«ԱԺ «Պատիվ ունեմ» և Հայաստան» խմբակցությունները նախաձեռնելու են հրատապ նիստ, որի նպատակն է առաջարկել ԱԺ-ին ընդունել հայտարարություն, որն ուղղված կլինի Հայաստանի կառավարիչներին, միջազգային հանրությանը և Ադրբեջանին՝ կապված Բաքվում անօրինաբար պահվող հայ գերիների, ռազմաքաղաքական առաջնորդների վերադարձի հարցի հետ: Տեսնենք, թե ինչպես ՔՊ-ն իրեն կպահի՝ հայ գերիների վերադարձի վերաբերյալ հայտարարության քննարկման և ընդունման համատեքստում»:
Հայկ Մամիջանյանն անդրադարձավ խորհրդարանում Արարատ Միրզոյանի՝ Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ արած հայտարարությանը. «Այսօր ՀՀ արտաքին գործերի նախարարն ասում է, որ նման առաջնահերթություն ՀՀ-ն չունի: Իմ ամենաատելի արտահայտությունը վերջին 6 տարիների ընթացքում դարձել է «բա, որ ասում էինք»-ը: Երբ տարիներ առաջ ասում էինք, որ Նիկոլ Փաշինյանն ու ՔՊ-ն գալիս են իշխանության՝ Արցախը հանձնելու և Ցեղասպանության հարցը մոռացության մատնելու համար, հիմա երկուսն էլ իրողություն են՝ Արցախը հանձնված է, իսկ Ցեղասպանության ճանաչման հետ կապված՝ ՀՀ ԱԳ նախարարն ասում է, որ նման առաջնահերթություն ԱԳՆ-ն չունի»:
«Թուրքիայի իշխանությունները ներկայումս առանձնապես չեն քննադատում ՀՀ իշխանություններին, քանի որ տեսնում են, որ վերջիններս բարյացակամ են տրամադրված, հրաժարվել են բոլոր պատմական խնդիրներից, անցյալից, ինչը եղել է Թուրքիայի տասնամյակների ցանկությունը։ Սակայն ՀՀ նման ծանրակշիռ քայլի դիմաց Թուրքիան նույնիսկ սահմանը չի բացում, սա կրում է դեմոնստրատիվ բնույթ, որպես ճնշման լծակ Հայաստանի նկատմամբ»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ապրի Արմենիա» (APRI Armenia) հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանն է։
«Հայաստանում, թե սփյուռքում այսօր ամեն մարդ հրաժարվեց. պասիվություն են ցուցաբերում, հոգնեցին, անտարբերություն են ցույց տալիս Արցախի իրավունքի վերաբերյալ։ Անհասկանալի է, որովհետև այդ ժողովուրդն իր հողից դուրս է դրվել, և այդ ժողովրդի իրավունքները դեռ մնում են»,- «Արցախահայերի վերադարձի իրավական հեռանկարները և հայ-ադրբեջանական իրավական վեճերը միջազգային դատարաններում» թեմայով քննարկման ժամանակ հայտարարեց իրավաբան և միջազգային իրավունքի փորձագետ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն ու Ֆրանսիայի Paris-Panthéon-Assas համալսարանի միջազգային իրավունքի դոկտոր, փաստաբան, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին գլխավոր քարտուղար, ֆրանսահայ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանն են։
Հարավային Կովկասում իրավիճակը չափազանց դինամիկ է: Մոտ ապագայում Հարավային Կովկասի երկրները կբախվեն շատ մարտահրավերների: Վրաստանի պարագայում այդ մարտահրավերները հոկտեմբերի 26-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններն են, որոնք երկրի համար վճռորոշ կլինեն քաղաքական համակարգի առումով (ժողովրդավարությունն ընդդեմ ավտորիտարիզմի), և արտաքին քաղաքական ուղղությունում (վերադարձ ԵՄ ինտեգրմանը և ավելի սերտ հարաբերություններն ԱՄՆ-ի հետ՝ ընդդեմ Ռուսաստանի և Չինաստանի հետ մերձեցման):
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Կարեն Իգիթյանն է։
ԱՄՆ նախագահական ընտրություններից շուրջ 2 շաբաթ առաջ նախագահի հանրապետական թեկնածու Դոլանդ Թրամփը գրել է, թե Դեմոկրատական կուսակցության թեկնածու Քամալա Հարիսը ոչինչ չարեց, երբ 120.000 հայ քրիստոնյաներ սարսափելի կերպով հալածվեցին և բռնի տեղահանվեցին Արցախից:
«Հայաստանի իշխանությունների ոչնչություն լինելը սկսել են գիտակցել նաև ադրբեջանցիները, որովհետև նրանք ասում են՝ Փաշինյանի հետ պայմանավորվելու բան չունենք, մեզ պետք է պայմանավորվել Հայաստանի հետ, Հայաստանի ժողովրդի հետ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը:
Կազանյան հանդիպումից առաջ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հեռախոսազրույց էր ունեցել ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի հետ՝ վերջինիս նախաձեռնությամբ: ԱՄՆ նախագահը կարևորել էր Կազանում տեղի ունենալիք Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի նախագահների եռակողմ հանդիպումը: Բարաք Օբաման շնորհակալություն է հայտնել ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցում Սերժ Սարգսյանի առաջնորդության համար և Դովիլի հայտարարության համատեքստում կարևորել Կազանում առաջընթացի արձանագրումը:
Հոկտեմբերի 22-ին Եվրոպական խորհրդարանի (ԵԽ) լիագումար նիստում քննարկվել է «Ադրբեջանում քաղաքական իրավիճակը և մարդու իրավունքների խնդիրները» բանաձևը, որի քվեարկությունը կայանալու է հոկտեմբերի 24-ին։
Իրենց վարքագծով սրանք նաև արժեզրկում են իրական մասնագետների աշխատանքը, որոնք շատ պատասխանատու են վերաբերվում իրենց խոսքին, իրենց հայտնած տեսակետները հիմնավորում են վերլուծություններով, հետազոտություններով, տարիների փորձով:
«Ինչո՞ւ է Ալեն Սիմոնյանը նման հայտարարություն անում, որը բացառապես ադրբեջանական թեզերի կրկնությունն է, կամ բացառապես բխում է Ադրբեջանի շահերից․ իմ խորին համոզմամբ՝ նա ցանկանում է ուղղակի ցույց տալ ադրբեջանական կողմին, որ կարող է լինել ավելի կոլաբորանտ, ավելի ադրբեջանահաճո քաղաքականություն վարել, քան Նիկոլ Փաշինյանն է վարում։ Ես այսօր ՔՊ-ի ներսում տեսնում եմ այդ մրցակցությունը, թե ով հետագայում կարող է հավակնել վարչապետի դերին, և այդ մրցակցության շրջանակներում ոմանք իրենց գերխնդիրն են համարում հաճոյանալ հենց Իլհամ Ալիևին։ Այդ ամբողջը ես տեղավորում եմ հենց այդ տրամաբանության մեջ»,- ընդգծեց նա։
«Առաջին անգամ չէ, որ մենք ոչ կառուցողական հռետորաբանություն ենք նկատում պաշտոնական Բաքվից։ Սա որևէ կերպ մեզ չի շեղում մեր ռազմավարությունից՝ համբերատար, կառուցողական, ակտիվ կերպով աշխատել՝ օր առաջ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորումը, խաղաղության պայմանագրի ստորագրումն իրականություն դարձնելու համար։
Գուրգեն Պետրոսյանը նշեց, որ Հայաստանի կողմից իրավական գործընթացները վերաբերել են նրան, որ Հայաստանը երբևէ կողմ չի հանդիսացել, որովհետև պաշտոնապես Հայաստանում չի եղել զորքերի հավաքագրում, ՀՀ զորքերի տեղակայում Արցախում, եղել է Պաշտպանության բանակ՝ Արցախում, և ՀՀ Պաշտպանության նախարարություն, դրանք տարբեր գործընթացներ են, որ դեռևս 90-ականներից եղել են։
«Ի՞նչ քարտեզով են ուզում գալ Սյունիք, 1976 թվականի՞, եթե սահմանագծում են անում, թող վերցնեն 1920-1929 թվականների քարտեզները, այս մասին ես խոսել եմ դեռևս 2020 թվականին։ Ես այդ ժամանակ հանդիպել եմ կոչումով գնդապետ քարտեզագրողի հետ, երբ եկել էին մեզ մոտ, այն ժամանակ վարչական ղեկավար էի, ես էի իրենց հետ խոսում։ Ասել եմ՝ փոխեք այդ քարտեզը, բերել նոր գծած քարտեզով սահմանազատում ու սահմանագծո՞ւմ եք ուզում անել»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Արգամ Հովսեփյանը։
Վրաստանում հոկտեմբերի 26-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ՝ Թբիլիսիում «Վրաստանն ընտրում է Եվրամիությունը» կարգախոսով բազմահազարանոց հանրահավաք անցկացվեց։
Դավիթ Ամալյանն Ալեն Սիմոնյանի և առհասարակ իշխանության որևէ ներկայացուցչի նմանօրինակ հայտարարություններից չի զարմանում. ըստ նրա՝ նրանք անում ու ասում են այն, ինչի համար եկել են իշխանության։
Փաստը մնում է փաստ, որ այդ տարածքը միջազգայնորեն ճանաչված Ադրբեջանի տարածք է եղել և կա։ Այս մասին այսօր ԱԺ–ում հայտարարեց ՀՀ ԱԺ խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը` պատասխանելով «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանի հարցին, թե որտեղից է Ալեն Սիմոնյանը վերցրել այն թեզը, թե Ադրբեջանը լեգիտիմ իրավունք ուներ հարձակվել Արցախի վրա։
Մինչ Երևան-Բաքու բանակցային գործընթացը և, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման գործընթացը փակուղում է՝ ծանր ռեգիոնալ ու աշխարհաքաղաքական հնարավոր զարգացումների ֆոնին, ՀՀ իշխանավորները չեն դադարում անել հայտարարություններ, որոնք ականջահաճո են Ադրբեջանին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, ԱՄՆ Լիհայի համալսարանի պրոֆեսոր Արմեն Գրիգորյանն է։
Պայթյունից հետո Ստեփանակերտում տիկին Նաիրան մնացել էր մեն-մենակ, բոլոր հարևաններն արդեն դուրս էին եկել, ինքն էլ ստիպված սեպտեմբերի 27-ի ուշ երեկոյան հայտարարություն է տարածել, որ Արցախից դուրս եկողներից մեկն իրեն բերի Հայաստան։ Արձագանքել է արցախցի մի երիտասարդ, ով իր ընտանիքի հետ միասին տիկին Նաիրային հասցրել է Հայաստան։
«Կարծում եմ՝ ամենահետաքրքիրն Ադուևի ժպիտն է և աչքերի փայլը։ Երբ մտնում եմ առաջին անգամ բեմ և հանդիպում կերպարիս քեռուն, պետք է փոխանցեմ աչքերիս փայլը, որ ինքն իրոք կարողանա վերջում ասել, որ իմ աչքերի փայլը կորել է: Ու դա կապված չէ ակնոցի հետ, այլ այն ուղիղ կապ ունի իմ հոգու փայլի հետ»։
Հուլիսի վերջին օրը բազմաթիվ լրատվական գործակալություններով տեղեկատվություն տարածվեց՝ ԱՄՆ-ը շահագրգռված է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջոցով Կենտրոնական Ասիայի երկրների՝ համաշխարհային շուկաներ դուրս գալու համար տրանսպորտային երթուղի ստեղծելու հարցում՝ շրջանցելով Ռուսաստանն ու Չինաստանը։ Սակայն տեղեկություններ չեն եղել այն մասին, թե ինչ համատեքստում է այդ մտադրությունները ներկայացրել ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով օգնական Ջեյմս Օ’Բրայենը Սենատի Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում Եվրոպայի ապագայի վերաբերյալ լսումների ժամանակ:
«Հայաստանը չի դիվերսիֆիկացնում իր արտաքին քաղաքականությունը․ Հայաստանն ուղղակի վեկտորն է փոխում, այսինքն՝ հրաժարվում է ռուսական ուղղությունից, բոլոր հնարավորություններից, որոնք կան այդ ուղղության վրա, և գնում են դեպի Արևմուտք։ Դիվերսիֆիկացիան այն է, երբ ունես մի բան, որին մեկը հավելում ես»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
Անդրադառնալով թեմային՝ 168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ ավելորդ է նույնիսկ ասել, թե որքան բարդ թեմա է դա։
«Մի կողմից՝ Ադրբեջանը Մոսկվային է հավատարմություն ցույց տալիս, մյուս կողմից՝ Արևմուտքից բավականին լուրջ ապտակներ է ստացել Ադրբեջանը, չնայած՝ իրենց նավթագազային գործարքների ներքո բավականին լավ վիճակում են, բայց այդ թվում՝ Հայկական Սփյուռքի ջանքերով տարբեր երկրներից ունեցանք բանաձևեր, քննարկումներ, հայտարարություններ»:
ԱԺ-ում, կապիտուլյանտների ներկայացուցիչների երեկվա ներքին ռազբորկան ապացուցեց երկու պարզ ճշմարտություն:
