Մշակույթ

Նկարահանումների ընթացքում ես բացահայտեցի նաև իմ հայրենիքը: Հորս մայրը նույնպես Ղարաբաղից է, այնքան հաճելի էր գտնվել նախնիների հողում: Հաճելի էին դերասանական կազմի հետ երեկոյան հավաքները, ընթրիքներն ու զբոսանքը քաղաքով: Երբ մենք մի երեկո Սոս Ջանիբեկյանի, Հոմայուն Էրշադիի և Ալեքսանդր Խաչատրյանի հետ զբոսնում էինք, խնդրեցի նրանց «Բիթլզի» պես քայլել հետիոտների հատվածում: Նկարվեցինք: Զվարճալի ստացվեց:

Ավելի քան մեկ միլիոն մարդ էր եկել The Rolling Stones բրիտանական լեգենդար ռոք-խմբի անվճար համերգին, որը տեղի է ունեցել մարտի 25-ի երեկոյան Կուբայում: Այս մասին տեղեկացրել են երաժիշտերը:

Դուռը բացվեց, և ներս մտավ պարոն Դուրյանը, մենք բոլորս սրտատրոփ սպասում էինք, զգացինք, թե ինչպես փոխվեց սենյակի մթնոլորտը: Նա քայլ առաջ արեց, և ասաց. «Բարև Ձեզ երեխաներ, ինչպե՞ս եք»: Այդ պահից հասկացանք, որ իր էներգետիկայով մեզանից ոչնչով չի տարբերվում: Հերթով բոլորիս սկսեց հարցեր տալ, երբ հերթը հասավ ինձ, ասաց. «Վեր կաց»: Կանգնեցի: Ասաց. «Մի հատ արի ինձ գրկի»,- մոտեցա, որ գրկեմ ու ասացի. «Գիտեք, էլի գրկեմ, բայց վախենամ ձեռքերիս գրկաչափը չհերիքի»,- նա լիաթոք ծիծաղեց, և ես անցա քասթինգը:

«Այո, նա օտարերկրյա դերասան է… Մենք բնականաբար կասենք դերասանի անունը, երբ ամեն ինչ ավարտվի, կարծում եմ՝ մինչեւ տարեվերջ, ամենայն հավանականությամբ: Նա կարող է մարմնավորել Դովլաթովին, որովհետեւ շատ լավ է հասկանում՝ ինչ է խաղում: Չնայած իր տարիքին, իսկ նա բավական երիտասարդ է, նա շատ բան է տեսել կյանքում, ուստի շատ լավ է զգում»,- ասել է Սավելյեւը:

Վուդի Ալենի նոր ֆիլմը ներկայացնում է մի երիտասարդի պատմություն, որը 1930-ականներին Հոլիվուդ է ուղեւորվում կինոարտադրությանը հաղորդակից դառնալու հույսով: Ֆիլմում նկարահանվել են Քրիստեն Սթյուարտը, Ջեսի Այզենբերգը եւ Սթիվ Քերելը:

Կենցաղում սովորաբար պետք է գալիս երեխաների հետ առնչվելիս։ Ավելի շատ այն օգտագործում եմ իրավիճակին հետաքրքիր ու անսպասելի ելք հաղորդելու համար։ Սիրում եմ երեխաների դեմքին պսպղացող ու զարմացած աչքեր տեսնել։ Չկա ավելի հաճելի զգացողություն, քան նրանց աչքերում տեսնել հրաշքի հետ առնչված արտահայտություն։ Հրաշքներ գոյություն ունեն, եթե հավատում ես։ Մարդկության ամենամեծ խնդիրներից է այն, որ նրանք դադարել են հավատալ։ Ես փորձում եմ ամեն ինչ անել, որ մարդիկ կրկին հավատան հրաշքներին։

Իտալացի անվանի սաքսոֆոնահար Ֆեդերիկո Մոնդելչիի և Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի համերգի ընթացքում կներկայացվեն նաև հայ կոմպոզիտորների գործեր:

Ղազարյանն անհամբերությամբ սպասում է ապրիլի սկզբին, երբ սկսելու են իր նկարահանումները, իսկ ֆիլմի առաջին մասի թրեյլերը պատրաստ կլինի շուտով: Նա նշում է, որ ռեժիսորը դերասանների հետ աշխատելու յուրահատուկ ձև ունի:

Այս անգամ Արփին առաջարկում է ծանոթանալ «Մագդաղինացու քույրերը» 119 րոպե տևողությամբ դրամային՝ նկարահանված ռեժիսոր Փիթեր Մալլանի կողմից, 2002 թվականին՝ Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի համատեղ արտադրությամբ:
Իր առաջարկած երկրորդ ֆիլմի մասին Արփի Ոսկանյանն ասում է.

Հիմա, երբ արդեն լույս է տեսել այդ շարքի վեցերորդ գիրքը, հասկանում եմ, թե որքան դժվար էր այդ ամենն իրականացնել: Հույս ունեմ՝ ինձ բախտ չի վիճակվի կրկնել նախորդների ճակատագիրը, և ես կհասցնեմ հրատարակել այդ հատորները, որոնք ընդհանուր հաշվով կազմում են 38 հատոր դրամատիկական գործ և 39-րդ հատորը կամփոփի Շեքսպիրի չափածո պոետիկ ժառանգությունը՝ բանաստեղծություններ, սոնետներ և պոեմներ:

«Հիմա, համեմատած էն մութ ու ցուրտ տարիների հետ, թատերական կյանք կա: Հենց մեր ինստիտուտում՝ Համազգային թատրոնի դահլիճը գրեթե լեփ-լեցուն է միշտ: Գյումրու թատրոնում, որտեղ ես հիմա գեղարվեստական խորհրդատու եմ և ամիսը մի անգամ գնում եմ, ի զարմանս ինձ՝ տեսնում եմ՝ 648 տեղանոց դահլիճում նստած են 400-500 մարդ: Եվ եթե չմոռանանք, որ Գյումրին գնալով այնքան է դատարկվել, որ շուտով գյուղ կդառնա, բայց դեռ շնչում է, և գյումրեցին սիրում է թատրոնը»:

Հետազոտողներն օգտագործել են գրունտի շերտի միջով ներթափանցող ռադար (GPR)՝ Ստրատֆորդի Սուրբ Երրորդության եկեղեցում դրանով սքանավորելով գերեզմանը: Դա եղել է Շեքսպիրի շիրիմի առաջին հնագիտական հետազոտությունը:

«Ի՞նչ է սերը» հարցի պատասխանից է կախված մեր ապագան: Նկարիչ, արվեստի քննադատ, համադրող Արման Գրիգորյանն օրակարգի հարցն այսպես է ձևակերպում. «Շեքսպիրի «Ռոմեո և Ջուլիետն» ուզում եմ դիտարկել մեզ համար այսօր կարևոր խնդիրների տեսանկյունից՝ զուգահեռներ տանելով Հովհաննես Թումանյանի «Անուշ» պոեմի հետ, որը մեզանում արդարացիորեն ընկալվում է՝ իբրև շեքսպիրյան հանճարեղ պիեսի յուրօրինակ վերաշարադրում:

168.am-ի հարցին՝ արդյո՞ք մեր երկրում կինոյի մասին օրենքի բացակայության պայմանները խոչընդոտ չեն հանդիսանա անդամակցության հետագա փուլերում, Մշակույթի փոխնախարար Արթուր Պողոսյանը պատասխանում է.«Կինոյի մասին օրենքի բացակայությունը ոչ միայն խոչընդոտ չի կարող հանդիսանալ անդամակցության հետագա ընթացքին, այլև հենց «Եվրիմաժին» անդամակցությունը նպաստելու է, որպես կինոյի մասին օրենքում որոշակի փոփոխություններ կատարվեն՝ համապատասխանեցվելով նաև «Եվրիմաժում» մեր մասնակցության առավել արդյունավետ իրականացմանը»:

«Հիմա ազատության մեծ հոսք է մտել Հայաստան, ու դրա արդյունքում՝ հասարակության կողմից առաջարկը լղոզված մի բան է դարձել։ Ինքն ուզում է լինել պոռնիկ՝ քահանայի շորերով, բիզնեսմեն՝ մարգարեի կեցվածքով, բայց այդպես չի լինում, հնարավոր բան չէ դա…»:

Հայ ժողովրդին աջակցած հինգ միսիոներ կանանց ճակատագրերն ու պատմություններն ամփոփող «Փրկության քարտեզ» ֆիլմը ցուցադրվել է Կանադայի Մոնրեալ և Օտտավա քաղաքներում: Այս մասին «Արմենպրես»-ին տեղեկացրեց կինոնկարի մտահղացման հեղինակ, գլխավոր պրոդյուսեր և «Ման Փիքչրս» ստուդիոյի հիմնադիր-տնօրեն Մանվել Սարիբեկյանը:

Այս լուսանկարը համաշխարհային կինոյի մեծագույն Վարպետի վերջին ծննդյան օրվա վկայությունն է՝ արված 1990 թվականի հունվարի 9-ին՝ Թբիլիսիի իր տան առաջ: Լուսանկարում Սերգեյ Փարաջանովի հետ իր սիրելի կինն է՝ Սվետլանա Շչերբատյուկը, ում հետ ռեժիսորը ծանոթացել էր դեռևս 1950-ականների կեսերին՝ Կիևում ապրած տարիներին:

Մշակույթի շաբաթը կազմակերպվել է Ճապոնիայում Հայաստանի դեսպանության ջանքերով, Ճապոնիայի արտաքին գործերի նախարարության, Ճապոնիայի միջազգային համագործակցության գործակալության (JICA), համայնքային կառույցների, «Կոմիտաս» միության, «Գալերի Գինզա Իչոմե» և այլ ընկերությունների աջակցությամբ։

«Կադրերի բաժին N 168»-ում այս և առաջիկա շաբաթվա ընթացքում իր նախընտրած երկու ֆիլմերը կառաջարկի ժամանակակից գրող Արփի Ոսկանյանը: Գարնան միամսյակին նվիրված նրա առաջարկով մեր ընթերցողներն այս շաբաթ հնարավորություն ունեն ծանոթանալու բրիտանական արտադրության 106 րոպե տևողությամբ ֆիլմ-դրամայի, որ նկարահանվել է 2015 թվականին. ռեժիսոր Սառա Գավրոնի և դերակատարներ Քերի Մալիգանի, Հելենա Բոնեմ Քարթերի, Մերիլ Սթրիփի մասնակցությամբ:

Ս. Գրքի թարգմանությունը կատարվել է երկու փուլով` 406-412 թթ., իսկ երկրորդը` Եփեսոսի Տիեզերաժողովից հետո` 433-436 թթ.:

Ռոբերտ Էլիբեկյանը թերահավատորեն է մոտենում ներշնչանքի գաղափարին ու կեսկատակ նկատում է. «Չէ՜, ի՞նչ ներշնչանք, ի՞նչ բան… դա օդի մեջ մի բան է, բառերով անհնար է նկարագրել: Դա նույնն է, երբ հարցնում են՝ իսկ ինչպե՞ս ես դու ընտրել քո կողակցին, մի՞թե դա հնարավոր է բառերով բացատրել, դե արի ու բացատրի»:

Երևանի ավագանին մարտի 18-ին գումարված հերթական նիստում հավանություն է տվել աշխարհահռչակ կինոռեժիսոր ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ ՌԴ արվեստի վաստակավոր գործիչ, ՀՀ Ժողովրդական արտիստ Արտավազդ Փելեշյանին՝ անհատույց սեփականության իրավունքով բնակարան տրամադրելու մասին որոշմանը:

Մարտի 31-ին կայանալիք միջոցառմանը Մեգ Ռայանը հայ գրողի ստեղծագործության հիման վրա նկարահանած ֆիլմի համար կարժանանա Sonoma Salute մրցանակին: Միջոցառումը կմեկնարկի «Իթաքա»-ի ցուցադրությամբ:

Տարիներ առաջ այս հարցը լրջորեն՝ պետական մակարդակով, բարձրացվեց, անցավ մի քանի լուրջ փուլեր, բայց, ի վերջո, լռեցին, որովհետև երևի գտան, որ մենք արժանի ենք մեր այսօրվա հիմնին: Ես կարծում եմ, որ այս առնչությամբ պետք է ստեղծվի նոր պրոֆեսիոնալ հանձնաժողով, որը կառաջարկի պայմանները, ու համապատասխան մարդիկ կսկսեն լրջորեն աշխատել այս ուղղությամբ: Ի վերջո, կարելի է առաջարկել օրհներգի մի քանի տարբերակներ և սահմանել քվեարկություն:

Ամենաշատը ես ոգեշնչվեցի ֆիլմի պատմությունից, այն ցավից, որ զգացին թե’ գլխավոր դերակատար Աբգարը, թե’ իր Ադրբեջանցի ընկեր Իբրահիմն իր ընտանիքի հետ: Շատ հուզիչ էր իրար հետ մեծացած 2 հոգու ընկերությունը, ովքեր միասին դաստիարակել էին երեխաներին, իսկ հիմա բաժանվել են պատերազմի անջրպետով:

Արվեստի նպատակն է՝ ստեղծել ինչ-որ նոր բան, որը դեռ չկա ու որը պետք է լինի քոնը։ Արվեստի մեջ ամենակարևորը սեփական տարածքի սեփականաշնորհումն է, թեկուզ՝ փոքր, և արվեստագետ կարող է համարվել այն մարդը, որն այդ սեփական տարածքը սեփականաշնորհել է։ Եվ ամենակարևոր սահմանումը. «արվեստը» խաղ է՝ դա մեր մանկական խաղերն են՝ մեծ տարիքում, լավագույն դեպքում՝ այն «չարություններն» են, որոնք «բարի չարություններ» են։

«Բոլորդ էլ նկատած կլինեք այն տխուր իրողությունը, որ հիմա նկարահանվող տեսահոլովակներում շատ հաճախ չի գրվում կոմպոզիտորի անունը, չի ասվում, թե ո՞վ է ստեղծել այդ երգը, փոխարենը՝ հիշատակվում է միայն երգչի անունը, իսկ կոմպոզիտորի՞նը, իսկ բանաստեղծի՞ անունը, ինչո՞ւ չի գրվում: Հեռուստատեսությամբ մի այդպիսի տեսահոլովակ նայելուց հետո ես զանգ տվեցի երգչուհուն և ասացի՝ Դո՞ւք եք այս երգի երաժշտության հեղինակը, ասաց՝ ո՛չ, ասում եմ՝ իսկ ինչո՞ւ չեք գրում հեղինակի անունը, որ տվյալ պարագայում ես էի»,- մտահոգություն հնչեցրեց կոմպոզիտոր Արամ Սաթյանը:

«Մրցույթի անցկացման համար տրամադրվել է ընդհանուր հաշվարկով՝ 42 մլն դրամ: Մենք մի նպատակ ենք հետապնդում՝ աշխուժացնել երկրում մտավոր կյանքը, աշխուժացնել ու բարձրացնել գիտական պոտենցիալը»:

Հին Երևանին մշակութային կյանքի պատմական նշանակությամբ հայտնի դրվագ է «Ինտուրիստ» (հետագայում այլ անուններով՝ «Երևան», «Golden Tulip», «Grand hotel Yerevan») հյուրանոցը՝ իր անվանի հյուրերով ու մշտական բնակիչներով:

Ճապոնիայի Sony կորպորացիան որոշել է 750 միլիոն դոլար վճարել այն ընկերությունում հանգուցյալ Մայքլ Ջեքսոնին պատկանող բաժնի համար, որը մի քանի միլիոն մեղեդիների եւ երգերի, այդ թվում՝ The Beatles-ի, Բոբ Դիլանի, Լեդի Գագայի, փոպ- եւ ռոք-երաժշտության այլ աստղերի մեղեդիների եւ երգերի իրավունքների սեփականատեր է: