ԵԱՀԿ երեւանյան գրասենյակը մտահոգված է քաղաքացիական խմբերի նախաձեռնությամբ կազմակերպված հանրահավաքի վերջին զարգացումների առնչությամբ՝ ՀՀ կառավարության Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի գնի բարձրացման որոշման հետ կապված:
Հունիսի 23-ի վաղ առավոտյան, երբ ոստիկանության ստորաբաժանումները, բիրտ ուժ կիրառելով, ցրել են մայրաքաղաքի Բաղրամյանի պողոտայում իրականացվող՝ էլեկտրաէներգիայի թանկացման դեմ բողոքի ակցիայի մասնակիցներին, ֆիզիկական բռնության են ենթարկվել 13 լրագրող ու օպերատոր, խոչընդոտվել է տարբեր ԶԼՄ-ների մոտ 15 ներկայացուցչի օրինական մասնագիտական գործունեությունը, կոտրվել կամ վնասվել են նրանցից շատերի նկարահանող սարքերը, ոչնչացվել են տեսագրություններ ու լուսանկարներ։
Ոստիկանությունը նախազգուշացնում է, որ հասարակական կարգի խախտման ցանկացած փորձի պարագայում ոստիկանության արձագանքը լինելու է օրենքի սահմաններում՝ իրավիճակին համարժեք:
ՀՀ քննչական կոմիտեի Երեւանի քննչական վարչության Արաբկիր վարչական շրջանի քննչական բաժնում ստացվել է 2015 թվականի հունիսի 22-ին Բաղրամյան պողոտայում հասարակական կարգը խախտելու վերաբերյալ ինտերնետային լրատվական կայքի հրապարակման հիման վրա ՀՀ դատախազության Արաբկիր եւ Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանների դատախազի տեղակալի որոշմամբ ՀՀ քրեական օրենսգրքիի 258-րդ հոդվածի առաջին մասով հարուցված քրեական գործը։
Հունիսի 24-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ: Հունիսի 25-ին, 28-ին հյուսիսային շրջաններում, հունիսի 26-27-ին շրջանների զգալի մասում երեկոյան ժամերին և գիշերվա առաջին կեսին սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ, առանձին վայրերում` կարկուտ, ամպրոպի ժամանակ սպասվում է քամու ուժգնացում` 20-25մ/վրկ արագությամբ:
Էլեկտրաէներգիայի թանկացմամբ պայմանավորված երեկ՝ 22.06.2015թ. երթին մասնակցած և դրանով իսկ քրեական կամ վարչական պատասխանատվության ենթարկվելու վտանգի առաջ կանգնած քաղաքացիներին անվճար իրավաբանական օգնություն տրամադրելու պատրաստակամություն հայտնած փաստաբաների ցանկը:
Վերջին օրերին Հայաստանի քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները կազմակերպեցին բողոքի գործողություններ, պահանջելով չեղյալ հայտարարել էլեկտրաէներգիայի սակագնի թանկացման որոշումը:
Հիվանդանոցից ոստիկանության Նաիրիի բաժնում հաղորդում էր ստացվել, որ «ձախ վերհոնքային շրջանի սալջարդ վերք» ախտորոշմամբ բուժօգնության է դիմել 1978 թ. ծնված Էդգար Ա.-ն և հայտնել, որ իրենց բակում վայր է ընկել:
«Քննիչն ասաց՝ ինքը վկայի կարգավիճակում է: Մինչ այդ իմ վստահորդը գիտեր, թե ինքը խուլիգանության կասկածյալ է գործում, բայց պաշտոնապես կարծես թե ասացին՝ այո, ինքը բերվել է խուլիգանություն կատարելու կասկածանքով, բայց ինքը հիմա վկա է: Աբսուրդ է, իրավական տեսակետից չի կարող այդպիսի բան լինել»,- ասաց Ռոբերտ Ռևազյանը:
Ն. Սամսոնյանի խոսքով՝ Բաղրամյան 26-ը չպետք է ունենա Բաստիլի նշանակությունը: Նա ասաց, որ հիմա իրենք Ազատության հրապարակում պետք է սպասեն մինչև իրենց վերջին ընկերն էլ ազատության մեջ հայտնվի, որից հետո նոր որոշեն իրենց հետագա քայլերը:
Ազատության հրապարակում հակասական տրամադրություններ են: Ակցիայի կազմակերպիչների մի մասը պնդում է, որ պետք է երթով շարժվել դեպի Բաղրամյան պողոտա:
168.am-ի հարցին՝ ի՞նչն են անօրինական արել, վաղ առավոտյան նստացույց էին անում երիտասարդները, Վ. Գասպարյանը պատասխանեց. «Երբ դու քո իրավունքներին հասնելու համար այլոց իրավունքներն ես սահմանափակում՝ դա արդեն օրենքից դուրս է»:
«Դրա դեմն առնելու համար սա մի, այսպես ասած, ահաբեկող միջոցառում էր: Այդ իսկ պատճառով բոլոր ձերբակալվածները ներգրավված են որպես վկաներ այդ քրեական գործով կամ նրանց կարգավիճակը դեռ որոշված չէ: Եվ այդ մեղադրանքները ձերբակալվածներին դիտարկում են ոչ թե որպես վարչական իրավախախտում, այլ՝ քրեական, ու փորձում են վերահսկել ու վախեցնել մարդկանց, որ նոր ցույցեր ու միջոցառումներ տեղի չունենան»:
Ազատության հրապարակում տարբեր տեսակետներ են հնչում. ոմանք պնդում են ու փորձում են ժողովրդին առաջնորդել Բաղրամյան պողոտա, սակայն «Ոչ թալանին» նախաձեռնության անդամները դեմ են՝ հայտարարելով, որ պետք է նախ քննարկել անելիքները:
Քիչ առաջ ծափահարությունների ներքո Ազատության հրապարակ մտավ «Ոչ թալանին» նախաձեռնության անդամ Մաքսիմ Սարգսյանը: «Կոչ եմ անում՝ ոչ մեկիդ դուխը չընկնի»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ ավելին ասել չի կարող, քանի որ նոր է ազատ արձակվել: Նա նշեց, որ «որքան հասկացել» է՝ որպես վկա է ներգրավվել քրեական գործում:
ՀՀ քննչական կոմիտեի Երևանի քննչական վարչությունում հարուցվել է քրեական գործ՝ 7-րդ դասարանի աշակերտի մահվան պատճառ դարձած ավտովթարի դեպքի առթիվ:
Այս պահին Ազատության հրապարակը դարձյալ մարդաշատ է: Քիչ առաջ ակտիվիստները հայտարարեցին, որ ազատ են արձակել «Ոչ թալանին» նախաձեռնության անդամներ Մաքսիմ Սարգսյանին, Միհրան Ավագյանին և Արմեն Մկրտչյանին: Նրանք րոպեներ հետո կմիանան ակցիայի մասնակիցներին:
Քիչ առաջ Ազատության հրապարակում ակտիվիստները հայտարարեցին, որ ազատ են արձակել «Ոչ թալանին» նախաձեռնության անդամներ Մաքսիմ Սարգսյանին, Միհրան Ավագյանին և Արմեն Մկրտչյանին: Նրանք րոպեներ հետո կմիանան ակցիայի մասնակիցներին:
ՀՀ Հանրային խորհրդի նախագահ Վազգեն Մանուկյանն Անկախ-ի հետ զրույցում ներկայացրել է Էլեկտրաէնեգիայի սակագնի բարձրացման հետևանքով ստեղծված իրավիճակի, բողոքի ցույցերի և հետագա զարգացումների վերաբերյալ իր դիրքորոշումն ու առաջարկները: -Պարոն Մանուկյան, էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացման որոշումից հետո հասարակական լարվածությունը խորացավ՝ հանգեցնելով վերջին իրադարձություններին: Ինչպե՞ս եք գնահատում բողոքի ցույցերն ու ակտիվիստների պահանջները: -Երիտասարդների վրդովմունքն ու ցույցերն արդարացված են: Իսկապես […]
Ազատության հրապարակում հավաքվում են «Ոչ թալանին» ակցիայի մասնակիցները: ՀՀ փոխոստիկանապետ Վալերի Օսիպյանը լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ այսօր ակցիայի ժամանակ ոստիկանության գործողությունները համարժեք են լինելու: Նա պնդում է, որ լուսադեմին նույնպես ոստիկանության գործողությունները համարժեք էին:
Րոպեներ առաջ Կենտրոնի Ոստիկանական բաժանմունքից ազատ արձակվեց «Կարին» համույթի ղեկավար Գագիկ Գինոսյանն, ում այսօր վաղ առավոտյան Բաղրամյան պողոտայից բերման էին ենթարկել Արաբկիրի Ոստիկանական բաժանմունքից, որտեղից նրան տեղափոխել էին նարկոդիսպանսեր:
ՀՀ հատուկ քննչական ծառայությունում քննվող քրեական գործի նախաքննության ընթացքում ՀՀ քննչական կոմիտեի զինվորական քննչական գլխավոր վարչության 2-րդ կայազորային քննչական բաժնի քննիչ Արթուր Ս.-ին ՀՀ քրեական օրենսգրքի 311-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 3-րդ կետով, 34-178-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 5-րդ կետով և 38-34-312-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ կետով մեղադրանք է առաջադրվել:
«Ամբողջությամբ խաղաղ է եղել մեր հավաքն ու երթը, բացարձակապես որևէ օրենքից դուրս քայլ չենք արել, հորդորել ենք, որպեսզի քաղաքացիները զգոն լինեն ու սադրանքների չտրվեն, ու քանի որ մեր հավաքը խաղաղ էր, ոստիկանները պարբերաբար խցկվում էին մեր մեջ ու փորձում էին սադրել»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին պատմեց «Ո՛չ թալանին» նախաձեռնության համակարգող խմբի անդամ Ռիմա Սարգսյանը, ում հաջողվել է այսօրվա դեպքերի ժամանակ խուսափել բերման ենթարկվելուց: Նա կարծում է, որ ակտիվիստների կողմից սադրանքները չեն եղել, դրանք եղել են քաղաքացիական հագուստով ոստիկանների կողմից:
«Երևանում տեղի ունեցածը գունավոր հեղափոխության փորձ է»,- գիշերը Բաղրամյան պողոտայում տեղի ունեցած իրադարձություններն այսպես է գնահատում ռուսաստանցի քաղաքագետ Սերգեյ Մարկովը:
Հրամայական է, որ կառավարությունը ՀՀ օրենսդրության շրջանակում ոստիկանության կողմից անհամաչափ ուժի կիրառման մասին հաղորդումների ամբողջական ու թափանցիկ քննություն անցկացնի:
Մարկեդոնովը չի հասկանում, թե որն է էլեկտրաէներգիայի թանկացման այդ հայտի իրական իմաստը, թեև, ըստ նրա, «Ոչ թալանին» նախաձեռնության կազմակերպած ակցիաների ընթացքում իրենց սեփական քաղաքական շահերը հետապնդեցին որոշ շահագրգիռ շրջանակներ ևս:
«1in.am-ի տղան, երբ հանել էր բեյջը, ցույց էր տվել, վերցրել, ճղել, գցել էին, իրեն բերման էին ենթարկել, «Արմենիայի» լրագրողը կորցրել էր իրենց տեսախցիկը»:
Հիմունքների ընդունմամբ կոմիտե ստեղծելու որոշման և այդ մասին հայտարարելու նպատակով հունիսի 24-ին, չորեքշաբթի օրը, ժամը 12-ին, Քաղաքագետների միության գրասենյակում (Մոսկովյան 33 ա) կազմակերպվում է Հիմնադիրների ժողով՝ մամուլի ներկայությամբ:
«Հայկական վերածնունդ» հասարակական-քաղաքական միավորումը խստորեն դատապարտում է այսօր լուսաբացին մայրաքաղաքի Բաղրամյան պողոտայում էլէկտրաէներգիայի սակագնի թանկացման դեմ խաղաղ բողոքի ցույց անցկացնող ՀՀ քաղաքացիների նկատմամբ կիրառված բռնությունը:
Խիստ մտահոգված լինելով այսօր Երեւանի կենտրոնում տեղի ունեցած դեպքերով, ինչպես նաեւ դրանց հետեւանքով հարյուրավոր խաղաղ ցուցարարների, այդ թվում նաեւ՝ լրագրողների նկատմամբ Ոստիկանության կիրառած անհամաչափ ֆիզիկական ուժի եւ ակտիվիստներին պատճառած մարմնական վնասվածքների կապակցությամբ՝ Օմբուդսմեն Կարեն Անդրեասյանը սեփական նախաձեռնությամբ վարույթ է հարուցել: