«Այսօր մեր մտքերը նրանց հետ են, ովքեր 44-օրյա պատերազմում և 30-ամյա հակամարտության ընթացքում կորցրել են իրենց մտերիմներին: Վերքերը դեռ չեն սպիացել, բայց հնարավորություն կա՝ վերականգնել անվտանգ, բարգավաճ և խաղաղ Հարավային Կովկասը»,-նշել է Կլաարը:
«Պատերազմից մեկ տարի անց ունենք ավելի ծանր իրավիճակ, քան ունեինք մեկ տարի առաջ այս օրը, որովհետև երբ պայթեց առաջին ականը, մենք մտածում էինք, որ, ի վերջո, խաղաղության վերջին փամփուշտը պետք է մեր զինվորը կրակի, և դրանով հաստատվի խաղաղություն, այսինքն՝ մենք միանշանակ պետք է հաղթենք պատերազմում: Դա ավելի շատ խաղաղության սպասում էր, քան արհավիրքի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը՝ ընդգծելով՝ մեր զինվորը, մեր ազգը շատ ծանր ձևով դավաճանվեց:
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանն անդրադառնալով Արցախի 44-օրյա պատերազմի 1-ին տարելիցին և այդ պատերազմից դասեր քաղելուն, նկատեց՝ դասեր քաղելու համար մեկ տարին բավարար չէ, քանի որ պետք է հասկանալ ու ճիշտ հասկանալ, թե ինչ է տեղի ունեցել։
Ըստ զեկույցի նախագծի՝ Խորհրդարանական վեհաժողովը ափսոսանք է հայտնում հայ-ադրբեջանական հակամարտության հումանիտար ողբերգական հետևանքների կապակցությամբ: Նշվում է, որ կոնֆլիկտը ունեցել է երկու խոշոր բռնկում, որոնցից մեկը տևել է 1991 թ. վերջերից մինչև 1994 թվականը, իսկ երկրորդը 2020 թվականի վեցշաբաթյա պատերազմն էր:
Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալությունը (ՄԱԳԱՏԷ) հայտարարել է այն մասին, որ Իրանը չի կատարում միջուկային օբյեկտների մոնիթորինգի համաձայնագրի պայմանները: Այդ մասին հաղորդել է The Hill-ը:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, անդրադառնալով հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը, հայտարարել է, որ դրա համար լավագույն միջոցը 3+3 ձևաչափն է, որն առաջարկել էր Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, սակայն դրան դրական չեն արձագանքել Հայաստնն ու Իրանը: Նշենք, որ Էրդողանի առաջարկած ձևաչափը պետք է ներառեր 6 երկիր՝ Թուրքիան, Ադրբեջանը, Վրաստանը, Ռուսաստանը, Իրանը և Հայաստանը:
ԱՄՆ պետքարտուղարությունն արձագանքել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայի Էրդողանի՝ ամերիկյան CBS ալիքին տված հարցազրույցին, որի ժամանակ նա ասել էր, թե Անկարան պատրաստվում է Ռուսաստանից գնել S-400 զենիթահրթիռային ՀՕՊ համակարգերի 2-րդ խմբաքանակը:
Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլութ Չավուշօղլուն արցախյան 2-րդ պատերազմի 1-ին տարելիցին հանդիպել է իր ադրբեջանցի գործընկերոջ՝ արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ։ Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
Արցախի դեմ լայնածավալ ագրեսիայի առաջին տարելիցի օրը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը հերթական սպառնալիքներն է հնչեցրել Հայաստանի հասցեին։
Թուրքիայի նախագահը մասնավորապես նշել էր, որ վերջին քննադատական զարգացումները ևս մեկ անգամ ցույց են տվել Թուրքիայի և ԱՄՆ-ի միջև գործընկերության կարևորությունը: Պետությունները կարող են նաև ժամանակ առ ժամանակ կարծիքների տարբերություններ ունենալ: Մենք հավատում ենք, որ դրանք կարելի է հաղթահարել երկխոսության միջոցով ՝ փոխադարձ հարգանքի շրջանակներում:
Ռուսաստանը հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցը դիտարկում է տարածաշրջանային ապաշրջափակման համատեքստում և այդ պատճառով այս հարցում հանդես է գալիս ոչ միայն որպես միջնորդ, այլև առաջ է տանում իր ընդգծված շահերը, հետևապես՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը տեղավորելու է հենց իր շահերի համատեքստում, հետևաբար, հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատումը չի կարող վնասել հայ-ռուսական հարաբերություններին։ 168 ТV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում նման տեսակետ հայտնեց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ աշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Տիգրան Աբրահամյանը՝ ընդգծելով.
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին, ով հայտարարել է, որ հայրենիք կվերադառնա տեղական իշխանության մարմինների ընտրություններին, իրականում չի կարող դա անել։ Այդ մասին, ինչպես տեղեկացնում է ՏԱՍՍ-ը, կիրակի լրագրողներին հայտնել է «Վրացական երազանք-Ժողովրդավարական Վրաստան» կառավարող կուսակցության ղեկավար Իրակլի Կոբախիձեն:
Միացյալ Նահանգների Նևադա նահանգից ընտրված դեմոկրատ պատգամավոր Դինա Թիթուսն ԱՄՆ-ի 2022 թվականի պաշտպանության բյուրջեի նախագծում (NDAA) հոդված է, որի համաձայն ԱՄՆ-ի պետական դեպարտամանետը պետք է հետաքննի հետևյալ հարցը․
Թուրքական «Yöneylem» սոցիալական հետազոտությունների կենտրոնը հրապարակել է օգոստոսի վերջին արված հարցման արդյունքները, որոնցից պարզ է դառնում Թուրքիայի քաղաքական կուսակցությունների վարկանիշը։ Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
Ամերիկյան «Սպանություններ մեկ շենքում» (Only Murders in the Building) հեռուստասերիալում թուրքերը մեղադրվել են կոտորած և ցեղասպանություն իրագործելու մեջ։
Ռուսաստանի Անասնաբուժական ու բուսասանիտարական դաշնային ծառայությունը (Россельхознадзор) Թուրքիայից բերված մրգերի մեջ հայտնաբերել է շագանակագույն մոնիլիզային փտախտ (Moniliniafructicola), իսկ լոլիկի մեջ՝ շագանակագույն կնճռոտության վիրուս:
«Ալիևի հայտարարած «Զանգեզուրի միջանցքը» տալու դեպքում լինելու է հայոց պետականության վերջի սկիզբը, մենք դադարելու ենք լինել սուբյեկտ և սահուն կերպով ներգրավվելու ենք թուրքական պրոյեկտի մեջ, աստիճանաբար հայաթափվելու է Հայաստանը, և 20-30 տարի հետո մենք մեր հայրենիքում լինելու ենք փոքրամասնություն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը։
Նյու-Յորքում ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի նստաշրջանի ժամանակ Հունաստանի վարչապետ Կիրիակոս Միցոտակիսն անդրադարձել է Կիպրոսի հիմնախնդրին՝ հանրության ուշադրությանը հրավիրելով այն փաստի վրա, որ Թուրքիան խախտում է միջազգային իրավունքը:
Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Սկակովը, մեկնաբանելով ներկայումս հակամարտության գոտում ստեղծված ռազմաքաղաքական և դիվանագիտական իրավիճակը, 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ, ինչպես պատերազմից հետո ընկած ժամանակահատվածում, այնպես էլ այսօր Ադրբեջանը, արդեն Թուրքիայի բացահայտ ուղիղ ներգրավմամբ, մեծացրել է ճնշումը Հայաստանի նկատմամբ իրենց պատկերացրած վերջնական «կարգավորման» համար։
«Այդ հարաբերությունների վերաբերյալ այն մոտեցումները, որոնք կային 2000-ականների վերջերին, նույնն էլ այսօր են՝ առանց նախապայմանների եթե Անկարան պատրաստ է, ապա կարող է հարաբերություններ հաստատել։ Սակայն այն, ինչ տեսանք Էրդողանի կողմից, երբ «Զանգեզուրի միջանցքից» էր խոսում, այդ թվում՝ Ադրբեջանի շահերից, նման պայմաններում հնարավոր չէ։ Տվյալ պարագայում ես Անկարայում քաղաքական կամք չեմ տեսնում որևէ քայլ անելու, ինչը նշանակում է, որ այն, ինչ տեղի ունեցավ, ուղղակի մեսիջների փոխանակում էր, որտեղ կողմերը հստակ «կարմիր գծերը» գծեցին»,- հավելեց փորձագետը։
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կնոջ՝ Էմինե Էրդողանի խոհարարական գրքի տպագրության և շնորհանդեսի համար պետբյուջեից ծախսվել է շուրջ 1 մլն թուրքական լիրա, այսինքն ավելի քան 110.000 ԱՄՆ դոլարը։ Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
Ադրբեջանի նախագահն օրերս ծավալուն հարցազրույց է տվել «Ազգային պաշտպանություն» ամսագրին, որտեղ անդրադարձել է 44-օրյա պատերազմի որոշ մանրամասների և նոյեմբերի 9-ին ստորագրված հրադադարի եռակողմ համաձայնագրին։
«Շռնդալի պատրաստվում ենք խաղաղությանը՝ այն պարագայում, երբ մեր թշնամին ոչ մի խաղաղության մասին չի ուզում խոսել: Ալիևն առաջին անգամը չէ, որ ասում է՝ Արցախի հարցն ինքը փակել է, այնինչ այս հարցը փակելը կամ չփակելը միայն իրենից կախված չէ»:
«Հայացք» վերլուծական կենտրոնի տնօրեն Աննա Կարապետյանի կարծիքով՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպման փաստն ինքնին կարևոր և բացառիկ է, որովհետև նախորդ տարվա Ադրբեջանի ագրեսիայից հետո սա ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահության ներքո երկու երկրների ԱԳ նախարարների առաջին հանդիպումն էր։
«Որքան էլ Ռուսաստանն ու Թուրքիան են դոմինանտ, սակայն ներկայիս դինամիկան պահանջում է ավելի լայն աշխատանք, և երևում է, որ այն ընթանում է՝ ՌԴ-ն աշխատում է նաև Իրանի հետ, Թուրքիան՝ Իրանի ու Վրաստանի, չեմ խոսում Հայաստանի ու Ադրբեջանի մասին, որոնք իրենց ավանդական տարածաշրջանային կապերն օգտագործում են: Ուստի, կարծում եմ, այս լայն դասավորությունը կքննարկվի, ինչպես նաև նոյեմբերի 9-ի հայտարարարության իրագործման հարցը, որից հետո, կարծում եմ՝ շատ ավելի ակնհայտ ձևակերպումներ կլինեն նաև հայ-թուրքական հնարավոր նորմալացման կամ կարգավորման մասով»,- ասաց վերլուծաբանը, հավելելով՝ ռուս-թուրքական Սոչիում սպասվող բանակցությունները բավականին հագեցած են լինելու:
Թուրքիան մտադիր է Ռուսաստանից գնել հավելյալ զենիթային հակահրթիռային С-400 համակարգեր:
Թուրքիայի նախկին վարչապետ, «Ապագա» կուսակցության հիմնադիր Ահմեթ Դավութօղլուն լրագրողների առաջարկով անդրադարձել է ընտրություններում այլ կուսակցությունների հետ կոալիցիա ստեղծելու հավանականությանը։ Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
Եվրոպայի քուրդ կանանց շարժումը (TJK-E) և MAAT for Peace կազմակերպությունը «100 պատճառ բռնապետի դատապարտման համար» արշավի շրջանակում Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի դատապարտման համար Շվեյցարիայի Ժնև քաղաքում համատեղ պանելային քննարկում են անցկացրել։ Պանելային քննարկումն ընդգրկված է եղել նաև ՄԱԿ -ի մարդու իրավունքների 48-րդ նստաշրջանում:
Նախագահ Քոչարյանն ուղղակի մերժել էր պատմաբանների հանձնաժողով ստեղծելու գաղափարը՝ առաջարկելով ստեղծել միջկառավարական հանձնաժողով այն տրամաբանությամբ, որ միջպետական հարաբերությունները պետք է կարգավորեն ոչ թե պատմաբանները, այլ քաղաքական գործիչները: Հաջորդ տարիներին էլ հայ-թուրքական շփումների, նամակների պարագայում երբեք նման արհամարհական մոտեցումներ չեն եղել:
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Նյու Յորքից, որտեղ մասնակցում էր ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 76-րդ նստաշրջանին, Թուրքիա վերադարձի ճանապարհին հարցազրույց է տվել թուրք լրագրողներին: Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
