«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Պատիվ ունեմ» ընդդիմադիր խմբակցության քարտուղար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ Տիգրան Աբրահամյանն է։
«Հայաստանը ես եմ» նախաձեռնության ղեկավար Նաիրի Սարգսյանը վստահեցնում է՝ Հայաստանի Կառավարությունը, փորձելով ներդնել համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը, ցանկանում է լուծել ընդամենը երկու խնդիր՝ բյուջետային մուտքերի սղության առաջ կանգնած պետբուջե լրացուցիչ գումարներ գանձել և երկրորդ՝ օգտագործել այս համակարգը՝ որպես քաղաքական մահակ՝ առավելապես ընդդիմադիր հայացքներ ունեցող ՀՀ քաղաքացիների դեմ։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գառնիկ Դանիելյանը վստահեցնում է՝ փաշինյանական իշխանության վարած քաղաքականության հետևանքով Հայաստանը կանգնելու է դեֆոլտի առաջ. պատճառը պետության վերցրած արտաքին պարտքի ծավալն է և դրա տոկոսների համար անհրաժեշտ միջոցների՝արդեն իսկ նկատվող սղությունը։
Նախատեսված էր հավաքել 2 տրիլիոն 614,1 մլրդ դրամ, կարողացել են հավաքել 2 տրիլիոն 390,9 մլրդ դրամ։ Թերակատարումը գերազանցում է 8,5 տոկոսը։ Անգամ վատագույն երազում դժվար էր պատկերացնել, որ բյուջեի ճեղքն այսքան կխորանար։ Պետեկամուտների կոմիտեն ու կառավարությունն ամբողջությամբ ձախողել է անցած տարվա պետական բյուջեի հարկային եկամուտների կատարողականը՝ անկախ նրանից, թե ինչ հիմնավորումներ ու պատճառաբանություններ կհորինեն դրա համար։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը «Հայաստանը ես եմ» նախաձեռնության ղեկավար, տնտեսագետ Նաիրի Սարգսյանն ու հասարակական–քաղաքական գործիչ Միքայել Նահապետյանն են։
Կշարունակեն ավելի վատ ապրել նաև հաջորդ տարի, քան ապրում էին այս տարի, քանի որ վարչախումբը, ինչպես այս տարի, բյուջեում միջոցներ չի գտել՝ այս մարդկանց կյանքը եթե ոչ՝ բարելավելու, ապա գոնե՝ չվատացնելու համար։
Նախկին իշխանությունների՝ Սերժ Սարգսյանի պաշտոնավարման ժամանակ՝ 2018թ. աղքատության մակարդակը 23,5 տոկոս էր, իսկ Փաշինյանի իշխանության ժամանակ՝ 2023թ.՝ դարձել է 23,7 տոկոս։
«Այդ քաղաքականությունը մատնոցախաղ է հիշեցնում, դա քաղաքական հավկուրություն է․ եթե այլընտրանք չունես (իսկ մենք տեսնում ենք՝ Եվրոպական միությունը, ինչպես ասում են, գրկաբաց չի սպասում ու նույնիսկ Ուկրաինայի նման փլուզվող ու ջախջախված երկիրը ելք չունի դեպի եվրոպական շուկա), ինչի՞ մասին է խոսքը։ Պետք չէ՛ նման բաներով կերակրել հանրությանը»։
Նախատեսվածի համեմատ էապես պակաս հարկեր են հավաքել։ 11 ամսում հավաքել են 2 տրիլիոն 149 մլրդ դրամ։ Տարեկան ճշգրտված պլանը 2 տրիլիոն 614 մլրդ դրամ է։
Հոկտեմբերին տնտեսական ակտիվության աճը Հայաստանում կազմեց ընդամենը 4,2 տոկոս։ Սա այս տարվա ընթացքում մինչև հիմա գրանցված վատագույն ցուցանիշն է, բայց որպես այդպիսին, ամենևին էլ՝ ոչ վերջինը. Առաջիկա երկու ամիսներին շատ ավելի վատ ցուցանիշների ականատես կլինենք։
Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան ակտիվացումը նոր դրսևորումներ է ունենում․ նախօրեին, օրինակ, նա ավետել է, թե Հայաստանի Հանրապետության ոչ մի ընտանիք իր կարիքների համար այնքան գումար չի ծախսում, որքան որ այդ նույն ընտանիքի կարիքների համար ծախսվում է պետական բյուջեից, ապա վստահեցրել՝ ստուգումների արդյունքում այդ թեզը կհաստատվի:
Կառավարությունը երկրորդ տարին անընդմեջ միջոցներ չի նախատեսում, որպեսզի ավելացնի սոցիալական խոցելի խավերի օժանդակությունները։ Այս մարդկանց համար բյուջեում փող չի գտնվում, մինչդեռ՝ գումարներ չեն խնայում իրենց հաճույքների վրա ճոխ ծախսեր անելու համար։
Կառավարության ուղիղ եթերով հեռարձակվող նիստերն ու պետական բյուջեն քարոզարշավի համար օգտագործող Նիկոլ Փաշինյանը, որի հրահանգով անտուն մնացած արցախցիներին Հայաստանի պետական բյուջեից այլևս ավելի քիչ գումար է հատկացվելու, որոշել է չբավարարվել «ասֆալտի» մասին քարոզով և անցնել փողով «ձայներ գնելու» մեթոդին՝ փողը վերցնելով պետական բյուջեից։
2025 թվականի հունվարի 1-ից փաստաբանի ծառայություններից օգտվելն առավել թանկ կլինի քաղաքացիների համար․ ահազանգում են հենց փաստաբանական շրջանակները։ Իսկ պատճառը նոր հարկատեսակն է, ինչը նախատեսում է 5 տոկոս շրջանառության հարկից տեղափոխություն ավելացված արժեքի հարկման դաշտ․ փաստաբանական ծառայություններ մատուցողների համար ԱԱՀ-ն կկազմի՝ 20, իսկ շահութահարկը՝ 18 տոկոս։
Տնտեսագետ-վերլուծաբան Լիլիա Ամիրխանյանը 168․am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով առկա հարկային քաղաքականությանը, նկատեց․ «Այսօր մենք ունենք հարկային վարչարարության բավական խիտ փուլ՝ շրջանառության հարկատեսակի հետզհետե չեղարկում, հարկադրույքների ավելացումներ այլ ուղղություններով, գույքահարկի սպասվող շարունակական թանկացում և այլն»։
Տնտեսագետ, ԱԺ ընդդիմադիր պատգամավոր Թադևոս Ավետիսյանը 168․am-ի հետ զրույցում այս առնչությամբ հիշեցրեց Փաշինյանի ու նրա թիմի դեռ իշխանամուտի խոստումների բույլը՝ քաղաքացուն աղքատության ճիրաններից ազատելու, նպաստից դեպի աշխատանքի դաշտ բերելու մասին։
Դեռևս անցած տարվա սկզբին կառավարությունը հավանություն տվեց առողջապահության նախարարության կողմից ներկայացված համընդհանուր բժշկական ապահովագրության համակարգի հայեցակարգին։ Համակարգի ներդրումը խոստացել էին կառավարության ծրագրով։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար Աշոտ Հարությունյանն է։
«Էքսպորտ Արմենիա» փորձագետների ասոցիացիայի համահիմնադիր Էմիլ Ստեփանյանն արտահանմանն առնչվող դրվագներով, ընդհանուր առմամբ, մեծ տարբերություն չի տեսնում 2024 և 2025 թվականների ֆինանսական գլխավոր փաստաթղթերի միջև։
Ազգային ժողովում 2025 թվականի բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը մի շարք աղմկահարույց հայտարարություններ արեց. նա Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովում ներկայացրեց դիրքորոշում, որը խիստ նման է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի երկարամյա դիրքորոշումներին Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացի վերաբերյալ։
«Նախկինների» ընդունած օրենքով սեփական խնդիրները լուծելուց հետո իշխանությունը կրճատում է եկամտահարկի վերադարձի չափը։
Երևանի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցության անդամ Մեսրոպ Մանուկյանն ահազանգում է՝ համակարգային կոռուպցիան արմատախիլ անելու կոչերով իշխանության եկած ուժը՝ «Քաղաքացիական պայմանագիրը», թաթախված է կոռուպցիայի մեջ. ասվածը վկայում է Երևանի քաղաքապետարանում տիրող իրավիճակին, երբ Երևան քաղաքի բյուջեն ուղղակի մսխվում է։
Կառավարության սեպտեմբերի 26-ի նիստում գործադիրը հաստատեց և Ազգային ժողով ուղարկեց 2025 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը, որն ԱԺ հանձնաժողովներում քննարկվելուց հետո կընդգրկվի ԱԺ լիագումար նիստերի օրակարգ։
Էկոնոմիկայի նախարարությունն այս ամիս հերթական պայմանագիրն է կնքել հերթական միջազգային ցուցահանդեսին՝ «WTM London 2024»-ին մասնակցելու նպատակով։ Ըստ պայմանագրի՝ միջոցառումը նախատեսված է նոյեմբերի 5-7-ը։ Գնումը դարձյալ «գնում չհանդիսացող ծախս» ընթացակարգով է կատարվել և բյուջեի վրա արժեցել է 24 միլիոն 720.000 դրամ։
Պարեկային ծառայությունը շարունակում է հսկայական միջոցներ կլանել Հայաստանի պետական բյուջեից։
Իշխանության առաջին խոսափողին դուր չեկավ լրագրողի՝ «բյուջեի ճեղքվածք» ձևակերպումը, և նա շեշտեց՝ «բյուջեում ճեղքված չկա, բայց խնդիրն այն է, որ փողը երբեք շատ չի լինում»։
Ազգային անվտանգության ծառայությունում որոշել են՝պետական գնումների համար 2024 թվականի բյուջեից հատկացված միջոցներից արված խնայողություններընախ կուղղենԿառավարության պահուստային ֆոնդ, ապա կպահանջեն այդ նույն ֆոնդից՝ ԱԱԾ շենքային պայմանները բարելավելու համար։
Առողջապահության նախարարությունը (ԱՆ) աստղաբաշխական թվով հերթական դրամաշնորհն է հատկացրել․ այս անգամ պետական խոշոր՝ շուրջ 1 միլիարդ դրամանոց՝ մոտ 2.5 միլիոն դոլար ֆինանսավորում ստացող կազմակերպությունը «Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների կենտրոն» ՊՈԱԿ-ն է, որը ստեղծվել է ընդամենը տարեսկզբին։
Գաղտնիք չէ, որ իշխանության մեջ բոլոր հարցերը վճռում է անձամբ Նիկոլ Փաշինյանը՝ սկսած արտաքին քաղաքականությունից, վերջացրած տնտեսությամբ, սոցիալականով, կենցաղային, այդ թվում՝ մանր-մունր խնդիրներով։
ՀՀ Կառավարությունում որոշել են բյուջեով Փրկարար ծառայությանն ուղղված միջոցները ևս ծախսել Ներքին գործերի նախարարության ոստիկանների կարիքները բավարարելու համար։
