Թութքը և վարիկոզը մարդկությանը հայտնի առաջին ախտորոշված հիվանդություններն են, որոնք, ըստ հնէաբանների` առաջացել են այն ժամանակներից, երբ ի հայտ է եկել ուղղահայաց քայլող մարդը։ Թութքի բուժման հիմնական նպատակները երկուսն են` կոնսերվատիվ կամ թերապևտիկ և վիրաբուժական։ Թերապևտիկ բուժում կատարվում է մի քանի ուղղությամբ. համապատասխան սննդակարգ և ժողովրդական միջոցներ։
Մշկընկույզն ունի ցավազրկող հատկություն, օգտագործվում է բարորակ ուռուցքների, ստամոքսի և 12-մատնյա աղիի խոցի բուժման համար։ Ուժեղացնում է իմունային համակարգը, ակտիվացնում է արյան շրջանառությունը, կիրառվում է նաև միոզիտի, օստեոխոնդրոզի, արթրիտի բուժման համար։
Որպես բուժահումք են ծառայում կաթնափուշի սերմերը, որոնցից ստացված պատրաստուկներն ի զորու են վերականգնել լյարդի վնասված բջիջները։ Նման առաքելություն տրված է հավանաբար միայն այս բույսին։ Դեղատներում վաճառվում է սերմը, յուղը։ Հեպատիտ. 3 ճ/գ սերմը լցրեք 500 մլ եռջրի մեջ, եփեք ջրային բաղնիքի վրա` մինչև հեղուկի կեսը գոլորշիանա, 30 րոպե թրմեք, քամեք։ Խմեք 1-ական ճ/գ` օրը 10-15 անգամ, 1-ական ժամ ընդմիջումներով։
Բժիշկները խորհուրդ են տալիս` ալկոհոլ օգտագործելու դեպքում խմել միայն որակյալ գինի, օղի, կոնյակ և այլն, չխմել բարձր ջերմության դեպքում և «սոված» փորին։ Կարևոր է իմանալ, որ ալկոհոլի կանոնավոր օգտագործումը միանշանակ քայքայում է լյարդի բջիջները։ Օրինակ Ֆրանսիայում և Իսպանիայում, ուր գինին միշտ դրված է սեղանի վրա, մեծ թիվ են կազմում լյարդի հիվանդություններ ունեցող մարդիկ։
Հասունացած պոպոքի միջուկը հարուստ է բազմաչհագեցած ճարպերով` պարունակում է լինոլի, պալմիտինի, օլեինի, ստեարինի, լինոլենի ճարպաթթուներ, որոնց մեջ չկա խոլեստերին։ Ճարպաթթուները նվազեցնում են սիրտ-անոթային հիվանդությունների զարգացման հավանականությունը, նպաստում են աղեստամոքսային համակարգի գործունեությանը։
Կաթողիկոս խորհուրդն ուրվագծվում է նաև մի քանի` մեկը մյուսից առանձնացված եռանկյունիներով, որոնք խորհրդանշում են շումերը, բասկերի երկիրը, կելտական աշխարհը, Չինաստանի խայաներին, և այլն, և այդպես շարունակ` մինչև մեր օրերը։ Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց։
Առյուծագու ազդեցությունը նման է կատվախոտին, սակայն ավելի օգտակար է նևրոզի դեպքում։ Առյուծագին մեծ կիրառում ունի և ընդգրկված է մի շարք երկրների դեղաբանական ցանկերում.
Բույսի եթերային յուղը հանգստացնում է ջղակծկումները, խթանում և երկարաձգում է քնաբեր դեղամիջոցների ազդեցությունը, բարձրացնում է ուղեղի կեղևում կատարվող գործընթացի արագությունը, լավացնում է պսակաձև երակում արյան շրջանառությունը, ուժեղացնում է աղեստամոքսային համակարգի աշխատանքը և լեղու արտադրությունը։
Օգտակար նյութերն ավելի շատ են երիտասարդ, թարմ սնկերի «գլխարկներում»։ Թարմ շամպինիոնների 100 գրամի էներգետիկ արժեքը 27 կկալ է, և շատ ցածր է նատրիումի պարունակությունը, ինչի շնորհիվ խորհուրդ է տրվում` որպես դիետիկ ուտեստ։ Չորացրած սնկի կալորիականությունը 7-10 անգամ բարձր է։
Միջատը «ճանաչում» և խայթում է նրանց, ում արյան մեջ բարձր է B խմբի վիտամինների բաղադրությունը։
Բուժման արդյունավետությունը կբարձրանա, եթե պատրաստեք և միաժամանակ օգտագործեք առաջարկվող քսուքը. Խառնեք ձիակասկի 50 գ լավ մանրացրած սերմ, 10-ական գ երիցուկի ծաղկի փոշի ու եղեսպակի տերևի ու ծաղկի փոշի, 5 գ կարտոֆիլի օսլա։ Խառնուրդը լցրեք հավի 200 գ հալեցրած ճարպի մեջ, 2-3 ժամ եփեք ջրային բաղնիքի վրա (շատ թույլ կրակով), 10 ժամ թրմեք։ Կրկին դրեք կրակի վրա, քամեք տաք վիճակում։ Պահեք սառնարանում։ Օրը 1-2 անգամ երակները մշակեք քսուքով։
Գազարը և դրանից ստացված հյութը հակացուցված է ստամոքսահյութի բարձր թվայնությամբ ուղղորդվող ստամոքսի բորբոքման, խոցի, կոլիտի, լուծի դեպքում։
Հայտնի է, որ բորբոսից ստանում են պենիցիլին, սակայն մշակումից հետո, գորղարանային պայմաններում, իսկ բորբոսը թույն է։ Կան բորբոսի տարբեր տեսակներ, այսօր կզրուցենք դրանցից ամենավտանգավորներից մեկի մ ասին, որը կարող հանգեցնել ծանր թունավորոմների։
Գետնամորու տերևը հարուստ է C վիտամինով` 250 մգ/100 գ հումքի մեջ։ Տերևը հավաքում են ծաղկման շրջանի վերջում, չորացնելուց առաջ տերևակոթունները պետք է կարճացնել մինչև 1 սմ։ Տերևը փռում են բարակ շերտով թղթի, լաթի վրա և չորացնում օդափոխվող ծածկի տակ։ Չորացրած հումքը պետք է պահել մութ տեղում։
Տարբեր առիթներով գրել եմ հնագույն հայկական և կելտական ծագում ունեցող ազգերի չորս հիմնական տոների ժամանակային ընդհանրության մասին։ Կելտական օրացույց-գուշակարանում այդ տոներին համապատասխանում են Մայրի և ձիակասկ ծառատեսակները։ Ձիակասկի վերաբերյալ հրապարակված է տեսանյութ, որը կցել եմ «ծառերի ձայների արձագանքը հայոց Այբուբենում» հոդվածին։
Գայլուկն ունի արժեքավոր բուժիչ հատկությունների լայն սպեկտր. խթանում է կանանց սեռական էստրոգեն հորմոնի գոյացումը, որի շնորհիվ կիրառվում է հորմոնաթերապիայում։ Ունի միզամուղ, հանգստացնող, քնաբեր, ցավազրկող, հակալնդախտային, հակաբորբոքային, հակակարկամային, հակաբակտերիալ, հակախոցային, արյունատար մազանոթներ ամրացնող ազդեցություն։ Լավացնում է ախորժակը և մարսողությունը, կարգավորում է ճարպերի փոխանակումը և աղաջրային հավասարակշռությունը։
Նյութի շարադրանքը հասկանալու համար պետք է հստակ պատկերացնել Այբուբենի առանձնահատկությունը։ Օրինակ, Ո տառանշանի թվային արժեքը 600 է, իսկ կարգաթիվը` 24։
Գայլուկն ունի մեծ կիրառում օծանելիքի և մաշկի, մազերի խնամքի համար նախատեսված միջոցների արտադրությունում, օրինակ` քսուքներ, մերսման համար նախատեսված յուղեր, օստեոխոնդրոզի և ռևմատիզմի դեպքում ցավերը նվազեցնող թրջոցներ, մազերն ամրացնող օճառահեղուկ, քնաբեր հատկություն ունեցող հավելումներ` լոգանքի համար։
Գերչակի յուղը յուրահատուկ է նրանով, որ չի առաջացնում թաղանթ, լավ է յուրացվում և ներծծվում մաշկի մեջ։ Մաս է կազմում հայտնի «Վիշնևսկու» քսուքի մեջ, որը նախատեսված է այրվածքի, խոցերի, այլ բնույթի վերքերի բուժման համար և հմուտ բժշկի ձեռքերում կարող է հրաշքներ գործել։ Գերչակի յուղը նպաստում է մաշկածածկույթի վերականգնմանը, նվազեցնում է ցավերը, ունի մաշկը փափկեցնող հատկություն։
Կուրկուման հրաշալի հակաբիոտիկ մթերք է, օրը 0,5-1 գ ուտեստների մեջ օգտագործելու դեպքում կանխարգելում է բազմաթիվ աղիքային ինֆեկցիաների տարածումը, ինչը հատկապես կարևոր է արևադարձային Ասիայի երկրներում։ Հնդկաստանում կուրկուման ավելացնում են գրեթե բոլոր ուտեստների մեջ` մսից, բանջարեղենից, լոբեղենից, կարտոֆիլից պատրաստված։ Համեմունքը մեծ տարածում ունի միջինասիական երկրներում. Ուզբեկստանում դրանով համեմում են ոչխարի խաշած միսը և արգանակը, բրնձի շիլան և փլավները։ Տաջիկներն օգտագործում են քաղցր ըմպելիքներին դեղին գույն հաղորդելու համար։
Կուրկուման լավագույն բնական հակաբիոտիկներից մեկն է։ Կուրկումին ներկանյութը նպաստում է «վատ» խոլեստերինի հեռացմանը` արյան հոսքից, և լեյկոցիտների ընդհանուր թվի ավելացմանը։
Խորքային «դասական» լիպոմաները հայտնաբերվում են հիմնականում լյարդի, երիկամների, պլևրայի, արգանդի ճարպային հյուսվածքների վրա. գտնվում են յուրահատուկ բավականին ամուր թաղանթի մեջ, դրանք կարող են վտանգ ներկայացնել շատ մեծ` 10 սմ և ավելի տրամագիծ ունեցող չափերի դեպքում։ Անհամեմատ վտանգավոր են թաղանթ չունեցող «սվաղված»` տարածված լիպոմաները, որոնք կարող են նկատվել վզի կամ ծոծրակի շուրջ կամ որովայնի շրջանում` մաշկի տակ։
Կաթը սննդարար է, ուժ է տալիս ուղեղին և տաքացնում է մարմինը, ցրում է մոռացկոտությունը, անհանգստությունն ու վախը։ Կաթը մեղրով խմելու դեպքում կապաքինվեն աղիների խոցերը։ Կաթ խմելուց հետո այլևս ոչինչ չպետք է ուտել և խմել, մինչև կաթը մարսվի։ Կաթը վնաս է ատամներին և լորձով ուղեկցվող հիվանդությունների դեպքում։ Կաթ խմելուց հետո լավ կլինի բերանը ողողել ջրով։
Պտուղն օգտակար է աթերոսկլերոզի, անքնության, նյարդային համակարգի հյուծվածության, օստեոխոնդրոզի, ռևմատիզմի դեպքում։ Նպաստում է երիկամների աշխատանքի ակտիվացմանը, ունի ցավամոքիչ հատկություններ, պայծառացնում է տեսողությունը, ունի թույլ լուծողական ազդեցություն։ Պտղի հյութը մտնում է մաշկային (փսորիազ, էկզեմա) հիվանդությունների բուժման համար նախատեսված կոմպլեքս միջոցների կազմի մեջ։
Հարուստ է ճարպի մեջ լուծվող A, E, D, K2 վիտամիններով, չի պարունակում թունավոր և ռադիոակտիվ նյութեր, քանի որ նպաստում է դրանց հեռացմանն օրգանիզմից։ Սալի հիմնական հարստությունը արախիդոնի ճարպաթթուն է և սելեն միկրոտարրը, ընդ որում` լավ յուրացվող։
Մարդն ավելի քան 10 հազար տարի առաջ սկսել է օգտագործել կաթն իր սննդակարգում։ Եգիպտոսի բժիշկները 3 հազարամյակ առաջ բուժել են սրտի, երիկամների և ստամոքսի հիվանդությունները և օգտագործել են կաթը տարբեր բնույթի թունավորումների դեպքում։
Օսլան մարդու աղիներում փոխակերպվում է գլյուկոզայի, որի ավելցուկը նպաստում է 2-րդ տեսակի շաքարային դիաբետի և ճարպակալման առաջացմանը։ Նոր հասունացած կարտոֆիլը պարունակում է ընդամենը 7-8% օսլա։ Նույն բույսից ստացված արմատապտուղները տարբերվում են պարունակվող օսլայի քանակով, նախընտրելի են միջին չափ ունեցողները։
Ծնողները նախընտրում են երեխաներին կերակրել թարմ գազարի քերուկով, համարելով, որ այն մեծ քանակությամբ A վիտամին է պարունակում։ Իրականում գազարը պարունակում է ընդամենը ալֆա և բետա կարոտիններ, որոնցից մեր օրգանիզմում գոյանում է A վիտամինը, դրանք դժվար են յուրացվում, քանի որ փակված են պտուղների բջիջներում, իսկ բջջի թաղանթը բաղկացած է ցելյուլիտից։
Տերևի հյութը պարունակում է ֆլավոնոիդներ, վիտամին C, մագնիում, կալցիում, երկաթ, մարգանեց, պղինձ, ալյումինիում, որոշ քանակի դաբաղանյութեր։ Տերևը պարունակում է բարդ շաքարներ, խնձորի, թրթնջուկի և քացախի օրգանական թթուներ, կենսագենետիկ ակտիվ նյութեր և ֆերմենտներ։
Թռչունների երգեցողությունը զարմանալիորեն բարերար ազդեցություն է թողնում մարդու հոգեվիճակի վրա։ Որոշ թռչունների ելևէջները` հանգստացնում, մյուսներինը` բարձրացնում են տրամադրությունը, իսկ երբեմն` կարող են փոխարինել դեղահաբերին։