«Ալիևը հայտարարում է, որ Երևանն ադրբեջանական է, կարո՞ղ է վաղն էլ Նիկոլ Փաշինյանն ասի, որ Երևանն էլ է ադրբեջանական քաղաք». Շուշիի քաղաքապետ
Արցախի Հանրապետության Շուշի քաղաքի քաղաքապետ Արծվիկ Սարգսյանի խոսքով՝ միակողմանի կարելի է մտածել, որ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Շուշիի վերաբերյալ արված հայտարարությամբ թշնամու ջրաղացին ջուր է լցվում, այնպես, ինչպես միշտ եղել է։
«Ժամանակին Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ «Արցախը Հայաստան է, և վերջ», նման հայտարարություն անողն իր խոսքերին մինչև վերջ պետք է տեր կանգնի, որպեսզի մինչև վերջ ապացուցի, որ այդպես է։ Բայց երբ հայտարարում է, որ Շուշին 90 տոկոսով ադրբեջանցիներով է բնակեցված եղել, մի քիչ հետ չի նայում, որ 70 տարի է այդպես եղել, իսկ դրանից հետո Շուշիի բնակչության մեծամասնությունը հայկական է եղել։ 1920 թվականին, երբ մահմեդականները կազմակերպել են Շուշիի ջարդը, այդ ժամանակվանից սկսել է հայաթափվել։ Խորհրդային Միության շրջանում, մասնավորապես՝ 1960-1972 թվականներին և այն ժամանակ, երբ իշխանության է եկել Հեյդար Ալիևը, ավելի շատ է հայաթափվել։ Սա մի քաղաքականություն էր, որը վարում էր Ադրբեջանը։ Միշտ էլ ադրբեջանցիները ձգտել են միակողմանի ադրբեջանական տեսնել հայկական Շուշի քաղաքը»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Արծվիկ Սարգսյանը։
Հիշեցնենք, որ Նիկոլ Փաշինյանը հունվարի 20-ին ԱԺ-ում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ անդրադառնալով ԲՀԿ-ական պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանի հարցին՝ պատերազմը դադարեցնելու և Շուշին հայկական պահելու վերաբերյալ, հայտարարել էր, որ Շուշին ազատագրելուց առաջ ունեցել է 90 տոկոս ադրբեջանական բնակչություն, և այդ քանակի բնակչություն ունենալու դեպքում ուզում են Շուշին համարել հայկական Շուշի՞։
«Ընդհանրապես չի եղել քննարկման մի տարբերակ, որ ադրբեջանցի փախստականները՝ ոչ միայն հիմա, ընդհանրապես բանակցային գործընթացի ողջ ընթացքում, որ ադրբեջանցի փախստականները Շուշի չվերադառնան: Իսկ Շուշին հակամարտությունից և ազատագրումից առաջ ունեցել է 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանական բնակչություն: Այսինքն՝ դուք ուզում եք ասել, որ 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանցի բնակչություն ունեցող Շուշի քաղաքը հայկակա՞ն է՝ իր այդ կարգավիճակով»,- ասել էր Ն. Փաշինյանը։
Ըստ Շուշիի քաղաքապետի, Նիկոլ Փաշինյանը ՀՀ քաղաքական թիվ մեկ ամբիոնից նման հայտարարություն անելով՝ հերթական անգամ ցանկանում է ասել, որ հայկական կողմը պարտվել է, որ Ադրբեջանն ավելի ուժեղ է, բայց այդպես չէ, քանի որ հայկական կողմի դեմ Ադրբեջանը միայնակ չի պատերազմել։
«Եթե պատերազմում ներգրավված լիներ միայն Ադրբեջանը, ապա ղալաթ կաներ, որ կարողանար հաղթանակ տանել, չորս պետության դեմ ենք կռվել, որոնք Արցախի դեմ օգտագործեցին աշխարհում եղած ժամանակակից բոլոր զինատեսակները։ Հայտարարություններ անելուց առաջ պետք է մի քիչ մտածել, գուցե Նիկոլ Փաշինյանն ուզում է այդ հոգսից թեթևանա, որ այսպես է եղել, սակայն դա դեռ ապացույց չէ։ Նման հայտարարությամբ, բացի այն, որ Նիկոլ Փաշինյանն ուզում է մեղքերին քավություն տալ, նաև Պուտինի խոսքին է հակադրվում, որ հոկտեմբերի 20-ին առաջարկել է դադարեցնել պատերազմը, գուցե ինքը պայմանավորվել էր, որ Շուշին հանձներ։ Եթե Շուշիի պաշտպանությունը ճիշտ կազմակերպեր, իհարկե, այն հնարավոր չէր հանձնել։ 1992 թվականին 1700 հոգի թուրք հարձակվել էին Քարին Տակի վրա, բայց մի թիզ անգամ առաջ չէին եկել։ Հիմա սրանք այդ նախապատրաստական քայլերն են, որ ժողովրդին համոզի, թե այդպես է եղել, Շուշին տվել ենք։ Շուշին ունեցել է 11 եկեղեցի, ինչպե՞ս կարող են ասել՝ ադրբեջանական, Շուշին նաև մեծ գրողներ, պատմաբաններ է ունեցել, ՀՀ առաջին նախագահ Արամ Մանուկյանը Շուշիում է ծնվել, այսօր նրա անվան փողոցը կա Շուշիում, կարո՞ղ է այդ մարդիկ ադրբեջանցիներ են եղել, իհարկե՝ ոչ»,- հավելեց Ա. Սարգսյանը։
Նա շեշտեց, որ առաջին դեմքերի կողմից նման հայտարարություններ անելը սխալ է։
«Եկեք մի բան պատկերացնենք, ժամանակ է եղել, որ ՀՀ տարբեր գյուղերում ադրբեջանցիներ են բնակվել, հիմա ի՞նչ, ասենք, որ այդ գյուղերն ադրբեջանակա՞ն են։ Ինչո՞ւ Փաշինյանը չի խոսում Նախիջևանի մասին, որը եղել է հայկական, ինչո՞ւ այդ բարձր ամբիոնից չի հայտարարում, որ Շահումյանը Արցախ է, և վերջ, մի ժամանակ դուխով ասում էր՝ «Արցախը Հայաստան է, և վերջ», թող ասի՝ Գետաշենը Արցախ է, և վերջ։ Գուցե այդ ելույթներից վախենո՞ւմ է․ պետք չէ վախենալ, մեր թիվ մեկ ղեկավարը պետք է այդ մասին խոսի, որ ժողովրդի ոգին վերականգնվի։ Հիմա երևի մեր ժողովուրդը թուրք է տեսնում, դողում է, ժամանակին ադրբեջանցիներն էին այդպես դողում։ Շատ է եղել, երբ մենք 90-ականներին գնացել ենք դիրքեր, տեսել ենք՝ թշնամին դիրքը թողել ու փախել է, սա ի՞նչ է նշանակում, նշանակում է, որ նրանք վախենում էին։ Հիմա այնպես է ստացվել, որ ադրբեջանցին, որտեղ գալիս իր դրոշը դնում է, այնտեղից հայը պետք է նահանջի, թիվ մեկ ղեկավարը պետք է հայտարարի, որ՝ վերջ, պետք է այդ ամենը դադարեցվի։ Ադրբեջանն ի՞նչ պետություն է, բայց այսօր այնպես է ներկայանում, որ Հայաստանից ավելի հին է, Ալիևը նույնիսկ հայտարարում է, որ Երևանն ադրբեջանական է, կարո՞ղ է վաղն էլ Նիկոլ Փաշինյանն ասի, որ Երևանն էլ է ադրբեջանական քաղաք։ Ազգը պետք է հասկանա ու ոտքի կանգնի, ասի, որ նման լիազորություն իրեն որևէ մեկը չի տվել, ինչպես դուխով ընտրվել է, այնպես էլ պետք է աշխատի։ Եթե չի կարողանում, ավելի լավ է ասի, որ չի կարողանում»,- եզրափակեց Արծվիկ Սարգսյանը։
