«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պրոդյուսեր, ռեժիսոր, հանրային գործիչ, գործարար, Գյումրիի քաղաքապետի թեկնածու Ռուբեն Մխիթարյանն է (քվեաթերթիկներից 9-րդը):
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Գագիկ Մինասյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից համաձայնեցված խաղաղության պայմանագրի տեքստը եղել է Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի նկատմամբ ուժի սպառնալիքի կիրառման ներքո:
Ռուբեն Վարդանյանին Արցախից հեռացնելու մասին առաջին անգամ հնչել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նիստում՝ Բերձորի միջանցքի շրջափակման հարցի քննարկման ժամանակ՝ Ադրբեջանի դեսպանի ելույթում։
Մարտի 14-ին, ինչպես տեղեկացրել էինք, Բաքվում շարունակվել է Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությունը», որի ժամանակ հարցերին պատասխանել են Արցախի նախկին նախագահներ Բակո Սահակյանը, Արայիկ Հարությունյանը:
ՀՅԴ Հայասըանի Գերագույն մարմինը հայտարարություն է տարածել, որում ասված է. «Հայ Հեղափոխական Դաշնակցությունը, որի գերագույն նպատակը սեփական Հայրենիքում հայ ժողովրդի անվտանգության և բարգավաճման ապահովումն է, չի կարող դեմ լինել տարածաշրջանում կայուն խաղաղությանը։ Սակայն ուժի սպառնալիքով Ադրբեջանի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածություններն ու հերթական նոր զիջումները որևէ առնչություն չունեն իրական և կայուն խաղաղության գործընթացի հետ։
Ադրբեջանի պետանվտանգության ծառայության պետի տեղակալ Շարաֆեթ Հասանովը հայտարարել էր, որ Հայաստանն արդեն 5 ամիս է՝ չի տանում Ստեփանակերտում մահացած Աղասյանի մարմինը:
Ինչպես գրում է ադրբեջանական մամուլը, Բակո Սահակյանն ասել է, որ Ղարաբաղի տարածքում «Իսկանդեր-Մ» և «Տոչկա-Ու» չի եղել, և այդ զենքերը Ադրբեջանի ուղղությամբ կիրառվել են Հայաստանի տարածքից:
«ԼԱԲՈՐԱՏՈՐԻԱ» հաղորդաշարի հյուրերն են վիրուսաբան Հովակիմ Զաքարյանը և փիլիսոփա, կրոնագետ Վարդան Խաչատրյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, սահմանադրագետ Վարդան Պողոսյանն է։
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն անդրադառնում են Բաքվում Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության նկատմամբ իրականացվող շինծու «դատավարությանը», Հայաստանին ներկայացվող նոր պահանջներին, այդ թվում՝ ՀՀ նախկին նախագահներին և ազատամարտի հրամանատարներին Ադրբեջան հանձնելու հորդորներին, Փաշինյանի պատրաստակամությանը՝ բավարարելու նաև այդ պահանջը, և այլն։
«Լավ, ինչպե՞ս կարող է այս ուժը, որը կատարել է Ադրբեջանի բոլոր պահանջները, ապահովել խաղաղություն։ Ադրբեջանի հարձակման վախով Փաշինյանն ու Ալիևը հայ ժողովրդից կորզում են զիջումներ։ Որքան բանակցում են Փաշինյանն ու իր թիմը, ադրբեջանական պահանջներն այդքան շատանում են։ Այնպես որ, ջրբաժան է դրված՝ մի կողմում Նիկոլ Փաշինյանն ու Ալիևն են, մյուս կողմում՝ այն մարդիկ, որոնք դեմ են Ալիևի պահանջով Հայաստանում Սահմանադրություն փոխելուն։ Մենք ընտրություն չունենք։ Կա՛մ փոխում ենք Փաշինյանին, որ ապրենք, կա՛մ Փաշինյանը չի թողնելու, որ մենք ապրենք»,- խոսքը եզրափակեց ընդդիմադիր պատգամավորը։
