Հուսանք՝ ոստիկանությունը գործողություններ կձեռնարկի՝ օգտվելով ներկայացվող տեսանյութերից և լուսանկարներից։
Ադրբեջանական կողմը ժամանակ առ ժամանակ հայտարարում է, որ հունիսին հայկական կողմն ամբողջությամբ Ադրբեջանին պետք է հանձնի Բերձորը։ Հայկական կողմից այս ամենին դեռևս որևէ պաշտոնական արձագանք չի եղել։
«Ինքս մասնակիցներից մեկն եմ այն շարժման, որն այսօր ընթանում է Հայաստանում։ Թեև իշխանությունը շահարկում է այդ ամենն ի շահ իրեն, բայց շարժման նպատակը մեկն է՝ իշխանության հեռացում, եթե իշխանությունը չի էլ հեռանում, ապա իր օրակարգը պետք է փոխի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանի Աղավնո գյուղի ղեկավար Անդրանիկ Չաուշյանը։
«Հայաստանում ընթացող զարգացումներին հետևում է ողջ Արցախը, բոլորի առօրյան լցված է նրանով, թե ինչ է կատարվում Երևանում։ Մինչև 2018 թվականը, եթե Արցախում ասում էին, որ պետք չէ խառնվել Հայաստանի ներքաղաքական կյանքին, դա նորմալ ընդունվում էր, որովհետև հասկանում էինք, որ մենք ինչքան էլ մեկ ենք, բայց ոչ մեկ կամքով՝ հայկական տարբեր պետություններ ենք։ Սակայն այսօր այդ տեսակ պահանջները տեղին չեն, որովհետև մենք գիտակցում ենք, որ Երևանի սրտում այսօր որոշվում է հայի բախտը, նրա լինել-չլինելու հարցը»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը՝ անդրադառնալով Հայաստանում ընթացող ներքաղաքական զարգացումներին։
Ադրբեջանի զինված ուժերի ներկայացուցիչները հերթական սադրանքին են դիմել Գեղարքունիքի մարզում։ Թշնամին կրակ է բացել Սոթքի հանքավայրի ուղղությամբ՝ թիրախավորելով աշխատակիցներին, որի արդյունքում հանքավայրի աշխատակիցներից մեկը վիրավորվել է, նրան տեղափոխել են հիվանդանոց։ Այս տեղեկությունը 168.am-ի հետ զրույցում հաստատեց Գեղամասար համայնքի ղեկավար Հակոբ Ավետյանը։
«Այսինքն՝ այսօրվա «խաղաղության դարաշրջանի» ծրագիրը, որը Նիկոլ Փաշինյանի ծրագիրն է, ցանկանում են փոխել արժանապատիվ խաղաղության ծրագրով՝ ուժի մեջ թողնելով Արցախի ինքնորոշման իրավունքի խնդիրը և ըստ էության թարմ պահելով կարգավիճակի հարցը։ Երկու մոտեցումներն էլ խաղաղության մոտեցումներ են, պարզապես մեկի պարագայում, ինչպես տեսնում ենք, նշաձողն իջեցնելու, ընդհուպ Արցախն Ադրբեջանի կազմում թողնելու հնարավորության դիտարկումն է,՝անվտանգության ինչ-որ երաշխիքների դիմաց, մյուսի պարագայում՝ արժանապատիվ խաղաղության ծրագիրն է՝ բացառելով Արցախն Ադրբեջանի կազմում հարցը։ Այսինքն՝ արտաքին քաղաքականությունը պետք է որ փոխվի»,- նշեց Վիգեն Հակոբյանը։
«Իշխանությունն ամեն ինչ փակ է պահում, խորհրդարանական ընդդիմությունն էլ տեղյակ չէ, որովհետև որևէ տեսակի համագործակցություն, ենթադրում եմ, չկա։ Հետևաբար՝ պետք է հասկանանք, որ ժամանակն ի վնաս մեզ է աշխատում՝ իրականում իրավիճակը շատ բարդ է, պետք է բոլորն ազնիվ լինեն և ասեն, որ իրավիճակը շատ բարդ է»,- եզրափակեց Գոռ Գևորգյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի (ՀՃՈւՀ) փոխտնօրեն Րաֆֆի Քորթոշյանն անդրադառնալով այս տեղեկատվությանը՝ նշեց, որ Հաագայի դատարանի որոշումն այնպես չէ, որ բառացի հայկական կողմին նման իրավունք է տվել։
Մայիսի 4-ին Ալիևը հայտարարել է, որ «Զանգեզուրի միջանցքն» արդեն իրականություն է։ «Ներկայում Զանգելանի (Կովսական) շրջանում խոշոր ենթակառուցվածքային ծրագրեր են իրականացվում»։ Դրանց թվում՝ տրանսպորտային ենթակառուցվածքը, որը «Զանգեզուրի միջանցքի» մասն է կազմում: Զանգելանի միջազգային օդանավակայանը շահագործման կհանձնվի այս տարի»,- ասել է նա։
«Գործընթաց է գնում և այդ գործընթացն ըստ էության անում է այն գործողությունները, ինչ անում է։ Թե հիմա մեթոդաբանական առումով պայքարի ի՞նչ մոդել են ընտրել ու ինչի՞ են ուզում հասնել, դրանք տարբեր բաներ են։ Այդ հայտարարություններին ուշադրություն դարձնելու կամ մեղադրանքներ հնչեցնելու իմաստը չեմ հասկանում, այսինքն՝ չեմ հասկանում, թե դրանով իշխանությունն ի՞նչ է ուզում ասել, որ ընդդիմությունն այսպե՞ս է պայքարում։ Ամբողջ աշխարհում ընդունված պայքարի տարբեր ձևեր կան, մեկը մեկից ինչ-որ բան վերցնում, ընդօրինակում է և փորձում է այդ ամենը կիրառել իր ներքաղաքական օրակարգում»,- նշեց Գոռ Գևորգյանը։
«Բավական է տրոհեն, մարդկանց հանեն իրար դեմ, քաղաքացիական պատերա՞զմ են ուզում։ Ես չեմ հասկանում, այդքան քաղցր բա՞ն է իշխանությունը, երկրից քա՞ղցր է, եթե երկիրը կործանվեց, ի՞նչ իշխանություն է ունենալու, թուրքի լծի տակ է ապրելո՞ւ։ Գուցե իրենց հաճելի է այդպես ապրել, որովհետև իրենց գրպանները փող կլցվի, բայց մենք պետք է հասկանանք, որ այդպես շարունակվել չի կարող։ Իզուր չէ, որ հազարամյակների պատմություն անցել ու հասել ենք այդ կետին, այսպես հեշտ քացով տանք շպրտե՞նք»,- եզրափակեց Գուրգեն Խանջյանը։
Լուսինե Ավանեսյանը մասնավորապես պատասխանեց. «Երևանում ընթացող բողոքի ակցիաները և Հայաստանում տեղի ունեցող ներքաղաքական զարգացումները որևէ կերպ չենք մեկնաբանում և պահպանում ենք չեզոքություն։ Արցախի պաշտոնական դիրքորոշումը սա է՝ չեզոքության պահպանում»։
168.am-ի հետ զրույցում հասարակական-քաղաքական գործիչ, Արցախի Հանրապետության ԱԺ նախագահի խորհրդական Բելլա Լալայանն անդրադառնալով տեղի ունեցող գործընթացներին՝ նախ հիշեցրեց՝ 2018 թվականին նույն փողոցային պայքարի միջոցով տեղի ունեցավ իշխանափոխություն, հետևաբար՝ այսօր որևէ խնդիր չի տեսնում, որ ժողովուրդը հենց փողոցում պայքարելով՝ հեռացնի իշխանությանը։
Գիտությունների ազգային ակադեմիայի նախկին նախագահ, ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանի խոսքով՝ Հայաստանում տեղի ունեցող բողոքի ակցիաների վերաբերյալ և՛ մտավորականությունը, և՛ առհասարակ բոլորն իրավունք ունեն իրենց կարծիքն արտահայտելու։ Եվ այժմ յուրաքանչյուրն իր տարբերակով է արտահայտում։
Ինքս՝ որպես ՀՀ քաղաքացի, 2020 թվականից ի վեր ուզում եմ, որ մեր երկրի առաջին դեմքը փոխվի, բայց ժողովուրդն այլ բան ընտրեց։ Ես որպես ՀՀ քաղաքացի՝ կարող եմ համաձայն չլինել նրանց հետ, բայց եթե ես ուզում եմ նա փոխվի, չեմ ուզում հները գան, մեզ նոր բան է պետք։ Այսօրվա խնդիրները պետք է լուծենք նորովի, նոր մարդկանցով, նոր դեմքերով։
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Վլադիմիր Վարդանյանի մեկնաբանությամբ, եթե «Պատիվ ունեմ» և «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորներն իրենց մանդատները վայր դնեն, ապա որևէ բան տեղի չի ունենալու։
Մայիս 2-ին Երևանում բողոքի ակցիաների ժամանակ ոստիկանները քաղաքացիներին բերման ենթարկելիս նրանց նկատմամբ կիրառել են անհամաչափ ուժ։ Տեսանյութերում երևում է, թե ինչպես են կարմիր բերետավորները ձեռքերով հարվածում քաղաքացու գլխին, մեկ այլ դեպքում՝ քաղաքացու մազերից քաշելով են բերման ենթարկում, նման օրինակները շատ են։ Իսկ Երևանի փողոցներից մեկում էլ ՊՊԾ ղեկավար Սարգիս Հովհաննիսյանը ոտքով հարվածում էր լրատվամիջոցներից մեկի օպերատորին։
Արցախյան պատերազմի մասնակից, գիտնական, նժդեհական, «Կարին» ավանդական երգի-պարի խմբի հիմնադիր և գեղարվեստական ղեկավար Գագիկ Գինոսյանը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ շատ հարազատ մարդկանց և ուսանողների է կորցրել, ասում է՝ այսօր հենց նրանք են իրեն հրամայում ապրել։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանն այսօր Ֆրանսիայի հրապարակում ընթացող հանրահավաքի ժամանակ հայտարարեց, որ ինչ ընդդիմադիր ուժերն ակտիվացել են, իշխանությունները գործի են դրել իրենց ողջ գործիքակազմը և փորձում են հանրությանը հերթական անգամ մոլորեցնել։
Ապրիլի 29-ին Ադրբեջանի նախագահն անդրադառնալով Հայաստանի հետ սահմանների սահմանագծման ու սահմանազատման գործընթացին, հայտարարել էր, թե չկա կոնկրետ քարտեզ, որի հիման վրա ապագայում Հայաստանի հետ սահմանների հետ կապված պայմանագիր կկնքվի:
«Փողոցում Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը պահանջող բազմաթիվ մարդկանցից մեկն էլ ես եմ։ Ինձ համար առհասարակ անընդունելի է ապազգային իշխանությունը, ղեկավարությունը։ Ես անձնական խնդիրներ չունեմ, աթոռի համար չեմ պայքարում, պայքարում եմ հայրենիքիս փրկության համար։ Ես պայքարում եմ, որ Հայաստանը նորմալ ղեկավարություն ունենա, որը կպաշտպանի անկախությունը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Վան» գործողության հրամանատար Վազգեն Սիսլյանը՝ անդրադառնալով իշխանության հրաժարականի պահանջով ապրիլից 17-ին Հայաստանում մեկնարկած բողոքի ակցիաներին։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախյան երեք պատերազմների մասնակից, ռազմական փորձագետ Մարտին Եսայանն ասաց, որ ուշի ուշով հետևում են Հայաստանում տեղի ունեցող գործընթացներին, և իրենց եզրահանգումը մեկն է՝ Նիկոլ Փաշինյանը պետք է հրաժարական տա, քանի որ նա և իր թիմն այլևս ի վիճակի չեն երկրում որևէ բան փոխելու, նրանք պետք է հեռանան, որպեսզի արժանապատիվ խաղաղ ապրելու հնարավորություններ ստեղծվի։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի «Հայ Հեղափոխական Դաշնակցություն» խմբակցության ղեկավար Արթուր Մոսիյանն ասաց, որ Արցախի հարցի լուծման ճանապարհն ու հանգրվանը տեսնում են, բայց առանց Նիկոլ Փաշինյանի։
168.am-ի հետ զրույցում Ցանցային հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Գագիկ Հարությունյանն անդրադառնալով այս հայտարարությանը, ասաց՝ համոզված է, որ իշխանության այդ հայտարարությունը պայմանավորված է Ադրբեջանի, Թուրքիայի և նրանց տերերի հետ։
168.am-ի հետ զրույցում ֆերմեր Տիգրան Եղոյանը տեղեկացրեց, որ մայիսի 1-ին Վայոց ձորի և Գեղարքունիքի մարզերից ավտոշքերթով ակցիայի մասնակիցներ շարժվեն դեպի Երևան՝ միանալու Ազատության հրապարակում բողոքի ակցիա իրականացնողներին։
«Չեմ կարծում, որ ոստիկանության գործողությունները կարելի է միայն նման խոսակցություններով կանգնեցնել։ Ինչ է տեղի ունենում այլ պետություններում, ներկա եմ եղել տարբեր պետություններում, երբ անհամաչափ ուժ էր կիրառում, մյուս օրն արդեն հայտնի էին այն բոլոր պատժամիջոցները, որոնք կիրառում էին անհամաչափ ուժ գործադրած ոստիկանների նկատմամբ։ Հիմա մեր ոստիկանները կարծես թե մրցում են, թե ով ավելի կոպիտ կլինի, սա իրոք վրդովեցնող է, վերջապես չի կարելի նման կերպ վարվել սեփական քաղաքացիների հետ»,- նշեց Լարիսա Ալավերդյանը։
Ապրիլի 17-ից սկսած, երբ հայտարարվեց, որ մեկնարկելու են անժամկետ բողոքի ակցիաներ ՀՀ իշխանության հեռացման պահանջով, Երևանի տարբեր փողոցներում երիտասարդները սկսեցին իրազեկման ակցիաներ իրականացնել։ Դրանց ընթացքում երիտասարդները կամ «հայեր միացեք» կոչերով տարբեր փողոցներով երթ էին անցկացնում ու հանրության ուշադրությունը հրավիրում այսօր երկրի առջև ծառացած խնդիրներին, կամ էլ որպես բողոքի նշան՝ մի քանի րոպեով փակում էին փողոցները, դրանից հետո ոստիկանները, կարմիր բերետավորները բռնի ուժ կիրառելով՝ նրանց բերման էին ենթարկում։ Ոստիկանության այս գործելաոճը շարունակվում է ապրիլի 17-ից մինչև օրս։
Սյունիքի մարզի Խոզնավար համայնքի նախկին ղեկավար Վարո Գրիգորյանը ողջունում է Երևանում անցկացվող բողոքի ակցիաները։
«Ամբողջ խնդիրը սա է, հակառակ դեպքում այս սահմանազատումը տեղի կունենար 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ից անմիջապես հետո։ Բոլորն էլ հասկանում են, եթե մենք ընդունենք այս սահմանը, ապա ճանաչում ենք Արցախը սահմանից այն կողմ՝ Ադրբեջանի մաս։ Հնարավոր բան չէ, որ Ադրբեջանը համաձայնի, որպեսզի Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև տեղի ունենա սահմանազատում ու սահմանագծում, իսկ Արցախի կարգավիճակի հարցը մնա հետագային։ Սրա հետ Ադրբեջանը չի համաձայնի և նոր խնդիրներ կառաջացնի»,- եզրափակեց Ամատունի Վիրաբյանը։
«Վախեցողին են կարողանում ճնշել, նրան են ցեղասպանում, կամքն անսասան պահողի հետ հաշվի են նստում։ Մինչև շարժման սկսելը, մենք Արցախից այդ մեսիջն ուղարկեցինք, որ պետք է ուղղակի որոշում կայացնել ու կանգնել գաղափարի շուրջ, իսկ մեր գաղափարը հիմա հայրենիքի փրկությունն է, թույլ չտալ, որ մեր զոհվածների հիշատակը խեղաթյուրեն»,- եզրափակեց Մետաքսե Հակոբյանը։