Քիչ առաջ Մոլդավայի մայրաքաղաք Քիշնևում ընթացող Եվրոպական քաղաքական համայնքի երկրորդ գագաթնաժողովի շրջանակում մեկնարկեց Փաշինյան-Ալիև հերթական հանդիպումը։
Քիչ առաջ Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը, ժամանելով Քիշնևից 35 կմ հեռավորության վրա գտնվող «Միմի» ամրոցի բակ, որտեղ մեկնարկում է Եվրոպական քաղաքական համայնքի երկրորդ գագաթնաժողովը, անդրադարձավ այսօր ժամեր անց նախատեսվող Փաշինյան-Ալիև-Միշել-Շոլց-Մակրոն բանակցություններին։
Այսօր Մոլդավայի մայրաքաղաք Քիշնևում Եվրոպական քաղաքական համայնքի հերթական գագաթնաժողովի շրջանակում կկայանան հնգակողմ բանակցություններ Փաշինյան-Մակրոն-Միշել-Շոլց-Ալիև ձևաչափով։ Այս տեղեկատվությունը նախօրեին հաստատել է թե ԵԽ ղեկավարի մամուլի գրասենյակը, թե ՀՀ կառավարությունը։
Առավոտյան Մոլդովայի մայրաքաղաք Քիշնևում մեկնարկում է Եվրոպական քաղաքական համայնքի երկրորդ գագաթնաժողովը։ Այսպես կոչված` Եվրոպական քաղաքական համայնքը (ԵՔՀ), որը նոր կոլեկտիվ է և ստեղծվել է Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի նախաձեռնությամբ Ուկրաինայում պատերազմից հետո, կոչված է իբրև թե միավորելու եվրոպական առաջնորդներին ԵՄ-ից դուրս:
Այսօր Ժողովրդավարության հայկական ֆորումի ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանն իր գրեթե բոլոր ելույթներում զուգահեռներ էր փորձում անցկացնել ժողովրդավարության և Ղարաբաղյան հիմնահարցի միջև։
«ՔՊ-ի գաղափարախոսությունը հենց ժողովրդավարությունն էր, որը մեզ առաջ էր մղում դեպի հեղափոխություն, և դա է պատճառը, որ ժողովրդավարությունը դարձավ և եղավ, շարունակում է լինել Հայաստանի բրենդը»,- այս մասին քիչ առաջ Երևանում ընթացող Ժողովրդավարության հայկական ֆորումի ընթացքում պնդեց Նիկոլ Փաշինյանը։ Վերջինս անդրադարձավ ժողովրդավարության և ԼՂ հիմնախնդրի «հարաբերություններին», որը, նրա գնահատմամբ, լրջագույն թեմա է։
«Երկխոսության հարցը կքննարկվի հետևյալ տիրույթում, Ադրբեջանի նախագահին կհորդորեն երկխոսել, նա էլ իր հերթին՝ կստանձնի պատասխանատվություն՝ երկխոսելու, և հետագայում, ինչպես բոլոր հարցերում, կվարվի այնպես, ինչպես հարմար է գտնում։ Եթե այդ պատասխանը բավարարի ՀՀ իշխանություններին, ապա կարելի է կանխատեսել, որ այդ քննարկվող համաձայնագրի ստորագրմանը քիչ ժամանակ է մնացել, սակայն դա մի քանի օր անց տեղի չի ունենա»,- ասաց նա։
Նախօրեին՝ ըստ էության, Մոլդավայում սպասվող բանակցային հերթական ռաունդին ընդառաջ՝ Իլհամ Ալիևը սպառնալիքների հերթական չափաբաժինն ուղղեց արցախահայությանն ու Արցախի իշխանություններին։ Նա հայտարարեց, թե վերջերս իրեն շատ են հարց ուղղում՝ «ինչպիսի՞ն է լինելու Ղարաբաղի ղեկավարության ճակատագիրը»։ Նա իբրև թե մանրամասնեց, թե, ըստ իր տեսլականի ու պատկերացման, որ դեպքերում կարող են լինել «զիջումներ ղարաբաղյան առաջնորդների համար»։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ վերջին տարիների ընթացքում առաջին անգամն է, որ Ադրբեջանի ու Արևմուտքի շահերը համընկնում են Ռուսաստանի դեմ և տարածաշրջանային զարգացումների հարցում։ Ըստ նրա, Արևմուտքը և Ադրբեջանը շտապում են օր առաջ ստորագրել այդ համաձայնագիրը, որն այս կողմերից յուրաքանչյուրի համար մի մեծ հարց կլուծի։
«ՌԴ-ն Հարավային Կովկասում շատ տեղերից է հեռացել, ու դա ՌԴ-ի համար հետևանք չի ունեցել»,- այս մասին «Հայաստան-Ռուսաստան ռազմաքաղաքական դաշինքի մարտահրավերներն ու հեռանկարները» վերտառությամբ քննարկման ժամանակ ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Նիկոլայ Սիլաևը։
«Հայաստանում ԱՄՆ ֆինանսավորմամբ լուրջ հակառուսական մեդիաարշավ է»,- այս մասին «Հայաստան-Ռուսաստան ռազմաքաղաքական դաշինքի մարտահրավերներն ու հեռանկարները» վերտառությամբ քննարկման ժամանակ ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Նիկոլայ Սիլաևը։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Սկակովն ասաց, որ Մոսկվայի հաշվարկները կարող են սխալ դուրս գալ, և Հայաստանն ու Ադրբեջանը գուցե մոտ ապագայում ԵՄ հովանու ներքո ստորագրեն փաստաթուղթ՝ ամրագրելով արդեն իսկ ձեռք բերված համաձայնությունները։
ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հրավերով Մոսկվայում մայիսի 19–ին էլ կայացել էին Լավրով-Միրզոյան-Բայրամով, ապա Միրզոյան-Բայրամով բանակցությունները։
ՀՀ իշխանությունները հրաժարվեցին ՀԱՊԿ-ի հերթական միջոցառմանը հավուր պատշաճի մասնակցությունից։ Երեկ պարզ դարձավ, որ ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը չի մեկնել Բելառուս մասնակցելու ՀԱՊԿ-ի պաշտպանության նախարարների խորհրդի երեկվա նիստին, Սուրեն Պապիկյանի փոխարեն՝ նիստին մասնակցում է կազմակերպության միացյալ շտաբում Հայաստանի պաշտպանության նախարարության ներկայացուցիչ Արտակ Տոնոյանը։
Մոսկվայում ընթացող Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի հերթական նիստը վերածվեց Փաշինյան-Ալիև բանավեճի՝ Զանգեզուրի միջանցք ձևակերպման պատճառով։ Ինչպես ավելի վաղ 168․am-ը գրել էր, հյուրի կարգավիճակով ԵԱՏՄ ղեկավարների գագաթնաժողովին մասնակցող Իլհամ Ալիևն իր ելույթում խոսեց, այսպես կոչված, Զանգեզուրի միջանցք պրոյեկտից՝ բառացիորեն ասելով հետևյալը․
Ալիևը նշեց, որ Ադրբեջանը տեղակայված է տրանսպորտային հաղորդուղիների խաչմերուկի վրա Արևելք-Արևմուտք և Հյուսիս-հարավ, որը թույլ է տալիս փոխադրումներ իրականացնել ցանկացած ուղղությամբ։ Ի թիվս մի շարք տրանսպորտային պրոյեկտների՝ Իլհամ Ալիևը նիկոլ Փաշինյանի ներկայությամբ ասաց․ «Ադրբեջանը նախաձեռնել է նաև Զանգեզուրի միջանցքի ձևավորում, որը ոչ միայն կկապի երկրի հիմնական մասը Նախիջևանի հետ, այլև կդառնա միջազգային երթուղիների մաս»։
«Մեկը պատրաստել են փոխվարչապետները՝ տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման մասին, իսկ մյուսը լինելու է Ալիևի, Փաշինյանի և Պուտինի հինգերորդ համատեղ հայտարարությունը, հղկվել է երեք երկրների արտաքին գործերի նախարարությունների կողմից»,- գրել է kommersant.ru-ն։
«Միջազգային հանրությունը՝ բոլորը, «գցել են» Հայաստանին»,- այս մասին 168TV-ի տաղավարում ասաց Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ իշխանությունների կողմից Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու, այսպես կոչված, անկլավները հանձնելու պատրաստակամությանը, և սպասվող զարգացումներին, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման դեպքում:
Նիկոլ Փաշինյանը նախօրեի ասուլիսում ըստ էության բավարարեց Իլհամ Ալիևի ապրիլի կեսերին շրջանառության մեջ դրած պահանջը։ Ապրիլի 18-ին հրապարակվեց Իլհամ Ալիևի հարցազրույցը՝ թշնամական սուր հռետորաբանությամբ, սպառնալիքներով, վիրավորական խոսքերով, որոնք ուղղված էին ոչ միայն ՀՀ ներկայիս, այլև նախկին իշխանություններին և ողջ հայությանը:
Այս անգամ Նիկոլ Փաշինյանի տխրահռչակ ասուլիսի գլխավոր մտքերը լայն արձագանք ու լուսաբանում գտան ոչ միայն՝ ռուսական ու ադրբեջանական լրատվամիջոցներում, փորձագիտական հանրության շրջանում, այլև տարածաշրջանային ու միջազգային հեղինակավոր մամուլի էջերում։ Միջազգային լրատվամիջոցներն ըստ էության առաջին անգամ արձանագրեցին, որ Հայաստանը պատրաստ է ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի կազմում, և հատկապես այս միտքը տեղ է գտել հեղինակավոր գրեթե բոլոր լրատվամիջոցներում։
«Քաղաքական գործչի՞ իրավունքը, թե՞ ժողովրդի իրավունքը. Հայկական համատեքստ» վերտառությամբ տելեգրամյան գրառմամբ ռուս քաղաքական վերլուծաբան Սերգեյ Մարկեդոնովն անդրադարձել է ըստ էության Փաշինյանի կողմից Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու պատրաստակամության մասին հայտարարությանը։
Մի քանի ժամ տևած հերթական մամուլի ասուլիսի ու հակասական մտքերի տարափի ընթացքում երեկ Նիկոլ Փաշինյանը շարունակեց հանրությանը «նախապատրաստել» սպասվող, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի պայմաններին՝ կրկին անվստահություն հայտնելով, որ խաղաղությունը կհաջողվի, սակայն ճանաչելով Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղը։
«ՀՀ իշխանությունը մտել է Արցախի և ՀՀ ինքնիշխան տարածքների Ադրբեջանին հանձնման գործընթաց»,- այս մասին քիչ առաջ Կառավարության շենքի մոտ ասաց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը՝ անդրադառնալով Կառավարության շենքի մոտ ոստիկանության աննախադեպ ուժերի կուտակմանը, այսօր հրավիրված ասուլիսին ու հնարավոր զարգացումներին։
Լուսադեմին՝ ժամը 6.00-ի կողմերը, Հրապարակում հազարավոր ոստիկաններ էին, նաև մարզերից բերված.Դանիելյան
«Նիկոլ Փաշինյանն ինքն է թիրախ դարձնում իր ընտանիքին»,- այս մասին քիչ առաջ Կառավարության շենքի մոտ ասաց Սահմանադրական դատարանի աշխատակազմի նախկին ղեկավար Էդգար Ղազարյանը։
«Աշոտի մազին կպչել չէր կարելի, մեր երեխեքին սպանդի տանել կարելի՞ էր»,- այս մասին քիչ առաջ ասաց Կառավարության շենքի մոտ անժամկետ նստացույց իրականացնող՝ 44-օրյա պատերազմում զոհված զինվոր Հակոբ Ռոստոմյանի հայրը՝ Արա Ռոստոմյանը։
Կառավարության շենքի մոտ անժամկետ նստացույց սկսած՝ զոհված հերոս Մխիթար Գալեյանի մայրը՝ Աստղիկ Գալեյանը, քիչ առաջ լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձավ զոհված զինծառայողների ծնողների մասին իշխանական շրջանակների կողմից շրջանառվող տեղեկություններին։ Աստղ Գալեյանն ասաց, որ այդ լուրերը նոր չեն, ապրիլի 14-ի առավոտյան են լուրը համացանց գցել այն մասին, որ մի քանի ընտանիքների 15 միլիոն դրամ է տրվել, կամ. իբրև թե իրենց կոնկրետ՝ բնակարան, մնացածներին՝ 30 մլն կամ կրկին բնակարան։
Մայիսի 19-ին երկար դադարից հետո վերջապես Մոսկվայի հովանու ներքո Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները հանդիպեցին բանակցային հերթական ռաունդն անցկացնելու նպատակով։ Մոսկվայում նախ տեղի ունեցան նախարարների առանձին հանդիպումները ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հետ, ապա՝ եռակողմ հանդիպում Լավրովի միջնորդությամբ, որին հաջորդեցին բանակցություններն ուղիղ՝ Միրզոյան-Բայրամով ձևաչափով։
Ռուս ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս տեղեկություններին՝ նշեց, որ հայ-ֆրանսիական ռազմաքաղաքական համագործակցության մասին ակտիվորեն խոսվել է վերջին տարիներին, հատկապես՝ 2020 թվականի պատերազմից հետո, սակայն որևէ գործնական քայլ չի արվել այդ ուղղությամբ:
Այսօր Մոսկվայում կայացած Միրզոյան-Լավրով-Բայրամով եռակողմ հանդիպումից հետո ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը հանդես է եկել մեկնաբանություններով։