Երկու տարի առաջ՝ 2018 թվականի դեկտեմբերի 5-ին, Հանրային հեռուստաընկերության եթերում խորհրդարանական արտահերթ ընտրությունների նախընտրական քարոզարշավի շրջանակներում՝ ընտրություններին մասնակցող 11 քաղաքական ուժերը ներկայացնող հիմնական գործիչների մինչև տեղի ունեցավ բանավեճ։
«Ես իմ նռան այգում եմ, ադրբեջանցի զինվորներից 100 մետր հեռավորության վրա եմ, մինչդեռ նրանց փոխարեն՝ պետք է կանգնած լինեին ռուս խաղաղապահները, նրանցից հետո նոր՝ ադրբեջանցի զինվորները։ Թուրք զինվորն իմ այգու տակ է կանգնած, բայց այդտեղ չպետք է լիներ, սա մեր վարչական շրջանի տարածքն է, երեկ ռուս գեներալին եմ դա բացատրել, ասել եմ՝ մեր Բերդաշենի տարածքը սկսվում է մոստից, դուք ինչո՞ւ եք մոստից առաջ եկել։ Թուրքը «GPS»-ը բացում է ու ցույց է տալիս, թե սրանք ադրբեջանական տարածքներ են, դե ռուսն էլ ի՞նչ իմանա, թե նախկինում այդ տարածքներն ինչպես են եղել։ Ռուս գեներալը նստել է թուրք գեներալի մեքենան, ու թուրքը որտեղ ոտքը դնում է, այնտեղ սահմանը գծվում է»,- ասաց մեր զրուցակիցը։
Այս բոլոր զարգացումները չեն կարող չազդել Իրանի անվտանգության և ռազմավարական հայեցակարգի միտումների վրա, և հաշվի առնելով Իսրայելի և ԱՄՆ-ի կողմից վերջերս Իրանի դեմ ուղղված ռազմական սպառնալիքների հավանական իրականացումը, Իրանը փորձում է իր սահմանների բոլոր ուղղություններով հզորացնել իր պաշտպանական և ռազմական ուժերի ներկայությունը։ Իրանի զինված ուժերը ներկա են երկրի սահմանների երկայնքով, որպեսզի պաշտպանեն երկրի անվտանգությունը ցանկացած արտաքին թշնամու ոտնձգություններից:
ՀՀ գիտության, կրթության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը դիմել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ին՝ Արցախի Հանրապետության պատմամշակութային կոթողների խնդրով, որոնք մնացել են Ադրբեջանի տիրապետության տակ։
«Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանն այսօրվա հանրահավաքի ավարտին հետ լրագրողների հարցերին պատասխանելիս հույս հայտնեց, որ Ռուսաստանի Դաշնության հետ Հայաստանի իշխանությունները գոնե այս ժամանակահատվածում կկարողանան որոշակի հայանպաստ պայմաններ ապահովել բանակցային գործընթացում։
«Սա ինձ համար քաղաքականության հարց չէ, այլ արժանապատվության հարց է։ Անկախ նրանից, թե այստեղ ինչքան մարդ կհավաքվի՝ հազա՞ր, թե՞ հարյուր հազար, ամեն անգամ ես գալու եմ մեկ նպատակով, որ վաղն իմ ազգանունից չփախչեմ։ Ես ինձ հետ շատ անկեղծ եմ նրանում, որ համարում եմ, որ Նիկոլ Փաշինյանը վտանգ է։ Ես ազնիվ եմ ինձ հետ, նա վտանգ է, վտանգ է մեր երկրի, պետականության, մեր և մեր երեխաների վաղվա օրվա համար, և, իհարկե, ինքը պետք է հեռանա»,- շեշտեց Մհեր Մկրտչյանը։
Ազատության հրապարակում ընթացող «Նիկոլ, հեռացիր» հանրահավաքի ժամանակ «Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանն անդրադարձավ երեկ Երևանում ոստիկանության իրականացրած գործողություններին, երբ խաղաղ ցուցարարներին բռնի ուժով բերման էին ենթարկում։
«Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանն այսօր Ազատության հրապարակում «Նիկոլ, հեռացիր» հանրահավաքի ժամանակ դիմելով ներկաներին՝ ասաց, որ իր համար անսովոր կարգավիճակում է հայտնվել, քանի որ երբեք չի մտածել, որ կմասնակցի քաղաքական գործընթացների, բայց այսօր դա փաստ է։
Ազատության հրապարակում շարունակվում է «Նիկոլ, հեռացիր» հանրահավաքը, որին մասնակցում է նաև «Մհեր Մկրտչյան» թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար, ռեժիսոր և սցենարիստ Մհեր Մկրտչյանը։
«44 օր տեսանք, թե ինչպես է պաշտպանում, և այս կապիտուլյացիայի պատճառը մեկ հոգի է՝ Նիկոլ հողատուն։ ՌԴ նախագահն արդեն հայտարարել է, որ, եթե հոկտեմբերի 20-ին կնքվեր համաձայնագիրը, ապա Շուշի էին վերադառնալու փախստականներ, և քաղաքը մնալու էր հայկական ուժերի վերահսկողության տակ։ Ինչու այս նույն համաձայնագրով փախստականների վերադարձ Արցախ, Ստեփանակերտ չկա՞։ Հոկտեմբերի 20-ից հետո բոլոր տարածքային կորուստները, մարդկային կորուստները ուղղի Փաշինյանը, որովհետև հրաժարվել է Պուտինի միջնորդական առաջարկությունից։ Ալիևը, Էրդողանը՝ իր Մեհրիբանով ու հանցագործ թայֆայով, չէին կարող երազել, որ ԼՂԻՄ նախկին տարածքից 1 սմ կարող է ունենային»,- հավելեց Էդուարդ Շարմազանովը։
«Ուրախ և հպարտ եմ, որ աշխատել եմ Մանվել Գրիգորյանի հետ, ինձ ու բոլորիս պարծանքն է հող ազատագրող զորավարը։ Այսօր, ցավոք, վերջին հրաժեշտն ենք տալիս նրան։ Անկախ ամեն ինչից, թե մեր հասարակության մի մասն ինչ դիրքորոշում ունի, նա արդեն մնացել է հայ ժողովրդի պատմության մեջ՝ որպես հաղթանակած, հողերը ազատագրած զորավար»,- նշեց Մամիկոն Գալստյանը։
«Մեր այդ խոսակցությունը ձայնագրված է։ Անկեղծ, նա անհավասարակշիռ անձնավորություն էր և ինձ հետ սկսեց գրգրռված ու բարձր տոնով խոսել։ Երբ հարցրեցի, թե ինչու է ինձ վրա գոռում, ասաց, որ իր հետ մի երիտասարդ խոսել է, չհասկացա, թե ում հետ էր, ինչ նկատի ուներ։ Ամեն դեպքում այդ մարդու շրթունքներով իշխանությունն ասաց այն, ինչ ուզում էր ասել։ Մահից հետո Մանվել Գրիգորյանի նկատմամբ դաժան վերաբերմունքը շարունակվում է»,- նշեց Արսեն Մկրտչյանը։
«Գիշերը գնում էի Ստեփանակերտ, առավոտյան բարձրանում էի Ղազանչեցոց, զանգը խփում էի, պատարագ, աղոթք անում, չնայած կիսաքանդ էր, բայց այնտեղ աղոթք արվում էր։ Մենք չէինք հավատում, մեր մտքով չէր անցնում, որ կարող էին հասնել Շուշի, դրա համար հանգիստ էինք։ Թերացումների ու այլ բաների հետ կապված՝ ես իրավասու չեմ գնահատականներ տալ։ Մենք էլ չգիտենք, թե ինչ կատարվեց, մինչև հիմա շոկի մեջ ենք ու չգիտենք՝ ով որտեղ է սխալվել, ով ինչ է արել»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց քահանան։
Երկրապահ կամավորական միության նախկին նախագահ, ԱԺ նախկին նախագահ Մանվել Գրիգորյանի փաստաբան Արսեն Մկրտչյանի խոսքով՝ հանգուցյալ Մանվել Գրիգորյանին արտերկիր տանելու խնդիր կար, և այսօր էլ դատարանում կա դեռևս չքննված միջնորդություն։
Նոյեմբերի 10-ին, երբ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց Ռուսաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հետ ստորագրված կապիտուլյացիայի փաստաթղթի մասին, Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Նարինե Խաչատուրյանը հրաժարականի դիմում է գրել։ Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Նարինե Խաչատուրյանը։
«Ռազմական դրության երկարաձգումը բացարձակ իրավաչափ չէ, որովհետև պատերազմը մենք պարտվել ենք, կորցրել ենք Արցախը։ Ռազմական դրությունը երկարաձգում են նրա համար, որպեսզի այս ակցիաներն անթույլատրելի համարվեն։ 2018 թվականին մեր պետության համար վտանգն ավելի մեծ էր, քան այսօր, քանի որ այսօր ՌԴ-ն, փառք Աստծո, պաշտպանում է Արցախի եղբայրների և քույրերի անվտանգությունը։ Այս ամենը բացարձակ անթույլատրելի է, և ոստիկանությունը բացարձակ իրավունք չունի խոչընդոտելու քաղաքացիներին իրականացնելու խաղաղ ակցիա։ Ոստիկանները բերման են ենթարկում նաև մարդկանց, որոնք փողոցի վրա չէին, ոստիկանության այս գործողությունները հանցագործություն է, անբարոյականություն, Շուշի ծախել է, նորից Շուշի ծախել է»,- լրագրողների հետ զրույցում ասաց Ռուբեն Մելիքյանը։
Նոյեմբերի 16-ին հայտնի էր դարձել, որ Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանը սրտի կաթված է ստացել և բուժում ստանալու նպատակով պատարաստվում է մեկնել արտերկիր։
«Այս ամենից հետո պետք է սպասել, որ Թուրքիան կշարունակի իր պրովոկացիոն գործունեությունը մեր տարածաշրջանում, մասնավորապես՝ Հայաստանի նկատմամբ։ Զորքերի կուտակումը սահմանին պետք է դիտարկել Հայաստանի վրա ճնշում գործադրելու քայլ, որը նրանց կարծիքով՝ աստիճանաբար պետք է ուժեղացվի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ռուբեն Սաֆրաստյանը։
Սա մեր ամենածանրագույն, ամենասարսափելի հարվածներից մեկն էր, մեր ամբողջ պատմության մեջ, որը երբևէ ստացել ենք։ Արժանի՞ ենք դրանք, կարծում եմ՝ սա նաև մեր սխալների արդյունքն է, որևէ մեկին չպետք է մեղադրենք, որ նման բան եղավ, ոչ մի արտաքին ուժի։ Հիմա ի՞նչ պետք է անենք՝ վերակենդանացնենք Արցախը, հիմա Արցախը գտնվում է «վերակենդանացման բաժանմունքում», պետք է փրկենք։ Նաև՝ արմատական փոփոխություններ անենք մեր աշխարհայացքում, մեր ապրելակերպում, հասարակության մեջ՝ թե՛ Հայաստանում, թե՛ Արցախում։ Մեկս մյուսի հանդեպ լինենք եղբայր, հոգատար, ոչ թե թշնամիներ։
Այսօր ԱԺ արտահերթ նիստում քննարկվեց «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Մխիթար Հայրապետյանի հեղինակած «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը։
Նրա խոսքով՝ նոյեմբերի 10-ին ստորագրված փաստաթուղթը, որտեղ ասվում է, որ Հայստանով պետք է ճանապարհ բացվի Ադրբեջանի և Նախիջևանի միջև, նշանակում է՝ Հայաստանի տարածքային ամբողջականության դեմ քայլ անել։
ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանն այսօր խորհրդարանական ճեպազրույցների ժամանակ անդրադարձավ երեկ Հանրապետության հրապարակում տեղի ունեցած ցույցին և նկատեց, որ այդ մարդիկ, որոնք աջակցում էին Կառավարությանը, հայտարարում էին, թե գնալու են մարդկանց տներ գրավեն, այդ թվում՝ հնչել է նաև իր անունը։
«Դրանից հետո մենք ինչպե՞ս կարող էինք ասել, որ Շուշին գտնվում է մեր վերահսկողության տակ, եթե 80 տոկոսը ադրբեջանցի են, քաղաքապետն ադրբեջանցի է, նաև հարց էր, թե նրանք ինչպե՞ս էին հասնելու Շուշի, և այլն, այսինքն՝ ունենալու էինք նույն այս վիճակը, այն տարբերությամբ, որ Շուշին ոչ թե հանձնվել է, այլ կորսվել է մարտում»,- նշեց Արման Եղոյանը։
Այսօր խորհրդարանական ճեպազրույցի մեկնարկից առաջ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավորները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Արցախյան պատերազմում իրենց կյանքը նվիրաբերած նահատակների հիշատակը։
168.am-ի հետ զրույցում Մանվել Գրիգորյանի փաստաբան Լևոն Բաղդասարյանն ասաց, որ նա մահացել է հիվանդանոցում և նրա առողջական վիճակն ավելի էր վատթարացել՝ Արցախը հանձնելու լուրն իմանալուց հետո։
Ցանցային հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Գագիկ Հարությունյանի խոսքով՝ ակնհայտ է, հատկապես Թուրքիայի խորհրդարանի հայտնի որոշումից հետո, որ թուրքական զորքը պաշտոնապես և բացահայտ մտնում է Ադրբեջան, նաև Արցախի այն տարածքներ, որոնք պատերազմի ընթացքում ադրբեջանական կողմը գրավել է։
«Դա ֆլեշմոբ է եղել մեկ օգտատիրոջ կողմից։ Փաստացի ես խոսում եմ մեր այն զոհված զինծառայողների դիերի մասին, որոնց մեր դատաբժշկական փորձաքննությունը փորձաքննել է, այսինքն՝ դա ծանր պրոցեդուրա է, որն ամեն կոնկրետ դիակի հետ արվում է։ Երեկ երեկոյան այդ թիվը 2425 է եղել, իսկ չճանաչված դիերի թիվը 250-ն է»,- նշեց Արսեն Թորոսյանը։
«Սա նիկոլական էժանագին «մուտիլովկան» է։ Այո, ես ունեցել եմ բազմաթիվ սխալներ, եղել եմ Հանրապետական կուսակցության սիմվոլներից մեկը, այսօր էլ չեմ հրաժարվում, այսօր էլ եմ ՀՀԿ-ի սիմվորներից մեկը ու հպարտանում եմ դրանով, որովհետև Նիկոլի նման չեմ կզել թուրքի առաջ, որովհետև հողատու չեմ եղել։
ՀՅԴ անդամ, լրագրող Գեղամ Մանուկյանն այսօր Ազատության հրապարակում «Համախմբում՝ հանուն փրկության» հանրահավաքի ժամանակ, դիմելով հանրահավաքի մասնակիցներին, ասաց, որ այսօր շատերը չեն կարողանում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ աշխատել, այդ պատճառով էլ դիմում են գրում, «թքում ու հեռանում» են։
Այսօր խորհրդարանում Կառավարության հետ հարց ու պատասխանի ժամանակ լրագրողները մի քանի նախարարներից փորձեցին ճշտել, թե արդյո՞ք չեն պատրաստվում հրաժարականի դիմում ներկայացնել այն բանից հետո, երբ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Արցախի կապիտուլյացիայի հայտարարությունը ստորագրեց։