«Եթե Ղարաբաղի ազատ, անկախ հանրապետությունը ցանկանա անդամակցել Եվրոպական միությանը, այդ պարագայում հնարավոր է, որ այդ հարցը բարձրանա, իսկ եթե ցանկանա անդամակցել ԵՏՄ-ին, այդ դեպքում, կարծում եմ, մաքսակետի անհրաժեշտությունն ընդհանրապես պետք է բացակայի»:
Հոկտեմբերի 10-ին Ազատության հրապարակում կայացած համապետական հանրահավաքին Եռյակը կամ Քառյակը այդպես էլ միասնական կարծիք չհայտնեց: Այսօրվա ասուլիսում նման հայտարարություն արեց իշխող Հանրապետական կուսակցության անդամ, ԱԺ «ՀՀԿ» խմբակցության քարտուղար Գագիկ Մելիքյանը:
Ներկայացնելով իր անձնական տեսակետը` Ուրիխանյանը հստակ դիրքորոշում չհայտնեց`ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությունը դրակա՞ն քայլ էր, թե՞ բացասական, սակայն նշեց, որ այստեղ կան մի շարք հարցեր: Օրինակ` Հայաստանը, դուրս գալով մոտ 170 միլիոնանոց շուկա, մոտ 800 ապրանքատեսակների վերաբերյալ արտոնությունների գծով ունենալո՞ւ է հնարավորություն ապահովել բավական մեծ եկամուտներ, մուտքեր պետբյուջե, թե՞ , ինչպես միշտ, տնտեսական մենաշնորհներն իրենց դերը պիտի կատարեն, երկրորդը, կվերագործարկվի՞ աբխազական երկաթգիծը, թե՞ ոչ, և, ընդհանրապես, ի՞նչ տնտեսական վիճակի է հանգելու Հայաստանը` միանալով ԵՏՄ-ին:
ԲՀԿ առաջնորդը, ըստ կուսակցության խոսնակի, հոկտեմբերի 10-ի հանրահավաքին շատ սպառիչ ու հակիրճ «մեսիջ» է ուղղել հանրությանը, որ իրավիճակն այլևս հանդուրժելի չէ, իշխանությունները որդեգրել են քաղաքական, սոցիալ-տնտեսական այնպիսի կուրս, որի հետ Ծառուկյանը, ԲՀԿ-ն և ոչ իշխանական մյուս ուժերը համաձայն չեն, երրորդը, սկսվում է փոփոխությունների անդառնալի փուլ, այսինքն` հետնահանջ չի լինելու, և վերջապես, այս պահից սկսած` հանրահավաքում ամփոփված օրակարգը պիտի դառնա համաժողովրդական: Իսկ գործողությունների ծրագիրը կներկայացվի հաջորդ հանրահավաքին:
«Սա տնտեսական միություն չի կարող լինել, սրա մեջ տնտեսական բովանդակություն չկա: Ռուսաստանն այս միությունը ստեղծել է` որպես իրեն կից քաղաքական միավորում: Ի սկզբանե` սրա մեջ տնտեսական իմաստ չկար»,- ավելացրեց Աղասի Ենոքյանը:
«Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հիմնական խնդիրը` անձնական և քաղաքական, այն է, որ նա իր ողջ քաղաքական կարիերայի ընթացքում արհամարհանքով է վերաբերվել սեփական ժողովրդին և շարունակում է դա անել: Նա չի կարող թաքցնել, և անգամ երեկ մարդկանցից մեկի մասին ասաց` «զսպեք դրան»: Դա շատ բան է ասում իր աշխարհայացքի կամ արժեհամակարգի մասին»,- կարծում է hասարակական-քաղաքական գործիչ, ռեժիսոր Տիգրան Խզմալյանը:
«Ամռան ընթացքում այն նվազագույն համաձայնությունը, որին եկան Մաքսային միության եռյակը և Հայաստանը, հետևյալն էր` Հայաստանն անդամակցում է առանց Ղարաբաղի: Հայաստանի ներկայացուցիչները հստակ հայտարարեցին` քանի որ Ղարաբաղը, ըստ էության, չի դիմել անդամակցելու համար, հետևաբար չի լինի այդ տարածքի մի մաս, բայց իշխանությունը նաև հստակ հայտարարեց, որ, միևնույն ՝ Հայաստանի և Ղարաբաղի միջև մաքսակետ չի լինելու»,- ասում է Ստեփան Սաֆարյանը:
