2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին՝ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմից հետո՝ մինչ այս պահը, Արցախը պաշտոնապես լքել է 115 հազար անձ, որոնցից 29 հազարը երեխաներ են։
«Եթե անգամ այդ գումարը լիներ տասն անգամ ավելի, միևնույն է, դա որևէ բան չէր նշանակի։ Հայաստանը դրված է զոհասեղանին, որտեղ դրվել է 19-րդ դարի վերջում, երբ նույն Եվրոպան աչք փակեց Աբդուլ Համիդի ջարդերի վրա։ Հիմա ևս դրված է այդ զոհասեղանին մեր երկիրը։ Մեր աչքի առաջ, մեր մեղքով կորցրեցինք Արցախը և հիմա էլ կանգնած ենք մեզ մնացած այս մի կղզյակը կորցնելու առաջ։ Մենք փակում ենք մեր գոյությունը այս տարածաշրջանում, եթե խելք չհավաքենք»,- ասաց Մեսրոբյանը՝ շեշտելով՝ 2018 թվականից հետո Արևմուտքի համար բացվել է բացառիկ շանս՝ Հայաստանը պոկելու Ռուսաստանից, հիմա անում են դա՝ նաև Բրյուսելի հանդիպման միջոցով՝ մոռանալով սակայն պատմությունը։
Այդ շարքում կարևորագույնը Նիկոլ Փաշինյանի, Էնթոնի Բլինքենի և Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենի բրյուսելյան եռակողմ հանդիպումն է, մասնավորապես՝ դրանից ակնկալվող ենթադրյալ արդյունքները, Հայաստանի աշխարհաքաղաքական դեգերումները և դրանից բխող անվտանգային հիմնախնդիրները։
Եվրահանձնաժողովի նախագահը Ողջունում եմ Հայաստանի ժողովրդավարական բարեփոխումներին միտված ջանքերը՝ չնայած երկրի առաջ ծառացած մարտահրավերներին: Այս մասին այսօր Բրյուսելում՝ ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան ձևաչափով եռակողմ հանդիպման արդյունքներով հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց Եվրահանձնաժողովի ղեկավար Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենը` վերահաստատելով, որ ԵՄ-ն կշարունակի աջակցել իրականացվող բարեփոխումներին խորհրդատվության, տեխնիկական աջակցության եւ ֆինանսավորման միջոցով։
ԱՄՆ մի խումբ սենատորներ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենին ուղղված նամակում նախագահ Ջո Բայդենի վարչակազմին կոչ են անում ապահովել Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների ազատ արձակումը և Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության՝ իրենց հայրենիք վերադառնալու իրավունքը։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Օրերս հայտնի դարձավ, որ Արցախի հայաթափումից հետո Ստեփանակերտում մնացած Սարգիս Գալստյանը կնոջ հետ Հայաստան տեղափոխվելիս ձերբակալվել է, ապա կալանավորվել` լրտեսության մեղադրանքով։ Թե ինչու է Գալստյանը որոշել Արցախը դատարկվելուց միայն յոթ ամիս անց վերադառնալ Հայաստան, հարազատներին մանրամասներ հայտնի չեն։ Մեզ պատմեցին, որ ի սկզբանե Սարգիս Գալստյանին և կնոջը հարազատները խնդրել-հորդորել են՝ չմնալ […]
Հայրենիքը հակադրության մեջ է դրվում ոչ միայն պետության, այլև ամենայնի հետ, ինչը մարդկանց համար հասցեական է, ու նրանց առաջարկվում է ընտրություն կատարել մոտավորապես նման երկընտրանքներում՝ «Հայրենի՞ք, թե/կամ բնակարան», «Հայրենի՞ք, թե/կամ ավտոմեքենա», «Հայրենի՞ք, թե/կամ երջանկություն»։ Քարոզչության թաքնված ուղերձն այն է, որ բոլոր այս երկընտրանքներում պետք է ընտրել այն, ինչը միայն անհատապես է իրենց պատկանում։
168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը քաղաքագետ, Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանն է:
«Չկա նման բան։ Աշխատում եմ շատ սերտ միջազգային տարբեր բարձրաստիճան գործընկերների հետ։ Ես նրանցից որևէ մեկից չեմ լսել նախադասություն, թե Տավուշի այդ տարածքները մերը չեն և պետք է հանձնվեն, հետևապես, կարծում եմ, որ այս հարցում ևս գործ ունենք Փաշինյան-Ալիևի պայմանավորվածության հետ»,- նկատեց Թովմասյանը՝ ընդգծելով՝ Փաշինյանը միակողմանորեն գնում է ոչ թե սահմանազատման և սահմանագծման, այլ ուղիղ հող հանձնելու։
