Հոկտեմբերի 28-ին Խորհրդարանի բակում լրագրողներն ԱԱԾ տնօրեն Արմեն Աբազյանից հետաքրքրվել էին՝ գերիների, անհետ կորածների հարցով հնարավո՞ր է առաջիկայում հանդիպում տեղի ունենա ադրբեջանական կողմի հետ, ինչին ի պատասխան՝ ԱԱԾ տնօրենն ասել էր՝ հանդիպում չի եղել, բայց նախատեսվում է։
Երևան-Բաքու, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ողջ տեքստը վերջնականացնելու մասին պաշտոնական Երևանի հայտարարություններից հետո Ադրբեջանը շարունակում է պնդել իր նախապայմանները։
Երևանն ու Բաքուն շարունակում են աշխատել չհամաձայնեցված կետերի ու ձևակերպումների շուրջ։ Այս մասին այսօր ԱԺ-ում 2025 թվականի բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը։
ՀՀ իշխանություններն ամիսներ շարունակ հայտարարելով, թե պատրաստ են արդեն իսկ համաձայնեցված բովանդակությամբ ստորագրել Երևան-Բաքու համաձայնագիրը, այսօր հայտարարում են, թե մնացած կետերը համաձայնեցնելու հնարավորություն են տեսնում։ ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում Փաշինյանի աշխատակազմի ղեկավար Արայիկ Հարությունյանն ասել է, որ հայկական կողմն Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի չհամաձայնեցված կետերը համաձայնեցնելու հնարավորություն է տեսնում։
«Ես այսօր այստեղ եկել եմ փող խնդրելու, որովհետև ես ունեմ 320 աշխատող, որից 93-ը երաժիշտներ են, մնացածը լրագրողներ են, տեխնիկական ու վարչական աշխատողներ են, նրանք շատ ցածր աշխատավարձ են ստանում։ Բալանսը վերականգնելու համար, ես ասել եմ՝ մինչև տարեվերջ ոչինչ չի փոխվում, եթե գործադիրն ու օրենսդիրը բարի գտնվեն, ավելացնեն մեր բյուջեն, եթե ոչ, ապա մենք ստիպված կգնանք կրճատումների։
Արևմուտքի հետ ակտիվ երկխոսության ֆոնին Փաշինյանը մասնակցեց այս, իր էությամբ, հակաարևմտյան միավորման գագաթնաժողովին, ելույթ ունեցավ, դրա շրջանակում ունեցավ բազմաթիվ շփումներ, ինչպես նաև՝ հանդիպեց Իլհամ Ալիևի հետ։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ չի կարող ասել, թե ինչ է գրված եղել Բայդենի նամակում, որը նրա հատուկ օգնական, Ազգային անվտանգության խորհրդի՝ Եվրոպայի հարցով գլխավոր տնօրեն Մայքլ Քարփենթերը փոխանցել է Նիկոլ Փաշինյանին։
«Ռիչարդ Բըրնսի՝ Երևան կատարած ինկոգնիտո այցից հետո Փաշինյանի արտաքին քաղաքական հռետորաբանությունն ու գործողությունները փոխվեցին 180 աստիճանով»,- այս մասին 168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի ընթացքում ասաց ՌԴ ԱԳ նախարարի պաշտոնաթող ավագ խորհրդական Ալեքսանդր Անանևը՝ անդրադառնալով Հայաստանի արտաքին քաղաքականությանն ու շրջադարձին դեպի Արևմուտք։
Ռուս ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Վլադիմիր Եվսեևը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ՀՀ իշխանություններն իրականացվողը ներկայացնում են ՀՀ ինքնիշխանության ամրապնդման քողի ներքո, որ իբրև թե ռուս սահմանապահներին իրենց տեղակայման վայրերից հանելով՝ ՀՀ-ն ամրապնդում է իր անկախությունն ու ինքնիշխանությունը։ Սակայն, ըստ նրա, իրականում տեղի է ունենում այլ բան։
Փաշինյան-Էրդողան նյույորքյան հանդիպումը և Էրդողանի գաղտնազերծումը, թե Փաշինյանը դիմել է Թուրքիային Երևան-Բաքու միջնորդության համար, շարունակում է լայնորեն քննարկվել հայկական մամուլում։
ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի 79-րդ նստաշրջանի շրջանակում կայացած հանդիպումները կարծես առանցքային փուլ են խոստանում Հայաստանի շուրջ ծավալվող ռեգիոնալ զարգացումների կոնտեքստում։
Մանհեթենի կենտրոնում գտնվող «Թուրքական տանը» (Turkish House, «Тюркеви») 36-հարկանի երկնաքերում կայացել է Էրդողանի առաջին հանդիպումը իրանցի պաշտոնակից Մասուդ Փեզեշքիանի հետ: Այն տևել է ընդամենը մեկ ժամ, սակայն փորձագետներն ուշադրություն են դարձրել, որ գործընկերները երկխոսել են թուրքերենով, որում որոշակի բազմիմաստ սիմվոլիզմ է նկատվում։
«Եթե նույնիսկ ուշադրություն դարձնենք թուրքական հաղորդագրությանը, ապա դրա կեսը Երևան-Բաքու հարաբերությունների և ռեգիոնի մասին է»,- ասաց Արեշևը՝ ակնարկելով, որ դա նշանակում է՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցում այդ օրակարգն ունի առանցքային դեր։
Այսօր Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Նյու Յորքում գտնվող «Թուրքիայի տանը» դռնփակ բանակցություններ է վարել Նիկոլ Փաշինյանի հետ, որը տեղի է ունեցել ՄԱԿ ԳԱ-ի համաժողովի շրջանակում։ Այս մասին հայտնում են թուրքական լրատվամիջոցները։
«Արվում են ուղիղ, համարձակ հայտարարություններ, որոնց վրա հայկական կողմն աչք է փակում՝ մինչև հիմա հուսալով, թե հնարավոր է Թուրքիային տարանջատել Ադրբեջանից ու հարաբերություններ կառուցել՝ առանց ադրբեջանական ազդեցության։ Պետք է հասկանանք, որ այս հարցում Թուրքիան, դասական իմաստով, գտնվում է ադրբեջանական ազդեցության տակ և որևէ քայլ չի անելու, քանի դեռ Ադրբեջանն իր օրակարգը չի բավարարել»։
Այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ, երբ լրագրողն Ալեն Սիմոնյանին հիշեցրեց, որ ոչ թե ընդդիմությունը, այլ ՀՀ իշխանությունն է 2022 թվականի հոկետմբերի 6-ին Պրահայում ճանաչել Արցախն Ադրբեջանի կազմում, Ալեն Սիմոնյանը լրագրողին կոչ արեց «դուրս գալ այդ ռուսական նարատիվից»։
Դեկտեմբերի 12-ից մի քանի օր առաջ ՀՀ ուժային կառույցների ղեկավարներից մեկը Ադրբեջանի իր գործընկերոջ հետ Ստեփանակերտի «Լավանդա» ռեստորանում ի՞նչ է բանակցել, որ դրանից հետո փակվեց Արցախի ճանապարհը. Մեսրոպ Առաքելյան
Այսօր Անկարայում կայացել է Ադրբեջանի և Թուրքիայի արտգործնախարարներ Ջեյհուն Բայրամովի և Հաքան Ֆիդանի հանդիպումը։ Հանդիպման վերաբերյալ պաշտոնական մանրամասներ դեռ հայտնի չեն, սակայն ուշագրավ էր տեղեկատվական այն ֆոնը, որը ստեղծեց Թուրքիան Բայրամով-Ֆիդան հանդիպմանն ընդառաջ։
«Սակայն այդ հակասությունները հրապարակային դաշտում հայտարարություններում չեն արտացոլվում, այլ միայն քայլերից է հնարավոր զգալ, որ կան խնդիրներ, կոռեկտությունն ընդհանուր առմամբ պահպանվում է, քանի որ հարաբերությունների գինը բարձր է երկու կողմի համար էլ։ Սակայն այստեղ Երևանը լռում է, Անկարան անում է այնպես, ինչպես հարմար է։ Եվ դա կարծես չի անհանգստացնում Երևանին»,- ասաց նա։
«Այստեղ հստակ է ասվում նաև, որ Երևանից ակնկալվում են համարձակ քայլեր այն բանի դիմաց, որ Երևանի համար ստեղծվել է Վաշինգտոն-Բրյուսել հարթակ, փոքր աջակցություն այս տարվա ապրիլի 5-ին Բրյուսելում եռակողմ՝ Բլինքեն-Դեր Լեյեն-Փաշինյան հանդիպմամբ։ «Համարձակ քայլեր» ասելով՝ նկատի է առնվում Ռուսաստանի հանդեպ քայլերը և Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հարցով քայլերը։ Իր հերթին՝ ադրբեջանական կողմը, հասկանալով, որ սահմանադրական փոփոխություններ հնարավոր չէ իրականացնել մեկ օրում և նույնիսկ մեկ ամսում, շարունակում է պնդել այդ պահանջը՝ ամենայն հավանականությամբ այդ ուղղությամբ Երևանից ինչ-որ այլ բնույթի քայլ ակնկալելով»,- ասաց Տարասովը։
Ամիսներ շարունակվող դադարից հետո՝ վաղը Հայաստան-Թուրքիա սահմանին տեղի կունենա հատուկ ներկայացուցիչների՝ Ռուբեն Ռուբինյանի և Սերդար Քըլըչի 5-րդ հանդիպումը։ Այս մասին տեղեկացնում է Հայաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունը՝ առանց այլ մանրամասներ ներկայացնելու։
Հուլիսի 18-ին Լոնդոնում մեկնարկած Եվրոպական Քաղաքական համայնքի 4-րդ գագաթնաժողովի շրջանակում Փաշինյան-Ալիև հանդիպման հնարավորության տապալումն ու դրան զուգահեռ՝ ադրբեջանական սրվող՝ ՀՀ սահմանադրական փոփոխությունների պահանջը գուցե հայ-ադրբեջանական գործընթացը փակուղի մտցնի։ Վաշինգտոնում ԱՄՆ պետքարտուղար Բլինքենի միջնորդությամբ Միրզոյան-Բայրամով անարդյունք բանակցություններից հետո փաստորեն կողմերին չհաջողվեց բարձրաստիճան հանդիպում ունենալ ԵՔՀ գագաթնաժողովի շրջանակում։
168.am-ի հետ զրույցում թուրք վերլուծաբան Ջենգիզ Աքթարն ասաց, որ Մակրոն-Էրդողան հանդիպման օրակարգում Հարավային Կովկասի, մասնավորապես՝ ՀՀ-Ադրբեջան Խաղաղության համաձայնագրի թեմայի ընդգրկումն ինչ-որ անսպասելի բան չէ, քանի որ հնարավոր համաձայնագիրն իր հետ բերելու է ռեգիոնալ փոփոխություններ։
Ըստ նրա, սովորաբար, երբ բանակցություններից, հանդիպումներից առաջ խաղադրույքները մեծանում են, նման արդյունքով հանդիպումն անհաջողություն է։
Ուշագրավ է, որ Խամենեիի այս խոսքերից, որոնք նույնիսկ բարդ է թերագնահատել Հայաստանի համար աշխարհաքաղաքական և ռեգիոնալ ամենածանր ժամանակահատվածում, հաշվի առնելով ՀՀ դաշնակիցների բացակայությունը, որևէ մեկը տեղ չի գտել ՀՀ իշխանությունների տարածած հաղորդագրությունում։
Տեղեկացնենք, Ռայիսին վերադառնում էր իրանա-ադրբեջանական սահմանին Իլհամ Ալիևի հետ՝ Արաքսի վրա կառուցված ՀԷԿ-ի բացման արարողությունից։ Ըստ պետական հեռուստատեսության՝ միջադեպը գրանցվել է Ջոլֆա քաղաքի մոտ՝ Ադրբեջանի հետ սահմանին՝ Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանից մոտ 600 կմ հյուսիս-արևմուտք։
«Դա համակարգային գործընթաց է և, արևմտյան պատկերացմամբ, բաղկացած է բազմաթիվ տարրերից՝ բոլոր հակամարտությունների կարգավորում, ՌԴ ներկայության դուրսբերում։ Այս բոլոր մասերով ՀՀ քաղաքականությունը համապատասխանում է արևմտյան շահերին։ Այս դեպքում Արևմուտքի համար էական չէ, թե ինչ է զիջում կամ չի զիջում Հայաստանը, կարևորը կարգավորումն է, խնդիրների վերացումը, ինչն էլ իբրև թե փորձում է անել ՀՀ իշխանությունը։ Թեև զիջումները երբեք երկարատև ու կայուն խաղաղության չեն բերում, խաղաղություն ձևավորվում է հավասարակշռությամբ և փոխզիջումներով։ Ուստի այս ամենն ունի հստակ բացատրություն»,- ասաց վերլուծաբանը։
Երեկ կեսգիշերից հետո Տավուշի մարզի մի շարք գյուղերի բնակիչներ փակել էին Հայաստան-Վրաստան միջպետական ճանապարհը՝ իրենց անհամաձայնությունը հայտնելով ՀՀ իշխանությունների կողմից իրականացվող սահմանազատման գործընթացին, որը, բնակիչների խոսքով՝ միակողմանի զիջում է և որը վտանգի տակ է դնում իրենց ու ամբողջ Հայաստանի անվտանգությունը։
«Իրենց պահանջը հետևյալն էր՝ քայլեր կանեք, ՌԴ-ն դուրս կգա, մենք այն ժամանակ կօգնենք: Կօգնե՞ն, թե՞ չեն օգնի, իրենց խոսքերին հավատալ պե՞տք է, թե՞ ոչ, ուրիշ բան է. հարցը հետևյալն է՝ այս վարչապետ կոչեցյալն այդքան համարձակություն ունի՞, թե՞ ոչ:
Հայաստանի արտաքին քաղաքական շրջադարձային փոփոխությունների, զուգահեռաբար՝ Ադրբեջանի պատերազմական սպառնալիքների ու ՀՀ անվտանգության դեֆիցիտի ֆոնին ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի երևանյան այցից հետո Նիկոլ Փաշինյանը շտապեց Բրյուսել։