«Հոկտեմբերի 10-ը, իր ողբերգական բնույթով հանդերձ, մնալու է որպես մի խայտառակ էջ մեր պետականության մեջ, երբ Հայաստանում բոլորը` սկսած նախկին նախագահներից` մինչև գործող նախագահը, կարող են շատ հանգիստ հանձնել Հայաստանի անկախությունն ու ինքնիշխանությունը: Նրանք կարող են աչք անգամ չթարթել տեղի ունեցողի կապակցությամբ. գործող իշխանությունը և գործող նախագահը կարող են ժպիտով ստորագրել պայմանագիրը, իսկ նախկին նախագահները` լռության մատնեն, ավելին` նույն օրը Երևանում հրավիրեն հանրահավաք, որն ամենաակնհայտ ձևով անտեսեց այդ խնդիրը: Սա ուղղակի նշանակում է, որ Հայաստանում քաղաքական դաս գոյություն չունի, և Հայաստանի ողբերգությունը շարունակում է մնալ իր էլիտան, որը ոչ միայն անադեկվատ է ժամանակի զարգացումներին, այլև պարզապես կարող է օգնել այդ զարգացումներին իր անգործությամբ»,- հայտարարեց Սաֆարյանը:
«Եթե որևէ մեկը խոչընդոտեց քաղաքացու ազատ տեղաշարժը, նա պիտի կրի օրենքով սահմանված պատասխանատվություն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության մամուլի խոսնակ Տիգրան Ուրիխանյանը` խոսելով այսօր Երևանի Ազատության հրապարակում կայանալիք հանրահավաքի մասին: Ըստ նրա` ինչ-որ զանգեր լինում են, և մարդիկ ահազանգում են ինչ-որ խնդիրների մասին, սակայն կոնկրետ փաստեր առայժմ չկան:
«Ես եռյակի խոսնակը չեմ, կարող եմ ասել «Ժառանգության» անունից` «Ժառանգությունը» նման հարց չի քննարկել: Մեր օրակարգում չկա հարց, թե ով է լինելու նախագահի հաջորդ թեկնածուն: Մեր օրակարգում առաջնային հարցն այս իշխանությունների հեռացումն է»,- նշեց Դավիթ Սանասարյանը:
«Ձեռք քաշեք հանկարծակի հայտնվող փրկիչներից ու ի հայտ եկող բևեռներից: Նույնիսկ Քրիստոսն իր կյանքի ընթացքում չկարողացավ դրան հասնել, և նրա մահապատժի ժամանակ ժողովուրդն ուրախությամբ էր նայում նրա կրած չարչարանքներին: Քաղաքական կյանքում ինչպես` քաղաքական ուժը, այնպես էլ` անձը, նախևառաջ` հասարակության մեջ իրենց գաղափարների առավելությունները պիտի ապացուցեն, պիտի իրենց նկատմամբ ժողովրդի վստահությունն ապահովեն և հեղինակություն ձեռք բերեն: Իսկ դա ժամանակ է պահանջում»,- ասում է Երջանիկ Աբգարյանը:
«Ես չեմ տեսնում ինձ համար որևէ ոգևորիչ հարց, որ գնամ, կանգնեմ հարթակում և գնամ այդ մարդկանց ետևից, ովքեր իրենց անվանում են ոչ թե ընդդիմություն, այլ ոչ իշխանական ուժեր,- շարունակեց Իգիթյանը:- Ես նորմալ եմ համարում, որ այս ուժերը գնում են իրենց ճանապարհով, բայց ես ուզում եմ, որ նրանք էլ նորմալ համարեն իմ վերաբերմունքը, որ ես այնտեղ չեմ կանգնելու, որովհետև լինում են հայտարարություններ, թե այն մարդիկ, ովքեր չեն մասնակցում հանրահավաքին, իրականացնում են ինչ-որ մի պատվեր: Եկեք բոլորս միասին ժպտանք, որ ես կատարում եմ Սերժ Սարգսյանի պատվերը, այստեղ խոսում եմ իր վաղվա հակահայկական, կործանիչ քայլի մասին, որ նա պետք է ստորագրի մի փաստաթուղթ, որը քայքայում է Հայաստանի տնտեսությունը»:
«ԲՀԿ-ն նախևառաջ պիտի հայտարարի` ինքն ընդդիմությո՞ւն է, թե՞ ընդդիմություն չէ: Երբ իրենք հայտարարեն, որ իրենք ընդդիմություն են, այլ ոչ թե այլընտրանք, այն ժամանակ կիմանանք` ընդդիմությա՞ն հետ գործ ունենք, այլընտրանքի՞, թե՞ ընդդիմության հետ, որը մինչև ժամը մեկն ընդդիմություն է, մեկից մինչև հինգը` այլընտրանք, հինգից հետո էլ…»,- ասում է Էդուարդ Շարմազանովը:
«Եվրասիական միության անդամները հաստատապես կմերժեն Հայաստանի` բացառություն կատարելու և Արցախի հետ իր պաշտոնական սահմանը բաց պահելու մասին խնդրանքը: Առանց սպասելու պայմանագրի ուժի մեջ մտնելու օրվան` ՀՀ-ում ծառայող ռուս սահմանապահները կսկսեն մուտք գործել «մաքսային գոտի» հռչակված Նյուվադիից մինչև Սոդք ընկած սահմանային տարածք` դրա վրա հսկողություն կազմակերպելու նպատակով»,- 168.am-ի հետ հարցազրույցում ասաց քաղաքական գործիչ Երջանիկ Աբգարյանը:
