Մարտի 13-ին Բաքվում կայացած «դատավարության» ժամանակ, ինչպես կարելի էր նկատել ադրբեջանական քարոզչամեքենայի փոխանցած տեղեկությունից, Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ՊԲ-ՀՀ ԶՈՒ գործակցության կամ ներքին հարաբերություններին վերաբերող հարցերի ժամանակ մատնանշել էր ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանին՝ ասելով, թե հրամանների կատարման կարգի մասին ավելի լավ կարող է նա խոսել:
Իսկ ինչպե՞ս են իշխանությունները պատրաստվում պատասխանել դրան՝ սադրանքին ընդառաջ գնալո՞վ… իսկ եթե Ալիևը մի օր էլ Նիկոլ Փաշինյանի՞ն պահանջի… Վստահ են, որ նման բան չի լինի՞, իսկ ո՞րն է այդ վստահության հիմքը կամ գուցե գի՞նը…
Մարտի 6-ին Բաքվի դատարանում Արցախի ՊԲ հրամանատարի նախկին տեղակալ, գեներալ-մայոր Դավիթ Մանուկյանն է արդեն ցուցմունք տվել։
Մարտի 3-ին Բաքվի դատարանում ցուցմունքներ են տվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը, Արցախի ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանը:
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը երեկ Ազգային ժողովում լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ արցախցի լրագրողի հետ բանավեճի ժամանակ ասել է՝ «պետք է մնային և կռվեին»։
2024 թվականի փետրվարին այն ժամանակ ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանի հրամանով Սերգեյ Առստամյանը նշանակվել էր ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահի խորհրդական:
Հունվարի 20-ին 168.am-ը Բաքվում պահվող Արցախի նախկին նախագահի ցուցմունքի համատեքստում անդրադարձել էր Արայիկ Հարությունյանի և Նիկոլ Փաշինյանի՝ «Գյանջայի դեպքերին» առնչվող պատասխանատվության չափին՝ ի՞նչ է զեկուցվել Փաշինյանին «Գյանջայի դեպքերի» մասին, ո՞վ է որոշում կայացրել:
Հունվարի 17-ին Բաքվի դատարանում տրվել է Ադրբեջանում պահվող 23 գերիներից 15-ի, այդ թվում՝ Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության «բեմականացված դատավարության» մեկնարկը:
Հունվարի 17-ին Բաքվի դատարանում մեկնարկել է Բաքվում պահվող 23 գերիներից 15-ի, այդ թվում՝ Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դատավարությունը։
2024 թվականի ՀՀ քննչական կոմիտեի 10-ամյակը տոնող Արգիշտի Քյարամյանը՝ որպես կառույցի նախագահ, 4 տարի առաջ այս օրը՝ 2020 թվականի հոկտեմբերի 8-ին, ազատվել էր ՀՀ ԱԱԾ տնօրենի պաշտոնից: Պատճառը մինչ այսօր հայտնի չէ, կարող ենք միայն որոշ փաստերի հիման վրա ենթադրություններ անել:
Թե ի՞նչ փոխանցված լիազորությունների մասին էր խոսում Բաբայանը, այդպես էլ գաղտնի է: Բայց ավելի ուշ Սամվել Բաբայանը սրբագրել էր իր իսկ ասածը՝ հայտարարելով, որ ինքը, ԱԽ քարտուղարի լիազորությունների շրջանակում, պատերազմի օրերին մասնագիտական խորհրդատվություն է տրամադրել ԱՀ նախագահին, օրինակ, «всего лишь քարտեզի վրա ցույց է տվել, որ էդ տարածքը կարելի է ազատագրել»:
Թերևս, սա նկատի ուներ ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, երբ հոկտեմբերի 17-ին դիզվառելիքի շինծու գործով դատական նիստից հետո լրագրողների հետ զրույցում նշել էր, որ Արցախի Հանրապետության ինքնորոշումն իրականություն դարձնելու դեմ պայքարում էր ոչ միայն Ադրբեջանը, այլև Հայաստանի իշխանությունը, նաև Արցախի նախկին իշխանությունը։
Հոկտեմբերի 14-ին լրագրողների հետ զրույցում Սամվել Բաբայանն ասել էր, որ Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանն է իրեն ժամանակին հնարավորություն տվել բանակցել Բաքվի հետ: «Արցախի Հանրապետության սահմանադրությամբ ԱՀ նախագահն արտաքին քաղաքականության միակ վարողն է, որն ինձ տվել է այդ հնարավորությունը, որ ես բանակցեմ: Եվ դրա մասին պառլամենտում իմ ելույթի ժամանակ, երբ նստած էին ձեր ասած մարդիկ, ես մատնանշել […]
«2020թ. նոյեմբերի 6-ին ԱՀ ԱԽ նիստից հետո նախագահի հատուկ հանձնարարությամբ ի պաշտոնե գործուղվել եմ քաղաք Երևան (գործուղման նպատակի և արդյունքների մասին մանրամասները պետական և ծառայողական գաղտնիք հանդիսանալու հիմքով իմ կողմից հանրայնացման ենթակա չեն)։
3 տարի առաջ այս օրը՝ 2020 թվականի հոկտեմբերի 5-ին, Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր Արցախ, որի շրջանակներում քննարկվել և հաստատվել էր հայտնի հակահարվածի օպերացիան:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի խորհրդի նախագահ Կարեն Բեքարյանն է։
Ադրբեջանի զինուժը վաղ առավոտից թիրախավորել է Սոթքի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերը, կիրառել է տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքեր և ականանետ: Ադրբեջանի ԶՈՒ կրակի հետևանքով հայկական կողմն ունի 2 զոհ, 1 վիրավոր:
Արցախի հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը խոսել է 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սանձազերծված 44-օրյա պատերազմի պարտության պատճառների մասին, և, ըստ էության, առաջ է քաշել փաշինյանական թեզը՝ միայն Ադրբեջանի դեմ չէինք կռվում:
Օկուպացված Շուշիում անցկացվող մեդիաֆորումի ժամանակ իր ելույթում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հերթական անգամ ի ցույց է դրել ՀՀ նախկին իշխանություններից ունեցած իր վախերը և խոստովանել է, որ 30 տարի չեն կարողացել չեզոքացնել «հայկական սպառնալիքները» և հասնել իրենց նպատակներին:
Երեկ Արցախի Հանրապետության շրջափակման 222-րդ օրն էր: Արցախի ամբողջական պաշարումից մեկ ամիս անց, երբ Արցախում արդեն սովահարության դեպքեր են գրանցվում, մարդիկ, այդ թվում՝ երեխաներ են մահանում, հղի կանայք ու տարեց մարդիկ թերսնումից ուշագնաց են լինում, Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը դիմել է պայքարի «ծայրահեղ» միջոցի՝ նստացույցի, իսկ Երևանում կազմակերպում է բողոքի ակցիաներ՝ հանուն Արցախի փրկության, ընդդեմ բոլորի, բացի Նիկոլ Փաշինյանից ու իր թիմից, ովքեր Արցախի 120.000 հայ բնակչության այսօրվա աղետալի վիճակի միակ պատասխանատուներն են:
Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել է Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում մեկնարկած նստացույցին միանալու մասին, իր աշխատասենյակը տեղափոխել է հատուկ այդ նպատակով կահավորված վրան և սպառնացել է, որ մեկ շաբաթ անց դիմելու է ծայրահեղ քայլերի: Էմոցիոնալ մակարդակում ոմանք դրական են գնահատել Արցախի նախագահի այս քայլը, ավելի իրատեսները հասկացել են դրա վտանգավորությունը, իսկ արկածների սիրահարները սպասում են մեկ շաբաթ հետո նրա կողմից իրականացվելիք ծայրահեղ քայլերին:
Արցախում ցանկանում են անցնել կիսանախագահական կառավարման մոդելի, արդյո՞ք ճիշտ ժամանակ է ընտրված կառավարման կարգի վերափոխման համար, և ի՞նչ է տալու այն մի քանի ամիս շրջափակման մեջ գտնվող Արցախի Հանրապետությանը: Մասնավորապես, առաջարկվում է կանոնակարգել բացառիկ դեպքերում Հանրապետության Նախագահի անուղղակի ընտրությունների հետ կապված հարաբերությունները, ինչպես նաև ռազմական դրության ժամանակ Ազգային ժողովին վերապահել Հանրապետության Նախագահ ընտրելու իրավունք՝ սահմանելով այդ լիազորությունների իրականացման կարգը:
Արդեն մոտ 7 ամիս է՝ ՊԲ նախկին հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Միքայել Արզումանյանը կալանքի տակ է: Նա մեղադրվում է պատերազմական երկու դրվագով՝ «Արեգա» բարձունքի կորստի և նահանջի հրաման տալու և Շուշիի պաշտպանությունը պատշաճ կերպով չկազմակերպելու:
Այս ամենը վկայում է, որ Տիգրան Ավինյանը 44-օրյա պատերազմի հանգամանքների համատեքստում շատ ասելիք ունի, և պետք է հրավիրվի քննիչ հանձնաժողով, ինչո՞ւ չէ՝ երբեմնի օգնականի հետ միասին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն Արցախի Հանրապետության նախկին պետնախարար, հասարակական-քաղաքական գործիչ Ռուբեն Վարդանյանն է:
Մարտի 18-ին Արցախի օկուպացված Թալիշ գյուղ այցի ընթացքում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է. «Թալիշ գյուղի ուղղությամբ մեր ունեցած հաջողությունները մեծ նշանակություն ունեցան պատերազմի հետագա ընթացքի վրա: Միաժամանակ, սա բարձրացրեց ժողովրդի և բանակի ոգին, որովհետև Թալիշ գյուղի ռազմավարական նշանակությունը բոլորին է հայտնի»:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը մարտի 6-ին հրավիրել էր Անվտանգության խորհրդի ընդլայնված նիստ, որի ժամանակ, մասնավորապես, հայտնել էր, թե արցախյան ներկայացուցիչների հետ երկրորդ հանդիպման ժամանակ Ադրբեջանի ներկայացուցիչը փորձել է քննարկել քաղաքական թեմաներ՝ օգտագործելով ինտեգրացիա բառը, իսկ Արցախի կողմից բանակցողը կանխել է՝ ասելով, որ եթե պետք է քննարկեն քաղաքական հարցեր, դա պետք է լինի Ադրբեջանի կողմից Արցախի անկախության ճանաչման թեման:
Մարտի 5-ին, ժամը 10։00-ի սահմաններում, ադրբեջանական զինուժի դիվերսիոն խումբը «Խայփալու» կոչվող տեղանքում թիրախավորել և կրակ է բացել Արցախի Հանրապետության ոստիկանության անձնագրային և վիզաների վարչության անձնակազմի հերթափոխի մեքենայի վրա։
168.am-ն օրեր առաջ տեղեկություն էր ստացել այն մասին, որ Երևանի փոխքաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը, Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ներքաշված էին Աբովյան փողոցի վրա գտնվող, իտալական «Ռենկո» ընկերությանը պատկանող «Երևան» հյուրանոցի, այժմ՝ «Գրանդ Հոթել Երևանի» գործարքում:
Հասնելով Ռուբեն Վարդանյանի հեռացմանը՝ Ադրբեջանը դե ֆակտո արձանագրելու է Արցախի ներքին կյանքին, պետական կյանքի կազմակերպմանը մասնակցելու իր իրավունքը, Արցախը արտաքին շրջափակման ենթարկելով՝ ստանալու է նաև Լեռնային Ղարաբաղի ներքաղաքական կյանքում որոշում կայացնելու մանդատ, այսինքն՝ Արցախը վերցնելու է նաև ներսից։