Բոլոր տեսակների թխենիների տերևները և ծաղիկներն արտազատում են շատ մեծ քանակությամբ ֆիտոնցիդներ, որոնք մահացու են մոծակների և շատ այլ մանր միջատների համար։
Սամիթը պարունակում է մաշկին օգտակար վիտամիններ և հանքային նյութեր, իսկ սերմերն ունեն մի շատ հետաքրքիր հատկություն` կլանում են սելեն և արծաթ։ Հայտնի է, որ արծաթի իոններ պարունակող ջուրն օգտակար է մարդու օրգանիզմին և մաշկին, սակայն պետք է հաշվի առնել, որ լույսը բացասաբար է ազդում արծաթաջրի հատկությունների վրա։
Ծաղիկն ունի 5 բաժակաթերթ և նույնքան էլ դեղնավուն պսակաթերթեր, որոնք հատ-հատ տեղավորված են ծաղկակիր ցողունի և ցողունային ճյուղավորումների գագաթներին։ Պտղի կառուցվածքը բարդ է, սերմիկն ունի երկարացված քթիկ։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին։
Սննդաբանները խորհուրդ են տալիս շաբաթական առնվազն 4 անգամ ուտել մարոլով պատրաստված աղցան (300 գ մարոլ, վարունգ, կանաչ սոխ, մաղադանոսի և սամիթի տերևիկներ)։
Շաքարային դիաբետը գլյուկոզայի ոչ բավարար յուրացման հետևանք է։ Գլյուկոզան անհրաժեշտ է օրգանիզմի հյուսվածքների (բջիջների) սնուցման համար և նաև վերամշակվում ու պահեստավորվում է։
Քորը գրեթե միշտ ինչ-որ հիվանդության հետևանք է` դրա արտաքին արտահայտությունը, ինչը նշանակում է, որ պետք է դիմել բժշկի։
Վարունգը պարունակում է 95-97 տոկոս ջուր, հանքային աղեր, վիտամիններ` C, կարոտին, B1, B2, B5, ֆոլիաթթու, պեկտինային նյութեր, մոտ 0,5 տոկոս մոխրանյութ, մինչև 2,2 տոկոս ածխաջրեր, սպիտակուցներ, բջջանք, աննշան քանակությամբ ճարպեր։
Սերմերում պարունակվում են ճարպային թթուներ և մանանեխային յուղեր։ Կանաչ զանգվածը հարուստ է օգտակար նյութերով.
Այն իր մեջ պարունակում է դաբաղող և դառը նյութեր, խեժ, սապոնիններ, եթերային յուղ, բույսին բնորոշ գլիկոզիդներ, օրգանական թթուներ, մինչև 230 մգ վիտամին C (100 գ հումքի մեջ), կարոտին։
Բույսն ունի ջերմիջեցնող, քրտնամուղ, հակամանրէ, հակաբորբոքային, ցավամոքիչ, միզամուղ հատկություններ։
Յուրաքանչյուր վիտամին լուծում է օրգանիզմում որոշակի, կոնկրետ խնդիրներ` մասնակցում է կարևորագույն կենսաքիմիական ռեակցիաների կայացմանը։
Գրեյպֆրուտի կորիզը, կեղևը, հատվածների միջև գտնվող թաղանթը, այսինքն` պտղի դառնահամ մասերը, պարունակում են բուժիչ նյութեր` ֆլավոնոիդներ։
Հիրիկազգիների ընտանիքին պատկանող բազմամյա, մինչև 15 սմ բարձրությամբ բույս է։ Արմատը պալարասոխուկ է, պալար կամ սոխուկ։ Զաֆրան գարնանայինը սոխարմատավոր ծաղկաբույս է։ Բնության մեջ հանդիպում է Միջին Ասիայում, Կովկասում, Եվրոպայում. գրանցված է «Կարմիր գրքում»։
Ցախկեռասի պտուղները հարուստ են մագնիումով և նատրիումով, պարունակում են նաև կալիում, ալյումինիում, պղինձ, երկաթ, յոդ, դիետիկ նյութեր` սորբիտ և ինոզիտ։
Կնոջ կյանքում կա մի շրջան, երբ երիտասարդ տարիքին բնորոշ հորմոնալ ֆոնն էականորեն փոխվում է։ Բազմաթիվ գործընթացներ կորսվում են, սակայն միանշանակ հնարավոր է վերականգնել նախկին էներգիան և կենսուրախությունը։ Բնությունը ստեղծել է բույսեր, որոնք պարունակում են հորմոնանման նյութեր. դրանցից մեկն է գայլաթաթը։
Ժողովրդական միջոցներով ինքնաբուժումը հղի է անկանխատեսելի հետևանքներով, սակայն կարող է զգալիորեն բարձրացնել բուժման արդյունավետությունը բոլոր փուլերում` սուր շրջան, ֆիզիոթերապիա, մարմնամարզություն և այլն։
Դիետոլոգներն անընդհատ պրպտումների մեջ են` հետաքրքիր է, որ կան սննդակարգեր, որոնց մեջ ընդգրկված է նաև ձուն։ Կատարվել են և կատարվում են բազմաթիվ հետազոտություններ, որոնց արդյունքում ճշտվում են նաև հավի ձվի իրական սննդային արժեքը և առողջության վրա ազդեցության իրական պատկերը։
Ուկրաինայում ռեհանը կախել են առաստաղներից: Աբխազները կարծում էին, որ «ով ռեհան է ծամում՝ նա երկար է ապրում»: Արևմտյան Եվրոպայում ռեհանը հայտնի է 16-րդ դարի սկզբից, ներկայումս շատ մեծ կիրառում ունի Իտալիայում:
Երկաթը մարդու օրգանիզմի բնականոն կենսագործունեությանը նպաստող անհրաժեշտ միկրոտարրերից մեկն է։ Ի տարբերություն մակրոտարրերի, որոնց օրական պահանջը սկսվում է 200 մգ-ից, միկրոտարրերի հանդեպ պահանջը համբարվում է տասնյակ միլիգրամներով։
Հայտնի է թոքախտի չորս տեսակ` տարածվում են մարդու, խոշոր եղջերավոր կենդանիների, թռչունների, կրծողների միջոցով։ Մարդու մոտ հիվանդությունը` դեպքերի 95 տոկոսում հարուցում է առաջին տեսակը։
Ինֆեկցիոն հիվանդություն է, փոխանցվում է ոչ որակյալ սննդամթերքի միջոցով։ Հարուցիչները սալմոնելա ցեղի` մանր, շարժունակ բակտերիաներ են, որոնք հեշտությամբ են հարմարվում արտաքին միջավայրում` ապրում են բաց քաղցրահամ ջրամբարներում (մինչև 120 օր), աղաջրում (210 օր), հողում (270 օր), երշիկեղենում (130 օր), ձվի մեջ և սառեցրած մսեղենում (390 օր), սենյակային պայմաններում (փոշու մեջ (510 օր)։
Կարկադեն` հիբիսկուսի չորացրած ծաղկաթերթերը, պարունակում են սպիտակուց, պեկտին, կիտրոնի և խնձորի թթուներ, վիտամիններ, մեծ քանակությամբ հականեխիչ նյութեր, բուսական ներկանյութեր, հակաօքսիդանտներ, ռուտին, այլ ֆլավոնոիդներ։
Բադանը տարածված է Հարավային Սիբիրի լեռների փշատերև և սաղարթավոր անտառներում, հասնում է մինչև ալպյան գոտի։ Մշակվում է դեղագործական հումք ստանալու համար։
Սերկևիլենին անհիշելի ժամանակներից տարածված է եղել պատմական Հայաստանում` Փայտակարանի անտառներում. հանդիպում է ՀՀ հյուսիսարևելյան շրջաններում, Կապանի անտառներում, Մեղրիում` ծովի մակերևույթից մինչև 1200 մ բարձրությունների վրա։
Յոգուրտ է կոչվել Բալկաններում ապրող ժողովուրդների ազգային թթվակաթնային ըմպելիքը, որը պատրաստվել է այծի կաթից։ Յոգուրտը, ինչպես նաև Կովկասի լեռնցիների ազգային ըմպելիք կեֆիրը, թուրքալեզու ժողովուրդների կատիկը, մեր մածունը, վրացական մացոնը, եգիպտական լեբենը, սիցիլիական մեցորադը ունեն հազարամյակների պատմություն։ 20-րդ դարի սզբում` Ֆրանսիայում աշխատող հանճարեղ ռուս գիտնական Ի. Մեչնիկովը կարողացավ առանձնացնել կաթը խմորող միկրոօրգանիզմները` «բուլղարական ցուպիկը» և «տերմոֆիլ […]
Հարսնախոտը (ֆիզալիս սովորական) չի օգտագործվում գիտական բժշկության մեջ, սակայն կատարվել են դեղաբանական ուսումնասիրություններ` պարզվել է, որ պտուղն ունի միզամուղ հատկություններ, իսկ պտղապատյանի յուղամզվածքն արագացնում է վերքերի ապաքինումը։
Վայրի նռան ծաղիկն օժտված է մաքրող հատկությամբ։ Լավագույնը կարմիր գույն ունեցող ծաղիկն է։ Օգտակար է շարժվող ատամների և արյունահոսող լնդերի համար:
Կիտրոնը հնագույն ժամանակներից օգտագործվել է ժողովրդական բժշկության մեջ։ Ա. Ամասիացին գրել է. «Եթե կիտրոնի հյութը քսեն երեսին, պեպենները կգունաթափվեն։ Սրտխառնոցի դեպքում թող կիտրոն ուտեն` կանցնի։
Բուժական նպատակներով ճահճամոշն օգտագործվում է ինչպես` ժողովրդական, այնպես էլ` գիտական բժշկությունում։
3 ճ/գ չիչխանի թարմ մանրացրած տերևը 10 րոպե թրմեք 500 մլ եռջրում, դրեք կրակի վրա, հասցրեք եռման ջերմաստիճանի, թրմեք 1 ժամ, քամեք, հումքը մզեք։