Մարտական գործողությունների մասշտաբների, կրակի ինտենսիվության, կիրառված զինանոցի առումով այս երկու ռազմական գործողություններն անհամեմատելի են: Միգուցե ռազմական առումով կարելի է՝ զուտ վերլուծությունների համար համեմատել մարտական գործողությունների որոշ դրվագներ, դրանց հակազդելու մեթոդներ և այլն, սակայն դասական առումով՝ այս գործողություններն անհամեմատելի են:
«Աստված չանի, եթե այսպես շարունակվի, ապա մենք Սևանա լիճը, որպես լիճ, կորցնելու ենք, և այն որևէ կերպ չենք կարողանալու օգտագործել, քանի որ լճի փոխարեն՝ ունենալու ենք ճահիճ։ Չենք կարողանալու լիճն օգտագործել ո՛չ հանգստի, ո՛չ էլ ոռոգման համար։ Սա ուղղակի բացարձակ ողբերգություն է Հայաստանի համար, ցավոք, դեռ այդ հասկացությունը չկա շատերի մոտ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Կարինե Դանիելյանը։
«Կարծում եմ, դատելով նաև դասագրքի հատվածային բովանդակությունից, մենք երկու խնդիր ենք լուծում։ Նախ՝ բուն եկեղեցու պատմության խնդիրը, այսինքն՝ այն վերաբերում է մեր եկեղեցական պատմության անդրադարձին։ Երկրորդը՝ մեր քրիստոնեական կրթության բաղադրիչին, որը ենթադրում է Աստվածաշնչի համապատասխան և գոնե հիմնավոր գիտելիքների մատուցում, ինչպես նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու ծիսակարգի, տոնացույցի հիմնարար տարրական գիտելիքների իմացություն։ Եթե անկեղծ լինենք, ապա երկրորդ բաղադրիչի միավորումը զուտ պատմության առարկայի հետ ինչ-որ առումով թերի էր։ Այս տեսանկյունից ՀՀ քաղաքացուն, հատկապես՝ 21-րդ դարի քաղաքացուն, անհրաժեշտ են այնպիսի գիտելիքներ, որոնք նրան համաշխարհային ասպարեզում և՛ կզատեն, և՛ կմիավորեն»,- հավելեց Ն. Դիլբարյանը։
«Դեռևս 2010-11 թվականներից Արաբական գարնան գործընթացների հետևանքով ակնհայտ էր, որ արաբական մի շարք երկրներում ընթացող գործընթացներում միաժամանակ մրցում էին և՛ արաբական առանցքային դերակատարները, և՛ նրանց տարածաշրջանային մրցակիցները, մասնավորապես՝ Թուրքիան և Իրանը։ Եվ հետագա տարիները ցույց տվեցին, որ Արաբական երկրները զիջեցին իրենց դիրքերը, որի վառ ապացույցն է, օրինակ՝ Սիրիայում, Իրաքում ստեղծված իրավիճակը, որտեղ շատ ավելի ազդեցիկ են Իրանի և Թուրքիայի դիրքերը։ Նույն գործընթացն արդեն 2019 թվականի վերջից նշմարվում էր նաև Լիբիայում, ի դեպ, 2017 թվականից նաև Կատարում և այս համատեքստում արաբական մի շարք կարևոր երկրներում առանցքային դերակատարները զիջում են իրենց»,- ասաց Արմեն Պետրոսյանը։
Հայաստանում կազմակերպված կերպով հակառուսական տրամադրություններ են սերմանում, դա ակնհայտ է և դա քաղաքական պատճառներ ունի, այլ հարց է, թե այդ քաղաքականությունը որտեղից է ղեկավարվում և որքանով է Հայաստանի շահերից բխում: Օրինակ, երբ Ռուսաստանն Ադրբեջանին զենք էր վաճառում (հատկապես, երբ Սերժ Սարգսյանը Սահակաշվիլուն Հայաստանի մեդալով պարգևատրեց), մենք Ռուսաստանին կոպիտ կերպով մեղադրում էինք, նրանք արդարանում էին, բայց հասկանում էին, որ հիմքեր ունենք, հիմա այլ է վիճակը, տարածվող հակառուսական քարոզը Հայաստանի շահերի առումով որևէ լուրջ բացատրություն չունի:
«Պետք է ոչ բարենպաստ պայմաններ ստեղծել, որպեսզի լիճը չծաղկի, և պայքարի որոշ միջոցներ ձեռնարկել։ Հիմա մենք կոնկրետ նպատակային նախագիծ ենք անում, որով հատուկ նյութ ենք ստեղծում, որը կլանում է, և կարելի է առավել ծաղկած տեղերից ինչ-որ մաս հանել»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Բարդուխ Գաբրիելյանը։
«Ես չեմ պատրաստվում որևէ մեկից ներողություն խնդրել, ինչի՞ համար խնդրեմ։ Ցավում եմ մարտի 1-ի զոհերի, նրանց ծնողների համար, կորուստը մեծ է, բայց ես նրանց զոհեր չեմ համարում, նրանք պայքարել են աթոռի համար։ Սանդղակին դնել սահմանում զոհվածներին և քաղաքում զոհվածներին, մեղմ ասած, տեղին չէ։ Ումից պետք է ներողություն խնդրեմ, երբ սպանողը չկա, բայց զոհերի իրավահաջորդներին 30 մլն դրա՞մ են տալիս։ Մեր պահանջն էր, որ զոհված ազատամարտիկների ընտանիքների նկատմամբ պետք է լինի պատշաճ վերաբեմունք»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց տիկին Մարգարիտան։
«Արցախում կա նախկին պատգամավոր, որը պատգամավոր եղած ժամանակ Ադրբեջանի ազգային հերոսի գերզմանաքարն էր կանգնեցնում, սա է ամենամեծ վտանգը։ Վտանգ է, երբ կան մարդիկ, որոնք ասում են՝ պետք է ներել թուրքերին, ինչի՞ համար ներենք՝ Ցեղասպանությա՞ն, այն բանի համար, որ իրենք չե՞ն ճանաչում։ Սա չի նշանակում, որ ատելություն պետք է լինի, և մենք թուրք երեխա սպանենք․ ո՛չ, բայց ինչի՞ համար ներենք, այն աղջիկը, որը Ադրբեջանի հետ կապված հակաարցախյան ալիք էր բարձրացրել՝ սա է ամենավտանգավորը։ Երբ մարդիկ կան, որոնք ասում են, թե արցախցիները թուրք են՝ սա է ամենամեծ վտանգը։ Մենք տեսնում ենք՝ հակառակորդն ինչ է անում, և տեղում ինչպիսի մարդիկ կան, իսկ այդ մարդիկ անհատներ չեն լոկ, նման մարդիկ քիչ, բայց, դժբախտաբար, կան։ Նման մտածողներ առհասարակ չպետք է լինեն»,- եզրափակեց Դավիթ Բաբայանը։
«Ես հետո նկատեցի, որ Գոռ Քլոյանի հայրը՝ Սարգիս Քլոյանը, տեսանյութ էր հրապարակել տվել, որ իբրև ինքը դատի չի տվել ինձ՝ սուտ, քանի որ այդ դատական ծանուցագիրը ես արդեն տեղադրել եմ իմ ֆեյսբուքյան էջում։ Նրանք դատին չէին եկել, իրենց փաստաբանն էլ չէր եկել»,- նշեց Ս. Խլղաթյանը։
Երեկ դրամատուրգ Կարինե Խոդիկյանը «Առաջին» լրատվականին տրված հարցազրույցում անդրադարձել էր հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցող իրադարձություններին, և հարցին, թե այս ռազմական գործողությունն ինչով է տարբերվում ապրիլյան մարտական գործողություններից, պատասխանել էր, թեայժմ սահմանը սպառազինված է, զինվորը՝ խնամված… ոչ մեկի գործը անտես չի մնում։ Հետևաբար՝այս ամենը հանդարտություն է պարգևում։
Նրա բնորոշմամբ՝ այս համատեքստում թշնամին իր ֆեյքերով, տարբեր ձևերով ու հինգերորդ շարասյան միջոցով փորձում է հայկական կողմի ռազմավարական դաշնակիցների նկատմամբ զգացմունքային ֆոն տարածել, և որոշ մարդիկ կարող են նեղանալ, թե ինչու ՀԱՊԿ-ը չի արձագանքել։ Այստեղ Դավիթ Բաբայանը կարևորում է այն, որ գործընթացները տեղի ունենան և արձագանքները թող լինեն ոչ հրապարակային խողովակներով։
«Ռազմինֆո» մասնագիտացված կայքի համակարգող Կարեն Վրթանեսյանի խոսքով՝ 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմը և հուլիսի 12-ից հայ-ադրբեջանական սահմանում Ադրբեջանի հրահրած ռազմական ագրեսիան համեմատելու եզրեր չունեն։
168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ իրանագիտութան ամբիոնի վարիչ, իրանագետ Վարդան Ոսկանյանն անդրադառնալով հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցող ռազմական գործողությունների վերաբերյալ իրանական տեսակետին՝ նշեց, որ կան բավականին հետաքրքիր զարգացումներ։
«Գուցե լինեն որոշակի լարվածություններ՝ կրակոցների տեսքով, սակայն ռազմական գործողություններ՝ որպես այդպիսին, բացառում եմ։ Չմոռանանք, որ Նախիջևանը որոշակի պայմանագրերով գտնվում է Թուրքիայի տիրույթում։ Եթե Նախիջևանի ճակատում իրականացվի որոշակի ռազմական գործողություն, ապա միանշանակ կդիտարկվի, որ այդ ռազմական գործողություններն իրականացնում է Թուրքիան, որքան էլ այն իրականացնի Նախիջևանի կայազորը։ Թուրքիան նման քայլի չի գնա, քանի որ խնդիր է ունենալու նաև Ռուսաստանի և Իրանի հետ, որոնք տարածաշրջանում մեծ հետաքրքրություն ունեն։ Այնպես որ, ես բացառում եմ այս շրջանում նմանատիպ զարգացումներ»,- նշեց փորձագետը։
«Այս ամենը սկսվեց այն բանից հետո, երբ թուրքերը պարզապես պղծեցին աշխարհի գերագույն քրիստոնեական սրբավայրերից մեկը՝ Սուրբ Սոֆիայի տաճարը, այն դարձնելով մզկիթ։ Սրանով Թուրքիան թքեց ուղղափառ և կաթոլիկ աշխարհի դեմքին։ Խոսքս ուզում եմ եզրափակել մի հայտնի խոսքով՝ ավելի մարտունակ է այն բանակը, որի ղեկավարն առյուծն է, իսկ ծառայողները՝ ոչխարներ։ Իսկ այն բանակը, որի ծառայողներն առյուծներ են, իսկ ղեկավարը՝ ոչխար, ապա այդ բանակը մարտունակ չէ։ Ադրբեջանի պարագայում մենք ունենք լիակատար հարմոնիա, երբ բանակի ղեկավարը ոչխար է, իսկ եթե ոչխարներն ուզում են կոտորվել, ապա բարի գալուստ դժոխք»,- եզրափակեց խոսքը Գրիգորի Այվազյանը։
Ադրբեջանի ռազմական գերատեսչությունը Հայաստանին սպառնում է միջազգային միջուկային հանցագործությամբ՝ Մեծամորի ատոմային էլեկտրակայանի հրթիռակոծության ձևով: Այդ հայտարարությունն արել է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայության ղեկավար Վագիֆ Դարգյախլին:
«Նաև արտաքին հիմք ուներ, որի արձագանքը որոշ երկրներ արդեն տվել են, այդ թվում՝ ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը հայտնել է իր դիրքորոշումը։ Այն ըստ էության հավասարակշռված է և հիմնված հստակ ազդակների վրա։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Գոռ Գևորգյանի խոսքով՝ հայ –ադրբեջանական սահմանում Ադրբեջանի հրահրած ռազմական գործողությունների վերաբերյալ միջազգային գործընկերներից մի փոքր ավելի կոշտ հայտարարություն էին ակնկալում՝ հաշվի առնելով, որ Ադրբեջանի կողմից իրավիճակի սրումը սահմանամերձ հատվածներում պարբերաբար տեղի է ունենում։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Տաթևիկ Հայրապետյանի կարծիքով՝ թեև սահմանին սադրանքները շարունակվում են, սակայն Ադրբեջանի շահերից չի բխում գնալ լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների, քանի որ Բաքուն կրում է անհաջողություն՝ անհաջողության հետևից:
Անդրադառնալով այդ գործողությունների հետ կապված՝ Ուկրաինիայի հայտարարությանը, որի համաձայն՝ պաշտպանում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, Միքայել Զոլյանը նշեց, որ սա առաջին դեպքը չէ, նախկինում Ուկրաինիայի արտաքին գործերի նախարարությունում տարբեր ձևաչափերում նման երևույթ եղել է:
Նրա խոսքով՝ ՀՀ արտաքին գերատեսչությունը և խորհրդարանականներն իրենց խողովակներով այս ամենի մասին պարբերաբար և շատ մանրամասն տեղեկացնում են Հայաստանի բոլոր միջազգային գործընկերներին և այն բոլոր կառույցներին, որտեղ Հայաստանը որևէ անդամություն ունի:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Միքայել Զոլյանի խոսքով՝ վերջին օրերին հայկական բանակի գործողությունների հետևանքով բոլորի համար ակնհայտ է ադրբեջանական կողմի պարտությունը:
Պետական գույքի կառավարման կոմիտեի նախագահ Նարեկ Բաբայանը տեղեկացրեց, որ Մոնթե Մելքոնյան վարժարանը պետք է տեղափոխվի այլ վայր, ինչպես որ նախկինում հայտարարվել է: «Նախ այդ այլ վայրը պետք է համապատասխանեցվի, վերանորոգվի և ստեղծվի համապատասխան պայմաններ, որից հետո այդ շենքը կամ օտարվի, կամ տրվի հավատարմագրային կառավարման: Ամեն դեպքում այն պետք է արդյունավետ օգտագործվի՝ որպես հյուրանոց, քանի որ […]
«Գիտեք, որ ամիսներ շարունակ կորոնավիրուսով վարակվածներն էին մեկուսացել «Գոլդեն Փելիս» հյուրանոցում: Հիմա հյուրանոցն ազատվել է, և մենք այն հետ ենք վերցրել՝ պատրաստվում ենք նորից ներկայացնել աճուրդի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց պետական գույքի կառավարման կոմիտեի նախագահ Նարեկ Բաբայանը՝ անդրադառնալով Ծաղկաձորում գտնվող «Գոլդեն Փելիս» հյուրանոցի ճակատագրին:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Շիրակ Թորոսյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձավ հայ-ադրբեջանական սահմանում Ադրբեջանի կողմից իրականացվող սադրիչ գործողություններին և դրա հետ կապված միջազգային կառույցների, այդ թվում՝ Վրաստանի արձագանքին:
«Կոնկրետ Ջավախքում կորոնավիրուսով վարակված մարդ գրեթե գոյություն չունի, հազվադեպ փաստեր են արձանագրել, որ կոնկրետ կան կորոնավիրուսով վարակվածներ: Այս առումով ամեն ինչ շատ կայուն է, հանգիստ, Ջավախքում այսօր թեթև ռեժիմի մեջ են, այսինքն՝ խիստ սահմանափակումներ չկան: Սա շատ դրական վիճակ է, որը կա Ջավախքում»,- այսօր ԱԺ-ում ասաց պատգամավորը՝ պատասխանելով 168.am-ի հարցին, թե կորոնավիրուսով պայմանավորված՝ ի՞նչ իրավիճակ է Ջավախքում:
Քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանի խոսքով՝ այն, որ Ադրբեջանը վաղուց էր պատրաստվում լայնամասշտաբ պատերազմի՝ չափազանց ակնհայտ էր, ընդ որում, պատրաստվում էր և՛ ռազմականապես, և՛ դիվանագիտական հարթակներում՝ օգտվելով նաև հայկական կողմի սխալներից:
168.am-ի հետ զրույցում մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը պարզաբանեց, թե ինչպես են ադրբեջանցի հաքերները կոտրում այս կամ այն կայքը՝ սովորաբար Ադրբեջանի հաքերներն անհատներին ուղարկում են կեղծ նամակներ, որտեղ տեղեկացնում են, թե նրանց հաշիվն արգելափակվում է, ուստի առաջարկում են հղումով մտնել, լրացնել տվյալները։
«Այդ ընդհանուր ֆրազները, որոնք այնքան սովորական են դարձել, որ արդեն ուշադրություն էլ չենք դարձնում, նշանակում է, որ միջազգային հանրությունը չի հանդուրժի, որ իրավիճակը թեժանա։ Սակայն այստեղ հարց է, թե որքանով Ալիևը կլսի կամ կհետևի այդ խորհրդին՝ չեմ կարող ասել, քանի որ չեմ պատկերացնում նրա զայրույթի մակարդակը՝ հաշվի առնելով, որ նա շատ բարձրաստիճան սպա է կորցրել ժամեր առաջ»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց փորձագետը։
«Արցախում ամեն ինչ հանգիստ է, առաջնագծում՝ նույնպես, որևէ մտահոգիչ խնդիր այս պահին չկա»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահի մամուլի խոսնակ Վահրամ Պողոսյանը՝ անդրադառնալով Արցախում առաջնագծի ընդհանուր իրավիճակին։
