«Ղարաբաղի միացումը Հայաստանին ավելի իրատեսական է, քան Ղարաբաղի անկախացումը: Սակայն խնդիրը ղարաբաղյան հարցի վերաբերյալ հասարակական բանավեճի ցածր մակարդակն է»,- ասում է Ռիչարդ Կիրակոսյանը:
Հունիսի 23-ին` էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացման դեմ բողոքի ցույցի ժամանակ, քաղաքացիների նկատմամբ ոստիկանության իրականացրած գործողությունները ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանի պարտության նշաններն էին: Այսօրվա ասուլիսում այսպիսի հայտարարություն արեց Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան, «Ընդդեմ իրավական բռնության» հասարակական կազմակերպության նախագահ Լարիսա Ալավերդյանը:
Լարիսա Ալավերդյանը կարծում է, որ Ռուսաստանը շարունակում է շահագործել Հայաստանի իշխանությունների պատրաստակամությունը` արձագանքելու նրա յուրաքանչյուր հրավերին կամ կոչին: «Եթե Հայաստանը չգտնի իր յուրահատուկ դերակատարությունը, որը կարող է ստանձնել, ապա դժվար կլինի այլևս խոսել Արևմուտքի հետ այն լեզվով, որով խոսում են: Սա նմանվելու է կուտակայինի «պարտադիր, բայց ոչ պարտադրված» բանաձևին, ինչն արդյունավետ չէ»,- ասաց նա:
Ռիչարդ Կիրակոսյանը պատմեց, որ Բաքվում` նույն հյուրանոցում, որտեղ հանգրվանել էր հայկական պատվիրակությունը, տեսել է ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովին: Սակայն նա ավելի մտահոգիչ համարեց այն փաստը, որ Լավրովի հետ միասին Բաքու էին մեկնել նաև Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Պոպովը, ինչը նշանակում է, որ ԼՂ հարցը եղել է Լավրովի և նրա ադրբեջանցի գործընկերոջ բանակցությունների օրակարգում, ինչպես նաև ռուս երկու բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, որոնք ընդգրկված են Ադրբեջանին զենք մատակարարելու գործընթացում: «Հայաստանն ավելի մեծ հարգանք պետք է պահանջի Ռուսաստանից և նրա հետ հարաբերություններից»,- նշեց Ռ. Կիրակոսյանը:
«Ռուսաստանն Ադրբեջանին զենք է մատակարարում վերջին 23 տարիներին: Ռուսաստանը վերջին 23 տարիներին զենք է մատակարարում նաև Հայաստանին: Ռուսաստանը մեր տարածաշրջանում երկու բան չի ուզում` խաղաղություն և պատերազմ: Հետևաբար՝ նա զենք է տալիս երկու կողմերին էլ, մեկին` փողով, մյուսին` անվճար, որպեսզի պահպանի այն հավասարակշռությունը, որը կա տարածաշրջանում: Որևէ նոր բան ես չեմ տեսնում»,- ասում է Ալեքսանդր Իսկանդարյանը:
Այսօրվա դրությամբ չկա որևէ հեռանկար, որ վրաց-աբխազական երկաթուղին կարող է բացվել: Այսօրվա մամուլի ասուլիսում այսպիսի կարծիք հայտնեց «Կովկաս» ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը: Անդրադառնալով Աբխազիայի չճանաչված հանրապետությունում մայիսի վերջին տեղի ունեցած իշխանափոխությանը և հեղափոխական գործընթացներին` քաղաքագետն ասաց, որ դրանք կապ չունեն ուկրաինական ճգնաժամի հետ: Սակայն ուկրաինական ճգնաժամը, ըստ նրա, վերջ է դրել հետխորհրդային դարաշրջանին, և սկսվել է նոր շրջան:
Ամանդա Փոլի կարծիքով՝ Հայաստանը կարող էր լուրջ լարվածություն առաջացնել Ղազախստանի և Ադրբեջանի միջև` Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության պատճառով, հետևաբար հստակ հայտարարվեց, որ Հայաստանը կարող է միանալ Եվրասիական միությանը միայն ՄԱԿ-ի կողմից ճանաչված իր սահմանների շրջանակներում:
Ստեփան Գրիգորյանի կարծիքով` Եվրասիական միությանը Հայաստանի անդամակցման գործընթացում կան խոչընդոտներ, որոնցից մեկը ղարաբաղյան հարցն է: Այդ առումով նա չի բացառում, որ հենց Ռուսաստանը ձգձգի Հայաստանի անդամակցությունը` հույս ունենալով, որ կկարողանա «Ղարաբաղով շահագրգռել» Ադրբեջանին:
«Ռոբերտ Քոչարյանը միշտ պնդել է իմպերատիվ, որ մենք դեռ պատրաստ չենք 100 տոկոս համամասնականին»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ազգային ժողովի «Հանրապետական» խմբակցության ղեկավար Վահրամ Բաղդասարյանը` անդրադառնալով ՀՀ երկրորդ նախագահի վերջին հարցազրույցին:
Ստեփան Սաֆարյանը նշեց, որ իրեն զարմացրել է Հայաստանի վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի վերջին հայտարարությունն այն մասին, որ Հայաստանը ստորագրելու է ԵՏՄ պայմանագիրը հուլիսի 3-ին, թեև իրականում չկա որևէ փաստաթուղթ, որտեղ նշված լինի այդ ժամկետը:
Հայաստանում Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Անրի Ռենոյի կարծիքով` Հայաստանը վարում է «և-և»-ի, այլ ոչ թե՝ «կամ-կամ»-ի քաղաքականություն:
Կոլերովը ներկայացրել է ղարաբաղյան հարցի լուծման վերաբերյալ իր պատկերացումները: Ինչո՞ւ Կոլերովը որոշեց նախաձեռնել ղարաբաղյան հարցի լուծումը: Խաղաղասիրական հայացքների՞ց ելնելով, թե՞ դրանով նա հերթական անգամ ուղերձներ է հղում կողմերին:
«Ճիշտն ասած` ինձ ասել են այդ մասին: Անկեղծ ասած` երբեք ուշադիր չեմ հետևել: Վերջերս` Իսպանիայի խաղի ժամանակ, մի պահ ես էլ նկատեցի նմանություն, ինչ մեղքս թաքցնեմ, բայց շա՜տ հեռու…
Ռուսաստանցի քաղաքագետ Մոդեստ Կոլերովը, ով վերջին շրջանում մասնագիտացել է այլ պետությունների տարբեր բնույթի ազդանշաններ ուղարկելու մեջ, հանդես է եկել ուշագրավ հրապարակմամբ` ներկայացնելով ծրագիր Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ:
«Սա առաջին դեպքը չէ, երբ որդին, ամեն կերպ մեծարելով իր հորը, միևնույն ժամանակ գործում է նրա պատվիրաններին հակառակ: Մինչ օրս Բաքվում ձևացնում են, թե չգիտեն, որ Հեյդար Ալիևիչը փաստաթղթերից մեկում ուղղակիորեն նշել է, որ հակամարտությունը պետք է կարգավորվի բացառապես խաղաղ միջոցներով»,- ասաց Վլադիմիր Կազիմիրովը:
Պատերա՞զմ, թե՞ խաղաղություն: Ինչպե՞ս կարելի է անվանել ներկայիս իրադրությունը Լեռնային Ղարաբաղում: Վիճակն ավելի մոտ է խաղաղությա՞նը, թե՞ պատերազմին: Այսօր հայաստանյան լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների հետ զրույցում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի նախկին համանախագահ (Ռուսաստանի Դաշնություն), դեսպան Վլադիմիր Կազիմիրովն այսպես պատասխանեց այս հարցին.
