Օրերս սկսվել է Արցախից ռուս խաղաղապահների դուրսբերման գործընթացը։ Կրեմլը հաստատեց ավելի վաղ ադրբեջանական մամուլում տարածվող տեղեկությունները, թե ռուս խաղաղապահների անձնակազմն ու զինտեխնիկան դուրս է բերվել Դադիվանքից, որով մեկնարկել է խաղաղապահների դուրսբերման գործընթացը։
Կանադան պաշտոնապես միացավ Հայաստանում ԵՄ առաքելությանը։ Այս մասին տեղեկացրեց ՀՀ-ում ԵՄ քաղաքացիական դիտորդական առաքելության X-ի էջը՝ նշելով, որ երեկ ընդունել են կանադացի առաջին փորձագետ Ալեքսանդր Գրուշևսկուն։
Այսօր Երևանում ԻԻՀ դեսպան Մեհդի Սոբհանին, ներկայացնելով Իրանի օրինական «պատասխանն» Իսրայելին, խոսեց ՀՀ-ում ԵՄ որոշ երկրների դեսպանատների գործունեության մասին։
«Զրուցել ենք այդ հանդիպման վերաբերյալ ՀՀ իշխանությունների հետ»,- այս մասին այսօր Երևանում հրավիրված ասուլիսի ընթացքում ասաց Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին՝ անդրադառնալով Բրյուսելում կայացած-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպմանը։
«Խոսքը ԵՄ որոշ երկրների ու ԱՄՆ-ի մասին է»,- այս մասին այսօր Երևանում հրավիրված ասուլիսում ասաց Հայաստանում Իրանի դեսպան Մեհդի Սոբհանին՝ անդրադառնալով հարցին, թե արդյո՞ք Իրանը դիտարկում է Ռուսաստանին արտատարածաշրջանային ուժ՝ հաշվի առնելով Իրանի այն դիրքորոշումը, որ Իրանը դեմ է Հարավային Կովկասում արտատարածաշրջանային ուժերի ներկայությանը, և արդյո՞ք արտատարածաշրջանային ուժերից խոսելիս՝ Իրանը նկատի ունի Ռուսաստանին։
«Առաջիկայում կարևոր պայմանավորվածություններ ենք ձեռք բերելու փոխադրումների, ինչպես նաև տարանցման ոլորտում, որն իր մեջ ներառելու է փոխադրումների վճարների նվազեցում»,- ասաց դեսպանը։
«Իրանն այս գործողությամբ ավելացրեց իր կշիռը ռեգիոնում և աշխարհում, իրականացնելով լիովին կառավարելի ու բարդ հարձակման օպերացիա, որը տևեց 5 ժամ, սակայն պատասխան հարվածի հավանականությունը շատ քիչ է։ Սա է Իրանի օպերացիայի արդյունքը, քանի որ մնացած բոլոր որակումները և լուրերը տեղավորվում են հակաիրանական քարոզչության շրջանակում»,- ասաց նա։
«Բազմավեկտորությունը Ղազախստանն ամրապնդում է, որոշակիորեն փոխելով վերջին տարիների իր արտաքին քաղաքականությունը՝ հաշվի առնելով աշխարհում ստեղծված աշխարհաքաղաքական նոր իրավիճակը, խորացվում են հարաբերությունները միջինասիական երկրների ու Թուրքիայի, Ադրբեջանի, Չինաստանի հետ»,- ասաց նա։
Օրերս հայտնի դարձավ, որ Նիկոլ Փաշինյան-Օլաֆ Շոլց հեռախոսազրույց է տեղի ունեցել: ՀՀ կառավարության հաղորդագրության համաձայն, քննարկվել են Հայաստան-Գերմանիա համագործակցությանը, ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունների հետագա զարգացմանը վերաբերող հարցեր: Հաղորդագրության համաձայն՝ անդրադարձ է կատարվել Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության գործընթացին, և Փաշինյանը նշել է, որ Հայաստանը պատրաստ է գնալ լուծումների 2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին՝ Պրահայում, 2023 թվականի մայիսի 14-ին և հուլիսի 15-ին՝ Բրյուսելում, ինչպես նաև՝ 2023 թվականի հոկտեմբերի 5-ին Գրանադայում համաձայնեցված սկզբունքների հիման վրա:
Փորձագետի կարծիքով, չի բացառվում նաև, որ հայկական կողմը խուսափի մեծ աղմուկից՝ փորձելով պահպանել հավասարակշռություն Թուրքիայի երդմնակալության և ՌԴ երդմնակալության միջև։
«168 Ժամ»-ի հետ զրույցում իրանցի վերլուծաբան Ալի Սալամին ասաց, որ ՀՀ-ն ինքնիշխան երկիր է ու ազատ է իր հարաբերությունները կառուցել ցանկացած երկրի հետ, իր շահերին համապատասխան։ Սակայն, ըստ նրա, հարցն այն է, թե որքանով է Արևմուտքը կիսում ՀՀ դիրքորոշումները, ՀՀ անվտանգությունը, ինչպես, օրինակ, դա անում է Իրանը։
«Ներկայումս տպավորություն է, թե սկսվող արևմտյան ազդեցության փուլում, հատկապես՝ այն դեպքում, երբ ՀՀ-ն փորձում է շրջադարձ անել, Արևմուտքը պետք է լուրջ երաշխիքներ տրամադրեր ՀՀ-ին կամ միանար բանակցային սեղանին, սակայն որևէ նման բան տեղի չի ունենում իրականում։ Թեև հայտարարությունները կան, թվացյալ աջակցությունը կա»,- ասաց Խրամչիխինը։
«Չի բացառվում, որ հաջորդ փուլում Արևմուտքն իրականացնի առավելագույն ծրագիրը։ Սակայն այն, ինչ ներկայումս ակնհայտ է, ՀՀ-ին ԵՄ անդամակցության հեռանկար դեռ ԵՄ-ում որևէ մեկը չի նախատեսում տրամադրել, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանի համար գուցե ամրապնդվի ԵՄ-ԱՄՆ այս ձևաչափը։ Սա իր հերթին՝ նշանակում է, որ ՀՀ-ն, իրականում չունենալով լուրջ արևմտյան երաշխիքներ, շարունակելու է հակառուսական գիծը, սակայն չի լքելու ռուսական պրոյեկտները և չի խզելու հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ։
Ուշագրավ է, որ ՀՀ ներկայիս իշխանությունները հենց Ռուսաստանին էին մեղադրում ՀՀ-ից միջանցք պահանջելու հարցում, թեև ՌԴ բարձրաստիճան պաշտոնյաները «միջանցք» տերմին երբեք չեն կիրառել ապաշրջափակման գործընթացից խոսելիս։ Թեև 2020թ․ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ նախատեսվում էր, որ ռուսական կողմը պետք է վերահսկի երթուղին, քանի դեռ դրա կարիքը կա։
«Արևմուտքին Ադրբեջանը հարկավոր է Իրանի դեմ քաղաքականության շրջանակում, որն Անդրկովկասում Արևմուտքի գլխավոր թիրախներից երկրորդն է, ուստի Ադրբեջանը չափազանց կարևոր գործընկեր է»,- ասաց վերլուծաբանը։
Վաղը Բրյուսելում կայանալիք Փաշինյան-Բլինքեն-դեր Լայեն հանդիպմանն ընդառաջ ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը զանգահարել է Իլհամ Ալիևին։ Հեռախոսազրույցի վերաբերյալ, բնականաբար, հաղորդագրություններ են տարածել թե ադրբեջանական, թե ամերիկյան կողմերը։
Մինչ Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին օգնության հերթական խմբաքանակն է խնդրում ԱՄՆ-ից՝ խոսելով դրա ձգձգման աղետալի հետևանքների մասին, Արևմուտքը տնտեսական և հումանիտար օգնություն է խոստանում Հայաստանին, որի հարցն առաջիկայում՝ ապրիլի 5-ին, կքննարկվի Բրյուսելում եռակողմ՝ Երևան-Բրյուսել-Վաշինգտոն ձևաչափով։
ՀՀ-ն, եթե չեմ սխալվում, ՀԱՊԿ-ից և Ռուսաստանից դժգոհ էր նաև նման հայտարարությունների պատճառով, սակայն ներկայումս, երբ ՀՀ-ն հեռանում է Ռուսաստանից դեպի Արևմուտք, կրկին հայտարարությունները նման բնույթ են կրում, իսկ անվտանգության երաշխավոր բացարձակ չկա։ Լավ, թե վատ, երբ հայ-ռուսական հարաբերությունները բնականոն բնույթ էին կրում, ՌԴ-ն իր գործառույթները միջնորդի և երաշխավորի կատարում էր լավ։ Ներկայումս այդ տեղը չի լրացնելու Արևմուտքը երբեք»,- ասաց Եվսեևը։ Նա ուշադրություն հրավիրեց այն հանգամանքի վրա, որ ԵՄ դիտորդները հայտարարում են, թե կուտակումներ, տեղաշարժեր հայկական կողմում չկան, իսկ Ադրբեջանը կրկին նույնը շարունակում է։
Ապրիլի 5-ին Բրյուսելում սպասվող Փաշինյան-դեր Լայեն-Բլինքեն հանդիպմանը հաշված օրեր են մնացել։ Ռեգիոնալ շահագրգիռ երկրներից միայն Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն է, որը դեռ պաշտոնական ուղիղ անդրադարձ չի կատարել ՀՀ առաջիկա եռակողմ շփումներին։
Ըստ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի՝ Հայաստանի ղեկավարությունը միտումնավոր գնում է Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների փլուզման։ Նման հայտարարությամբ նախօրեին հանդես եկավ ՌԴ ԱԳ նախարարը ռուսական «Известия»-ին տված հարցազրույցի ժամանակ՝ անելով մի շարք ուշագրավ հայտարարություններ և արձանագրումներ։ «Հայաստանի ղեկավարությունը, անկեղծ ասած, մտացածին պատրվակներով, խեղաթյուրելով վերջին երեք տարիների պատմությունը, միտումնավոր տանում է Ռուսաստանի Դաշնության հետ հարաբերությունների փլուզման, մեր […]
ՀՀ արտաքին քաղաքական որոշումներն ու զարգացումները հանգեցնում են աշխարհաքաղաքական կենտրոնների միջև հեռակա բանավեճի։
Ապրիլի 5-ին Բրյուսելում սպասվող Փաշինյան-Բլինքեն-դեր Լայեն աղմկահարույց հանդիպումն ու դրա արդեն իսկ հայտարարված օրակարգային որոշ հարցեր դիվանագիտական փոխադարձ «կսմիթների» պատճառ են դարձել։
Բրյուսելում ապրիլի 5-ին կայանալիք Փաշինյան-Ֆոն դեր Լայեն-Բլինքեն հանդիպումը, ինչպես և սպասվում էր, լայն քննարկումների առարկա է դարձել Մոսկվայում, Բաքվում, Թեհրանում և ռեգիոնալ այլ մայրաքաղաքներում։ Չնայած հայկական կողմը լուրջ մանրամասներ չի ներկայացրել Արևմուտքի հետ սպասվող քննարկումների օրակարգից, որոշ մայրաքաղաքներից ստացվող հայտարարություններն ուշագրավ են թվում։
ՀՀ իշխանությունները բաց չեն թողնում որևէ առիթ ՀՀ արտաքին քաղաքական շրջադարձին հրապարակային անդրադառնալու և ՀԱՊԿ-Հայաստան հարաբերություններից դժգոհելու համար։ Այս անգամ Katherine օրաթերթին տված հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը հերթական անգամ նշել է, որ Հայաստանը բազմազանեցնում է իր անվտանգային հարաբերությունները։
Օրերս ՌԴ մերձմոսկովյան «Կրոկուս սիթի հոլ» համերգասրահում տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո թուրքական կողմը Մոսկվա զանցահարեց թե ԱԳ նախարարի, թե երկրի նախագահի մակարդակով։ Ահաբեկչությունից ժամեր անց Թուրքիայի ԱԳ նախարար Հաքան Ֆիդանը զանգահարեց իր ռուս պաշտոնակցին՝ փոխանցելով Էրդողանի ցավակցությունը։
Հետաքննությունը, մեղավորների, ահաբեկչության հովանավորների և պատվիրատուների հստակեցումը կարող է էապես անդրադառնալ Ուկրաինայի տարածքում ծավալվող ՌԴ-Արևմուտք պատերազմի վրա՝ փոխելով ՌԴ ռազմավարությունը և առաջնահերթությունները մարտի դաշտում։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս կովկասագետ Ստանիսլավ Տարասովն ասաց, որ Նիկոլ Փաշինյանի վերջին հայտարարությունների ֆոնին, թե Ադրբեջանը տարածքներ է պահանջում, ու դրանք չտալու դեպքում պատերազմ կսկսվի, որոնցում կան ակնարկներ Ռուսաստանից սպառնալիքների մասին, ՀՀ-ն ակնկալում է ստանալ աջակցություն Արևմուտքից իր վերոնշյալ քայլերի ճանապարհին։
Հայաստանի արտաքին քաղաքական շրջադարձային փոփոխությունների, զուգահեռաբար՝ Ադրբեջանի պատերազմական սպառնալիքների ու ՀՀ անվտանգության դեֆիցիտի ֆոնին ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի երևանյան այցից հետո Նիկոլ Փաշինյանը շտապեց Բրյուսել։
«Ադրբեջանն Արցախում վերացնում է մեր բոլոր հուշարձանները»,- այս մասին Ազատության հրապարակում արցախահայության հրավիրած հանրահավաքի ժամանակ ասաց պատմաբան, ազգագրագետ Լեռնիկ Հովհաննիսյանը։
«Ադրբեջանի հանցագործություններն Արցախում պետք է համապատասխան միջազգային որակավորում ստանան»,- այս մասին այսօր Ազատության հրապարակում արցախցիների հրավիրած հանրահավաքի ժամանակ ասաց քաղաքական վերլուծաբան Միքայել Հաջյանը։
