Խոշոր աճուրդների սեզոնն արդեն ավարտվել է, սակայն Sotheby’s ու Christie’s աճուրդի տներն իրենց արդյունքները կամփոփեն միայն 2016 թվականի սկզբին:
Անցնող տարին Հայաստանում աչքի ընկավ ինչպես՝ մշակութային կարևորագույն և հիշարժան իրադարձություններով, որոնք իրենց նշանակությամբ և մասշտաբներով լայն արձագանք գտան Հայաստանում և երկրի սահմաններից դուրս, այնպես էլ՝ հակամշակութային մի շարք իրադարձություններով:
Անցնող տարին Հայաստանում աչքի ընկավ մշակութային կարևորագույն և հիշարժան մի քանի իրադարձություններով, որոնք իրենց նշանակությամբ և մասշտաբներով լայն արձագանք գրանցեցին ինչպես՝ երկրի ներսում, այնպես էլ՝ Հայաստանի սահմաններից դուրս՝ ամբողջ աշխարհում:
National Geographic-ի խմբագրությունն առանձնացրել է իր ամենահայտնի լուսանկարները, որոնք ավելի վաղ հրապարակվեն են Daily Dozen սյունակում:
Այսօր 168.am-ը կապ հաստատեց ՀՀ Նախագահի մամուլի խոսնակ Վլադիմիր Հակոբյանի հետ՝ պարզելու՝ ի՞նչ դիրքորոշում ունի Հանրապետության նախագահն իրեն ուղղված բաց նամակի և, մասնավորապես, Օպերային թատրոնի շուրջ ստեղծված իրավիճակի առնչությամբ:
«Կինոյում Կոմիտասի լռությունն էր վերցված՝ որպես փիլիսոփայական կատեգորիա: Եվ այդ լռության շուրջ էր ծավալված այս պատմությունը: Անգամ, եթե ֆիլմում կա առեղծվածային պարուրված շղարշ, ապա, կարծում եմ, որ էկրանից յուրաքանչյուր հային գալիս է այն հարցի պատասխանը, թե ումի՞ց ենք մենք այսօր հեռացել: Ի՞նչ ենք որդեգրել Կոմիտասից՝ որպես արժեք»:
Թե ի՞նչ որոշում կկայացնի այս առնչությամբ ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանը՝ պարզ կդառնա ապագայում:
«Միշտ էլ կարելի է փոխել գլխավոր դիրիժորին, և ինձ էլ կարող են փոխել, ես արդեն 15 տարի է՝ այդտեղ եմ, բայց, գիտեք, թե մեր ներքին ռեսուրսներն այս առումով ինչքան սահմանափակ են, և վստահ կարող եմ ասել, որ Դուրգարյանի նման պրոֆեսիոնալ դիրիժոր երկար ժամանակ մենք կարող ենք չունենալ: Ուստի ուզում եմ կոչ անել՝ հերիք ա: Ես կարողանում եմ լավ պատերազմել ու հաղթել, բայց հոգնել եմ: Ամեն մեկը թող իր գործով զբաղվի, բոլորի համար էլ տեղ կա»:
«Ինչքա՞ն կարելի է մարդուն չհարգել ու թղթով տեղեկացնել, որ նա հեռացված է աշխատանքից: Ո՞ւր է այն մասնագիտական հիմնավորումը, թե ինչու է հեռացվել: Ի՞նչ է՝ փայտիկը ձախ ձեռքո՞վ է բռնել ու սխալ չա՞փ է տվել, արժեքային համակա՞րգն է տուժել նրա գործունեությունից»,- իր վրդովմունքն այսպես արտահայտեց կոմպոզիտոր Ռոբերտ Ամիրխանյանը:
«Ես ցանկություն չունեմ քննարկելու այնպիսի բաներ, որոնք օդում կախված և ակնհայտ իրականություն են: Ինձ որևէ մեկը չի կարող հանել, որովհետև ես ունեմ իմ մասնագիտությունը, պաշտոնից կարող են հանել՝ ինչ-ինչ պատճառներով պայմանավորված, բայց մասնագիտությունս որևէ մեկը չի կարող իմ ձեռքից վերցնել»:
«Ես չգիտեի, որ Կարեն Դուրգարյանը ցանկություն է հայտնել հեռանալու Հայաստանից: Ես պետք է կրկնվեմ՝ ասելով, որ այն, ինչ կատարվեց Օպերային թատրոնում՝ դա մաեստրո Գրիգորյանի որոշումն էր, որը ես չեմ կարող քննարկել: Մենք շատ երաժիշտներ ունենք, ովքեր հեռացել են Հայաստանից, և ես չեմ կարծում, որ Հայաստանից հեռանալը դա երկրի խնդիրն է: Կարեն Դուրգարյանին ես համարում եմ շատ լավ դիրիժոր և գիտեմ, որ նա շատ լավ կարիերա ունի դրսում, այստեղից գնալն իր որոշումն է լինելու»:
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը Երևանի Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը ներկա է գտնվել «Մեր մեծերի հետքերով» խորագրով մշակութային միջոցառմանը: Կառավարության ղեկավարը ծանոթացել է միջոցառմանը ներկայացված Երևանի և մարզերի արվեստի դպրոցների լավագույն աշակերտների գեղանկարչական աշխատանքներին, ունկնդրել հանրապետական և միջազգային փառատոններում աչքի ընկած երաժշտական դպրոցների շնորհալի աշակերտների կատարումները:
Պետությունը և, մասնավորապես, Մշակույթի նախարարությունն իրավունք չունեն խառնվելու որևէ ստեղծագործական կոլեկտիվի ներքին ստեղծագործական հարցերին, այդ թվում՝ նաև Օպերային թատրոնում տեղի ունեցող դեպքերին: Ինչ վերաբերում է Օպերայում ստեղծված իրավիճակին, ապա այդտեղ նոր գեղարվեստական ղեկավար է նշանակվել՝ Գեղամ Գրիգորյանը և ստեղծագործական անձնակազմը թատրոնի զարգացման հետ կապված իր յուրահատուկ տեսլականն ունի՝ մասնավորապես, հրավիրյալ դիրիժորների միջոցով նոր ստեղծագործությունների բեմադրումը:
Նոր տարվա նախաշեմին` դեկտեմբերի 25-26 Կոմիտասի անվան Կամերային երաժշտության տանը կկայանան Երիտասարդ տաղանդավոր երաժիշտների զարգացման նպատակային ծրագրի սաների գալա համերգները: Արդեն երրորդ տարին է, ինչ ծրագրում ընդգրկված երիտասարդ երաժիշտները, ավանդույթի համաձայն, տարեվերջին հանդես են գալիս համատեղ հաշվետու համերգներով:
Հետաքրքիր է` ինչպե՞ս է իրեն զգում Գեղամ Գրիգորյանն այն մտքից, որ իրեն օգտագործում են, իր իսկ ձեռքով` կրակից տաք շագանակներ հանելու համար…
Մուլտիպլիկատոր Դավիթ Սահակյանցն անցնող տարին արժևորեց նաև նոր կենտրոնի համար նախատեսված տարածքի ձեռքբերմամբ, որին իրենք սպասում էին արդեն երկար ժամանակ: Մշակութային կենտրոնը տեղակայված կլինի մայրաքաղաքի կենտրոնում, կգործի հատուկ կազմված ծրագրով, որտեղ պարբերաբար կցուցադրվեն անիմացիոն աշխատանքներ, ինչպես նաև կենտրոն հաճախող երեխաները հնարավորություն կունենան սովորելու մուլտաշխարհի գաղտնիքները՝ պրակտիկ կիրառության մեջ օգտագործելով նաև իրենց ստացած գիտելիքները:
Միխայիլ Սահակաշվիլիի իշխանության օրոք Վրաստանում իրականացվող կոռուպցիայի դեմ պայքարն ու անհանդուրժողականությունը սարսափելի կողմեր ևս ուներ: Նրա «սրի» տակ էր ընկնում նաև պատահաբար հարևանի կովը սեփական գոմ բերած գյուղացին, կամ՝ հեծանիվն առանց տիրոջը հարցնելու վարելու փորձ կատարողը: Ֆիլմի հերոսներից յուրաքանչյուրը նմանատիպ իր պատմությունն էր ներկայացնում՝ հիմնված իրական փաստերի վրա:
«Այսօր մեկ-մեկ որ նայում եմ, թե արվեստի դաշտում ինչեր են անում, ինչ ֆիլմեր կամ ներկայացումներ են բեմադրվում՝ ափոսում եմ, որ նորվեգացի չեմ ծնվել: Ասեմ նաև, որ այս տարի պառլամենտում հավաքվածներն ավելի լավ էին դերասանություն անում, քան թատրոններում աշխատող դերասանները: Ես հաճախ Ագային ժողովի նիստերը նայում էի միայն այն բանի համար, որ հասկանամ, թե ո՞նց պետք է խաղալ… էնքան լավ էին խաղում, էնքան միամիտ են, որ ուզում ես բռնես պաչես…»:
Թեման երկրի վիճակն է՝ նյութը մատուցված հումորի ու հեգնանքի միջոցով։ Երեւում են հասարակության գրեթե բոլոր սոցիալական խավերը։
«Մեր գործունեության մեջ կան երևացող ու չերևացող կողմեր։ Վերջինս ամենակարևորն է մեզ համար և կապված է փաստաթղթեր համալրելու, պահպանելու, օգտագործելու, քաղաքացիների պահանջը բավարարելու հետ, իսկ մեզ դիմող քաղաքացիների թիվը մեծացել է։ Եթե նախորդ տարի մեզ դիմել էր մոտ 30 հազար քաղաքացի, ապա այս տարի նրանց թիվը կազմում է մոտ 35 հազար»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ընթացքում ասաց Հայաստանի ազգային արխիվի տնօրեն Ամատունի Վիրաբյանը:
Հայաստանի գրողների միության նախագահ Էդվարդ Միլիտոնյանը խոսելով անցնող տարում հասցրած ու չհասցրած աշխատանքների ու ստեղծագործական պլանների մասին, ասաց, որ տարին հարուստ էր ստեղծագործական նախագծերի, դրանց իրականացման, արտասահմանյան երկրների հետ համագործակցության, թարգմանական գրականության և գրական այլ աշխատանքների իրագործմամբ:
Խոսելով կոմպոզիտորների միությունում տարիներ շարունակ ձգված անառողջ մթնոլորտին, Արամ Սաթյանը տեղեկացրեց, որ հարցն աստիճանաբար դրական հանգուցալուծման է գալիս. «Կար ժամանակ, որ այս միություն չէր մտնում, օրինակ, Տիգրան Մանսուրյանը, հիմա նա արդեն մեր միության այցելուներից է:
Գեղամ Գրիգորյանը ճաշի հրավիրեց Թատրոնի ղեկավարությանը և մի քանի արտիստների, որի ժամանակ հատուկ հոտնկայս խմեց Թատրոնի գլխավոր դիրիժոր Կարեն Դուրգարյանի կենացը, ասաց, որ այսուհետ կաշխատեն միասին խաղաղ մթնոլորտում և ջերմորեն սեղմեց ձեռքը: Ցավոք, արտաքին ուժերը հերթական անգամ թույլ չտվեցին Գեղամ Գրիգորյանին զբաղված պահել գլխավոր դիրիժորի պաշտոնը Թատրոնում, և արտաքին բեռի ծանրության տակ նա պայքարում է՝ հանձնառությունն ավարտին հասցնելու համար:
Դեկտեմբերի 25-ին Կ.Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում տեղի կունենա Էմիր Կուստուրիցայի և The No Smoking Orchestra-ի համերգը: Աշխարհահռչակ կինոռեժիսոր և երաժիշտ Կուստուրիցան The No Smoking Orchestra ֆոլք-ռոք խմբի բաս կիթառահարն է: Նա արդեն 2-րդ անգամ է խմբի հետ համերգով հանդես գալու Երևանում, և դա պատահական չէ, քանի որ հետաքրքրությունը երկկողմանի է:
«Մեզ մոտ արվեստում դիալոգ տեղի չի ունենում, իսկ եթե արվեստում դիալոգ չկա, ստացվում է, որ բոլորը լավն են, իրենցից լավը չկա, կամ, որ ավելի վատ է` բոլորը հավասար են»,- ասում է Գերման Ավագյանը։
Սա մշակութային դաշտում համաշխարհային նշանակության աննախադեպ իրադարձություն է, որ կարող էր գրանցվել հայաստանյան ներմշակութային գզվռտոցների արդյունքում միայն: Լավ է՝ գոնե մարդկային զոհեր չեն գրանցվել Օպերային թատրոնի աշխատակազմի ներսում:
«Այդպիսի դաժան կնոջ կերպար չէի կերտել։ Ես մարմնավորում եմ մի կնոջ, ով նախկին ամուսնու հետ չի կարողանում «կիսել» ամենաթանկը՝ երեխային։ Այստեղ ներկայացված են հոգեբանական լուրջ, բայց նուրբ երկխոսություններ»,–պատմեց նա։
«Գաղտնիք չէ, որ աշխարհում անհատներ այլևս չկան: Սա մշակութային համահարթեցման արդյունք է: Աշխարհին անհատականություններ այլևս պետք չեն, և սա է նաև պատճառն այն հետընթացի, որ մենք տեսնում ենք թե´ առօրյա կյանքում, թե´ արվեստում, և առհասարակ՝ մշակութային կյանքում: Դուք հիշո՞ւմ եք, թե ի՞նչ է նշանակում կուլտուրա… դա գալիս է «կուլտ» իմաստից՝ հեղինակություն, պաշտամունք: Հիմա պաշտամունքի առարկան այլևս արվեստը չէ, այլ նյութական, բարեկեցիկ կյանքի տեսլականը»:
Օրերս տեղական մամուլում լայն քննարկման արժանացած` Երևանում Արա Գյուլերի լուսանկարների թանգարանի համար հողատարածքի հատկացման, ինչպես նաև միևնույն ժամանակահատվածում լուսանկարչի կողմից սեփական ֆոտոարխիվը «Dugus» թուրքական հոլդինգին հանձնելու չեղյալ հայտարարված պայմանագրի մասին լուրերը հակասական երանգներ ստացան։
Գերմանացի ռեժիսոր Թոմ Թիքվերի ֆիլմը ցույց է տալիս, թե ինչպես կարող է ճակատագիրը փոխվել աննշան մանրուքների և պատահականությունների պատճառով: Լոլան վազում է, սակայն դա պատահական չէ: Թիքվերն ասում է` երբ մարդիկ վազում են, նրանք միաժամանակ արտահայտում են և՛ հիասթափություն, և՛ երջանկություն, և՛ ամեն ինչ: Լոլան շատ է վազում…
