրտում են դիմացը՝ հնազանդ ուտում է, նրան չեն ծեծում: Այն ստրուկը, որն ընդվզում է, ազատության համար պայքարում է, օրինակ՝ Սպարտակը, նրա դեմ պայքարում են: Քանի Նիկոլ Փաշինյանն Ալիևի բոլոր ասածներն անում է, իմաստը ո՞րն է՝ Ալիևը պատերազմի»:
Կարեն Իգիթյանի խոսքով՝ երբ Փաշինյանն ասաց՝ մենք զրոյական կետից ենք սկսում, այդտեղ նա հնարավորություն տվեց Ադրբեջանին ասել՝ դե, եթե Սերժ Սարգսյանի, Ռոբերտ Քոչարյանի հետ բանակցածը դուք չեղարկում եք, ուրեմն մենք հետ ենք գալիս 90-ական թվականներ, Լիսաբոնի սամիթին, ուրեմն մենք հետ ենք գալիս ՄԱԿ-ի այդ բանաձևերին, և այլն:
«Մարդիկ խոսում են մի բանից, որից չեն հասկանում, օրինակ՝ պնդում են, թե միջազգային հանրությունն ինչ-որ բան ընդունում է, ինչ-որ բան՝ ոչ։ Միջազգային հանրություն չկա։ Մենք շատ միամիտ ժողովուրդ ենք, հարյուրավոր տարիներ խոսում ենք միջազգային հանրության մասին, բայց այդպիսի բան չկա։ Մեր աչքերի առջև ՄԱԿ-ը, որը միջազգային հանրության բարձրագույն ատյանն է, չորս անգամ պաշտոնապես, տարբեր ձևերով ընդունել է, որ Գազայում տեղի է ունենում ցեղասպանություն, զոհերի թիվը, որոշ հաշվարկներով, 150 հազարի է հասնում, ու թեև պաշտոնապես ասում են՝ 45 հազար, բայց շատ ավելին է»։
44-օրյա պատերազմը, ըստ էության, կարելի է բաժանել մի քանի փուլի, շրջափուլի կամ ժամանակահատվածի, որոնց մենք ժամանակ առ ժամանակ անդրադառնում ենք։
Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԱԺ-ից։
Նոյեմբերի 11-ին COP29-ն ընդունել պատրաստվող Ադրբեջանն անպատիժ շարունակում է Լեռնային Ղարաբաղում էթնիկ զտումների իր աղետալի ծրագիրը։ Ադրբեջանը 10 ամիս սովի մատնեց Լեռնային Ղարաբաղի բնակչությանը՝ փակելով Լաչինի միջանցքը, իսկ հետո ստիպեց ամբողջ բնակչությանը լքել Լեռնային Ղարաբաղը։
Հարավային Կովկասում իրավիճակը չափազանց դինամիկ է: Մոտ ապագայում Հարավային Կովկասի երկրները կբախվեն շատ մարտահրավերների: Վրաստանի պարագայում այդ մարտահրավերները հոկտեմբերի 26-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններն են, որոնք երկրի համար վճռորոշ կլինեն քաղաքական համակարգի առումով (ժողովրդավարությունն ընդդեմ ավտորիտարիզմի), և արտաքին քաղաքական ուղղությունում (վերադարձ ԵՄ ինտեգրմանը և ավելի սերտ հարաբերություններն ԱՄՆ-ի հետ՝ ընդդեմ Ռուսաստանի և Չինաստանի հետ մերձեցման):
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն ամփոփում և վերլուծում են շաբաթական լրահոսը։
Հայաստանն ունի բոլոր շանսերը` միանալու 3 միլիարդ բնակչություն ընդգրկող ԲՐԻԿՍ-ին և զարգացնելու սեփական տնտեսությունը՝ այդ կառույցում գործող համաձայնագրերի շնորհիվ։
Հոկտեմբերի 23-ին ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, թե քրեական գործ հարուցելը և նույնիսկ մեղադրական եզրակացությամբ դատարան ուղարկելն արդյունք չէ, որովհետև հնարավոր է՝ դատարանն արդարացնի տվյալ մարդուն, կամ էլ գործը կարճվի, ինչը կարող է լեգիտիմ տարբեր հիմքեր ունենալ:
Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովը ողջունում է Եվրոպական խորհրդարանի կողմից ընդունված հոկտեմբերի 24-ի ՝ 2024 թ. «Ադրբեջանում մարդու իրավունքների և միջազգային իրավունքի խախտումների և Հայաստանի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ» բանաձևը, որն ուղղված է Ադրբեջանի տարածքում մարդու իրավունքների աղետալի իրավիճակի, միջազգային իրավունքի նսեմացման և ողջ տարածաշրջանում, մասնավորապես Հայաստանի նկատմամբ, սանձազերծված ագրեսիվ մոտեցումների բացահայտմանը։
168.am-ի հետ զրույցում Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունին հաստատեց Ստեփանակերտում հայուհու մահվան մասին լուրը, դրա մասին Կարմիր խաչին տեղեկացրել են համապատասխան իշխանությունները։
Հոկտեմբերի 20-ին օկուպացված Ստեփանակերտում մահացած 70-ամյա Վերա Աղասյանի հարազատները պատրաստվում են դիմել Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեին, որպեսզի կնոջ մարմինը Հայաստանում հուղարկավորեն։
Բաքուն կողմնակալ է որակում Եվրախորհրդարանի կոողմից երեկ ընդունված բանաձևը։ Ըստ «Ազատության»՝ Ադրբեջանի Միլի մեջլիսը հայտարարել է, թե Եվրախորհրդարանը, մի կողմ դնելով բոլոր խնդիրները, «կրկին հարձակվել է Ադրբեջանի վրա»։
Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի քաղաքապետ Միշա Գյուրջյանն արդարացվեց, նրա նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցվեց։ Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է փաստաբան Արսեն Բաբայանը:
Այս ամենն ուղորդվում էր ոչ միայն ԱՄՆ-ի, այլև միջազգային հանրության քննադատական հայտարարություններով, բայց զրո հստակ գործողություններով:
«Ես գնացել եմ, կանգնել եմ ժողովրդի առաջ, ասել եմ՝ ես պարտության պատասխանատուն եմ, ես ասել եմ՝ ժողովո՛ւրդ ջան, դատի մեզ, ասել եմ՝ դատի ինձ, ժողովո՛ւրդ ջան, ասել եմ՝ ժողովո՛ւրդ, եթե դու որոշես, որ ինձ պետք ա գնդակահարես, ես անմռունչ կկանգնեմ գնդակահարության պատի տակ»,- 2020թ․ ողբերգական պատերազմից հետո, հատկապես 2021թ․ ընտրություններից առաջ ամեն պատի տակ հայտարարում էր Նիկոլ Փաշինյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Կարեն Իգիթյանն է։
«Ի՞նչ է, ուզում եք Հայաստան չունենա՞նք։ Այս իշխանությունը չի կատարում իր վրա դրված առաջին պարտավորությունը՝ Հայաստանի տարածքային ամբողջականության պահպանությունը։ Պատկերացնո՞ւմ եք, որևէ իշխանություն հայտարարի, որ իր առաջին պարտականությունը չի կարողանում կատարել, ու այդքանից հետո մնա իշխանության։ Այս առումով նոնսենս ունենք. նոնսենս է, որ պատերազմում պարտվածը գնա բանակցի, բոնուսներ տա հակառակորդին և մնա իշխանության»։
«Գեղարդ գիտավերլուծական հիմնադրամը» հրապարակել է վերլուծական հոդված, որտեղ ներկայացվում են, թե ինչպես է 2020 թվականի Արցախյան պատերազմից և 2023 թվականի բռնազավթումից հետո Ադրբեջանը շարունակաբար թիրախավորում և ոչնչացնում է հայկական մշակութային ժառանգությունը:
«Հայաստանի իշխանությունների ոչնչություն լինելը սկսել են գիտակցել նաև ադրբեջանցիները, որովհետև նրանք ասում են՝ Փաշինյանի հետ պայմանավորվելու բան չունենք, մեզ պետք է պայմանավորվել Հայաստանի հետ, Հայաստանի ժողովրդի հետ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը:
Եվրախորհրդարանաի լիագումար վերջին նիստում պատգամավորներից մի քանիսն անդրադարձել են Բաքվում հայ պատանդներին, գերիներին, ինչպես նաև Ադրբեջանի ցեղասպան գործողություններին, որի արդյունքում արցախահայերը բռնի տեղահանվել են իրենց բնօրրանից։
Կազանյան հանդիպումից առաջ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հեռախոսազրույց էր ունեցել ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի հետ՝ վերջինիս նախաձեռնությամբ: ԱՄՆ նախագահը կարևորել էր Կազանում տեղի ունենալիք Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի նախագահների եռակողմ հանդիպումը: Բարաք Օբաման շնորհակալություն է հայտնել ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցում Սերժ Սարգսյանի առաջնորդության համար և Դովիլի հայտարարության համատեքստում կարևորել Կազանում առաջընթացի արձանագրումը:
