Հայկական լեռնաշխարհի մշակութային ժառանգության օմբուդսմեն, կովկասագետ Հովիկ Ավանեսովի համար այս ամենը նույնպես շատ մտահոգիչ է, քանի որ այս և նմանատիպ համաժողովներն ուղղված են ոչ միայն Արցախի հայկականության, այլև Հայաստանի դեմ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, ՀՀ պաշտպանության նախարարի նախկին առաջին տեղակալ Արտակ Զաքարյանն է։
ՀՀԿ ԵԿ փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանը ընդդիմադիր չի համարում ՀՀԿ-ի դեմ պայքարողներին:
Ազգային անվտանգության ծառայությունից այս որոշման վերաբերյալ ընդգծել են, որ նման կացարաններում, որպես կանոն, բնակվում են սոցիալապես ամենաանապահով խմբերին պատկանող ընտանիքները։
Քաղաքացիները ներկայացնում են իրենց մտահոգությունները երկրում ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ: Քաղաքացիները պատասխանում են «Նիկոլ Փաշինյանի 2018թ. հեղափոխությունն ավելի շատ օգո՞ւտ տվեց, թե՞ վնաս» հարցին:
Հայաստանում ու Ադրբեջանում ընթանում են իրար հետ օրգանապես կապված երկու զուգահեռ գործընթացներ։ Բաքվում դատում են հայ ռազմագերիներին, Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը։ Նրանց՝ անմարդկային պայմաններում տված ցուցմունքների մասին աղքատիկ հաղորդագրություններից դատելով՝ այդ մարդիկ Բաքվում պայքարում են հանուն Արցախի։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ և «Միասին» շարժման համահիմնադիր Հրանտ Բագրատյանն է։
«Վաղը-մյուս օրը Նիկոլը ասելու է՝ եթե ինձ չվերընտրեք 2026-ին, պատերազմ կլինի: Ես չեմ զարմանա, եթե այդ խոսույթն էլ մտնի իշխանական քարոզչության բառամթերք, որ՝ եթե ես չլինեմ, կլինի պատերազմ: 2021-ին ինքը դա փորձարկեց և աշխատեց: Ես հուսով եմ, որ 2026-ին մեր հասարակությունն արդեն արթուն է և հասկանում է՝ դա ծուղակ է, որովհետև վերընտրվելուց հետո մենք տեսանք՝ ինչ եղավ»:
«Այս «ղըժ-բըժ»-ը չլիներ, հաստատ ավելի կազմակերպված կլիներ։ Այս պահի դրությամբ, բացի ՀՀԿ-ից, այլ հայտարարություն չեմ տեսել: Խնդրում եմ՝ այս օրակարգը, Նիկոլի օրակարգը չկիսող քաղաքական ընդդիմադիր ուժերին անպայման ինստիտուցիոնալ հայտարարություններ անել, թարգմանել և սարքել դրանք հասանելի և՛ դիվանագետների, և՛ միջազգային հանրության այլ դերակատարների համար»,- մանրամասնեց նա։
Արցախցիների իրավունքների պաշտպանության խորհրդի անդամ, «Արցախի երիտասարդական թև» ՀԿ նախագահ Նժդեհ Իսկանդարյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում նշեց, որ ՀՀ փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանն իրենց հետ հանդիպման ժամանակ նշել է, որ պատրաստ են Արցախից բռնի տեղահանվածներին տրամադրվող 50 հազար դրամ աջակցությունը մեկ ամսով երկարաձգել, այդ ընթացքում ձևավորել փորձագիտական խմբեր և ի մի բերել բոլոր այն խնդիրները, որոնց արցախցիները բախվում են՝ Ազատության հրապարակից տեղադրված վրանը դուրս բերելու պայմանով:
Արցախից բռնի տեղահանված Տիգրան Ուլուբաբյանին Վանաձորի ոստիկանությունում խոշտանգելու դեպքով դեռևս մեղադրյալ չկա։
BBC-ի կովկասյան թղթակից Ռեյհան Դեմիտրին ծավալուն հոդված է հրապարակել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հնարավոր «խաղաղության պայմանագրի» և, այդ համատեքստում, Բաքվում պահվող Ռուբեն Վարդանյանի ու հայ գերիների ճակատագրի մասին՝ նշելով, որ նրանք «կարող են դուրս մնալ խաղաղության համաձայնագրից»:
«Մեր առաջարկները ներկայացրինք, թե ինչպես կարելի է ավելի ընդարձակել համախմբումը։ Բացի սոցիալական հարցերից, նաև կարևորեցինք քաղաքական և իրավական հարցերը։ Մեր տեսակետն այն է, որ պետք է խմբեր կազմվեն, որոնք բանակցությունների մեջ պետք է մտնեն իշխանությունների հետ»,- Ազատության հրապարակում Արցախցիների իրավունքների պաշտպանության խորհրդի անդամների հետ հանդիպումից հետո լրագրողների հետ զրույցում նշեց ՀՅԴ Արցախի կենտրոնական կոմիտեի ներկայացուցիչ Արա Պուլուզյանը։
Արցախցիների իրավունքների պաշտպանության խորհրդի անդամ Անաստաս Իսրայելյանն Ազատության հրապարակում ՀՅԴ անդամների հետ հանդիպումից հետո լրագրողների հետ զրույցում տեղեկացրեց, որ հանրային ու քաղաքական շրջանակների հետ նմանատիպ հանդիպումները շարունակվելու են մինչև ապրիլի 15-ը։
Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Թևան Պողոսյանն այն կարծիքին է, որ ՀՀ ԱԳՆ հայտարարությունը, թե՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայության բռնի տեղահանության և Լեռնային Ղարաբաղի լուծարման վերաբերյալ հրամանագրի հրապարակումից հետո խնդիրը դուրս է եկել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև միջպետական հարաբերությունների կարգավորման օրակարգից, մեկնաբանելու բան չէ:
Արցախի Շուշի քաղաքի Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց մայր տաճարը կառուցվել է 1868-1887 թվականների ընթացքում՝ ռուսաց կայսրեր Ալեքսանդր 2-րդի և Ալեքսանդր 3-րդի, ինչպես նաև Գևորգ 4-րդ կաթողիկոսի ժամանակ: 1888 թվականին Մարգար 1-ին կաթողիկոսը օծել է տաճարը և տեղի է ունեցել տաճարի պաշտոնական բացումը:
«Մենք ինչ պահանջներ ներկայացնում ենք, զուգահեռ ներկայացնում ենք նաև լուծման ճանապարհներն ու ուղիները։ Մենք չենք ասում՝ պետական բյուջեից մեզ փող տվեք, արցախահայերը փողի կռիվ չեն անում, արցախահայերն ուզում են մինիմալ պայմաններ ապրելու համար, մինչև ճանապարհ կբացվի, ու կվերադառնան Արցախ։ Մեր առաջին խնդիրն Արցախ վերադառնալն է, բայց մինչև վերադառնալը, պետք է գոնե Հայաստանում լինեն մինիմալ պայմաններ, որպեսզի ապրենք ու չհեռանանք։ Այնպիսի տպավորություն է, որ ամեն ինչ անում են, որպեսզի արցախցին Հայաստանից արտագաղթի, բայց մենք չենք ուզում, ուզում ենք Մայր հայրենիքում ապրենք»,- հավելեց մեր զրուցակիցը։
«Մինչ իրենց հավաքական վերադարձն Արցախ՝ արցախցիները պահանջում են արժանապատիվ կեցության հնարավորություն ՀՀ-ում: Սա վերաբերում է և՛ սոցիալական խնդիրներին, և՛ մեր հիմնական պահանջին՝ վերադառնալ և մեր իրավունքն իրացնել: Երրորդ պահանջը գերեվարված, պատանդառված մեր հայրենակիցների ազատ արձակման ուղղությամբ աշխատանքներ տանելու պահանջն է»:
Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակներում (2025-ի փետրվար) Ադրբեջանի էներգետիկայի նախարար Փարվիզ Շահբազովի հանդիպումն ատոմային Էներգիայի միջազգային գործակալության (ՄԱԳԱՏԷ) գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսիի հետ հերթական անգամ վկայեց՝ Ադրբեջանը պատրաստ չէ վերջնականապես հրաժարվել ԱԷԿ-ի կառուցումից։
«Ես սատանիստ եմ, ինձ չեն կարող հրավիրել»,- 2024թ. սեպտեմբերի 24-ին «Հրապարակի» հետ զրույցում ասել էր Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Քաղաքացիական պայմանագիր» (ՔՊ) խմբակցության պատգամավոր Վիլեն Գաբրիելյանը՝ ի պատասխան հարցի՝ «ստացե՞լ է արդյոք Մայր տաճարի վերաօծման արարողությանը մասնակցելու հրավեր»:
«Բոլորս խոսում ենք քաղաքական կատեգորիաներով և ասում՝ դու ոչ միայն կորցրել ես քաղաքական լեգիտիմությունդ, որովհետև այն քաղաքական վարքը, որ նրանք այսօր դրսևորում են, ինքնահերձում է… Այն քաղաքական հետագիծը, որ իրենք թողել են, խոսում է թե՛ քաղաքական, թե՛ բարոյական լեգիտիմության զրոյության մասին: Նրանք, ովքեր ականատես եղան կառավարության հետ հարցուպատասխանին անբարո և անհավասարակշիռ մարդու վարքագծին, նաև բժշկական ցուցումով ՀՀ հավաքական անվանգությանը հակոտնյա է այդպիսի մարդու պահել Հայաստանի քաղաքական ղեկին»,- ասաց նա:
«Խախտումը միայն քվեատուփ գողանալը կամ լցոնելը չէ, այսօր տեղի են ունենում ճնշումներ՝ բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց խոսույթի միջոցով, մարդկանց պատեպատ խփելու, ֆիզիկական հաշվեհարդար տեսնելու իմաստով, և նաև իրավապահ համակարգն է ծառայեցվում տարբեր թեկնածուների քարոզարշավը խոչընդոտելու նպատակով»,- ընդգծեց նա:
Հայաստանն այսօր տարածք է, որը չեն գրավում, քանի որ ժամանակ չունեն, կամ էլ տարածք նվաճելը նորաձև չէ։
Թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանի գնահատմամբ, սակայն, այս ցույցերի հետևանքով տարածաշրջանում և Հայաստանում լուրջ ազդեցություն չպետք է սպասել, բայց աշխարհաքաղաքական իրողությունները նոր զարգացումներ կբերեն տարածաշրջան։
2018թ.-ից՝ հեղափոխության օրերից սկսած՝ մենք կապիտուլացվում ենք առ այսօր: Ես չեմ կարծում, որ էն թշնամին, ով մեզ ոչնչացնելու խնդիր ունի, այսօր փոխվել է: Կարող է՝ այսօր հայերին մորթազերծ չեն անելու, տիկերը չեն կախելու, կանանց գետը չեն գցելու, հղի կանանց երեխաներին փորերից չեն հանելու, բայց տները կգնեն, տնտեսությունը կգրավեն, հայրենիքը կդառնա առանց հայերի: Ես դեմ եմ:
«Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանը 24News-ի տաղավարում անդրադարձել է Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականի վերաբերյալ ՔՊ-ականների շահարկումներին՝ նշելով, որ Արայիկ Հարությունյանն առնվազն երեք անգամ հայտարարել է, որ ինքն այլևս չի տիրապետում իրավիճակին և ուզում է հրաժարական տալ։
«Խաղաղություն լինում է միայն իրական ուժային բալանսի պարագայում, կամ, եթե նույնիսկ այդ ուժային բալանսը երկուսի միջև հնարավոր չէ շատ մոտեցնել, ապա հենց դրա համար էլ գոյություն ունեն դաշնակիցներ, դիվանագիտություն: Փաշինյանը սա շատ լավ հասկանում է, ուղղակի խաղաղության պայմանագիր կամ համաձայնագիր անվանումն ունեցող որևէ փաստաթուղթ իրեն պետք է զուտ իր ներքին քաղաքական հեռանկարների համար»:
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը Վայոց ձորի նախկին մարզպետ, Լեհաստանում ՀՀ նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանը և Երևանի ավագանու ընդդիմադիր խմբակցության անդամ, տնտեսագիտության թեկնածու Մեսրոպ Մանուկյանն են։
Արցախի Հանրապետության վտանգված հուշարձանները, ինչպես նաև Ադրբեջանի կողմից արդեն լիովին ոչնչացված հուշարձանները, իրենց ամբողջ պատմությամբ կհավաքագրվեն և ալբոմի տեսքով կներկայացվեն հանրությանը։ Գործընթացը ծանր է, ժամանակատար ու աշխատատար, բայց պետք է իրականություն դառնա։
Եթե 2021թ. սկզբին պարտքի միջին կշռված տոկոսադրույքը 4,3 տոկոս էր, 2024թ. վերջին հասել է 7,2 տոկոսի։ Թանկացել է 2,9 տոկոսային կետով, ինչը մեծապես ավելացրել է պարտքի սպասարկման ծախսերը, որոնք հասել են տարեկան 1 մլրդ դոլարի։ Խոսքը միայն տոկոսների մարման մասին է։
