168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ներքին գործերի նախարարի մամուլի խոսնակ Հունան Թադևոսյանը տեղեկացրեց, որ արդեն երկար ժամանակ է, ինչ Ադրբեջանը թույլ չի տալիս որոնողական աշխատանքները վերսկսել իր օկուպացիայի տակ անցած Արցախի տարածքներում։
2020թ. սեպտեմբերի 27-ին Արցախի դեմ սանձազերծած պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանը, սեփական զինված ուժերից բացի, լայնորեն կիրառեց Թուրքիայի աջակցությամբ Արցախ և Ադրբեջան տեղափոխված վարձկանների։ Դրա մասին մի շարք հրապարակումներ և տեսանյութեր եղան միջազգային լրատվամիջոցներում:
Հուլիսի 20-ին ադրբեջանական կողմը տեսանյութեր տարածեց, թե արցախցիներին, այսպես ասած՝ «պատժելու գործընթացը» շարունակվում է, և այդ համատեքստում հրապարակված տեսանյութով ցույց էին տալիս, որ կրակել են Ասկերանի շրջանի Շոշ գյուղի ուղղությամբ։
Հուլիսի 14-ին Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի համանախագահ, ՀՅԴ բյուրոյի անդամ Մուրադ Փափազյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել էր, որ «Զվարթնոց» օդանավակայանից իրեն և ընտանիքին իրավապահ մարմինները թույլ չեն տվել դուրս գալ և հետ են վերադարձրել Ֆրանսիա։
Սյունիքի մարզի Տեղ համայնքում խմելու ջրի խնդիրը սեզոնային բնույթ է կրում։ Ամռան շոգերի պատճառով ջրի ծավալը նվազում է, բոլոր բնակիչներին խմելու ջուր հասցնելու հարցը՝ դժվարանում։
168.am-ի հետ զրույցում Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանն ասաց, որ առհասարակ Ադրբեջանի կողմից Արցախի օկուպացված տարածքներ, մասնավորապես՝ ԼՂԻՄ-ի շրջաններ տարբեր երկրների դեսպանների այցեր կազմակերպելը նպատակ ունի առաջինը՝ լեգիտիմացնել իր պատերազմական հանցագործությունները, այսինքն՝ ռազմական ագրեսիան և պատերազմը սկսելու հանգամանքը։ Երկրորդ՝ միջազգայնորեն լեգիտիմացնել մինչև պատերազմը Ադրբեջանի քարոզչությունը, թե «Արցախի հողերն ադրբեջանական են»։
Ֆեյսբուքյան օգտատեր Լուսինե Ոսկանյանը հուլիսի 17-ին ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում էր կատարել, որ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի անվտանգության աշխատակիցներն իրեն սպառնացել են, քանի որ նա Խ. Սուքիասյանին անվանել է թուրք։
«Բոլորն էլ գիտեն, որ սա ժամանակավոր խաղաղություն է։ Այդ փաստաթղթով նախատեսված առ այսօր Ադրբեջանը որևէ կետ չի իրականացրել, իսկ ամենակարևորը՝ հայ ռազմագերիների վերադարձը Հայաստան, տեղահանվածների վերադարձն իրենց բնակավայրեր։
Փաստերի հավաքագրման ընթացքում մենք պաշտոնական պարզաբանում ստացանք, որ այդ փաստաթղթերի գերակշիռ մասը հենց գտնվում է այդ արխիվներում։ Հաշվի առնելով, որ 1920-30-ականներին կազմավորված էր Անդրկովկասի Հանրապետությունը՝ Հայաստան-Վրաստան-Ադրբեջան, սրա հետ կապված է, որ փաստաթղթերի մեծ մասը գտնվում է հենց Վրաստանի Ազգային արխիվում»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը։
«Պետք է մի քիչ զգույշ լինեն մեկնաբանություններում և ավելի շատ աշխատեն, ավելի քիչ խոսեն։ Ինքս այս պահին շրջաններում եմ, անձամբ չեմ կարդացել Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի այդ հարցազրույցը, կծանոթանամ, եթե անհրաժեշտություն լինի՝ հավելյալ կմեկնաբանեմ»,- նշեց Սեյրան Հայրապետյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը հարցի առնչությամբ ասաց, որ իրականում հայ ռազմագերիների խնդիրն Ադրբեջանն այնքան է քաղաքականացրել և վերածել քաղաքական առևտրի, որ իր կարծիքով՝ քաղաքական տարբեր պայմանավորվածությունների արդյունքում հնարավոր կլինի հայրենիք վերադարձնել հայ ռազմագերիներին։
«Խմելու ջրի ջրագիծը նույն ձևով աշխատում է, ինչ ունենք, փորձում ենք դրանով բավարարվել, որովհետև այլ տարբերակ չունենք։ Շոգ եղանակին էլ փորձում ենք այնպես անել, որ ջուրը բավականացնի։ Իհարկե, շոգը նվազեցրել է ջրի ծավալը, բայց ի՞նչ կարող ենք անել, ավելացնել չենք կարող, ստիպված պետք է համակերպվենք»,- նշեց Նորաբակի գյուղապետը։
Անդրադառնալով ընդդիմադիր պատգամավորներին մանդատից զրկելու իշխանության նախաձեռնությանը և ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանի հայտարարությանը, թե ընդդիմությունը խելոք պետք է գնա խորհրդարան, Գեղամ Մանուկյանը հակադարձեց՝ երիտասարդ տարիքում պատգամավորներ դարձածները, եթե կարծում են, որ իրենք պատմության ուսուցիչ են կամ դասղեկ՝ սխալվում են, իրենց չկայացվածության հետևանքով է նման տպավորություն։
Այսօր առավոտյան ընդդիմությունը՝ բազմաթիվ շարքային քաղաքացիների, մտավորականության ներկայացուցիչների հետ, բողոքի ակցիա էր իրականացնում Հայաստանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի առջև։ Բողոքի ակցիայի մասնակիցները ձեռքներին պահել էին անազատության մեջ գտնվող քաղաքացիների՝ Ավետիք Չալաբյանի, Մամիկոն Ասլանյանի, Նարեկ Մանթաշյանի, ՀՅԴ երիտասարդների և այլոց նկարները և իրենց ձայնն են բարձրացնում ի պաշտպանություն քաղբանտարկյալների, որոնց իշխանությունն ապօրինաբար պահում է անազատության մեջ։
«Այդ խնդրի առնչությամբ բոլոր հարցումներին որևէ պատասխան չեն տալիս, ասում են՝ գաղտնիք է։ Սակայն մի երկրում, որի անվտանգությունը թիվ մեկ հարցն է, այդ թվում՝ տեղեկատվական, թաքցնել գնորդին՝ ավելին քան սխալ է և բազմաթիվ հարցեր է առաջացնում։ Եթե այն գնել է հայկական, այսպես ասած՝ նոր օլիգարխիան, ոչինչ, կարող են բարձրաձայնել, որովհետև գոնե կիմանանք, որ հայեր են գնել։ Գուցե՞ այլ երկիր է գնել այն, այդ դեպքում որքանո՞վ է ապահով մեր կապն Արցախի մեր հայրանակիցների հետ։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության Մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանն ասաց, որ 44-օրյա պատերազմից հետո, Ադրբեջանի կողմից հայկական տարածքների օկուպացիայի հետևանքով շուրջ 40 հազար բռնի տեղահանված կա։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ԱԺ փոխնախագահ Գագիկ Բաղունցը խոսեց Միրզոյան-Բայրամով հանդիպման մասին, անդրադարձավ նաև այսօր՝ հուլիսի 18-ին, ԵՄ-ի և Ադրբեջանի միջև կնքվելիք էներգետիկ հուշագրի ազդեցությանը Արցախի և առհասարակ տարածաշրջանի վրա։
«Մինսկի խմբի ձևաչափը կարևոր է, սակայն այս պահին սառեցված է, քանի որ Արևմուտքի և Ռուսաստանի միջև հարաբերությունները լարված են։ Դրա համար մենք այդ ամենը պետք է հաշվի առնենք և նույնիսկ այս իրավիճակում պաշտպանենք մեր շահերը՝ փրկելով Արցախը։ Անկախ ամեն ինչից, Ռուսաստանը՝ որպես Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր, կարևոր դերակատարություն ունի տարածաշրջանում, ՌԴ զորքն է ապահովում խաղաղություն ու կայունություն։ Միացյալ Նահանգները և Ռուսաստանը նույնպես տարբեր ձևաչափերով ու խողովակներով փորձում են այդ հակամարտության գործընթացում իրենց ներկայությունն ապահովել»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Դավիթ Բաբայանը։
«Արմեն Գրիգորյանի խափանման միջոց կալանավորումն ընտրելն ուներ մեկ նպատակ՝ քաղաքական հետապնդումներով հասցնել նրան ծանր վիճակի կամ հասցնել ողբերագական մահվան։ Նույնն էլ մյուս քաղբանտարկյալների դեպքում է։ Նույն այս իշխանությունն էր, որ Արցախի ամբողջ ազատագրական շարժումը համարում էր իմաստազուրկ, հետապնդում են նրանց, որոնք պայքարել են Արցախի համար։ Եվ ցանկացած մարդ, որը դեմ է այս ազգային աղետի շարունակությանը՝ ուղղակի հետապնդվելու է ամենատարբեր ձևերով։
Այսօր Շիրակի մարզի Ղարիբջանյան և Գետք բնակավայրերի բնակիչները փակել էին Գյումրի-Արմավիր ճանապարհը՝ պատկան մարմիններից պահանջում էին լուծել ոռոգման ջրի խնդիրը, քանի որ չեն կարողանում ոռոգել իրենց հողատարածքները։
Բերձորի քաղաքապետ Նարեկ Ալեքսանյանի խոսքով՝ դրսից խոսելը միշտ էլ հեշտ է, բայց Բերձորում ապրում են ընտանիքներ, և ինչպես մյուս վայրերում, այնպես էլ այնտեղ բնակվողներն ունեն տարբեր սոցիալական խնդիրներ։ Օրինակ, կան բազմազավակ ընտանիքներ, որոնք ամենօրյա սովորական սննդի խնդիրներ ունեն։
168.am-ի հետ զրույցում միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը պատասխանելով հարցին, թե հայկական կողմն ի՞նչ կարող է սպասել զեկույցից, նկատեց՝ այդ զեկույցը դեռ անցել է մեկ պալատում՝ առաջին ընթերցմամբ, այսինքն՝ այն դեռևս երկար ճանապարհ պետք է անցնի։
«Իշխող քաղաքական ուժը ՍԴ-ում «սրտի դատավոր» ուներ, որը մեկ տարի շարունակ ՍԴ նիստերին չէր մասնակցում, նույն այդ իշխանական պատգամավորներն ասում էին՝ հո միայն նիստերին մասնակցելո՞վ չէ ՍԴ անդամ, ինչն ավելի տարօրինակ էր, քան կարող էր լինել պատգամավորի պարագայում, քանի որ ՍԴ անդամը, բնականաբար, քաղաքական գործունեություն չէր իրականացնում»։
Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին Գալստյանի խոսքով՝ ռուս-ուկրաինական հակամարտությամբ պայմանավորված, երբ Հայաստանում դրամական մեծ ներհոսք կա՝ նկատվում է մասնավոր հատվածի աշխատավարձի բարձրացում։
«Եթե տեսնենք Կենտրոնական բանկի քաղաքականությունը, ապա կտեսնենք, որ մենք աշխարհում առաջիններից էինք, եթե ոչ առաջինը, որ տոկոսադրույքը բարձրացրեցինք։ 2020 թվականի վերջում, երբ մենք կանխատեսում էինք, որ համաշխարհային գնաճ է լինելու, և կարող է գնաճային սպասումներն ապախարսխվեն, որոշեցինք տոսկադրույքը բարձրացնել։ Արդյունքում, մեկ տարվա ընթացքում՝ 2020 թվականից մինչև 2021 թվականի վերջին, եթե չեմ սխալվում, 3,25 տոկոսադրույք բարձրացրեցինք։ Մեր գնահատականով պրոակտիվ լինելու հաշվին, ավելի շուտ այդ խնդիրը նկատելու հաշվին Հայաստանում ոչ միայն տոկոսադրույքն այդքան չբարձրացավ, այլև գնաճը որոշակի հետաքրքիր վարքագիծ դրսևորեց»:
ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի արտահերթ նիստում, գնաճը, արդի խնդիրները և լուծման ուղիները քննարկման ժամանակ Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին Գալստյանը ներկայացրեց հետհամաճարակային զարգացումները՝ ընդգծելով, որ ԿԲ-ի քաղաքականությունն այդ ժամանակաշրջանում էապես տարբեր է մնացած երկրների կողմից վարվող դրամավարկային քաղաքականությունից։
Այսօր ԱԺ արտահերթ նիստում «Դիվանագիտական ծառայության մասին» օրենքում փոփոխություն կատարելու վերաբերյալ նախագծի քննարկման ժամանակ Արտաքին հարաբերությունների հարցերով մշտական հանձնաժողովի նախագահ Էդուարդ Աղաջանյանը հայտարարեց, որ նախագծի հեղինակներն իրենց հանձնաժողովին շրջանցել են, այն հանձնաժողովում չի քննարկվել, հետևաբար՝ առաջարկում է քննարկումը հետաձգել, որպեսզի իրենք ևս հնարավորություն ունենան կարծիք հայտնելու։
«Կրկնում եմ՝ մեր հանձնաժողով տվյալ նախագիծը չի եկել, մենք հնարավորություն չենք ունեցել քննարկել, առավել ևս, որ հրատապության խնդիր չկա։ Առաջարկում եմ նախագծի ընդունումը հետաձգել, այն քննարկել մեր հանձնաժողովում և դրանից հետո ներառել լիագումար նիստի օրակարգում»,- նշեց Է. Աղաջանյանը։
Էներգետիկ հարցերով ՄԱԿ-ի ազգային փորձագետ Արա Մարջանյանի խոսքով՝ Ադրբեջանի և ԵՄ-ի միջև ստորագրվող էներգետիկ հուշագիրը շարունակում է Արևմուտքի ընդհանրական մոտեցումը տարածաշրջանի նկատմամբ։
Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանի խոսքով՝ կուսակցության խորհրդի նիստում հուլիսի 12-ին քննարկվել է ոչ միայն Բերձորը, Աղավնոն և Սուսը հայկական պահելու վերաբերյալ հարցը, այլև որոշում է կայացվել։
