Մինչ ԱՄՆ-ը Հարավային Կովկասում պայքարում է ազդեցության հավելյալ մակարդակի համար, շարունակելով բարձրաստիճան ինտենսիվ այցերը՝ հատկապես Հայաստանի Հանրապետություն, իրանական կողմը ևս «ձեռքերը ծալած» չի նստում։
«Չեմ կարող ԱՄՆ Պետդեպարտամենտից առաջ ընկնել իրավական գնահատականի մասով»,- այս մասին այսօր Երևանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության ղեկավար Սամանթա Փաուերը՝ պատասխանելով հարցին, թե ԼՂ ժողովրդի իրավունքների պաշտպանությունն ինչպե՞ս է տեսնում, և արդյոք Արցախում տեղի ունեցածը կանվանի՞ էթնիկ զտում։
«Այստեղ եմ, քանի որ Հայաստանը հնարավորության պատուհան ունի՝ կառուցելու բարեկեցություն, ամրապնդելու իր ժողովրդավարությունը և հասնելու այն խաղաղությանը, որի մասին մարդիկ այսքան երկար ժամանակ երազել են։ ԱՄՆ ՄԶԳ-ն պատրաստակամ է օգնել Հայաստանին առավելագույն օգուտ քաղել հնարավորության այս պատուհանից»,- այս մասին այսօր Երևանում լրագրողների հետ զրույցում հայտարարեց ԱՄՆ ՄԶԳ ղեկավար Սամանթա Փաուերը՝ ամփոփելով իր այցը Հայաստանի Հանրապետություն։
Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ԱՄՆ-ը չի կարող բաց թողնել հնարավորությունը՝ հանդիպում կազմակերպել այն դեպքում, երբ ԱԳ նախարարներին ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովին հրավիրելու գլխավոր նպատակը ոչ թե ՆԱՏՕ-ն է, այլ հայ-ադրբեջանական օրակարգը և Հարավային Կովկասը։
«Նման միջոցառումները, զորավարժությունները, պայմանագրերը ծառայում են նրան, որպեսզի առանց անդամակցության՝ Արևմուտքի կողմից փոքր պատասխանատվությամբ, ռեգիոններում լուծվեն հարցեր՝ ի օգուտ ՆԱՏՕ-ի, ԵՄ-ի, ԱՄՆ-ի»։
Հուլիսի 2-ից Հայաստանում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հանրապետական սենատոր Ռոջեր Վիքերի գլխավորած պատվիրակությունը։
«Նման երկրները փոքր ռեգիոններում իրենց շահերն առաջ մղելու համար ոչնչի առջև կանգ չեն առնում, շեշտակիորեն առաջ են մղում իրենց օրակարգը։ Հարավային Կովկասում ԱՄՆ քաղաքական առաջնահերթությունները հայտարարված են, դրանք ԱՄՆ-ի թիրախներն են և ոչ թե հարավկովկասյան երկրների ապագան։ Ուստի Իրանի համապատասխան պաշտոնյաները խոսում են Իրանի փորձառության և Իրանի կարծիքի մասին, որը հիմնված է փաստերի վրա»,- ասաց վերլուծաբանը։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, ով Ղազախստանի նախագահ Կասիմ Ժոմարտ Տոկաևի հրավերով այս օրերին Աստանայում է՝ մասնակցելու է Շանհայի համագործակցության կազմակերպության գագաթնաժողովին, բավականին ուշագրավ և ըստ էության աշխարհաքաղաքական նշանակության երկկողմ և եռակողմ հանդիպումներ է ունենում այս հարթակում։
«168 Ժամ»-ի հետ զրույցում ռուս ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը նշեց, որ ԱՄՆ-ը Հայաստանին ու Ադրբեջանին ՆԱՏՕ-ի միջոցառման է հրավիրել հենց տեղում հանդիպում կազմակերպելու նպատակով։
«Եվրաինտեգրումը սկսվել է շատ փոքր քայլերից, դա նույնիսկ ԵՄ-ի հետ հարաբերությունների մասին չի եղել, այլ ԵԽ-ի»,- այս մասին «ՀՀ-ԱլԳ-ԵՄ. գործընկերության մարտահրավերները և հնարավորությունները» խորագրով քննարկման ժամանակ ասաց ԱԺ եվրոպական ինտեգրման հարցերի մշտական հանձնաժողովի ղեկավար Արման Եղոյանը:
«Զանազանեցումը շատ կարևոր է ՀՀ-ի դիմակայունության համար՝ դիվերսիֆիկացիան թե տնտեսության և թե անվտանգության ոլորտում»,- այս մասին այսօր հայտարարեց ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը «ՀՀ-ԱԼԳ-ԵՄ․ Մարտահրավերներն ու հնարավորությունները» վերտառությամբ ֆորումի ընթացքում։
ԱՄՆ-ը պետքարտուղար Բլինքենի մակարդակով ճանաչում է Հարավային Կովկասում Ադրբեջանի «առանցքային դերն» ապագա ռեգիոնալ գործընթացներում և սպասում ռեգիոնալ-տրանսռեգիոնալ կապուղիների բացմանը։
«Ներկայումս Հայաստանն ու Ադրբեջանն արտակարգ հնարավորություն ունեն խաղաղության համաձայնագիր կնքելու համար»,- այս մասին Բրուքինգսի ինստիտուտում իր ելույթի ժամանակ հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը՝ պատասխանելով Հարավային Կովկասի մասին հարցին։ Պետքարտուղարի խոսքով, դա վերջ կտա տասնամյակներ շարունակվող հակամարտությանը։
Փորձելով կատարել ՀՀ արտաքին քաղաքականությունում ռազմավարական նշանակության քայլ՝ շրջադարձ դեպի Արևմուտք, հայտարարելով ԵՄ անդամակցության ցանկության մասին՝ ՀՀ իշխանություններն իրականում չգիտեն՝ արդյոք ԵՄ-ում պատրա՞ստ են ընդունել Հայաստանին։
«Սա շարունակական քայլերի հաջորդականություն է, գուցե չհաջողվի, սակայն չնկատել, որ Արևմուտքի ազդեցությունը տասնամյակների հակամարտության գոտում աճել է, և այս հրավերով ԱՄՆ-ը նաև դա է ամրագրում՝ ցույց տալով, որ եթե ՀՀ-ն ունի որոշում՝ խորացնել հարաբերություններն Արևմուտքի հետ, Արևմուտքը պատրաստ է նույնն անել նաև Ադրբեջանի դեպքում։ Սրա նպատակն էլ ռեգիոնն ամբողջությամբ «վերցնելն է», ոչ թե մաս-մաս»,- նման կարծիք հայտնեց վերլուծաբանը։
168․am-ի աղբյուրների համաձայն, ամերիկացի բարձրաստիճան դիվանագետը, որն իրեն դիրքավորել է՝ որպես ամերիկյան կողմից միջնորդ, գործարք է առաջարկում, որի էությունը կայանում է նրանում, որ այս փուլում ՀՀ-ն ու Ադրբեջանը յուրաքանչյուրը կանեն մեկական զիջում և կհրաժարվեն կարևոր դիրքորոշումից։
Հայ-թուրքական, այսպես կոչված, կարգավորման գործընթացում վերջին շրջանում նորությունների, Հայաստանի ու Թուրքիայի հատուկ բանագնացների միջև հանդիպումների բացակայության, նախկինում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների չիրականացման և ամենաբարձր մակարդակով Թուրքիայի կողմից նախապայմանների հռչակման ֆոնին հունիսի 18-ին Նիկոլ Փաշինյանը սեփական նախաձեռնությամբ հեռախոսազրույց ունեցավ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի հետ։ ՀՀ կառավարության փոխանցմամբ, Փաշինյանը շնորհավորել է Թուրքիայի նախագահին Կուրբան Բայրամի առթիվ, իսկ Թուրքիայի նախագահը նրան է շնորհավորել գալիք Վարդավառի՝ Հիսուս Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնի առթիվ։
Ռուս պաշտոնյաները սկսում են զգուշացնել ՀՀ իշխանություններին հնարավոր հետևանքների և «երկու աթոռին նստելու» քաղաքականության անթույլատրելիության, անհնարինության մասին։
«Ռուսաստանի հետ Հայաստանի ռազմատեխնիկական համագործակցությունը 96 տոկոսից իջել է 10 տոկոսից էլ քիչ, որը եղել է Ռուսաստանի որոշումը։ Ռուսաստանն է որոշել զենք-զինամթերք չմատակարարել։ Մինչ այսօր էլ չեն մատակարարել»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը՝ անդրադառնալով Ռուսաստանի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցությանը։
«Արևմուտքը որևէ ինքնուրույն քայլ չի հանդուրժելու իրեն հավատարմության երդում տված երկրների կողմից։ Ես, իհարկե, կարծում եմ, որ Արևմուտքը կորուստներ է կրելու նման քաղաքականության հետևանքով»,- նկատեց նա։
«Եթե ստեղծվի նման մեխանիզմ, ինչո՞վ են զբաղվելու և ի՞նչ գործառույթներ են իրականացնելու ԵՄ դիտորդները։ Այդ մեխանիզմի կարիքը չէր լինի, եթե դիտորդներն իրենց գործառույթներն իրականացնեին։ Ուստի լավ հասկանալով խնդրի խորքը՝ ԵՄ ներկայացուցիչը ողջունում է նոր մեխանիզմի ներդրման առաջարկը»,- ասաց Եվսեևը։
Նախօրեին ՀՀ ԱԳՆ-ն ուշագրավ արտաքին քաղաքական հայտարարություն տարածեց՝ ճանաչելով Պաղեստինը՝ որպես պետություն։ ՀՀ ԱԳՆ տարածած հայտարարության համաձայն, Գազայում տիրող աղետալի հումանիտար իրավիճակը և շարունակվող ռազմական հակամարտությունն այսօր միջազգային քաղաքական օրակարգի՝ կարգավորում պահանջող առաջնային խնդիրներից մեկն է:
«Նման հյուպատոսություն Սյունիքում ունի նաև Իրանը։ ՌԴ-ն ցանկանում է բացել հյուպատոսարան ինչպես Սյունիքում, այնպես էլ Ղարաբաղում։ Կարծում եմ՝ սրանք ՌԴ-ի կողմից առանցքային որոշումներն են, որոնք արտացոլում են ՌԴ հետաքրքրությունները և ռեգիոնից չհեռանալու որոշումը»,- նկատեց վերլուծաբանը։
ՌԴ ԱԳ նախարարությունը սկսում է զգուշացնել Հայաստանին ՆԱՏՕ-ի և ԱՄՆ-ի հովանու ներքո անցնելու հետևանքների մասին։ Комсомольская правда-ի հետ զրույցում ՌԴ փոխարտգործնախարար Միխայիլ Գալուզինը հայտարարել է, որ Հայաստանի անցումն ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի «հովանոցի» տակ անհնարին կդարձնի Ռուսաստանի Դաշնության հետ և ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում միասնական պաշտպանական տարածքի պահպանումը։
Հարավային Կովկասում և դրա շուրջ «եռացող» աշխարհաքաղաքական իրադարձությունների ֆոնին ՀՀ իշխանությունները չեն դադարում Թուրքիայի իշխանություններին ընդառաջ քայլեր կատարել։
Թեհրանում բանակցություններ են վարել Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնակատար Ալի Բաղերի Քանին և ՌԴ ԱԳ նախարարի՝ ՀՀ և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցով հատուկ ներկայացուցիչ Իգոր Խովաևը։ Այս մասին հայտնում է IRNA-ն։
«Ժողովրդավարության մեջ խաղաղ ճանապարհով հավաքվելու իրավունքը կենսական իրավունք է»,- այս մասին այսօր հայ-ամերիկյան համաժողովի շրջանակում լրագրողների հետ կարճ ճեպազրույցում ասաց ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի քաղաքային և նահանգային դիվանագիտության գծով հատուկ ներկայացուցիչ, դեսպան Նինա Հաչիգյանը՝ անդրադառնալով օրերս Երևանի կենտրոնում ոստիկանության գործադրած բռնությանը խաղաղ ցուցարարների նկատմամբ։
Դժգոհելով մոտ մեկ ամիս առաջ Ադրբեջանում Բելառուսի նախագահի հայտարարությունից՝ Նիկոլ Փաշինյանն օրերս տեղեկացրեց՝ հայկական կողմի պաշտոնական այցերը Բելառուս դադարեցվում են։
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովն ասաց, որ փոխպետքարտուղարների այցերը Հայաստան, որոնք ուղեկցվում են ՀՀ իշխանությունների հակառուսական հայտարարություններով այն մասին, որ ՀՀ-ն լքելու է ՀԱՊԿ-ը, պատահական չեն և լիովին համապատասխանում են ՀՀ իշխանությունների հիմնական արտաքին քաղաքականությանը։
«ՀՀ-ՀԱՊԿ առճակատման վերջին այս փուլից հետո արդեն պարզորոշ դարձավ, որ ՀՀ-ն պատրաստ է լքել ՀԱՊԿ-ը։ Սակայն, այնուամենայնիվ, կարծում եմ, որ ժամանակ ձգելով՝ Փաշինյանի իշխանությունը փորձում է շոշափել աշխարհաքաղաքական հնարավոր ելքերը ՌԴ-Արևմուտք պատերազմում Ուկրաինայի տարածքում, փորձում է նաև ստուգել ՌԴ արձագանքներն այդ կարևոր փոփոխությանը հայ-ռուսական հարաբերություններում, այդ մասին անընդհատ խոսելով և հետագայում քայլի ազդեցությունը ու դրան արձագանքը հնարավորինս թուլացնելով։