Այսօրվա կառավարության նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը խոսել է կենցաղային հարցերում ինչ-որ ստանդարտների մասին: Օրինակ, ըստ նրա, ստանդարտը պետք է հստակ լինի՝ ո՞րն է այն գիծը, որից հետո կառավարությունը պետք է միջամտի և երեխայի լավագույն շահից ելնելով՝ նրան պաշտպանի այն ընտանիքից, որում նա գտնվում է:
«Լուծումը հետևյալն է՝ կարծում եմ՝ ստեղծվել էր բանակցային մի խումբ, այդ խմբի ստեղծումը հետևեց նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթին։ Բացի դրանից, մեր երկրի վաստակաշատ նախկին պաշտոնյաներից մեկը շատ հանգամանորեն ներկայացրեց, թե ինչպիսին է ԵԱՀԿ-ի դիրքորոշումը սահմանազատման ու սահմանագծման հարցում։ Ուղղակի պետք էր այդպես շարժվել՝ կապիտուլյացիայից հետո ակնհայտ է, որ առանց միջնորդների բանակցությունները մեզ տանում են շատ վատ տեղ ու ակնհայտ ձախողումների»։
«Այո, ես 2016 թվականին գնացել եմ Ստեփանակերտ, խնդրել եմ, եկել են ղեկավարությունը և հիմնականում ԱԺ պատգամավորները։ Ես նրանց կշտամբել եմ իրենց թուլակամության համար, ոչ հստակ դիրքորոշման համար։
Երկրորդ անգամ ես անձամբ իրեն եմ զգուշացրել վերջին 30 տարիների ընթացքում մեր ունեցած միակ հանդիպման ընթացքում, երբ ապրիլի 22-ին Մարիոթ հյուրանոցում նրան ասացի, որ մարտի 1-ի իրադարձություններից դասեր չի՞ քաղել։ Անմիջապես հետո, ինքն իր բնույթին համաձայն, շուռ տվեց ամբողջ ասածը, կրկին տարավ այնտեղ, թե իբր ես սպառնում եմ մեր ժողովրդին: Արդեն այն ժամանակ ինձ համար ակնհայտ էր, որ ներքաղաքական իրավիճակը բարդ է, և ունենալով նման իրավիճակ՝ Հայաստանը չէր կարող ունենալ որևէ հաջողություն որևէ ռազմական գործողությունների ժամանակ»,- նշեց Սերժ Սարգսյանը։
«Հիմա, եթե կարծում են, որ Թուրքիայի հետ հարաբերություններ հաստատելուց հետո պիտի խաղաղ ապրեն՝ չի լինելու նման բան։ Թուրքիան իր ծրագրերն ունի, և եթե Նիկոլը «ֆոլգայից» պատրաստված քարտեզը թևի տակ դրած՝ գյուղից գյուղ է գնում, նույնիսկ չապահովելով մեր երկրի ներկայիս սահմանները, ապա Թուրքիան Ադրբեջանի հետ հստակ առաջ է գնում՝ Հայաստանի ու հայության բնաջնջման ծրագրով»,- եզրափակեց Գագիկ Համբարյանը։
Լեմկինի Ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտը երրորդ անգամ է հայտարարել կարմիր դրոշի ահազանգ (ամենաբարձր նախազգուշացումը)՝ հաշվի առնելով Ադրբեջանի սրացող հռետորաբանությունն ու պահանջները Երևանի հասցեին, ինչպես նաև վերջին հարձակումները Սյունիքի և Գեղարքունիքի մարզերի վրա։
Արցախի հարցերի հանձնախմբի համակարգող, նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը եւ հանձնախմբի որոշ անդամներ տարեսկզբին հանդիպել են ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանի հետ
Արտակ Զաքարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է. «Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի տարելիցն առիթ դարձրած որոշ լրատվամիջոցներ, փորձագետներ և վերլուծաբաններ, շարունակում են իրենց սպեկուլյատիվ մեկնաբանություններն ու երևակայական ենթադրությունները: Մեկն ասում է «իբրև ինքը հասկացել էր, որ 2016թ. Սերժ Սարգսյանը հանձնում էր Արցախը», մյուսը գրում է «Ադրբեջանը հասավ որոշակի հաջողության”, մեկ այլը գրում է “ո՞վ է սադել ապրիլյան պատերազմը» և այլն:
Հայաստանի քաղաքացիներն ու համայն հայությունն այս օրերին շատ հստակ ու հատու պատասխանեցին Ալեն Սիմոնյանի այն պնդմանը, թե փնտրում է մեկին, որը կպնդեր, թե Տավուշի չորս գյուղերը հայկական են։
Մարտի 29-ին Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանին մեղադրանք է ներկայացվել լրտեսության համար։
Երեկ սոցիալական ցանցում Ապրիլյան պատերազմի և այդ ճակատամարտում հայկական կողմի հաղթանակի մասին գրառումներ էին արվում: 8 տարի առաջ՝ 2016թ. ապրիլի 1-ի լույս 2-ի գիշերը, արցախաադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքով Ադրբեջանը սկսեց լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ, որն ընդունված է ասել «քառօրյա պատերազմ»:
Այսօր Մեդիահաբ լրատվականը գրել էր, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ից Արցախի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմից հետո Ստեփանակերտում մնացած Սարգիս Գալստյանը վերադարձել է Հայաստան. Գորիսում նրան ձերբակալել են։
MediaHub-ի բացառիկ տեղեկություններով՝ Արցախի հայաթափումից հետո այնտեղ մնացած հաշված հայերից Սարգիս Գալստյանը, որի մասին մի պահ գրվեց, թե Ադրբեջանը նրան նշանակել է Ստեփանակերտի պարետ, օրերս վերադարձել է Հայաստան։ Մեր տեղեկություններով, սակայն, նրան Գորիսում ԱԱԾ-ն ձերբակալել է և բերման ենթարկել։
Բոլորս էլ գիտենք, թե վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, բացի Արցախի կորստից, ինչ արհավիրքներ է բերել Հայաստանի գլխին իր անկարողության պատճառով։
Հայաստանը Ղարաբաղի վերաբերյալ որոշումները կայացրել է հենց ՆԱՏՕ-ի ազդեցության տակ, իսկ հայտարարությունները, թե իբր Մոսկվան ու ՀԱՊԿ-ը չեն օգնել Հայաստանին տարածաշրջանում իրավիճակի սրման ժամանակ, սուտ են.
«Խոշոր հաշվով, գնա, թե ոչ, միևնույն է՝ Փաշինյանը պայթեցնելու է Հայաստանը, որ կողմ էլ որ գնա. նա երկիրն ու իրեն դրել է թակարդի մեջ։ Նիկոլով Հայաստանը այլևս որևէ ելք չունի։ Հայաստանը Նիկոլով աջ գնա՝ տրաքում է, ձախ գնա՝ տրաքում է, հետևապես՝ պետք է ազատագրվի Հայաստանը Նիկոլից»,- ասաց Զոհրաբյանը՝ շեշտելով՝ մեր պետականությանը սպառնացող վտանգն առավել ուժգնանում է, քանի որ Փաշինյանը համաձայնել է Ալիևի հետ գնալ երկկողմ բանակցությունների՝ Ալիևի թելադրանքով չեզոքացնելով հայ-ադրբեջանական խնդրի կարգավորման համար աշխատած միջնորդներին։
Արդեն 2016 թվականի սեպտեմբերին՝ Հանրապետության հրապարակում Հայաստանի Հանրապետության անկախության 25-րդ տարեդարձին նվիրված ՀՀ զինված ուժերի զորահանդեսի շրջանակում Սերժ Սարգսյանը մեկ այլ կարևոր միտք էր հնչեցրել. «Ազատությունն ու անկախությունը պաշտպանության կարիք ունեն ոչ միայն արտաքին սպառնալիքներից»:
Միջազգային իրավական հարցերով ՀՀ ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը կմեկնի Հաագա` մասնակցելու Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի և Ադրբեջանն ընդդեմ Հայաստանի հայցերի լսումներին։
Վերջնաժամկետի երկարացման վերաբերյալ որոշումն ընդունվել է՝ հաշվի առնելով այն, որ կան ԼՂ-ից բռնի տեղահանված քաղաքացիներ, ովքեր առայժմ չեն հասցրել հաշվառվել ՀՀ բնակչության վայրի հասցեով և դիմել կենսաթոշակի նշանակման համար։ Նախկին կարգավորումներով՝ սահմանված վերջնաժամկետը 2024 թվականի մարտի 11-ն էր։
Ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանը թելեգրամյան իր ալիքում գրում է. «Օրերս ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանը հարցազրույց էր տվել 24 news-ին և ի թիվս այլ հարցերի՝ խոսել էր նաև Արցախի հայերի վերադարձի հարցի մասին։
8 տարի առաջ էս օրերին, ընդդիմադիր Նիկոլն ու ԱՄՆ դեսպանատան պահակի հետ քաղաքական կոնսուլտացիաներ անցկացնող որոշ ուժեր 400 հեկտարը սարքել էին պատմական կորուսյալ հայրենիքի հարց եւ մեցցո-սոպրանոյով միալար ղժժում էին։