Մինչ Նիկոլ Փաշինյանը կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ զբոսնում է Իջևանում, մասնակցում այնտեղ տեղի ունեցած ֆեստիվառին, տեսանյութեր նկարահանում ու հրապարակում, Կիրանցում մարդիկ շարունակում են մտահոգվել անվտանգային խնդիրներով, որոնք ավելի մեծացան, երբ Ադրբեջանի հետ ՀՀ իշխանությունը Տավուշում իրականացրեց սահմանագծում, որոշակի տարածքներ տալով Ադրբեջանին, այս թվում՝ Կիրանց գյուղի մի քանի բնակիչների տներ անցան Ադրբեջանի հսկողության տակ, գյուղի կամրջի հետ միասին։
«Տվյալ ոլորտի հասարակական կազմակերպությունները պետք է խփեին մեկ թիրախի, որպեսզի արդյունքը տեսանելի լիներ, ոչ թե աշխատեին տարբեր թիրախների ուղղությամբ։ Ուստի, եթե վերը նշած մարմինը ստեղծվի, ապա այս աշխատանքները կկարողանա կոորդինացնել։
«Եթե համացանցում գրեք «Շուշիի գորգերի թանգարան», քանի լեզու գիտեք, բոլորով բերելու է, մինչև հիմա թուրքերը որևէ բան չեն կարողացել անել։ Այսինքն՝ այդ թանգարանը հայտնի է իր յուրահատուկ ավանդույթներով, և մենք ուզում ենք, որ այդ շարունակականությունը պահպանվի։ Մենք այդ ամենի վերաբերյալ ունենք գիտական գործեր, և միջազգային գիտական հանրության կողմից էլ այդ ամենն ընդունված է։
«Մեր գենետիկ հիշողության մեջ կա գորգը, մարդը շատ հաճախ ուզում է միշտ իր հետ վերցնել այդ տաքուկ ու փոքր խորհրդանիշը։ Հիմա ես որքան շատ սովորեցնեմ ու որքան շատ տամ երեխաներին, այս մշակույթն այնքան ավելի երկար է ապրելու։ Չգիտեմ՝ հետագայում քանի հոգի կսովորեցնի այլ մարդկանց, բայց կարևորը, որ այդ ամենը մնա իրենց հիշողության մեջ»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը։
«ՌԴ-ն արդեն մեծ քայլ կատարեց մեր տարածաշրջանում՝ Շոյգուին գործուղելով Բաքու, հասնելով Ադրբեջանի կողմից գոնե այս պահին «Զանգեզուրի միջանցքից» հրաժարվելու հայտարարությանը»,- եզրափակեց Գրիգոր Բալասանյանը։
«Տեղեկացրեցինք, որ գյուղը գերեզմանոց չունի, գյուղի գերեզմանոցը հայտնվել է թշնամու դիտարկման տակ, նաև ասացինք, որ մեր վարելահողերը մնացել են միջդիրքային հատվածներում։ Այսքանը ներկայացրել ենք, թե ինչ ընթացք կտան այդ ամենին, չեմ կարող ասել»,- հավելեց Ներքին Հանդի վարչական ղեկավարը։
«Հայաստանում իշխանությունը պետք է փոխվի, քանի որ օրվա իշխանությունը բացահայտ ցուցադրում է, որ նպատակ չունեն տեր կանգնել թե՛ Արցախի հարցին, թե՛ Արցախի ժողովրդի ոտնահարված իրավունքներին։ Այսինքն՝ միակ քաղաքական մեթոդը ՀՀ-ում իշխանափոխությունն է և այնպիսի քաղաքական ուժի իշխանության ղեկին գալը, որը տեր կկանգնի ոչ միայն արցախահայությանը, այլև ոչ հայ ժողովրդի իրավունքների պաշտպանությանը»։
Այսօր 168.am-ի հետ զրույցում Վարդենուտ գյուղի բնակիչ Խորեն Պողոսյանն ասաց՝ իրենց այնպիսի պատասխան չեն տվել, որպեսզի կարողանա գնահատականներ տա, միայն խոստացել են՝ քննարկում կանեն, սակայն բնակիչների հետ դեռևս որևէ մեկը կապ չի հաստատել։
«Օգտագործելով ցանկացած հարթակ և իրողություն, որը տեղի է ունենում աշխարհաքաղաքական իրավիճակում, որտեղ խառնված է Թուրքիան, նա պարբերաբար Ալիևին այս ամենի մասին հիշեցնելու է։ Եվ ոչ միայն Ադրբեջանին, այլև ամբողջ աշխարհին, որ տարածաշրջանում, հատկապես՝ Հարավային Կովկասում, սա Թուրքիայի հաղթանակն է և դա կարող է տեղի ունենալ նաև Մերձավոր Արևելքում»,- հավելեց թուրքագետը։
ՀՀ արտգործնախարարությունը երեկ արձագանքել է Ալիևի հատուկ ներկայացուցիչ Էլչին Ամիրբեգովի այն հայտարարությանը, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը փոխադարձ համաձայնությամբ որոշել են հանել, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին կետը երկու երկրների միջև խաղաղության համաձայնագրի նախագծից և տեղափոխել քննարկումն ավելի ուշ փուլ։
Կարևորը՝ հիմա մեզ չխանգարեն, կոնկրետ այն, որ մարզադահլիճ է տրամադրվել, վատ է ընդունվել համապատասխան գերատեսչության կողմից։ Ստիպված եմ եղել հանդիպել ԿԳՄՍ նախարարի հետ և ցույց տալ փաստաթղթերը, որ ամեն ինչին օրինական ենք հասել։
Վերջին օրերի ընթացքում Իսրայել-Իրան հարաբերությունները շարունակում են ավելի լարվել, երկուստեք հնչում են կոշտ հայտարարություններ։
Օգոստոսի 2-ին Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր Դիլիջան և հայտնաբերել, որ Դիլիջանում կա Երկրագիտական թանգարան։ Նա թանգարանի աշխատակիցների հետ զրույցում ասել էր, թե «շոկի մեջ է», քանի որ վերջին շաբաթվա ընթացքում երևի մի 10 անգամ անցել է այդտեղով, սակայն երբևէ չէր տեսել, որ այնտեղ թանգարան կա։ Իսկ երբ հետաքրքրվել էր, թե տարեկան քանի այցելու ունի թանգարանը, և տեղեկացել էր, որ 2023 թվականին ունեցել է 4000 այցելու, դժգոհել էր։
«Քույրերիս ծնվելուց հետո մեզ համար մի քիչ ավելի հեշտ կլինի։ Ինքս շատ հուզված եմ հիմա, ու այն ամենը, ինչ կաներ Ավագը իր քույրերի համար, պետք է ես անեմ, նրանք պետք է որևէ բանի կարիք չունենան»,- հավելեց Ասլի Ավետիսյանը։
«Եթե Չարենցավանի անձնագրայինի դռները չբացվեն, մենք մեր ակցիաները շարունակելու ենք ավելի մեծ թափով։ Եթե մինչև այս Չարենցավանում էինք պայքարում, սրանից հետո տեղափոխելու ենք մարզային տիրույթ»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Չարենցավանի բողոքի ակցիայի մասնակից Գևորգ Հակոբյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արծվաշեն համայնքի ղեկավար Մամիկոն Խեչոյանը խոսելով Արծվաշենի հետագա ճակատագրի մասին և պատասխանելով հարցին, թե ինչո՞ւ է վերջին շրջանում աստիճանաբար մոռացվում Արծվաշենի թեման, ասաց՝ խնդիրն այն է, որ այդ պասիվությունը պայմանավորված է նրանով, որ այսօր թվացյալ բանակցային գործընթաց է իբրև թե տեղի ունենում, Ալիևը Բաքվից հաթաթա է տալիս, հայկական կողմն էլ դրան չի պատասխանում պատշաճ ձևով։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» կուսակցության համահիմնադիր Հակոբ Հակոբյանը պատասխանելով այս հարցերին, շեշտեց, որ բազմիցս են ասել (մասնավորապես. 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո), որ Արցախի Հանրապետության հակամարտության բանալին գտնվում է Երևանում։ Այդ մասին հայտարարել են նաև 2022-2023 թվականներին, երբ Ադրբեջանն ամբողջովին շրջափակել էր Արցախը։ Այժմ ևս այդ կարծիքին են։
168.am-ի հետ զրույցում բողոքող արցախահայերն ասացին, որ մոտ մեկ շաբաթ առաջ են հանդիպել ՔԿ պաշտոնյաների հետ։
ՀՀ արտաքին գործերի նախկին նախարար Վարդան Օսկանյանն այսօր կրկին անդրադարձել է Արցախի Հանրապետությունից բռնի տեղահանված արցախահայերի՝ Արցախ վերադառնալու իրավունքին, ինչպես նաև արցախահայերի իրավունքների առաջմղման համար ստեղծված հատուկ հանձնախմբի աշխատանքներին։
«Նիկոլ Փաշինյանը հայրենիքից տարածքներ է հանձնել թշնամուն, հարցականի տակ դրել անվտանգությունը, և սա կոչվում է պետական դավաճանություն։ ՀՀ ինքնիշխան տարածքի փոփոխությունը միայն պետք է արվի ՀՀ քաղաքացու կամարտահայտության հանրաքվեով, իսկ նա հանձնում է երկրի տարածքից՝ օգտագործելով իր պաշտոնեական դիրքը։ Սրա առնչությամբ կա ներկայացված հաղորդում պետական դավաճանության վերաբերյալ, որը շուրջ 3 ամսից ավելի է՝ գտնվում է ԱԱԾ տնօրենի սեղանին։ Բայց ինչպես ասում են՝ ԱԱԾ-ն ծածկադմփոց է անում։
«Թուրքիան ու Ադրբեջանը կփորձեն իրենց ծրագրերն իրականացնել այս տարածաշրջանում։ Այս համատեքստում հիշեք Էրդողանի խրոխտ հայտարարությունը, երբ ասում էր՝ ինչպես մտանք Արցախ, այնպես էլ կմտնենք Իսրայել։ Կարող ենք եզրակացնել, որ թուրք-ադրբեջանական ախորժակը մեծանում է, և Մերձավոր Արևելքում հնարավոր իրավիճակի սրման դեպքում նրանք Հարավային Կովկասում կգնան ոտնձգությունների»,- եզրափակեց Արարատ Կոստանյանը։
Նիկոլ Փաշինյանի այցից առաջ, չգիտես՝ ինչու, մարզային ոստիկանները սկսել են ինձ փնտրել, հավանաբար, որ թույլ չտան գնամ-մոտենամ իրեն, բայց այդ օրը ես Երևանում էի։ Կհավատա՞ք, նույնիսկ հարևանների գոմերն են ստուգել, հետո եկել տունը շրջափակել, կանգնել են, որ հանկարծ չմոտենամ Նիկոլին ու մի քանի հարցեր չտամ»,- հավելեց Կարեն Ղազարյանը։
«Գորիսում Արսենիս դին չկար, Երևանում՝ Հերացիում, չկար, մեկ շաբաթ է պահանջվել, որ երեխուս դին գտնեմ՝ Ավանի դիահերձարանում էր, մի փոքր խուց է եղել, 5 դիակ էին դրել ու մոռացել էին։ Եթե ես չհետաքրքրվեի, երեխեքը այդպես էլ կմնային այնտեղ։ Հոկտեմբերի 9-ին հուղարկավորել եմ, երկու որդիներս էլ Եռաբլուրում են, նոյեմբերին Արսենս կդառնար 20 տարեկան»։
«Զավեշտալին գիտե՞ք՝ ո՞րն է, երբ Նիկոլ Փաշինյանն ասում է՝ մենք ընտրված ենք, որովհետև օրենքները լկտիաբար խախտում են։ Ինչ-որ նկատառումներից ելնելով՝ խախտում է Սահմանադրությունը՝ առաջնորդվելով «Նպատակն արդարացնում է միջոցները» կարգախոսով։ 6 տարի է՝ այսպես երջանիկ ապրում է, «Մերժիր Սերժին» կարգախոսով եկավ, բայց Սերժ Սարգսյանի ընդունած Սահմանադրությամբ ու օրենքներով ղեկավարում է, բա դժգո՞հ էիք օրենքներից»,- նկատեց Պարույր Հայրիկյանը։
«Իշխանությունն ամեն ինչ «գիտի», ինձ համար ամենավտանգավոր մարդիկ նրանք են, որ ամեն ինչի պատասխանն ունեն իրենց գրպանում դրված և ամեն ինչի պատասխան կարող են ցանկացած պահի տալ։ Իշխանությունը լսելու ունակություն չունի, մոռացել է, որ Աստված տվել է երկու ականջ ու մեկ բերան, որ երկու անգամ շատ լսեն։ Սրանք գիտելիքի պահանջ չեն դնում, ՀՀ-ն դեգրադացնում են՝ ամբողջ գենոֆոնդով հանդերձ»,- եզրափակեց Թաթուլ Մանասերյանը։
«Ես չգիտեմ, արդյո՞ք հայկական կողմը կմասնակցի COP-29-ին և, եթե մասնակցի՝ արդյո՞ք կբարձրաձայնի Արցախում Ադրբեջանի կողմից հայկական ժառանգությունը ոչնչացնելու նրա քաղաքականության մասին։ Բայց մեկ բան հստակ է, որ այս ամենին պետք է արձագանքի Հայաստանը՝ պետական մակարդակով, բայց անկեղծ, այս հարցում այդքան էլ լավատես չեմ»,- եզրափակեց Լեռնիկ Հովհաննիսյանը։
«Այն, ինչ առաջարկում է Լուիս Օկամպոն՝ մեծամասամբ ուղղված է քաղհասարակությանը, որովհետև իրավաբանների կողմից ամեն օր էլ աշխատանքներ տարվում են։ Բնականաբար, այս իրավական գործընթացներն ուղղված չեն Բաքվում կայանալիք համաժողովին, այլ ուղղված են միջազգային տարբեր մոնիտորինգային ու դատական ատյանների։ Օկամպոյի առաջարկը դեկլարատիվ բնույթ ունի, բայց դրա գաղափարը լավն է»։
«Օրինակ, եթե ադրբեջանցի 50 ընտանիք բերեն բնակեցնեն Սոթքում, կտեղակայեն նաև ադրբեջանցի ոստիկանների։ Ստացվում է, որ ես իմ տնից դուրս գալիս թուրք ինչ-որ ոստիկանի պետք է ցույց տամ իմ փաստաթղթերը, արդյունքում՝ հայերն այդ իրավիճակից ելնելով՝ լքելու են իրենց բնակավայրերը։ Դրա մեղավորը ոչ թե ժողովուրդն է, այլ իշխանությունը, որովհետև սեփական երկրում իշխանությունը չի կարողանում ապահովել իր քաղաքացու անվտանգությունը»,- ասաց Հակոբ Ավետյանը։
Հարցին՝ Աննա Հակոբյանի հետ փորձե՞լ են հանդիպել, քանի որ վերջինս որդեկորույս մի քանի ծնողների հետ մշտապես շրջում է, Կարինե Մանավազյանը պատասխանեց. «Այդ կնոջ անունն առհասարակ ինձ մոտ մի տվեք։ Ես ուղղակի անաչառ լրատվամիջոցներին եմ խնդրում, որ մեր հարցը պահեն ուշադրության կենտրոնում, գոնե այսպես հարցը կմնա օրակարգում, որովհետև այդ իշխանությունը մեզանից չի ազդվում»։
«Հավատացեք, եթե այսպես շարունակվի, մենք նույնիսկ 10.000 քկմ տարածք չենք ունենալու։ Չգիտեմ, երևի կունենանք Երևանի խանություն, որը կենթարկվի Ադրբեջանին։ Վրաստանն էլ իր հերթին՝ կպահանջի Լոռու մարզը։ Դե, Նիկոլ Փաշինյանն էլ կդառնա ոչ թե նահանգապետ, այլ գյուղապետ, ու այդ պաշտոնին հարմարված Ադրբեջանի հետ գործակցելով՝ կապրի։ Վատ բան եմ ասում, բայց այսպես շարունակվելու դեպքում այս պատկերն է լինելու»,- շեշտեց Աշոտ Սևյանը։