«Ես ոչ մի կողմի ասածներին լուրջ չեմ վերաբերում, ո´չ Ռոբերտ Քոչարյանի, ո´չ Սերժ Սարգսյանի, ո´չ էլ մյուսների հայտարարություններին: Իրական իրավիճակը հետևյալն է. ճիշտն ասած` ես այնքան էլ չեմ պատկերացնում այսօր որևէ ազդեցություն` Արցախի հետ կապված: Որևէ մեկը, նույնիսկ Հայաստանի իշխանությունները, խոսելուց, համոզելուց, բյուջեից օգնություններ տրամադրելուց բացի, իրական լծակներ չունեն Արցախում ինչ-որ բան փոխելու համար»,- ասում է Արամ Կարապետյանը:
«Հիշո՞ւմ եք, որ որևէ կազմակերպության անդամակցության ժամանակ արծարծվի Ղարաբաղի հարցը, թե ինչ սահմաններով Հայաստանը պետք է միանա: Անորոշություն է եղել, Ղարաբաղի մասին որևէ խոսակցություն չի եղել:
Իսկ հիմա կոնկրետ արձանագրում են, որ Ղարաբաղը չպետք է մտնի այդ կառույցի մեջ: Այդ դեպքում թող Սերժ Սարգսյանն իր ժողովրդին, առավել ևս Ղարաբաղի հայությանը բացատրի` ինչպե՞ս են այդ մարդիկ աշխատելու, տնտեսվարողներն ինչպե՞ս են արտադրելու: Թե՞ նորից բլեֆի վրա է, կմոգոնեն մի նոր խաղ` մտածելով, որ աշխարհին կխաբեն»,- ասում է Պետրոս Մակեյանը:
«Ե՛վ իշխանությունները, և՛, այսպես կոչված, ոչ իշխանական ուժերն անընդհատ փորձում են` որպես արդեն կատարված փաստ և կատարված ընտրություն ներկայացնել Եվրասիական միությանն անդամակցելու անխուսափելիությունը: Վերջին հարցազրույցում, որքան հասցրեցի ծանոթանալ, Սերժ Սարգսյանը կրկին խոսում էր ինչ-որ էժան գազի մասին, որից բնակչությունն այդպես էլ տեղյակ չեղավ, ինչ-որ տնտեսական ձեռքբերումների, օգուտների մասին էր խոսում` լիովին անտեսելով հետևյալ երկու շատ կարևոր փաստերը»,- ասում է Կարապետ Ռուբինյանը:
«Անհեթեթ գավառամտության դրսևորում է»,- 168.am-ի հետ հարցազրույցում ասաց ՀՀՇ վարչության անդամ Կարապետ Ռուբինյանը` մեկնաբանելով նախօրեին Սերժ Սարգսյանի՝ իր քննադատներին ուղղված հայտարարությունը՝ չպաշտպանել Արցախն իրենից: «Ինչ է թե` ինքը ղարաբաղյան ծագում ունի, ուրեմն ավելի շատ է մտածում Ղարաբաղի մասին, քան, ենթադրենք, ես, հա՞: Հայրենիքը մնում է հայրենիք, և հայրենիքի նկատմամբ սրիկայություն անողը կարող է սրիակայություն անել թե՛ փոքր հայրենիքի, թե՛ մեծ հայրենիքի նկատմամբ: Ծննդավայրը որևէ նշանակություն չունի: Եթե մարդ հակված է թալանելու սեփական երկիրը, ի՞նչ տարբերություն, հայրենիքի մեծ հատվածը կթալանի, իսկ փոքրը կխնայի՞»,- նշեց Ռուբինյանը:
«Ակնհայտորեն Հայաստանի անդամակցությունը կասեցվել է Ռուսաստանի կողմից, դա իմ եզրակացությունն է»,- այսօր հրավիրված ասուլիսում այսպիսի կարծիք հայտնեց «Ժառանգություն» կուսակցության ներկայացուցիչ, քաղաքագետ Ստեփան Սաֆարյանը: Նրա կարծիքով` Եվրասիական տնտեսական միության (ԵՏՄ) համատեքստում Նազարբաևի հայտարարության և ընդհանրապես Լեռնային Ղարաբաղի հարցի արծարծման նպատակը մեղքը Հայաստանի վրա գցելն է, քանի որ Ռուսաստանի համար ավելի կարևոր են Կովկասը և էներգետիկ խնդիրների լուծումը, քան Հայաստանի անդամակցությունը:
Բաքվում ընթացող ՆԱՏՕ-ի խորհրդարանական վեհաժողովի սեմինարին Հայաստանի պատվիրակության անդամ, Տարածաշրջանային հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն Ռիչարդ Կիրակոսյանն ակտիվորեն գրառումներ է կատարում Թվիթերի իր միկրոբլոգում` լուսաբանելով Բաքվի քննարկման ժամանակ տեղի ունեցող իրադարձությունները:
«Հիմա Ռուսաստանն այլևս չի քաշվում իր դիրքորոշումն արտահայտելու մեջ և այդ իմաստով անկեղծորեն ասում է, որ Հայաստանն իր համար այնքան էլ անկախ պետություն չէ»,- ասում է Վադիմ Դուբնովը:
«Ես բազմիցս ասել եմ, հիմա նորից եմ կրկնում` մեր բոլոր մակարդակի պատվիրակները պետք է ունենան Հայաստանի պաշտոնական կոնցեպտը, թե որն է մեր տեսակետը»,- ասաց Հովհաննես Իգիթյանը: -Ինչ վերաբերում է հարցին, թե Հայաստանին պետք է այնտեղից հեռացնեն կամ չհեռացնեն, դա որևէ կապ չունի Ադրբեջանի ցանկության հետ: Հայաստանը մասնակցում է` ըստ պարտավորությունների և այդ կազմակերպության օրակարգի: Հեռացնելու հարցը դրվում է այն ժամանակ, երբ պետությունն ինքն է հրաժարվում կամ չի կատարում իր պարտավորությունները: Եթե Ադրբեջանին լսենք, Ադրբեջանը ՄԱԿ-ից էլ Հայաստանին կհանի»:
«Կարծում եմ` պարոն Կիսելյովն այստեղ ընդամենը հետևանք է` բավական վառ և էկզոտիկ: Այդուհանդերձ, նա հետևանքն է այն ամենի, ինչ տեղի է ունենում Ռուսաստանի և Հայաստանի հարաբերություններում, իսկ այդ վիճակը ստեղծվել է դեռ Կիսելյովից առաջ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Վադիմ Դուբնովը` անդրադառնալով Դմիտրի Կիսելյովի կողմից Երևանում արված հայտարարություններին:
Բրազիլական ֆուտբոլի երկրպագու Արամ Կարապետյանն ընդունում է, որ Բրազիլիայի ներկայիս ընտրանին բավական երիտասարդ կազմ ունի և ինչ-որ չափով անփորձ է, սակայն իրեն հուսադրում է այն փաստը, որ Բրազիլիան գրեթե միշտ թույլ է սկսում աշխարհի առաջնությունները և բարելավում է իր խաղը ընթացքում: Կարապետյանը նշեց` շատ կցանկանար, որպեսզի եզրափակիչում խաղային Գերմանիան և Բրազիլիան, և հաղթող դառնար Բրազիլիայի ընտրանին.
168.am-ի հետ զրույցում, խոսելով Բրազիլիայում անցկացվող Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության մասին, Միքայել Մելքումյանը նշեց, որ ընդհանրապես երկրպագում է Գերմանիայի հավաքականին:
«Ժառանգություն» կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Մարտիրոսյանը, մասնավորապես, ֆուտբոլի և հատկապես Հայաստանի հավաքականի մեծ երկրպագու է և հետևում է ոչ միայն հավաքականների, այլև ակումբային մակարդակով անցկացվող առաջնություններին, սակայն խոստովանում է` Բրազիլիայի և Հայաստանի միջև ժամային գոտու մեծ տարբերության պատճառով ոչ բոլոր հանդիպումներն է կարողանում դիտել:
Պարոն Կիսելյովը և Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացին, որ ծառայություն է իրականացում, ինչո՞ւ չէին կարող անգլերեն խոսել։ Պարոնը հայերեն չգիտեր` լավ, իսկ անգլերենը պարտադիր օտար լեզու չէ՞ր իր համար։
«Շատ ցավալի է, որ դավաճանը մտերիմից չենք կարողանում տարբերել: Այսօր ինձ մի բարձրաստիճան գնդապետ ասում է` եթե ռուսները չլինեին, մենք չէինք հաղթելու: Վատացա ահավոր, իհարկե, լավ չարեցի` մեր եմ քրֆել, բայց այլընտրանք չունեի: Ինչո՞ւ ես կեղծում իմ ընկերների նահատակությունը: Բոլոր նշանակավոր հերոսները գնդակահարվել են ռուսների կողմից, ժողովո´ւրդ: Ո՞վ խփեց Թաթուլին, Արթուրին, Սիմոնին, ո՞ր մեկին թվարկեմ, Վիտյային: Երբ ես նստած էի Շուշիի բերդում, 260 տղա էինք նստած, ամենակամակոր, ընտիր տղաները: Սրանց մասին ոչ ոք չի խոսում: Մեխում դռանը, վառում էին, հա´յ ժողովուրդ, էդ քո սիրելի ռուսը»,- հայտարարեց Պավլիկ Մանուկյանը: