Արցախ

«Բարդ Talk» հաղորդաշարի հերթական թողարկման շրջանակներում քաղաքական վերլուծաբաններ Արմեն Բաղդասարյանն ու Գառնիկ Գևորգյանը քննարկում են սահմանազատման–սահմանագծման գործընթացի շուրջ ծավալվող ներքաղաքական և արտաքին քաղաքական զարգացումները, Ադրբեջանի նախագահի հայտարարություններն ու Հայաստանին ներկայացրած նոր պահանջները՝ Մոսկվա կատարած այցից հետո և այդ ընթացքում Հայաստանում տեղի ունեցած մի շարք իրադարձություններ, այդ թվում՝ Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցին նախորդած ու հաջորդած աղմկահարույց դեպքերը։  

«Երբ սկսում ես պայքարել և ինքնապաշտպանվել, խաղացնում ես նաև այն ուժերին, որոնք որոշակի շահեր ունեն տարածաշրջանում։ Երբ դիմադրում ես, Ռուսաստանը, Իրանը, ԱՄՆ-ը սկսում են մտածել, որ այս մարդիկ չեն ուզում զոհվել, ուզում են ապրել իրենց հողի վրա, սխալ է նրանց կոտորելն ու ցեղասպանելը, պետք է օգնել նրանց։ Դրսում տեսնում են, որ Հայաստանը դեմ է Փաշինյանի քաղաքականությանը, մարդիկ ընդվզում են, փողոց են դուրս գալիս, եկեղեցին ընդդիմանում է, ուրեմն՝ մի բան սխալ է, և Փաշինյանը խաբել է»,- ամփոփեց Տիգրան Քոչարյանը:

Այս իշխանությունը որդեգրել է պարբերաբար ծխաշղարշներ ստեղծելու քաղաքականություն։ Որոշակի շինծու գործընթացներ և թեմաներ գեներացնելով՝ հասարակությանը գոնե մտովի միավորվելու շանս էլ չեն տալիս։ Տավուշի մարզում տեղի ունեցողը սրանք ներկայացնում են՝ որպես «հինգերորդ շարասյան» պայքար իրենց որոշումների դեմ։ Ակնհայտորեն թրքամետ և ադրբեջանահաճո գործընթացներն այս իշխանությունն օգտագործում է ներքին խժդժությունների և պառակտման համար։

Ժողովուրդն ու նախագահը Արցախը չհանձնեցին. Արցախի հարցը լուծվել է Փաշինյանի կողմից. թեմի առաջնորդ

168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը կովկասագետ Կարեն Իգիթյանն է:

«Երբեք չմտածեք, թե Ալիևը չորս գյուղի համար պատերազմ կսկսեր, ինչպես վախեցնում էր ՀՀ իշխանությունը։ Ալիևը Հայաստանի դեմ պատերազմ սկսելու ընդամենը մի պատճառ ունի, և դա Սյունիքով միջանցքն է»,- ասաց Սուրենյանցը՝ ընդգծելով, որ Փաշինյանը վաղ թե ուշ տալու է այն, ինչը տալու պարտավորություն է ստանձնել նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ և անկախ Ռուսաստանի հանդեպ ավելացող ատելության աստիճանից։

Նշվում է, որ այդ առիթով կազմակերպվել է միջոցառում, որին ներկա են գտնվել Ադրբեջանի զինուժի Գլխավոր շտաբի (ԳՇ) պետ Քերիմ Վալիևը, ՌԴ զինուժի ԳՇ պետի տեղակալ Սերգեյ Իստրակովը, Թուրքիայի ցամաքային ուժերի շտաբի պետ Լևենթ Էրգյունը, Ադրբեջանում հատուկ հրամանատարական խմբի հրամանատար Բահթիյար Էրսայը, ՌԴ խաղաղապահ ուժերի հրամանատար Կիրիլ Կուլակովը, Բաքվում Թուրքիայի դեսպան Ջահիդ Բաղջըն և Բաքվում ՌԴ դեսպան Միխայիլ Յևդոկիմովը։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը «COP29 և կանաչ տեսլականը Ադրբեջանի համար» թեմայով միջազգային ֆորումի ժամանակ անդրադարձել է օկուպացված Արցախից ռուս խաղաղապահների դուրսբերմանը, ինչը, ըստ նրա, տեղի է ունեցել Ադրբեջանի և Ռուսաստանի համատեղ որոշմամբ, և որոշակի գաղտնազերծում արել:

Քննարկմանը մասնակցում էին նաև ՀՀ դեսպան Վիկտոր Ենգիբարյանը, Գերմանահայոց թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ․ Սերովբե եպիսկոպոս Իսախանյանը և Գերմանահայոց կենտրոնական խորհրդի նախագահ Հովնաթան Շպանգենբերգը։

Եկեղեցիներից, խաչքարերից և Արցախի Ազգային ժողովից հետո ադրբեջանցիներն այժմ գրոհում են կառավարության շենքը

«Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի» ներկայացուցիչ Րաֆֆի Քալֆայանը և Արցախ Միության նախագահ Արտակ Բեգլարյանը մի շարք այլ հայկական հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ ապրիլի 22-23-ին Ժնևում մասնակցել են ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների դեմ կոմիտեի նստաշրջանին՝ Ադրբեջանի պարբերական զեկույցի դիտարկման վերաբերյալ, ինչպես նաև մի շարք հանդիպումներ են ունեցել ՄԱԿ-ի տարբեր կառույցներում:

Ապրիլի 25-ին Բունդեսթագի մարդու իրավունքների հանձնաժողովում Հաագայի միջազգային քրեական դատարանի նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն հանդես եկավ «Լեռնային Ղարաբաղից հայերի բռնի տեղահանման միջազգային իրավական ասպեկտներ» թեմայի վերաբերյալ զեկույցով։ Այս մասին հայտնում են Գերմանիայում ՀՀ դեսպանությունից:

«Նրանք ինքնուսներ էին, փողոցային «հերոսներ», որոնք հանդգնեցին որոշել պետության ճակատագիրը, այն էլ՝ այնպիսի պետության, ինչպիսին Հայաստանն է՝ իր հարուստ պատմությամբ, սա խայտառակության վերջն է՝ ի համեմատ այն հիանալի խաղի, որը վարում է Ալիևը, ով հասնում է այն ամենին, ինչ ցանկանում է, պետք է անկեղծ խոսել։ Ցանկանո՞ւմ եք ապրել Թուրքիայում, քվեարկեք Փաշինյանի օգտին, կառուցեք մզկիթներ»,- ասաց Տարասովը։

«Ադրբեջանցիների բնակեցումը Հայաստանում հաջորդ պահանջն է լինելու։ Արդյունքում՝ Հայաստանին կմնա 10 հազար քառակուսի կմ տարածք՝ Ադրբեջանի պահանջները բավարարելու դեպքում»,- խոսքը եզրափակեց քարտեզագիրը։

«Մայիսի 8-ին կայանալիք այդ նիստին պարզ կդառնա՝ Պուտինն ու Փաշինյանը դեմառդեմ կհանդիպե՞ն, թե՞ ոչ։ Այդ օրը Փաշինյանը պետք է ասի՝ այո կամ ոչ, ինչից հետո Ռուսաստանն արդեն կհասկանա, թե իր շահերն այս տարաշածաշրջանում ինչ տարբերակով է առաջ տանելու։ Մայիսի 8-ին, եթե կայանա Փաշինյան-Պուտին հանդիպումը, այդ հանդիպումից պարզ կդառնա, թե ինչպե՞ս կվարվի Ռուսաստանը Հայաստանի հետ»,- ասաց Մելքոնյանը։

Ապրիլի 25-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը և Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը այցելել են օկուպացված Արցախի Վարանդայի շրջան և ծանոթացել քաղաքի գլխավոր հատակագծին։

Պաշտպանն անդրադարձել է ՀՀ սահմանամերձ բնակավայրերի բնակիչների իրավունքների պաշտպանության վիճակին։

Արդարադատության միջազգային դատարանը քննեց Ադրբեջանի հայցն ընդդեմ Հայաստանի։

168․am-ի «Թրիգեր» հաղորդման հյուրն է ՌԴ քաղաքական գիտությունների թեկնածու, ՄՊԼՀ արտաքին տարածաշրջանային հետազոտությունների ամբիոնի վարիչ Դմիտրի Սիդորովը։

«109 տարի առաջ կային հայեր, որոնք ասում էին, թե հայի թշնամին ոչ թե թուրքն է, այլ այն ֆիդային, որը կռվում է սարերում։ Հիմա տեղի է ունենում ճիշտ նույնը. այս իշխանությունը նույն բանն է ասում՝ քայլ առ քայլ հայերին տանելով մորթվելու»։

Ապրիլի 24-ին լրանում է Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցը, երբ ավելի քան 1,5 միլիոն հայեր սիստեմատիկ կերպով բնաջնջվեցին օսմանյան թուրքերի կողմից, մի իրադարձություն, որը Թուրքիան մինչ օրս հերքում է:

Ռուս խաղաղապահների մի մասն Արցախում է, թեպետ հնարավոր չէ թիվ ճշտել, կարելի է ենթադրել, որ ինչ-որ նպատակներ կան, գուցե նաև նպատակն Արցախի հայերի վերադարձն է, հասկանալի է, որ հիմա իրավիճակն այլ է, քան 2020 թվականին էր։ Բնական է, որ խաղաղապահի այնտեղ լինելը կամ օդում տված երաշխիքը չի կարող բավարար լինել արցախահայերի վերադարձի համար։ Սա է պատճառը, որ մենք արդեն եղել ենք ՀՀ երեք մարզերում՝ Սյունիքում, Կոտայքում և Շիրակում, հանդիպել արցախահայերի հետ, քննարկել, թե ինչ պայմաններով է այսօր արցախցին պատրաստ վերադառնալ իր բնօրրանը։

Սահմանազատման անվան տակ այս օրերին Փաշինյանի հանցախումբն Ադրբեջանին նվիրեց նոր հողատարածքներ ու բարձունքներ Տավուշի մարզում։

Հողը, հայրենիքը, ճշմարտությունը՝ ընդդեմ ստի ու չարի. «Պրեսսինգ»` Բագրատ սրբազանի հետ՝ Տավուշից

Սիրելի՛ ժողովուրդ, այսօր՝ ցեղասպանության տարելիցի նախօրյակին, ջահերի լույսով դուք պատռեցիք խավարը և առատացրիք լույսը հայրենական կյանքի։ Այդ լույսով մենք ցրել ենք ժամանակի մշուշներն ու մռայլը, հաղթահարել ենք անհաղթահարելին, վերապրել ենք անվերապրելին, և այսօր մենք ո՛չ թե ուրացությամբ պետք է մեռնենք, այլ աստվածպաշտությամբ պիտի ապրենք, պիտի ապրենք՝ ջահերի լույսը մեր գլխավերևում պահած, մեր ճանապարհի խավարը ցրելով և Տիրոջը ուղղված աղոթքը մեր շուրթերին․

Մի՛ մոռացեք, ուղիղ մեկ տարի առաջ Ալիևը հրապարակայնորեն հայտարարել է, որ «Հայաստանը Ադրբեջանի ու Թուրքիայի հավերժական թշնամին է»:

168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, Սթենֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր Արթուր Խաչիկյանն է:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանն է։

«Իրենք դրսևորում են ստորացվածի, մարդկային արժանապատվություն չունեցողի վարքագիծ»,- ասաց Նիկոյանը՝ հիշեցնելով, որ տարիներ առաջ 3-րդ բանակային կորպուսի հրամանատար գեներալ Խաչատուրովին հեռացրեցին բանակից, որ այսօր՝ հայկական բանակի 35 տարի պահած հայկական դիրքերն այսպես հանձնվեն Ադրբեջանին։

Լեռնային Ղարաբաղից Հակարիի կամրջով Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները այսօր վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ։ Այս մասին հայտնույ է «Ազատություն»-ը։