ԱԺ վերջին նիստում ընդունվեց «Ոստիկանության գվարդիայի» մասին օրինագիծը, դրանից մի քանի օր անց ԵԿՄ նախագահ Սասուն Միքայելյանը հայտարարեց, թե «մենք այսօր ոչ մի հնարավորություն չունենք ադրբեջանցու դեմ կռվելու», իսկ երկու օր հետո Գլխավոր շտաբի պետ Էդվարդ Ասրյանն ասաց, թե Հայաստանը զինված ուժերի միջոցով չի պատրաստվում վերադարձնել ադրբեջանական զորքերի կողմից օկուպացված ՀՀ ինքնիշխան տարածքները։
Գործոնները բազմազան են, բայց սովորաբար նման գնահատական մշակվում է՝ առաջին հերթին հաշվի առնելով տարածաշրջանային ռազմաքաղաքական իրավիճակը և նրա զարգացման միտումները:
Բաքվում տեղի ունենալիք COP29-ից առաջ ՀՅԴ Հայաստանի Գերագույն մարմինը համաժողովին մասնակցող միջազգային պատվիրակներից պահանջում է ճնշում գործադրել պաշտոնական Բաքվի վրա՝ ազատ արձակելով ապօրինաբար բանտերում պահվող բոլոր հայ գերիներին և Արցախի պատանդառված ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը, և այդ առումով նոյեմբերի 1-ին բողոքի ակցիա եք անցկացնելու:
Այսօր ԱԺ-ում համատեղ հանձնաժողովների նիստում քննարկվում է Բյուջե-2025-ի նախագիծը, որին մասնակցում է նաև ԳՇ պետ Էդվարդ Ասրյանը։ Ուժայինների ղեկավարների մասնակցությամբ այս քննարկումն անցկացվում է փակ ձևաչափով։
2022 թվականի Ադրբեջանի գործողությունները եկան լրացնելու 2021 թվականի մայիսին և նոյեմբերին Հայաստանի տարբեր ուղղություններով իրականացված ներխուժումները: Եվ հիմնական խնդիրը, որը դրել էր Ադրբեջանն իր առաջ, դա Հայաստանի նկատմամբ մարտավարական և ռազմավարական առավելություն ստանալն էր, շոշափելի դիրքային և վերահսկողական հնարավորություններ ունենալը, ինչը ստացավ ՀՀ կարևոր կոմունիկացիաների, ջրային պաշարների հանգույցների նկատմամբ:
Եթե լսենք իրենց և այն տեղեկատվությունը, որը մենք ստանում ենք, այդ հատվածում ԶՈւ տիրապետության տակ գտնվող որոշակի դիրքեր գուցե հանձնվել են հակառակորդին: Եթե ասում են, որ մենք սահմանագծում ենք իրականացրել, և ադրբեջանցիները զբաղեցնում են այն տարածքները, որտեղ սահմանազատում իրականացվել է, նշանակում է՝ պետք է որ դիրքեր հանձնված լինեն:
2020-ի հոկտեմբերի 4-ին Ադրբեջանի ղեկավարը կրակի դադարեցման պահանջ էր ներկայացրել Փաշինյանին:
Մոտ 2 շաբաթ առաջ 168.am-ը գրել էր, որ «Ֆակտորի» հետ զրույցում ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն արձագանքելով դիտարկմանը, որ Տավուշից «ադրբեջանական» տարածքների հանձնման դեպքում, օրինակ, Կիրանց գյուղ չի կարողանալու մտնել, հաստատել էր այն պնդումները, որ Փաշինյանի քաղաքական որոշման հետևանքների վերացումը բանակի «ուսերին» է մնալու:
Էդվարդ Ասրյանը, որ լրագրողների հետ զրույցում շեշտում էր իր զբաղեցրած պաշտոնի սահմանադրական կարգավիճակը, գիտակցո՞ւմ է իր՝ Փաշինյանի քաղաքական որոշումը կատարելու հետևանքները, դրա պատասխանատվության աստիճանը, նաև իր պաշտոնեական կարգավիճակը չօգտագործելու պատասխանատվությունը… Իսկ տարածաշրջանում ստեղծված ռազմաքաղաքական իրադրությունն այսօր ավելի վատ է, քան 2021-ի փետրվարի 25-ին, երբ Զինված ուժերը, այդ թվում՝ Ասրյանը, պահանջեց Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը…
Արդյո՞ք սա մեսիջ էր Փաշինյանին, Սուրեն Պապիկյանին՝ Տավուշի դիրքերի հնարավոր կորստի և զորքի հետքաշման առաջարկ-պահանջների ֆոնին, թե՞… և ի՞նչ հետևանքների մասին էր իրեն նշանակելիս ակնարկում Նիկոլ Փաշինյանը…
Փետրվարի 7-ին (ժամը 11:11) 168.am-ը գրավոր հարցում էր ուղարկել ՀՀ պաշտպանության նախարարություն՝ պաշտպանության ոլորտին առնչվող հայեցակարգերի, պաշտպանության բարեփոխումների ճանապարհային քարտեզի շրջափուլերի վերաբերյալ. դրանք հենց նախարար Սուրեն Պապիկյանի պատասխանելու հարցերն էին, իհարկե, հաշվի առնելով նաև ներքին ընթացակարգերը:
Փետրվարի 28-ին ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ արձագանքելով «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանի՝ ՀԱՊԿ-ի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ հարցին, Նիկոլ Փաշինյանը, մասնավորապես, հայտարարել էր.
Մասնավորապես, ԱԽ անդամների լուսանկարների շարքում ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետը ներկայացված է ԱԱԾ տնօրենից, Արտաքին հետախուզության ծառայության ՀՀ ՆԳՆ ոստիկանության պետից հետո, այն դեպքում, երբ ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետը, որքան էլ այսօր համարվի ՀՀ պաշտպանության նախարարի տեղակալ, այն ՀՀ սահմանադրությամբ նախատեսված պաշտոն է:
ՀՀ Սահմանադրության օրվա առիթով՝ հիմք ընդունելով Նիկոլ Փաշինյանի առաջարկությունը, ՀՀ նախագահի հրամանագրերով Զինված ուժերից 5 հոգու բարձրագույն զինվորական կոչումներ են շնորհվել:
Օրերս ադրբեջանական կողմը 14 րոպեանոց տեսանյութ էր հրապարակել Ադրբեջանում պահվող հայ գերիների մասնակցությամբ՝ պատերազմից հետո Խծաբերդում գերեվարվածներ և երկու հայ զինծառայող, որոնք գերեվարվել էին 2021 թվականին Գեղարքունիքի սահմանագծից։
Ծիծեռնակաբերդում ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ, գեներալ-մայոր Էդվարդ Ասրյանը և ՀՀ պաշտպանության փոխնախարար Արման Սարգսյանը պատասխանել են լրագրողների հարցերին, և թեպետ առաջին հայացքից թվում է՝ ոչ մի նոր բան չի ասվել, ամեն դեպքում, տողատակերում մտահոգիչ պատկեր է թաքնված: Օրինակ, լրագրողները պաշտպանության փոխնախարարին հարցրել են երեկ Սոթքում արձանագրված կրակոցների մասին, որի հետևանքով հայկական կողմը 1 զոհ է ունեցել, Արման Սարգսյանն արձագանքել է.
Երեկվանից բոլորը քննարկում են Երևանի Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում ծանրամարտի Եվրոպայի առաջնության բացման արարողության ժամանակ տեղի ունեցածը՝ դրա ճիշտ կամ սխալ լինելը:
Այսօր խորհրդարանի միջանցքում լրագրողները ԶՈւ Գլխավոր շտաբի պետ Էդվարդ Ասրյանից հետաքրքրվեցին, թե Տեղ գյուղում ապրիլի 11-ին Ադրբեջանի կողմից հարձակման ժամանակ ովքե՞ր են թերացել, որի մասին երեկ ԱԺ-ում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը։
168.am-ը ուսումնասիրել էր, թե իշխանափոխությունից հետո 2018-2023 թթ. ընկած ժամանակահատվածում ՀՀ ԶՈՒ բանակային կորպուսներում քանի հրամանատար է փոխվել և ինչ հաճախականությամբ: Իսկ պատերազմից հետո մանրամասն անդրադարձել էինք ՊԲ-ում և ՀՀ ԶՈՒ-երում 44-օրյայից առաջ ոչ պատահական կադրային փոփոխություններին, ինչպես նաև՝ տվյալ ժամանակահատվածում ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի նշանակման ոչ պատահական լինելու հանգամանքին։
Սուրեն Պապիկյանը պաշտպանության նախարարի պաշտոնը ստանձնել է 2021թ. նոյեմբերի 15-ին, մեկ օր հետո՝ նոյեմբերի 16-ին, ըստ ՊՆ-ի, ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումները հերթական սադրանքն էին նախաձեռնել ՀՀ արևելյան սահմանագոտու ուղղությամբ, մասնավորապես՝ Սյունիքի հատվածում և Վայոց ձորի մարտական հենակետերի ուղղությամբ:
Սա նշանակում է, որ ԳՇ պետի պաշտոնը զբաղեցնող Էդվարդ Ասրյանն օրենքի շրջանակում որոշակի պատասխանատվություն է կրում զինվորների ծառայության պայմանների և թիկունքային ապահովման մակարդակի բավարար կամ ոչ բավարար լինելու համար, ինչո՞ւ չէ ՝ բանակում բարոյահոգեբանական վիճակի, ինժեներասակրավորական վաշտի կացարանում տեղի ունեցած ողբերգության համար, առնվազն դրան հանգեցրած պատճառների մասով:
Հոկտեմբերի 20-ին ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն Առաջին ալիքի եթերում հարցին՝ կկարողանա՞նք միջազգային դիտորդների առաքելության ընթացքում հասնել ադրբեջանական զորքերի հետքաշմանը ՀՀ սուվերեն տարածքից, պատասխանել էր՝ «ես կարծում եմ՝ զորքերն էապես հետ քաշված են»:
Բանակի, այսպես ասած, զինվորական մասը շարունակում է մնալ իշխանությունների թիրախում, կամ այնպես է արվում, որ հանրության և լրատվամիջոցների թիրախում հայտնվի հենց ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետը, որը բանակի կառավարման մոդելի փոփոխությունից հետո համարվում է նաև ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալը, սակայն անհրաժեշտության դեպքում չի կարող փոխարինել Պաշտպանության նախարարին, այլ վարչապետի որոշմամբ այդ իրավունքը վերապահվելու է Սուրեն Պապիկյանի քաղաքական տեղակալներից մեկին: Իսկ Զինված ուժերը՝ ԳՇ-ն, պետք է զբաղվի միայն երկրի պաշտպանությամբ, մարտական պատրաստությամբ։
Գլխավոր շտաբի պետ Էդվարդ Ասրյանը Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողով է ներկայացրել իր տարեկան հայտարարագիրը: Նախորդ տարիների հայտարարագրերում նշված է, որ Ասրյանի կինն ու նրանց երկու անչափահաս երեխաները ՌԴ քաղաքացի են, մինչդեռ 2022-ին ներկայացրած հայտարարագրում միայն կնոջ՝ ՌԴ քաղաքացի լինելու հանգամանքն է նշված։
Վաղը՝ սեպտեմբերի 27-ին, կլրանա 44-օրյա պատերազմի 2-րդ տարին, որի ժամանակ գերագույն հրամանատարը Նիկոլ Փաշինյանն էր: Այս ֆոնին Փաշինյանի ընտանեկան թերթի, այսպես ասած, արխիվային հոդվածներն ընթերցելը վնաս չէ, եթե չասենք՝ անհրաժեշտ, գուցե՝ օգտակար, համենայնդեպս, որոշ դեպքերում հենց Նիկոլ Փաշինյան վարչապետի և գերագույն հրամանատարի համար:
Հարց տվել եմ, պատասխանն էլ եմ ստացել, պատասխանից հետո էլ ուրիշ բան էլ եմ ասել, բայց քանի որ, նորից եմ կրկնում, կան քննչական գործողություններ, կան տարբեր հանձնաժողովներ, որ աշխատում են, դրանք ընթացքի մեջ են, ոչինչ չեմ կարող ասել: