Եթե դեղ ու դարման չունեցող վարակը պատահական ու անզգույշների ընտրություն էր կատարում, ապա սոցիալական ճգնաժամն առավել մասսայական բնույթ է կրելու` խտրականության ու զգուշավորության միջոցառումները շրջանցելու սկզբունքով: Դիմակ կրելու, ախտահանվելու, տանը նստելու պայմաններն անօգտակար են լինելու, քանի որ սոցիալական ճաքն ու ճեղքվածքը սողոսկելու է տուն, որքան էլ ամուր փակված լինի դուռը, գրվելու է գազի հաշվիչին, հոսանքի հաշվիչին, վեր ու վար է անելու սառնարանի դատարկության մեջ, անփող գրպաններում, ի վերջո, նստելու է մեր սեղաններին:
Պատմությունը «եթե»-ներ չի սիրում ու չի հանդուրժում։ Բայց քաղաքականության մեջ անցյալի թեական մոդելավորումն օգնում է գոնե մոտավոր շեղմամբ վեր հանել ներկայի արատներն ու գալիքի սպառնալիքները։ Հարցադրումը՝ ի՞նչ կլիներ, եթե Նիկոլ Փաշինյանը հավատարիմ մնար 2018 թվականին Հայաստանի փողոցներում ու Երևանի հրապարակներում հնչեցվող «սիրո ու հանդուժողականության» կարգախոսին, առնվազն գոյության լեգիտիմ իրավունք ունի։ Որովհետև, թեև չկան չափման մեթոդներ ու գործակիցներ, այդուհանդերձ կարող է տեղ ունենալ նաև պնդումը, որ հարյուր-հազարավոր քաղաքացիներից շատերը հրապարակներում էին նաև ու հատկապես, հատկապես ու հաստատապես՝ հանուն «սիրո ու հանդուրժողականության»։
«Եթե Փաշինյանը Համո Սահյան սիրեր այնքան, որքան արտասանում է, կհետաքրքրվեր, թե Սահյանի ժառանգն ինչով է զբաղվում, Սահյանի կենտրոնից ինչ կա-չկա, ինչով կարող է օգնել։ Կարծում եմ՝ արտասանում էր, որովհետև ուղղակի պետք էր։ Ես մի հարց ունեմ վարչապետին՝ պարո՛ն վարչապետ, լավ, ի վերջո, դուք տարբերում եք Համո Սահյանին ինչ-որ մի չինովնիկից. եթե տարբերում եք՝ ապա ես Ձեզ հետ խոսելու բան ունեմ, եթե ոչ՝ ապա չունեմ»,- ասաց նա։
Նախկիններին էինք, չէ՞, ասում՝ նախկինները եկան՝ այս շենքերը գրավեցին, նորերի սրտիկներն էլ այստեղ բնակարաններ ունեն, ուզում եմ պարզել, այդ որտեղի՞ց: Ախրանաներով ման են գալիս, տղա ջան, այդ ախրանաները՝ պետական միջոցներով, այդ, որ մարդիկ տառապում լցնում են բյուջեն, այդ ախրանան 2 հոգի, ինչո՞ւ ես դրել, ման գալիս մեր թաղի մեջ, դու խփում մարդու բերան ես ջարդում, ախրանայով էլ մա՞ն ես գալիս: Լավ, այսօր ման եկար ախրանայով, մյուս ընտրությանը մեր թաղի մեջ դու կարո՞ղ ես ախրանայով ման գալ, դու պիտի ստիպված տներդ ծախես գնաս, որովհետև քեզ հիշելով՝ հիշելու ենք, որ ոչինչ չարեցիք:
Իհարկե, այս իմաստով Թուրքիան որքան ավելի խորն ընկղմվի տարբեր տարածաշրջանային ավանտյուրիստական գործողությունների մեջ, ինչը մենք այսօր տեսնում ենք, այդքան ավելի քիչ ռեսուրս կունենա աջակցելու Ադրբեջանին: Բայց մենք չպետք է դրա վրա հաշվարկը կառուցենք, մենք պետք է բոլոր տարբերակները հաշվարկենք և պատրաստ լինենք բոլոր զարգացումներին և մեր դաշնակիցների ու գործընկերների հետ չեզոքացնենք հնարավոր վտանգները:
«Այնտեղ յուրահատուկ երանգներ կան, դա էլ պետք է հաշվի առնել: Քանի որ անհայտ է աղբյուրը, այսպիսի դեպքերում կա հավանականություն, որ այդ քանակի իրական փաստաթղթերի մեջ ներդրված լինեն միտումնավոր կեղծ փաստաթղթեր: Գլոբալ առումով, կարծում եմ՝ կեղծել այդ քանակի ու այդքան ճշգրտությամբ ինֆորմացիա՝ կապված տարբեր երկրների ներքին խոհանոցի հետ, գրեթե անհնարին է, տեսականորեն հնարավոր է, բայց իմաստ չկա, և շատ ծավալուն գործ է: Կարծում եմ՝ տեղեկատվության առնվազն մեծ մասը ճշգրիտ է: Ուղղակի պետք է կարդալուց ֆիքսել, որ այնտեղ ոչ միայն փաստաթղթեր կան, այլ նաև լրագրողի վերաբերմունքը»,- ասաց Մարտիրոսյանը:
Վերջին տարիներին ապահովագրության ոլորտում գործում է յոթ կազմակերպություն: Ապահովագրավճարներն ամեն տարի աճում էին: Հետևաբար՝ կարելի էր խոսել ոլորտի առաջընթացի մասին: Սակայն այս տարվա տնտեսական անկումն արդեն նկատելի է նաև ապահովագրական բիզնեսի ոլորտում: Դա նկատելի է կիսամյակային տվյալների համադրմամբ: 2018թ․ առաջին կիսամյակի ապահովագրավճարների ընդհանուր ծավալը 22 մլրդ 271.6 մլն դրամ էր: Անցած տարի այն ռեկորդային ցուցանիշի հասավ՝ 26 մլրդ 462,7 մլն դրամ: Այս տարվա առաջին կիսամյակն ավելի «համեստ» է՝ 24 մլրդ 332 մլն դրամ:
Ապրիլյան պատերազմի մասնակից, ՀՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետ Հարություն Բադալյանը, 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ԱԺ Ապրիլյան իրադարձությունները հետաքննող հանձնաժողովի գործունեությանը և սպասվող եզրակացությանը, նշեց՝ հանձնաժողովը լրիվությամբ քաղաքական է, և բանակի ավելի մարտունակ լինելու շահը չի հետապնդում:
Հայաստանում սեպտեմբերի 19-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 244 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 47 154-ի:
Քաղաքական բանավեճի ու մշակույթի մակարդակն իջել ու իջնում է՝ հասնելով անթույլատրելի ցածր կետի։ Մտքերի, գաղափարների, ծրագրերի փոխարեն՝ քաղաքական դիսկուրսում տիրապետում են հայհոյանքն ու ատելությունը, անձնական կեղտոտ տեղեկությունների հրապարակումը։ Այս գործընթացը ոչ միայն խրախուսվում է իշխանության կողմից, այլև իշխանությունը դրա ուղղակի մասնակիցն է ու համար առաջին հրահրողը։ Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ ու ստատուսագրությամբ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար (2016-2018թթ. հուլիս), ԱԺ աշխատակազմի տարածքային կառավարման, տեղական ինքնակառավարման, բնապահպանության և գյուղատնտեսության հարցերով մշտական հանձնաժողովի փորձագետ Աշոտ Հարությունյանի հետ։
«Դրական մարդկանց հայկական ցանց» սոցիալական-հասարակական կազմակերպության նախագահ Անահիտ Հարությունյանի մորաքրոջ որդին մահացել է կորոնավիրուսից: Դիակը ճանաչելու համար նա գնացել է «դիահերձարան», որտեղ էլ ականատես է եղել սարսափելի մի տեսարանի:
Քաղաքական անիմատորները բոլորիս զբաղեցնում են, բովանդակային որևէ հարց չկա քաղաքական այս անիմատորների օրակարգում, որևէ լուրջ հայեցակարգ, ուղենիշ չկա, և տրվում է ցածր որակի ռաբիս աստղի ունեցած բովանդակության պես մի արտադրանք ու փորձ է արվում պարտադրել նաև գիտակից և խելացի մարդկանց և մտավորականների։ 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց «Մեկ Հայաստան» կուսակցության նախագահ Արթուր Ղազինյանը՝ շեշտելով, որ տևական ժամանակ է՝ չի հետևում Ազգային ժողովի նիստերին, որովհետև իրական քաղաքական գործընթացներ խորհրդարանում չեն ընթանում։
Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը 168․am-ի հետ զրույցում ասաց, որ, բնականաբար, ծանոթ է հրապարակմանը և չէր ցանկանա այն որևէ կերպ մեկնաբանել, քանի որ այդ հրապարակման նպատակը հենց դա է՝ այդ տեղեկատվության նման շրջանառությունը, դրա նկատմամբ հետաքրքրության հարուցումը և որոշակի հակառուսական տրամադրությունների սերմանումը, իրավիճակի ապակայունացումը ողջ տարածաշրջանում։
Ոչ, այդ կարծիքը չեմ կիսում, առհասարակ չհասկացա՝ ո՞րն էր փաստարկը, ելնելով ի՞նչ քվեարկությունից, դրակա՞ն։ Այսիքնն՝ Ազգային ժողովը պետք է ընտրի Սահմանադրական դատարանի դատավոր։ Ստացվում է, որ ԱԺ-ն միակ ձևը, որն ունի, իր քիմքին ոչ հաճելի դատավոր ընտրել, դա դատավոր չընտրելն է։ Այսինքն, երբ մենք ընտրում նք, ասում են՝ այ, որ ընտրեցիք, ուրեմն՝ ձեր քիմքին հաճելի էր։ Քննադատության չի դիմանում այդ արգումենտը, ներողություն եմ խնդրում, բայց ավելի բովանդակային չեմ կարող պատասխանել։ Դա այդպես չէ, որովհետև ընդամենը քվեարկել ենք կողմ, հավանություն ենք տվել թեկնածուներին, բացատրել ենք մեր որոշման պատճառները։
Մասնավոր սեկտորը փորձում է լիբանանահայերի համար աշխատատեղերի հարց լուծել, բայց պարզվում է, որ լիբանանյան ծանր կացությունից Հայաստան եկող և աշխատելու առաջարկ ստացած լիբանանահայը, որը չունի ՀՀ քաղաքացիություն, ծանր բյուրոկրատիայի միջով պիտի անցնի համապատասխան իրավունք ստանալու համար:
Երեկ Սահմանադրական դատարանում (ՍԴ) ընթացող այդ և այլ գործընթացների վերաբերյալ 168.am-ի հարցերին ի պատասխան՝ նշել էին, որ «չնայած այն հանգամանքին, որ հարցը ներառված է եղել Սահմանադրական դատարանի աշխատակարգային նիստի օրակարգում, Սահմանադրական դատարանի աշխատակազմի ղեկավարի պարտականությունները ժամանակավորապես կատարող ՍԴ աշխատակազմի իրավախորհրդատվական վարչության պետ Սամվել Առաքելյանը 2020 թվականի օգոստոսի 31-ին Ազգային ժողովի 26 պատգամավորներին հղել է Ա/0821-2020 գրությունը՝ նրանց կողմից 2020 թվականի հունիսի 26-ին Սահմանադրական դատարան մուտքագրված թիվ 3-148 դիմումի հետ՝ եռօրյա ժամկետում դիմումը «Սահմանադրական դատարանի մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքի պահանջներին համապատասխանեցնելու նպատակով»:
Հատկապես Սահմանադրական դատարանի (ՍԴ) դատավորների ընտրությունից հետո իշխանությանն ուղղված քննադատությունը բազմապատիկ ավելացավ ոչ միայն ու ոչ այնքան՝ հակաիշխանական ուժերի, որքան իշխանությանը ջերմեռանդորեն պաշտպանող քաղաքական ու քաղաքացիական խմբերի կողմից։ Բայց ՍԴ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակն այսբերգի սոսկ երևացող մասն է, զուգահեռաբար երկրում ընթանում են բազմաթիվ խորքային գործընթացներ, որոնք ամեն օրվա հետ ավելացնում են իշխանությանն ուղղված քննադատությունն ու դժգոհության չափաբաժինը։
Սեպտեմբերի 8-ին «Փաստ» օրաթերթը գրեց, որ իրենց կառավարական աղբյուրի փոխանցմամբ՝ Վահե Գրիգորյանը վերջին մեկ ամսվա ընթացքում նկատելի հաճախականությամբ այցելում է կառավարություն:
Երեկ «Շենգավիթ» ԲԿ-ում 30-ամյա ծննդկան է մահացել: 168.am-ի հետ զրույցում ծննդկանի՝ Սեդայի ընկերուհին՝ Արփինե Մարգարյանը, պատմեց, որ սա նրա առաջին հղիությունն է եղել: Երեկ առավոտյան տարել են հիվանդանոց, որ ծննդաբերի, ամեն բան կարգին է եղել:
«Մեքենաները սահմանված կարգով են տարվել ՌԴ, մաքսազերծվել, սահմանված կարգով նաև անվանափոխություն է տեղի ունեցել: Մենք այստեղ շատ բացասական միտումներ ենք տեսնում, ուստի շատ ենք ուզում, որ, ի վերջո, ինչ-որ մեկը մեզ հետ խոսի: Հակառակ դեպքում սա նշանակում է՝ բազմաթիվ մարդկանց պարտքի տակ գցել, ովքեր էլ գույք, տուն կկորցնեն: Ցավոք, մինչև օրս ոչ մեկը կապ չի հաստատել մեզ հետ: Ում հետ ուզում ենք հանդիպել՝ դուռը մեր առջև փակում են՝ լինի նախարարություն թե գերատեսչություն: Գոնե ինֆորմացիայի փոխանակում անեն, սա էլ չկա»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասել էր ավտոներկրող Զոհրաբ Իգիթյանը:
Հայաստանում սեպտեմբերի 18-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 239 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 46 910-ի:
Տնտեսության անմխիթար վիճակի ֆոնին, երբ ամեն վայրկյան մարդիկ իրենց մաշկի վրա ավելի ու ավելի են զգում ճգնաժամի բացասական հետևանքները, օրերս Նիկոլ Փաշինյանը որոշել էր «լավ լուրեր» հայտնել։ Սովորության համաձայն, պեղել-հանել էր իրեն ձեռնտու որոշ ցուցանիշներ, այս անգամ՝ գյուղմթերքների արտահանման վերաբերյալ, ու դա ներկայացրել՝ որպես կարևոր ձեռքբերում։
«Գարիկն այս անգամ էլ փորձում է իր քեռու աներձագին՝ Արթուրին, տեղավորել մարզպետարանում՝ որպես մարզպետարանի աշխատակազմի կրթության, մշակույթի և սպորտի վարչության պետ: Մրցույթը եղել է, բայց նա չի անցել, քանի որ գրավոր շեմը չի հաղթահարել: Համենայնդեպս, նման դեպքի արդեն ականատես եղել ենք՝ Միրզախանյան Լիլիթը, որը մարզպետ Գարիկին մորքուրի թե հոպարի հարս էր գալիս, էլի մրցույթը եղավ՝ չանցավ, բայց այնքան ձգեց, մինչև կարողացավ անցկացնել, երրորդ-չորրորդից նոր անցկացրեց, նույնն էլ սրան է անելու»,- ասաց Արարատի մարզի բնակիչը:
168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի տաղավարում «Կոնցեռն-Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի գործընկեր, փաստաբան Նարինե Բեգլարյանի հետ զրուցել ենք ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) փոխխոսնակ Ալեն Սիմոնյանի կողմից ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու նախագծից, ըստ որի՝ սոցիալական ցանցերում և լրատվամիջոցներում հրապարակված վիրավորանքի համար փոխհատուցման չափն ավելանում ու 1 միլիոն ՀՀ դրամից՝ 5 միլիոն, իսկ զրպարտության համար՝ 2 միլիոն ՀՀ դրամից՝ 10 միլիոն է դառնում:
«Ինչո՞ւ գին չեք նշում, գին նշեք, մարդն իմանա՝ խաղողն աճեցնի՞, թե՞ ոչ։ Գործարաններն այդպես են անում, որովհետև իրենք էժան սպիրտով են աշխատում, դա է պատճառը, որ խաղողը չեն ուզում, և ոչ թե այն, որ տեղ չունեն։ Հարց է առաջանում, բա էդ գործարանը ինչի՞ են տվել Սամվել Ալեքսանյանին, եթե խաղողը չեն մթերում, մի 30 հեկտարանոց գործարանը կոպեկներով տրամադրել են, հիմա էլ ուզում է մարդկանց խաղողն էլ կոպեկներով ընդունի։ Հիմա էլ կոպեկներով խաղողի այգիներ է առնում, բոլորին ասում է՝ ձեր այգիները ծախեք՝ առնեմ։ Նույնն է նաև Պռոշյանի գործարանը, այգիներ է հիմնել, գյուղացուն ասում է՝ իմ այգին ունեմ, ձեր խաղողը ինչո՞ւ մթերեմ։ Հենց այստեղ է, որ կառավարությունը մեծ անելիք ունի»,- ասաց Ավագյանը։
Հուլիս ամսվա առաջին կեսին` Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բռնկված լարվածությունից երկու ամիս անց, նույնիսկ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին՝ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի ակտիվ միջնորդությամբ, չի հաջողվում Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարներին նստեցնել բանակցային սեղանի շուրջ։
Պարզապես իմ կարծիքն է՝ Ապրիլյան պատերազմը շահարկվում է քաղաքական դիվիդենտներ շահելու համար: Ինչ վերաբերում է եզրակացությանը, ես այդ եզրակացություն ասվածին շատ լուրջ չեմ վերաբերվում, որովհետև դա միֆ է: Երբ հիշում եմ հանձնաժողովը ստեղծելու պատճառները, թե ինչի համար էին ուզում այն ստեղծել, մտածում և հասկանում եմ, որ իրենք պետք է աղմկահարույց հայտարարություններ անեին, որ, օրինակ, Կարեն Կարապետյանն ասել է՝ վառելիք չի եղել, անորակ է եղել, կամ՝ հաց չի եղել: Այդ եզրակացությունները և արտահայտությունները, որ իրենք անում էին, զուտ իրենց իշխանությունը պահելու համար էին անում:
Կապված Սահմանադրական դատարանում (ՍԴ) վերջին ժամանակներում ընթացող պրոցեսների հետ՝ 168.am-ը ՍԴ նախագահի պարտականությունները կատարող Աշոտ Խաչատրյանից ցանկացել էր ստանալ հետևյալ հարցերի պատասխանները՝
Սեպտեմբերի սկզբին միջազգային մամուլում մտահոգիչ տեղեկություններ տարածվեցին այն մասին, որ Սիրիայից ահաբեկչական խմբավորումներ են Թուրքիայի տարածքով ներթափանցել Նախիջևան՝ հայկական կողմի նկատմամբ դիվերսիոն գործողություններ իրականացնելու նպատակով: Այդ հարցին սեպտեմբերի 2-ի ճեպազրույցում անդրադարձավ ՀՀ ԱԳՆ խոսնակ Աննա Նաղդալյանը՝ ասելով, որ ԱԳՆ-ն ստուգում է լուրերը` արդյո՞ք Թուրքիան Աֆրինից և Ազազից վարձկաններ է տեղափոխում Ադրբեջան՝ Արցախի դեմ պայքարում ներգրավելու համար։