«Ի՞նչ է նշանակում է` ժողովուրդը պահանջում է: Ո՞վ է ժողովուրդը, երեք միլիոնի կարծիքը հարցրե՞լ են: Չի կարելի ժողովրդի անվան տակ թաքնվել և ասել` ժողովուրդը պահանջում է: Դա պարզ մանիպուլյացիա է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱԺ փոխնախագահ, Հանրապետական կուսակցության մամուլի խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը` մեկնաբանելով ոչ իշխանական ուժերի ներկայացուցիչների հայտարարություններն այն մասին, որ ժողովուրդն ինքն է իշխանափոխություն պահանջում:
«Հոկտեմբերի 10-ին կլսեք այն ամենը, ինչ կասվի: Ես չեմ ուզում ժամանակից առաջ ընկնել: Հոկտեմբերի 10-ից սկսած` կա´մ բավարարվում է լայն ժողովրդական զանգվածի կողմից առաջ քաշված պահանջը, կա´մ նրանք, ովքեր դրան դեմ են լինելու, պիտի հրաժարական տան` վերից վար, առանց բացառությունների»,- ասում է Տիգրան Ուրիխանյանը:
«Վերջերս «Բարգավաճի» պահվածքը շատ նման է «Օրինաց երկրի» երբեմնի պահվածքին, այս նախագիծը կարելի է համարել «Օրինաց երկիր»-2»,- կարծում է «Ժողովրդավարական Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Պետրոս Մակեյանը: Քաղաքական գործիչն իր այս մոտեցումը հիմնավորում է այն համոզմունքով, որ «Բարգավաճ Հայաստանը» ՕԵԿ-ի պես, Հանրապետականին հավասար ընտրություններին ընտրակաշառք է բաժանում և հետո հրապարակային ժողովրդին ասում է, թե այս իշխանությունը 5000 դրամով ընտրված իշխանություն է:
Եռյակի անդամները, ովքեր խոսում են իշխանափոխության մասին, պետք է հստակեցնեն, թե ի՞նչ ի նկատի ունեն` «իշխանություններ» ասելով: 168.am-ի հետ զրույցում այսպիսի կարծիք հայտնեց խորհրդարանական մեծամասնության ներկայացուցիչ, Հանրապետական կուսակցության անդամ, ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Հովհաննես Սահակյանը` պատասխանելով հարցին, թե ինչպե՞ս կգնահատի ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Նաիրա Զոհրաբյանի երեկվա հայտարարությունը:
«Ցավով պիտի ասեմ, որ 2015, 2016 և 2017 թթ. չկա որևէ նախադրյալ, որ վիճակն ավելի լավ է լինելու: Մեր հիմնական գործընկերը` Ռուսաստանը, որի ծոցն ենք գնում այսօր, զրոյական աճ է ունենալու, էլ չեմ ասում` այս պատժամիջոցներն ինչ հետևանքներ կունենան: Ուրեմն գոտիներս ձգենք, պատրաստվենք, որ մյուս տարի ավելի վատ ենք ապրելու»,- ասում է Բ. Ասատրյանը:
Այս շաբաթ Ստրասբուրգում` Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) աշնանային նստաշրջանի շրջանակներում, ընդունվեց որոշում նախապատրաստել զեկույց Լեռնային Ղարաբաղի մասին, որը բավական հակահայկական կամ ադրբեջանահաճո վերնագիր ունի` «Լեռնային Ղարաբաղում և Ադրբեջանի մյուս օկուպացված տարածքներում բռնությունների աճը»:
«Մոտ ապագայում Բրյուսելում նախատեսված է հանդիպում Եվրամիության և հայկական պատվիրակության միջև: Այնպես որ, բանակցությունները կշարունակվեն, կհստակեցվեն որոշ հարցեր…»
Այսօր Գերմանիայում նշվում է երկրի Ազգային տոնը: Հոկտեմբերի 3-ը Գերմանիայում համարվում է Ազգային միասնության օր, քանի որ 1990 թ. հոկտեմբերի 3-ին Գերմանիայի Դեմոկրատական Հանրապետությունը վերամիավորվեց Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության հետ:
Քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանը չունի հստակ կանխատեսում` հոկտեմբերի 10-ին կստորագրվի՞ Հայաստանի անդամակցության պայմանագիրը, թե՞ ոչ, բայց ավելի կարևոր է համարում մեկ այլ հարց. «Մեզ թվում էր, թե Մաքսային միության մեջ էություն չկա, և այդ Մաքսային միությունն ինչ-որ մի հեղհեղուկ, անիմաստ կառույց է, որով Ռուսաստանը փորձում է ցույց տալ աշխարհին, թե ինքը ևս ունի դաշնակիցներ, բայց հիմա տեսնում ենք, որ Ռուսաստանը սրանով փորձում է Ղարաբաղի հարցը լուծել իր օգտին»:
«Վերցնենք, թե Լիսկան հուրի-փերի է, բայց ժողովուրդը նրան համարում է մարդասպան, գող, ավազակ և այլն, և այլն: Ի՞նչն էր անհրաժեշտությունը հենց այս պահին նշանակելու: Այստեղ մի շարժառիթ է երևում` դու խրախուսում ես քաոսը, ապտակում ես, շանթահարում ես հասարակությանը, որպեսզի նա ավելի վրդովված լինի, կամ արդեն լրիվ ես կորցրել բանականությունդ և անում ես քայլեր, որոնք հարվածում են քեզ: Սրա պատասխանը պետք է տա նա, ով կատարել է այդ քայլը: Ես նկատի չունեմ Հովիկ Աբրահամյանին, ես նկատի ունեմ Սերժ Սարգսյանին»,- նշեց Աշոտ Մանուչարյանը:
«Ռուսաստանը կօգտագործի այս հանգամանքը` Ղարաբաղի սահմանի վրա` Լաչինում զորքեր տեղավորելու: Այո՛, Ռուսաստանը ռազմավարական խնդիր է լուծում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Քաղաքական և միջազգային հարաբերությունների հայկական կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանը` խոսելով ՀՀ-ԼՂՀ սահմանին մաքսակետ դնելու հարցի մասին:
«Չէի ցանկանա անդրադառնալ ելույթին ամբողջությամբ, բայց հատկապես այն հատվածը, որտեղ ՀՀ նախագահը մատնանշում է, որ Հայաստանում քննարկվում է հայ-թուրքական արձանագրությունները խորհրդարանից հետ կանչելու մասին հարցը, ըստ իս` արված է բացառապես Հայաստանի ներքին լսարանի համար, և, ցավոք սրտի, այն կարող է դառնալ քաղաքական առևտրի առարկա որոշ քաղաքական կազմակերպությունների հետ»,- ասում է Գառնիկ Իսագուլյանը:
«Հայաստանի անդամակցությունը նոր տնտեսական միավորմանը չի կարող անմիջականորեն անդրադառնալ ղարաբաղյան կարգավորման վրա: Վտանգ կծագի այն դեպքում, եթե Հայաստանն ու Ադրբեջանը մաս կազմեն նախկին ԽՍՀՄ-ի պես ինչ-որ նոր քաղաքական միության, և ինքնիշխանության մի մասը փոխանցվի նոր կենտրոնին կամ վերպետական մարմնին: Այդ ժամանակ կարգավորման գործընթացի վրա ներազդելու ՀՀ և ԼՂՀ հնարավորությունները սահմանափակվելու են, և մեզ կարող է պարտադրվել անընդունելի լուծում»,- ասում է Մասիս Մայիլյանը:
Հորտոնի կարծիքով` այդ «դժվար ժամանակների» պատճառն անորոշությունն է, որը վերաբերում է թե´ Ռուսաստանի տնտեսության անկմանը, թե´ Եվրասիական տնտեսական միությանը (ԵՏՄ) Հայաստանի միանալու հարցին:
«Այն, որ մեր իշխանությունները խաբելու վարպետ են, մեկ անգամ չէ, որ ապացուցել են»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ժառանգություն» կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Մարտիրոսյանը` խոսելով Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի անդամակցության մասին պայմանագրի նախագծի մասին:
Արմեն Մարտիրոսյանի կարծիքով` այսուհետ եթե ինչ-որ մեկը դուր չգա Սուրիկ Խաչատրյանին կամ նրա մերձավորներին, նրան կարող են սպանել և կրկին անպատիժ մնալ: