Օրեր առաջ 168.am-ը գրել էր, որ Եղվարդում հունիսի 28-ին բացվել է «Եհովայի վկաներ» կազմակերպության հերթական կառույցը, որը բավական ներկայացուցչական է եղել։
Սյունիքի մարզում Ակներ գյուղի բնակիչներից մեկինմահացած են հայտնաբերել գյուղի արոտավայրերից մեկում։ Արդեն կա պաշտոնական տեղեկությունը դեպքի մասին: Ըստ ՆԳՆ ՓԾ հաղորդագրության՝գյուղի արոտավայրերի մոտակայքում՝ լեռան լանջին, գյուղացիները հայտնաբերել են Կ.Բ.-ի դին: Գյուղացու մահվան պատճառների մասին տեղեկություն չկա:
«Եթե վաղը պարզվի, որ մեր՝ հայոց լեզուն դարձնելու են Հայաստանի լեզու՝ չեմ զարմանա։ Ինձ համար այս որոշումները միանշանակ անընդունելի են, քանի որ ճիշտը «Հայոց պատմությունն» է, որը նշանակում է Հայաստանների պատմություն։
«Օրինակ ես, եթե նախկինում սովորական սայլակից էի օգտվում, հիմա տարիքս թույլ չի տալիս, պետք է օգտվեմ էլեկտրականից, որն ավելի թանկարժեք է, ուրեմն՝ ես պատրաստ պետք է լինեմ անցնել ֆունկցիոնալության ցանկացած գնահատում՝ առանց կարգավիճակի փոփոխման։
Հուլիսի 6-ին հայտնի դարձավ, որ Իրանի նախագահական արտահերթ ընտրություններում նախագահ է ընտրվել Մասուդ Փեզեշքիանը։ Դրանից հետո Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը հայտարարեց, թե Իրանի նախագահական ընտրություններում հաղթած Մասուդ Փեզեշքիանն «իրականում թուրք է», Գերմանիայից վերադառնալիս, ինքնաթիռում լրագրողների հետ զրույցում ասել էր նա։
Հուլիսի 14-ին «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժումը Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանի առաջնորդությամբ եղավ Կոտայքի մարզում: Հրազդանում, Աբովյանում և այլ քաղաքներում սրբազանը հանդիպեց շարժման աջակիցների հետ, նորից ներկայացրեց շարժման նպատակները և պատասխանեց բնակիչներին հետաքրքրող տարբեր հարցերի։
168.am-ի հետ զրույցում ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը պատասխանելով այս հարցերին, ասաց՝ ԱՄՆ-ը սկզբունքորեն չի կարող լինել ՀՀ անվտանգության երաշխիք։ Չի կարող երաշխավորել ՀՀ անվտանգությունը, որովհետև Միացյալ Նահանգների քաղաքական կուրսը ենթադրում է Ռուսաստանին դուրս հանել տարածաշրջանից ամեն գնով։
Ապրիլի 23-ից հետո, երբ Տավուշի մարզի հայ-ադրբեջանական սահմանին հայտնվեց առաջին սահմանային սյունը՝ որպես ՀՀ իշխանությունների կողմից իրականացվող սահմանագծման ապացույց, Բաղանիսում, Կիրանցում, Ոսկեպարում, Բերքաբերում և Տավուշի այլ սահմանամերձ գյուղերում անվտանգային հարցերն ու տագնապները բնակչության շրջանում ավելի խորացան։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանն Ադրբեջանում իրականացվող կեղծ դատավարությունները, գերեվարված արցախահայերի անհիմն ազատազրկումն ու շինծու գործերով նրանց ազատազրկման դատապարտումը գնահատեց, որ այս ամենը կատարում է մի պետություն՝ ի դեմս Ադրբեջանի, որը միջազգային իրավական բոլոր զսպող գործիքներին հակադրվում է ամենակոշտ ձևով, առանց մեղադրյալներին լիարժեք փաստաբանական պաշտպանության հնարավորություն տալու:
Նախորդ ամիս Երևանի ավագանին հայտնեց, որ մայրաքաղաքում միասնական տոմսային համակարգի ներդրման ժամկետները երկարաձգվելու են, ի սկզբանե նախատեսված էր, որ ներդրվելու է 2024 թվականի սեպտեմբերին։
«Մի ամբողջ ընտանիք զինվորական լինենք, ծառայենք հայրենիքին, բայց այսօր Հայաստանում մեզ զրկեն զինվորական թոշակի՞ց։ Ամեն ինչ անարդար է, ես իմ հույսը կտրել եմ, լավ բանի չեմ սպասում, երբ այս իշխանությունը փոխվի, այդ ժամանակ ես կպայքարեմ ու որդուս թոշակը կվերականգնեմ, այդ դեպքում արդարությունը որոշ չափով կվերականգնվի»,- շեշտեց նա։
168.am-ի հետ զրույցում տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանը ևս ասաց՝ Թուրքիայի հետ սահմանի բացումը կարող է տնտեսապես օգուտ բերել Հայաստանին, եթե ապահովված լինի երկրի անվտանգությունը, հակառակ պարագայում դրական ակնկալիքներ չունի։
«Կարծում եմ՝ միջազգային հանրությունը կարող է և պետք է դա անի։ Այս հարցերով, նաև հարազատների անունից մի քանի անգամ արդեն տարբեր դեսպանություններ և ՀՀ պատկան մարմիններ նամակներ եմ հղել։ Կան դեսպանություններ, որ արձագանքել են, կան, որ ընդհանրապես չեն արձագանքել։ Արձագանքներն այնպես են եղել, որ հանդիպումներ են նշանակել, քննարկել են, խոսել են այդ գործում իրենց լիազորությունների կամ կարողությունների մասին»։
2022 թվականի սեպտեմբերի 13-14-ը Հայաստանի ուղղությամբ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմական գործողությունների արդյունքում Ադրբեջանի զինված ուժերի հսկողության տակ անցան հայկական որոշ տարածքներ՝ ինչպես Սյունիքում, այնպես էլ՝ Վայոց ձորում ու Գեղարքունիքում։ Թշնամին այդ ժամանակ դիրքավորվեց Ջերմուկի տարածքում։
«Երբեմն անհատներն են օգնում, բայց կարծում եմ՝ որևէ մեկի օգնությունն ինձ պետք չէ, առավել ևս՝ այս իշխանություններից։ Աշխատում եմ իմ ուժերով հարցերս լուծել։ Գյուղում տարբեր աշխատանքներ եմ կատարում, ինչ կարողանում եմ։ Իհարկե, շատ դժվար է կյանքը, վեց աղջիկներս անչափահաս են, հիմա մարդիկ չեն կարողանում երկու երեխա պահել, ես վեցին եմ պահում ու փորձում ոտքի կանգնել։
168.am-ի հետ զրույցում Գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար Աշոտ Հարությունյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ նախ ասաց, որ մինչև 2020 թվականն ընդհանուր առմամբ Հայաստանի վարելահողերի մոտավորապես 14 հազար 500 հեկտարի կարգի չի մշակվել՝ ականապատ ու վտանգավոր դիրքավորում ունեցող տարածքներ են համարվել։
168.am-ի հետ զրույցում Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունին արցախահայերի պահանջի առնչությամբ փոխանցեց՝ Կարմիր խաչը ոչինչ չի կարող անել, եթե չլինի պայմանավորվածություն կողմերի հետ։
168.am-ի հետ զրույցում վավերագրող, կինոռեժիսոր, սցենարիստ Սամվել Թադևոսյանը Տավուշում ստեղծված իրավիճակը գնահատելով և հայրենիքը չկորցնելու հարցում ժողովրդին ուղղված մեղադրանքներին ու քննադատությանն անդրադառնալով՝ ասաց, որ ամեն ինչում չպետք է մեղադրել միայն ժողովրդին, ժողովուրդն ամեն ինչ կանի, եթե նրան առաջնորդող լինի։
168.am-ի հետ զրույցում Կիրանցի բնակիչ Մասիս Ավալյանն ասաց՝ գյուղում շինաշխատանքներն այս պահին էլ շարունակվում են, որով իբրև թե Կիրանց գյուղը բաժանում են Ադրբեջանին հանձնած տարածքներից և իբր դրանով գյուղի ու գյուղացիների անվտանգությունն են ապահովելու։
«Շատ ընկերներիս իմ կարծիքը հայտնել եմ, որ այս իշխանությունների նպատակները կեղտոտ են, նրանք հանուն արցախցիների բարօրության համար չէ, որ որոշել են ԱԱԾ-ականներին աշխատանքի ընդունել։ Պարզ է, չէ՞, որ արցախցիներն ինչքան քիչ բողոքեն ու մատնացույց անեն Արցախը հանձնողին, այնքան լավ։ Սա արցախցիներին լռեցնելու համար է, ո՞ր մեկը կբողոքի, եթե իրեն աշխատանք ու փող տաս»,- նշեց Մարտին Եսայանը։
«Կարծիքս հայտնել եմ դեռ 2018 թվականին, ասել եմ, որ եթե Հայաստանում որևէ բան չփոխվի՝ մենք ունենալու ենք այս վիճակը, մեծ կորուստներ ենք ունենալու, նաև կորցնելու ենք Արցախը»։
Երեկ Աննա Հակոբյանը ֆեյսբուքյան իր էջում տեսանյութ էր հրապարակել՝ «Գյումրի ճանապարհվելուց առաջ» գրությամբ՝ ներկայանում էր աշխատասենյակում ինչ-որ բան կարդալիս։ Նույն օրը հրապարակել էր նաև մեկ այլ տեսանյութ՝ արդեն Գյումրիից, գրելով, որ Շիրակի պետական համալսարանում մասնակցել է ավարտական դիպլոմների հանձնման գործընթացին, ավարտական վկայական ստացողների մեջ էր նաև իր օգնական Վարդուհի Մանուկյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանն ասաց, որ այժմ մոտեցումները տարբեր են, և 2023 թվականի սեպտեմբերին Արցախից բռնի տեղահանվելուց հետո բոլորի կյանքում շատ բան է փոխվել, բայց հայացքների առումով որևէ փոփոխություն չկա։
168.am-ի հետ զրույցում անվտանգության և ռազմական հարցերի փորձագետ Հայկ Նահապետյանը Ղազախստանում անցկացվող զորավարժություններին անդրադառնալով՝ նախ հռետորական հարց տվեց, թե ինչու են հենց այդ հինգ երկրները մասնակցում։ Չորս երկրների դեպքում տրամաբանություն կա՝ միջինասիական հանրապետություններ են՝ Ղազախստանը, Տաջիկստանը, Ուզբեկստանը, Ղրղըզստանը, և հարց է առաջանում, ինչո՞ւ է այս տրամաբանությունից դուրս մնացել Թուրքմենստանը, իսկ դրա փոխարեն՝ ավելացել Ադրբեջանը։
«Ես պայքարելու եմ, որպեսզի սրանք չլինեն, ես իմ վերածնված որդուն դեռ պետք է մեծացնեմ, գնամ Եռաբլուր, որտեղ ամեն անգամ գնալուց վերածնվում եմ։ Այնպես որ՝ այս երկրից որևէ տեղ չեմ գնալու ու պայքարելու եմ։ Բայց այս օրվա իշխանությանը հեռացնելուց հետո էլ մեզ երկար տարիներ են պետք, որ այս ազգի իսկական դեմքը վերականգնենք»,- եզրափակեց Վիգեն Ազատյանը։
168.am-ի հետ զրույցում կիրանցեցի Գոհար Վարդանյանն ասաց՝ Կիրանց են գնացել Նիկոլ Փաշինյանը, ՔՊ-ականները, և եթե նրանք կարծում են, որ կիրանցեցիները գոհ են այն ամենով, ինչ տեղի ունեցավ, կարող էին հանդիպել բնակիչներին, վերջիններս իրենց «գոհունակությունը» կհայտնեին անձամբ իշխանական պատգամավորներին։
«Որևէ մեկս նոր պայմանագիր չենք կնքելու, մեր նախկին ասածները հո ստից բա՞ն չեն։ Մենք ունենք դիրքորոշում, ունենք մեր օջախը, որը, ի դեմս այս իշխանության, փորձում են կուլ տալ՝ քաղաքական դրդապատճառներով։ Մեր միակ աշխատակիցը՝ մաքրուհին, ով համատեղությամբ նաև Սունդուկյան թատրոնում էր աշխատում, միայն նա է գնացել նոր պայմանագիր կնքել, քանի որ նախկինում էլ էր համատեղությամբ այնտեղ աշխատում»,- նշեց Արթուր Սահակյանը։
Ալիևը շարունակում է տարբեր առիթներով արցախահայերի Արցախ վերադառնալու համար առաջ քաշել անտրամաբանական նախապայմաններ։ Ըստ նրա, «եթե արցախահայերը վերադառնան Արցախ, ապա ադրբեջանցիներն էլ պետք է վերադառնան Հայաստան»։ Ալիևի այս հայտարարությանն արդեն հայաստանյան ու արցախյան փորձագիտական շրջանակներից հակադարձումներ եղել են, սակայն պաշտոնական մակարդակով ՀՀ իշխանությունները դեռ չեն արձագանքել։
Հունիսի 24-ին Արագածոտնի մարզի Վարդենուտ գյուղի բնակիչները կրկին փակել էին Երևան-Ապարան ճանապարհը: Բողոքի ակցիան Կառավարության ընդունած որոշման դեմ էր, ըստ որի՝ գյուղից 110 հեկտար հողատարածքը գերակա շահ ճանաչելով՝ վաճառում է, իսկ բնակիչներին դրա դիմաց վճարվում է 300 դրամ՝ յուրաքանչյուր 1 քմ-ի համար։
Տավուշի մարզում իշխանությունների իրականացրած սահմանագծման աշխատանքներից հետո, երբ արդեն տեղադրվեցին սահմանային սյուներ, խոսակցություններն ավելի ակտիվացան, որ հաջորդ գործընթացն իրականացվելու է Արարատի մարզում՝ մասնավորապես, Տիգրանաշենում։ Ադրբեջանական կողմը ևս Տիգրանաշենը «վերադարձնելու» քարոզչություն է տանում։