«Մենք 1991 թվականին բոլոր այդ գործընթացներն իրականացրել ենք՝ անկախության հռչակագիրն ու հանրաքվեն եղել են։ Վերջին 30 տարիների ընթացքում մենք այդ պայքարն ենք առաջ տարել։ Մեր այդ պայքարը շարունակելու ենք՝ ազգերի ինքնորոշման իրավունքն իրացնելով։ Այսինքն՝ ցանկացած կարգավիճակ՝ Ադրբեջանի կազմից դուրս»,- եզրափակեց Արթուր Հարությունյանը։
«Ի՞նչ կարող ենք անել, կրակոցների դեպքում, ապաստարաններ ունենք, երեխաներին տեղափոխում ենք ապաստարան։ Աշակերտներն արդեն նման դեպքերում ինքնակազմակերպվում են, այսինքն՝ ամեն վայրկյան ամեն ինչի պատրաստ են, և սա լավ է»,- նշեց Էդիկ Բադասյանը։
Արցախի 44-օրյա պատերազմի ժամանակ զոհված զինծառայողների ծնողները Պաշտպանության նախարարության շենքի մոտ հավաքվել և պահանջում էին, որպեսզի գերատեսչության ղեկավարը նախ իրենց ընդունի, այնուհետև ՊՆ կանչի իրենց որդիների հրամանատար Պավլիկ Քյարամյանին, որպեսզի նրան մի քանի հարց ուղղեն։
«Անհայտ է, թե ում հրամանով են գումարտակը տեղափոխել, ո՞վ է պատասխան տալու». Զոհված զինծառայողի հայր
168.am-ը Տեղ համայնքի ղեկավար Դավիթ Ղուլունցից հետաքրքրվեց, թե ի՞նչ իրավիճակ է գյուղում, բնակիչներն ինչո՞ւ են խոչընդոտում Դավիթ Դավթյանի ընտանիքին պատկանող ընկերության աշխատանքին։
Հայաստանից ցանկացած այց Արցախ ոգևորում է արցախցիներին։ 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» կուսակցության երիտթևի ղեկավար Արշակ Աբրահամյանը՝ անդրադառնալով Հանրապետական կուսակցության երիտթևի այցին Արցախ և տեղում ունեցած հանդիպումներին։
«Իհարկե, մենք կողմնակից ենք, որպեսզի երկխոսությունը՝ Արևմուտք-Ռուսաստան, վերականգնվի, քանի որ շատ ավելի լավ է, որ գերտերությունները գոնե իրար հետ նորմալ են հարաբերվում, քան մեկը մյուսին թշնամի է։ Հետևաբար՝ այս տեսակետից, կարծում եմ՝ ողջ մարդկության շահերից է բխում, որպեսզի գերտերությունները մեկը մյուսին հարգեն, մեկը մյուսի շահերի հանդեպ իսկապես հարգալից վերաբերմունք ունենան։ Սա է կայունության և խաղաղության կարևորագույն հիմքերից մեկը, մնացածն արդեն ժամանակը ցույց կտա»,- նշեց Դավիթ Բաբայանը։
Վերջին ամիսներին Ադրբեջանը բազմիցս հայտարարել է, թե շուտով ամբողջությամբ տիրանալու է Արցախի Հանրապետության Բերձորի շրջանին, այդ թվում՝ Աղավնո գյուղին, մինչդեռ հայկական կողմը Բերձորը շրջանցող ճանապարհ չի կառուցել։ Այդ ամենին զուգահեռ՝ Աղավնոյում բնակիչներն իրենց բնականոն կյանքով են ապրում ու ամեն ինչ անում են գյուղը զարգացնելու համար։
«Կրթության մինչև 2030 թվականը զարգացման պետական ծրագիրը հաստատելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծով նախատեսվում է Հայաստանում ստեղծել ակադեմիական քաղաք:
Այսօր ժամը 11:45-ի սահմաններում, ադրբեջանցիները մոտ 20 րոպե տևողությամբ` հրաձգային տարբեր զինատեսակներից ինտենսիվ կրակ են արձակել Արցախի Հանրապետության Թաղավարդ և Կարմիր շուկա համայնքների ուղղությամբ։ Այս մասին տեղեկացրել են Ոստիկանության Մարտունու շրջանային բաժնից։
«Եթե Փաշինյանն այսօր վստահ լիներ, որ Սյունիքում որոշակի տարածքներ տա թուրքին, վաղն իրեն չեն գլխատի Երևանի կենտրոնում՝ վստահ եղեք, որ վայրկյան առաջ թուրքի պահանջածը կտար»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց թուրքագետ, քաղաքական վերլուծաբան Վազգեն Պետրոսյանը։
«Ներկայացվեցին պատճառները, թե ինչու մենք չէինք կարող մասնակցել Փաշինյանի կազմակերպած ընտրություններին, առաջին հերթին այն բազմաթիվ կեղծիքների պատճառով, որոնք իրականացվել են թե՛ ընտրություններից առաջ, թե՛ դրանից հետո։ Նաև ատելության խոսքի տարածումը, մուրճով քարոզարշավը, բանակի և վարչական ռեսուրսի օգտագործումը և այլն։ Պարոն Մքալիսթերի հարցը, իհարկե, չեմ կարող ասել, թե ինչ տրամաբանությամբ ը տրվեց, բայց պատասխանը նույնն է, ինչ եղել է 2021 թվականին Հանրապետականի դիրքորոշումը։ Փաշինյանի կազմակերպած ընտրությունները չէին կարող լուծել Հայաստանում ձևավորված քաղաքական ճգնաժամը»,- նշեց Հայկ Մամիջանյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ներքին գործերի նախարարի մամուլի խոսնակ Հունան Թադևոսյանը տեղեկացրեց, որ արդեն երկար ժամանակ է, ինչ Ադրբեջանը թույլ չի տալիս որոնողական աշխատանքները վերսկսել իր օկուպացիայի տակ անցած Արցախի տարածքներում։
2020թ. սեպտեմբերի 27-ին Արցախի դեմ սանձազերծած պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանը, սեփական զինված ուժերից բացի, լայնորեն կիրառեց Թուրքիայի աջակցությամբ Արցախ և Ադրբեջան տեղափոխված վարձկանների։ Դրա մասին մի շարք հրապարակումներ և տեսանյութեր եղան միջազգային լրատվամիջոցներում:
Հուլիսի 20-ին ադրբեջանական կողմը տեսանյութեր տարածեց, թե արցախցիներին, այսպես ասած՝ «պատժելու գործընթացը» շարունակվում է, և այդ համատեքստում հրապարակված տեսանյութով ցույց էին տալիս, որ կրակել են Ասկերանի շրջանի Շոշ գյուղի ուղղությամբ։
Հուլիսի 14-ին Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի համանախագահ, ՀՅԴ բյուրոյի անդամ Մուրադ Փափազյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել էր, որ «Զվարթնոց» օդանավակայանից իրեն և ընտանիքին իրավապահ մարմինները թույլ չեն տվել դուրս գալ և հետ են վերադարձրել Ֆրանսիա։
Սյունիքի մարզի Տեղ համայնքում խմելու ջրի խնդիրը սեզոնային բնույթ է կրում։ Ամռան շոգերի պատճառով ջրի ծավալը նվազում է, բոլոր բնակիչներին խմելու ջուր հասցնելու հարցը՝ դժվարանում։
168.am-ի հետ զրույցում Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանն ասաց, որ առհասարակ Ադրբեջանի կողմից Արցախի օկուպացված տարածքներ, մասնավորապես՝ ԼՂԻՄ-ի շրջաններ տարբեր երկրների դեսպանների այցեր կազմակերպելը նպատակ ունի առաջինը՝ լեգիտիմացնել իր պատերազմական հանցագործությունները, այսինքն՝ ռազմական ագրեսիան և պատերազմը սկսելու հանգամանքը։ Երկրորդ՝ միջազգայնորեն լեգիտիմացնել մինչև պատերազմը Ադրբեջանի քարոզչությունը, թե «Արցախի հողերն ադրբեջանական են»։
Ֆեյսբուքյան օգտատեր Լուսինե Ոսկանյանը հուլիսի 17-ին ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում էր կատարել, որ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի անվտանգության աշխատակիցներն իրեն սպառնացել են, քանի որ նա Խ. Սուքիասյանին անվանել է թուրք։
«Բոլորն էլ գիտեն, որ սա ժամանակավոր խաղաղություն է։ Այդ փաստաթղթով նախատեսված առ այսօր Ադրբեջանը որևէ կետ չի իրականացրել, իսկ ամենակարևորը՝ հայ ռազմագերիների վերադարձը Հայաստան, տեղահանվածների վերադարձն իրենց բնակավայրեր։
Փաստերի հավաքագրման ընթացքում մենք պաշտոնական պարզաբանում ստացանք, որ այդ փաստաթղթերի գերակշիռ մասը հենց գտնվում է այդ արխիվներում։ Հաշվի առնելով, որ 1920-30-ականներին կազմավորված էր Անդրկովկասի Հանրապետությունը՝ Հայաստան-Վրաստան-Ադրբեջան, սրա հետ կապված է, որ փաստաթղթերի մեծ մասը գտնվում է հենց Վրաստանի Ազգային արխիվում»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը։
«Պետք է մի քիչ զգույշ լինեն մեկնաբանություններում և ավելի շատ աշխատեն, ավելի քիչ խոսեն։ Ինքս այս պահին շրջաններում եմ, անձամբ չեմ կարդացել Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի այդ հարցազրույցը, կծանոթանամ, եթե անհրաժեշտություն լինի՝ հավելյալ կմեկնաբանեմ»,- նշեց Սեյրան Հայրապետյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը հարցի առնչությամբ ասաց, որ իրականում հայ ռազմագերիների խնդիրն Ադրբեջանն այնքան է քաղաքականացրել և վերածել քաղաքական առևտրի, որ իր կարծիքով՝ քաղաքական տարբեր պայմանավորվածությունների արդյունքում հնարավոր կլինի հայրենիք վերադարձնել հայ ռազմագերիներին։
«Խմելու ջրի ջրագիծը նույն ձևով աշխատում է, ինչ ունենք, փորձում ենք դրանով բավարարվել, որովհետև այլ տարբերակ չունենք։ Շոգ եղանակին էլ փորձում ենք այնպես անել, որ ջուրը բավականացնի։ Իհարկե, շոգը նվազեցրել է ջրի ծավալը, բայց ի՞նչ կարող ենք անել, ավելացնել չենք կարող, ստիպված պետք է համակերպվենք»,- նշեց Նորաբակի գյուղապետը։
Անդրադառնալով ընդդիմադիր պատգամավորներին մանդատից զրկելու իշխանության նախաձեռնությանը և ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանի հայտարարությանը, թե ընդդիմությունը խելոք պետք է գնա խորհրդարան, Գեղամ Մանուկյանը հակադարձեց՝ երիտասարդ տարիքում պատգամավորներ դարձածները, եթե կարծում են, որ իրենք պատմության ուսուցիչ են կամ դասղեկ՝ սխալվում են, իրենց չկայացվածության հետևանքով է նման տպավորություն։
Այսօր առավոտյան ընդդիմությունը՝ բազմաթիվ շարքային քաղաքացիների, մտավորականության ներկայացուցիչների հետ, բողոքի ակցիա էր իրականացնում Հայաստանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի առջև։ Բողոքի ակցիայի մասնակիցները ձեռքներին պահել էին անազատության մեջ գտնվող քաղաքացիների՝ Ավետիք Չալաբյանի, Մամիկոն Ասլանյանի, Նարեկ Մանթաշյանի, ՀՅԴ երիտասարդների և այլոց նկարները և իրենց ձայնն են բարձրացնում ի պաշտպանություն քաղբանտարկյալների, որոնց իշխանությունն ապօրինաբար պահում է անազատության մեջ։
«Այդ խնդրի առնչությամբ բոլոր հարցումներին որևէ պատասխան չեն տալիս, ասում են՝ գաղտնիք է։ Սակայն մի երկրում, որի անվտանգությունը թիվ մեկ հարցն է, այդ թվում՝ տեղեկատվական, թաքցնել գնորդին՝ ավելին քան սխալ է և բազմաթիվ հարցեր է առաջացնում։ Եթե այն գնել է հայկական, այսպես ասած՝ նոր օլիգարխիան, ոչինչ, կարող են բարձրաձայնել, որովհետև գոնե կիմանանք, որ հայեր են գնել։ Գուցե՞ այլ երկիր է գնել այն, այդ դեպքում որքանո՞վ է ապահով մեր կապն Արցախի մեր հայրանակիցների հետ։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության Մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանն ասաց, որ 44-օրյա պատերազմից հետո, Ադրբեջանի կողմից հայկական տարածքների օկուպացիայի հետևանքով շուրջ 40 հազար բռնի տեղահանված կա։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ԱԺ փոխնախագահ Գագիկ Բաղունցը խոսեց Միրզոյան-Բայրամով հանդիպման մասին, անդրադարձավ նաև այսօր՝ հուլիսի 18-ին, ԵՄ-ի և Ադրբեջանի միջև կնքվելիք էներգետիկ հուշագրի ազդեցությանը Արցախի և առհասարակ տարածաշրջանի վրա։
«Մինսկի խմբի ձևաչափը կարևոր է, սակայն այս պահին սառեցված է, քանի որ Արևմուտքի և Ռուսաստանի միջև հարաբերությունները լարված են։ Դրա համար մենք այդ ամենը պետք է հաշվի առնենք և նույնիսկ այս իրավիճակում պաշտպանենք մեր շահերը՝ փրկելով Արցախը։ Անկախ ամեն ինչից, Ռուսաստանը՝ որպես Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր, կարևոր դերակատարություն ունի տարածաշրջանում, ՌԴ զորքն է ապահովում խաղաղություն ու կայունություն։ Միացյալ Նահանգները և Ռուսաստանը նույնպես տարբեր ձևաչափերով ու խողովակներով փորձում են այդ հակամարտության գործընթացում իրենց ներկայությունն ապահովել»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Դավիթ Բաբայանը։
