Արցախի Հանրապետության ԱԺ Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, «Հայ հեղափոխական դաշնակցություն» խմբակցության ղեկավար Վահրամ Բալայանը վստահ է, որ հայ զինվորների սխրագործությունները և հայ ժողովրդի միասնությունը թույլ կտան, որպեսզի հայ մարդը շարունակի իր բազմադարյա երթը հայրենիքում։
Սա թուրքական օդուժի առաջին սադրանքը չէ: Ադրբեջանում հայտնվելուց ի վեր թուրքական օդուժը սադրիչ թռիչքներ է իրականացնում Արցախի և Ադրբեջանի միջև շփման գծի երկայնքով, իսկ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ագրեսիայի ընթացքում փաստացիորեն Ադրբեջանի բանակի հարձակվող զինված ստորաբաժանումներին օդային աջակցություն է ցուցաբերում: Հարկ է նշել, որ թուրքական սադրիչ թռիչքներ են իրականացվում նաև հայ-թուրքական սահմանի երկայնքով՝ առանձին դեպքերում հատելով և խախտելով Հայաստանի օդային տարածքը: Հայ-ադրբեջանական սահմանի նույն հատվածում սեպտեմբերի 27-ին թուրքական F-16 ինքնաթիռը խախտել է Հայաստանի օդային սահմանը և հրթիռներ արձակել Վարդենիսի շրջանի ուղղությամբ:
Երեկ մի խումբ ջավախահայեր, ի նշան բողոքի՝ Կարզախ գյուղի հատվածում փակել էին վրաց-թուրքական սահմանը՝ Վրաստանի իշխանություններից պահանջելով բացել հայ-վրացական սահմանը, որպեսզի կարողանան իրենց հումանիտար օգնությունը հասցնել Արցախ։ Այս պահին ջավախահայերը բացել են սահմանը, պայմանով, եթե Վրաստանի իշխանությունները չբացեն հայ-վրացական սահմանը, պատրաստվում են կրկին փակել։
«Արցախի սահմանի երկայնքով մարտերը շարունակվում են։ Հակառակորդը չի հրաժարվում իր նպատակներից, քանի որ ինչ-որ տեղ դարձել է իր ավանտյուրաների գերին։ Այսինքն՝ այդքան զոհեր տալով և տեխնիկայի կորուստ տալով, չեն կանգնում, ուզում են կանգնեցնել ամեն ինչ, բայց չեն կարողանում, որովհետև պետք է պատասխան տան հասարակության առջև, թե ինչի համար են սկսել այդ ավանտյուրան, որը նման հետևանքներ է ունենում՝ առանց ցանկալի արդյունքների»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի նախագահի արտաքին հարաբերությունների գծով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հանձնաժողովի այսօրվա նիստում հանձնաժողովի անդամները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին հայրենիքի սահմանների պաշտպանության ժամանակ զոհված զինվորների հիշատակը։ Այնուհետև քննարկեցին Կառավարության կողմից ներկայացրած «Պաշտպանության մասին» օրենքում լրացում կատարելու վերաբերյալ նախագիծը։
«Այն, ինչը ես տեսնում եմ, հետևյալն է՝ մեր համայնքները տարբեր երկրներում բավականին ակտիվ աշխատում են և աշխատում են իրենց պետությունների ղեկավարության, օրենսդիրների հետ։ Արդեն աշխատում են համայնքի առանձին անհատներ և թե լոբբիստական կառույցներ։ Մեր լոբբիստները բավականին ակտիվ աշխատում են օրենսդիրի և գործադիրի հետ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը։
«Նախ, սա իրապես զինված լայնածավալ ագրեսիա է, և այս ամենը բնութագրվում է ցեղասպանական գործողությունների բոլոր հատկանիշներով։ Այս երկուսը պետք է հստակեցնենք, քանի որ հատկապես երկրորդ կետը բխում է ռազմավարական նպատակներից, որով էլ այս զինված ագրեսիան տարբերվում է նմանօրինակ շատ գործողություններից, որը տեղի է ունենում աշխարհի այս կամ այն երկրում։ Այն, ինչ տեղի է ունենում այսօր, այն ռազմավարական, դարերով մշակված նպատակն է, որով ցանկանում են ավարտել այն ցեղասպանությունը, որը չեն հասցրել ավարտել 1915-20 թվականներին։ Սա պետք է շրջանառության մեջ դրվի և փաստի, որ սա ցեղասպանական գործողություններ են։ Սա ո՛չ կոնֆլիկտ է, ո՛չ լոկալ պատերազմ, սա ցեղասպան գործողություններ են»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Լարիսա Ալավերդյանը։
«Համարժեքության տեսանկյունից այդ բոլոր քայլերն ընդունելի են, ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչ զարգացումներ կլինեն, և, ի վերջո, ինչպիսի որոշումներ կկայացնենք, ավել բան ասել չեմ կարող»,- այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Լիլիթ Մակունցը։
ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանն այսօր ճեպազրույցում ասաց, որ թշնամին հարվածներ է հասցրել նաև Վարդենիսի ուղղությամբ տեղակայված դիրքերին։ Այնուհետև տեղեկացրեց, որ հրետակոծվում են Վարդենիսի գյուղերը։
Սեպտեմբերի 27-ին Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը հայտարարություն էր տարածել՝ Ադրբեջանի կողմից Արցախի սահմանի ողջ երկայնքով սկսած ռազմական ագրեսիայի վերաբերյալ, նշելով, որ պատրաստ է ցանկացած ձևով նպաստել տարածաշրջանում ապաէսկալացմանը և խաղաղության հաստատմանը:
Իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանի խոսքով՝ Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարության հռետորաբանությունը և երկրի ներսում տարվող քարոզն ու տրամադրությունները հայտնի են եղել հայկական կողմին։ Եվ ընդհանուր առմամբ Ադրբեջանի կողմից ռազմական գործողությունները վերսկսելու հետ կապված խնդիրն ընդամենը եղել է, թե երբ են ռազմական գործողություններ վերսկսում կամ աշխարհաքաղաքական ինչպիսի պայմաններում։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ Ռուբեն Ռուբինյանի խոսքով՝ և՛ գործադիրի մակարդակով, և՛ խորհրդարանի մակարդակով մշտական կապի մեջ են բոլոր գործընկերների հետ, ստեղծված իրավիճակը և հայկական կողմի դիրքորոշումները փոխանցում են նրանց։
«Այն, որ այս թեման հրապարակային քննարկման առարկա է դարձել, կարծում եմ՝ շատ կարևոր է և մեծ նշանակություն ունի։ Այս մասով ես դեռ չեմ հասցրել ծանոթանալ միջազգային արձագանքներին, մենք տարբեր «զենքեր» ունենք, և չպետք է դրանք միանգամից կրակել. դրանք գործի կդրվեն՝ ըստ անհրաժեշտության։ Որպես զենք՝ այս պահին կիրառվում է ԱԺ երեք խմբակցությունների կողմից հրապարակվող հայտարարությունը՝ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիան դատապարտելու վերաբերյալ, կրկնում եմ, եթե կարիք լինի, այլ զենքեր կկիրառենք»,- խորհրդարանում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Էդմոն Մարուքյանը։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Գոռ Գևորգյանի խոսքով՝ Ադրբեջանն Արցախի ուղղությամբ սանձազերծած ռազմական ագրեսիայի ընթացքում խախտել է մարդու իրավունքների բոլոր նորմերը։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Սոս Ավետիսյանն այսօր ԱԺ արտահերթ նիստում ասաց, որ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիան դատապարտող՝ խորհրդարանի երեք խմբակցությունների համատեղ հայտարարությունն ուղղված է միջազգային հանրությանը։
ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արման Աբովյանն այսօր ԱԺ արտահերթ նիստում կոչով դիմեց Ադրբեջանում ապրող ազգային փոքրամասնություններին՝ թալիշներին, լեզգիներին, թաթերին և այլոց։
ԱԺ պատգամավորների նախաձեռնությամբ խորհրդարանում հրավիրվել է արտահերթ նիստ, որի օրակարգում մեկ հարց է՝ սեպտեմբերի 27-ին արցախաադրբեջանական սահմանին Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական ագրեսիան դատապարտելու վերաբերյալ ԱԺ-ի հայտարարության նախագիծը։
ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանի խոսքով՝ Հայաստանի կողմից Արցախի անկախության ճանաչման հարցը եղել է իրենց օրակարգում։ Թե ինչու այդ քայլին չեն գնացել, ըստ նրա, դա եղել է Մինսկի խմբի համանախագահների, միջազգային հանրության հորդորով, որ այս փուլում նման քայլը կարող է փակել խաղաղ բանակցային գործընթացը։
Ադրբեջանական հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանի խոսքով՝ Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական այս ագրեսիան 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմից տարբերվում է նրանով, որ այս անգամ Ադրբեջանը սադրանքի դիմեց բացահայտ՝ նախապես հայտարարելով, որ պատերազմ է սկսում։
«Ադրբեջանի հասարակության կարծիքն Ադրբեջանի կողմից նախաձեռնած ռազմական ագրեսիայի վերաբերյալ առայժմ անհասկանալի է։ Այնտեղ ինտերնետ ցանցն անջատած է և հասանելիությունը սոցիալական ցանցերում գրեթե անհնարին է դարձել։ Սակայն, դատելով որոշակի հասանելի ինֆորմացիայից, նաև նախկին փորձը, կարող եմ ասել, որ Ադրբեջանի հասարակությունը այնպես չէ, որ չի ուզում պատերազմ, հատկապես արցախ–ադրբեջանական հատվածի մասով»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Կարեն Հովհաննիսյանը։
Արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Ավետ Ադոնցի խոսքով՝ այսօրվա դրությամբ միջազգային գործընկերների հետ թե՛ երկկողմանի, թե՛ միջազգային կազմակերպությունում հիմնականում քննարկվում են այդ ռազմական գործողություննները կամ պատերազմը։
ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Միքայել Մելքումյանն այսօր ԱԺ հատուկ նիստի ժամանակ իր ելույթում անդրադառնալով այսօր վաղ առավոտյան Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական ագրեսիային հարց ուղղեց․
ԱԺ հատուկ նիստում «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը ԱԺ հատուկ նիստում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեց, թե արդյո՞ք որևէ գործողություն իրականացնում են Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ռազմական հանցագործությունը որպես իրավական գործընթաց առաջ տանելու համար։
«Արդեն զորահավաքը սկսվել է, չնայած մասսայական զորահավաք է հայտարարված, բայց կատարվում է մասնակի զորահավաք։ Ինչ վերաբերում է կորուստներին՝ մենք էլ ունենք կորուստներ, էական կորուստներ, հակառակորդը նույնպես։ Այս պահին մարտական ծանր գործողություններ են ընթանում, քանի որ իրավիճակը զարգացող իրավիճակ է, հետևաբար որևէ հայտարարություն, կանխատեսում կարող է ճիշտ դուրս չգալ։ Այնպես, որ իմ կոչն է հետևել ՝Զինված ուժերի, Հայկական տեղեկատվական միասնական հարթակի տեղեկատվությանը և ըստ այդմ առաջնորդվել»,-ասաց վարչապետը։
ԱԺ հատուկ նիստում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն անդրադառնալով սահմանի ողջ երկայնքով Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական ագրեսիային, ասաց, որ հայ ժողովուրդը պետք է ամուր և միանշանակ կանգնի Արցախի ժողովրդի իրավունքների և ընդհանրապես հայ ժողովրդի իրավունքների պաշտպանության դիրքերում։
«Այսօր առավոտյան ժամը 07։10 մոտակայքում Ադրբեջանի զինված ուժերը լայնամասշտաբ հարձակում է սկսել Արցախի պաշտպանության դիրքերի ուղղությամբ։ Նախ ձեռնարկվել է հրետանու հրթիռային հարձակում, որից հետո արդեն գործի է դրվել ծանր տեխնիկան և գործնականում հարձակման թիրախ են դարձել պաշտպանության բանակի բոլոր դիրքերը։ Սա ըստ էության Ադրբեջանի փորձն է Արցախի հարցը լուծել ռազմական ճանապարհով և ԼՂՀ-ն օկուպացնել և սա ակնհայտ ագրեսիայի գործողություն է»,- այս մասին ԱԺ հատուկ նիստում ասաց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանի խոսքով՝ վաղ առավոտից Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիայի առնչությամբ իրենք դիմել են միջազգային բոլոր գործընկերներին և որոշ հայտարություններ կան, որոշներ էլ դեռ սպասվում են։
«Ադրբեջանը ռազմական հանցագործ է. Ալիևը ռազմական հանցագործ է, Ալիևը պետք է դատվի ռազմական հանցագործի բոլոր ատրիբուտներով։ Չկա միջազգային որևէ կոնվենցիա, որն այս պահին Ադրբեջանը խախտած չլինի։ Ես առաջարկում եմ, որ ԱԺ բոլոր երեք խմբակցությունները մի կողմ դնեն բոլոր ներքաղաքական օրակարգերի տարբերությունները և համախմբվեն։ Այսօր մենք ունենք մեկ թշնամի՝ Ադրբեջանին ու Թուրքիային։ Ես կառաջարկեմ, որ ԱԺ երեք խմբակցությունները համատեղ դիմեն միջազգային կառույցներին, այդ թվում՝ Մինսկի խմբի համանախագահներին, որովհետև քիչ առաջ տարածվեց նրանց հայտարարությունը, որից ես խիստ հիասթափված եմ»,- հավելեց պատգամավորը։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանի խոսքով՝ դժվար է կանախատեսել, թե Ադրբեջանը որքան ժամանակ դեռ կշարունակի իր ռազմական ագրեսիան, սակայն վստահ է, որ ՀՀ զինված ուժերն ավելի քան պատրաստ են՝ դիմագրավելու այդ ագրեսիային և արժանի հարված հասցնել։
Նախ, ձկնորսության թույլատրելի առավել քանակությունը (տոննա) այդ առաջարկով կլինի ոչ թե 200, այլ 300 տոննա: Նաև սիգ ձկնատեսակի որսն իրականացվելու է Սևանա լճի ամբողջ տարածքով, ափից առնվազն 500 մ հեռավորության վրա՝ նախկինում Մեծ Սևանի փոխարեն: Նախկինում հաստատված 17 տեղամասերին կավելացվեն ևս 8-ը։ Սևանա լճի ողջ ավազանում կգործի «Սևան» ազգային պարկի կողմից հսկվող ընդհանուր 25 տեղամաս: Սևանա լճում կենդանական պաշարների օգտագործման մասին պայմանագրերի գործողության ժամկետ է սահմանվել 2020 թվականի մարտի 15-ից մինչև 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ը (նախկին հոկտեմբերի 1-ի փոխարեն):