«Մենք պատմության մեջ առաջին ազգն ենք դառնում, որն իր 1.5 մլն նահատակների հիշատակը վաճառում է, որպեսզի լինի առևտուր, փոր և գրպան: Այսպիսի բան պատմության մեջ չի եղել»:
Հոկտեմբերի 7-ին, երբ հրապարակվել է Փաշինյանի հարցազրույցը, հակահարվածի օպերացիան, ըստ ՔԿ-ի ձախողվել է, որը կրկնվել է հոկտեմբերի 8-ին և դարձյալ ձախողվել է: Եթե Փաշինյանն իր հարցազրույցը տվել է հոկտեմբերի 7-ի նախօրեին, կամ հոկտեմբերի 7-ի առավոտյան, երբ օպերացիայի ելքը դեռ հայտնի չէր, ուրեմն, ինչպես նշեցինք, ընթացքի մեջ գտնվող օպերացիա է հրապարակվել, որից կարող էր օգտվել հակառակորդը, գուցեև օգտվել է, այս հարցը ևս պիտի քննարկվի:
Բելգիայի Դաշնային խորհրդարանի պատգամավոր Միշել դը Մաեգդը մարտի 13-ին Ներկայացուցիչների պալատում լսումների ժամանակ իր ելույթում մտահոգություն է հայտնել Բաքվում հայ գերիների նկատմամբ անցկացվող շինծու դատավարությունների և գերիների կյանքին սպառնացող վտանգի վերաբերյալ։
«Տպավորություն է, որ չնայած տեքստի համաձայնեցման մասին կողմերը հայտարարեցին, սակայն ինտրիգ կա, քանի որ կրկին լարված հայտարարություններ են հնչում։ Դա ցույց է տալիս, որ տեղի չի ունենում այն, ինչ պետք է տեղի ունենա կողմերի միջև իրական համաձայնության դեպքում, լարումը չի պակասում, վստահության որոշակի մթնոլորտ չի ձևավորվում, հիբրիդային պատերազմը չի դադարում»։
Արցախի հարցը մենք չենք փակում, ԼՂ լուծարման մասին փաստաթուղթը ես չեմ ստորագրել. ի պատասխան հարցին, թե հայ ժողովուրդն իրենց տվե՞լ է իրավունք վերջնակապես փակելու արցախի հարցը՝ պատասխանեց ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը։
Մարտի 13-ին հրապարակված թուրքական լրատվամիջոցների հետ հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը հերթական անգամ հայտարարել է. ««Արևմտյան Հայաստանը» Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզն է, և Արմավիրի մարզի և Շիրակի մարզի կոնկրետ բնակավայրեր»:
Ժամանակակից հայկական դիվանագիտության ողբերգականորեն զավեշտալի հատակին հասնելով՝ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կրկին ի ցույց է դրել իր քաղաքական անկարողության, ռազմավարական կարճատեսության և անձնատուր լինելու զարմանալի պատրաստակամության ամբողջ հմայքը՝ հանուն սեփական աթոռի պահպանման միակ նպատակի:
ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը Լեռնային Ղարաբաղի հայերի՝ իրենց բնօրրան վերադառնալու ու անվտանգ ապրելու պայմաններ այս պահին չի տեսնում։
«ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների բարձր հանձնակատարն անդրադարձել է այս հարցին, ինչը նշանակում է, որ չեք կարող ասել՝ տեղյակ չէիք, ֆիքսվել է, որ տեղյակ եք և արդեն պետք է կատարեք գործողություններ, որոնք կնպաստեն այդ իրավիճակի կարգավորմանը»,- ասաց նա:
Միջազգային դատարաններում ներկայացված փոխադարձ հայցերը հետ կվերցվեն Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի ստորագրումից հետո։ Այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի ԱԳ փոխնախարար Էլնուր Մամեդովը:
«Արտաքին որոշ ուժերի կամակատար Նիկոլ Փաշինյանի կառավարման յուրաքանչյուր օրը վտանգում է Հայաստանի պետականությունը և ինքնիշխանությունը»:
Ադրբեջանի օկուպացիոն վարչակազմը շարունակում է ոչնչացնել Արցախի մայրաքաղաքի խորհրդանշական արժեք ունեցող շինությունները: Այս մասին հայտնում է Արցախի մշակութային ժառանգության պաշտպանության պետական խորհուրդը։
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի տեքստում չկա դրույթ այն մասին, որ մինչև Խորհրդային միության փլուզումը երկու երկրների տարածքներում բնակեցված և այդ տարածքները լքած մարդիկ պետք է վերադառնան իրենց տները կամ այն տարածքներ, որտեղ իրենց նախնիները ապրել են։ Այդ մասին ՀՀ ԱԺ արտաքին հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստի ժամանակ ասաց ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ամերիկահայ հայտնի փաստաբան, «Քերքոնյան & Դաջանի» (Kerkonian Dajani) ընկերության գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ, Արցախի ժողովրդի հավաքական հայրենադարձության և հիմնարար այլ իրավունքների պաշտպանության հանձնախմբի անդամ, Հայ փաստաբանների միության (Armenian Bar Association) ներկայացուցիչ Գառնիկ Քերքոնյանն (Karnig Kerkonian) է։
Այս մասին հայտնում են «Մարդը կարիքի մեջ» կազմակերպությունից, մանրամասնելով, որ «Սեւ այգի» ֆիլմը ներկայացնում է Լեռնային Ղարաբաղի Թալիշ գյուղի երեք սերունդների պատմությունը։
Նա վստահ է՝ Նիկոլ Փաշինյանն ի սկզբանե իմացել է, որ Ալիևը ոչ մի թուղթ չի ստորագրելու, բայց մտել է պրոցեսի մեջ. «Նա այդ թեման օգտագործեց վերընտրվելու համար: Տեսեք՝ այդ խաղաղության պայմանագրի բովանդակությունն ինչ փոփոխություններ է կրել: Այդ ամբողջ ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը զիջելով խաղաքարտեր ու զոհելով մարդկային կյանքեր, կոնկրետ պետության տարածք, ասում է՝ դե էս է: Ալիևի նպատակը Հայաստանի չգոյությունն է: Հայաստանի իշխանություններն իրենց գործողություններով արձակում են Ալիևի ձեռքերը»:
«ՀայաՔվե» ազգային քաղաքացիական միավորումը ողջունում է Եվրոպական խորհրդարանի բանաձևը Բաքվում պահվող հայ պատանդների վերաբերյալ, ինչպես նաև Ռուբեն Վարդանյանի՝ հացադուլը դադարեցնելու մասին որոշումը։
«Պահը ճակատագրական է։ Ժողովո՛ւրդ, մենք պետք է սեպտեբերի 21-ի նման կա՛մ «այո» ասենք մեր անկախությանը, կա՛մ ասենք՝ «ոչ»։ Ժողովուրդ, էլ կորցնելու բան չունենք։ Փաշինյանը խուրդում է Հայաստանը. Նիկոլի ևս մեկ վերարտադրությունը հավասարազոր է նրան, որ հայ ժողովուրդը մասնակցի ևս մեկ Անկախության հանրաքվեի և ասի՝ «ոչ»»,- ասաց Սուրենյանցը։
Կառավարության ղեկավարը չունի հարյուր հազարավոր մարդկանց խախտված իրավունքներ վերականգնմանն ուղղված միջազգային դատական գործընթացները կանգնեցնելու իրավունք: Բացի այն, որ կա իրավական արգելք, նման համազգային նշանակության հարցերի լուծմանը մասնակցությունը պահանջում է բարձր հանրային վստահություն կամ աջակցություն: Ակնհայտ է, որ ՔՊ ղեկավարը չունի նման վստահություն կամ աջակցություն, հետևաբար` նա չունի նման իրավունք»։