«Կարծում եմ՝ քանի որ պրոցեսը հասավ արտահերթ ընտրությունների, ընդ որում, ընտրությունների, որոնք ճակատագրական նշանակություն են ունենալու երկրի համար, և քանի որ արդեն իսկ սկսվել է նախընտրական շրջանը, այդ հարցերը պետք է իրենց պատասխանները ստանային, որովհետև մեկնարկ տալ նախընտրական պայքարի՝ տվյալ դեպքում՝ հանրապետականների, որոնք, ինչպես հայտնի է, դաշինքով են գնում «Հայրենիքի» հետ, առանց այդ հարցերին պատասխան տալու, առանց ստարտային լավ պայմաններ ֆիքսելու՝ այլևս անհնար էր»,- ասաց քաղաքագետը։
Հանրապետության նախագահը Սյունիքում հանդիպումների ժամանակ առաջարկել է համայնքների առաջնային խնդիրների մասին ավելի հանգամանալից տեղեկություններ և մանրամասն տվյալներ ներկայացնել նախագահի աշխատակազմ և պատրաստակամություն հայտնել նախագահի ինստիտուտի լիազորությունների ու հնարավորությունների սահմաններում աջակցել դրանց լուծմանը: Անհրաժեշտ տեղեկատվությունն ամբողջացնելուց հետո հանրապետության նախագահի աշխատակազմը ձեռնամուխ կլինի կոնկրետ ծրագրերի, որոնք արդեն իսկ նախնական մշակման փուլում են:
Անդրադառնալով հրապարակված մյուս ցուցանիշներին՝ Թադևոս Ավետիսյանը նկատեց, որ շարունակում են ցածր մնալ հատկապես առևտրի ու ծառայությունների ոլորտների ցուցանիշները, իսկ հիմնական աճը, որն արձանագրվել է, եղել է շինարարության ոլորտում, ինչը, ըստ նրա, պայմանավորված է քաղաքական գործոնով․ «Գիտեք, առջևում ընտրություններ են, և օրվա իշխանական խմբակը փորձում է մարդկանց ցույց տալ կատարվող ինչ-որ աշխատանքներ»։
«Ճշմարտություն սերունդների համար» նախաձեռնության համակարգող Գեղամ Նազարյանն այսօր Գլխավոր դատախազության առջև բողոքի ակցիայի ժամանակ դիմեց իրավապահ մարմիններին՝ շեշտելով, որ նրանց վճիռներով որոշվում է մեր երկրի ոչ միայն՝ այսօրը, այլ նաև վաղը՝ ապագան։
«Ես ավելի վաղ եմ ստացել ծանուցագիրը, բայց դրանից հարցի էությունը չի փոխվում։ Ուզում եմ հիշեցնել, որ սա այն գործի շրջանակներում է, երբ դատախազը և դատախազության պատասխանատուները ցուցաբերեցին բացահայտ անհարգալից վերաբերմունք մեր հազարավոր քաղաքացիների պահանջների նկատմամբ՝ այն դեպքում, երբ իրենք, տարբեր դեպքեր կարող եք վերցնել՝ նույնիսկ «հեղափոխության չգիտեմ ինչեր», երբ հավաքվում էին դատախազության մոտ մի քանի հոգով, դատախազը պատիվ էր անում և իջնում էր, հանդիպում էր, բացատրություն էր տալիս։
Հայաստանի առաջին օմբուդսմեն, «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ նախագահ Լարիսա Ալավերդյանը և ամուսինը՝ Ռաֆայել Արամյանը, օրերս կանչվել են Ազգային անվտանգության ծառայություն՝ հարցաքննության։
«Ժողովուրդը բորբոքված էին, նույնիսկ ասում էին՝ եթե չվաճառվի, խնդիրը չլուծվի, և ստիպված լինենք տանենք-լցնենք աղբավայր, կտանենք-կլցնենք կառավարության մոտ, որպեսզի մարդիկ հասկանան, որ իրացման խնդիր կա։
Եթե այս իշխանությունը երեք տարվա ընթացքում երաշխիք տված լիներ, որ քաղաքական ռեպրեսիաների գործիք չի հանդիսանում, ապա այսպիսի փոփոխությունները կարող էին և դրական ընկալվել, բայց միևնույն է՝ ունենալու էինք որոշակիության խնդիր, որը Վենետիկի հանձնաժողովն է արձանագրել։ Այս պայմաններում ընդունել փաթեթը, Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքները նույնիսկ չիմպլեմենտացնելով, ինձ համար, մեղմ ասած, խայտառակություն է»։
«Մի քանի միլիարդ դոլարի ներդրում անելու պատրաստ ներդրողների խումբ», «մարտ ամսին սպասվող տնտեսական աճ», «գրանցված աշխատատեղերի բացարձակ թվի ռեկորդ» և այլ ոգևորող լուրեր, որոնք պարբերաբար հայտնում են հայրենի իշխանությունները՝ գնաճի, համավարակի ու դրամի արժեզրկման առկա միտումների հոսանքին հակառակվելով։ Իսկ իրականում տնտեսագետները մեկ անգամ չէ, որ նշել են՝ երկրում առկա է տնտեսական ճգնաժամ։
Մասնագիտական ու քաղաքական տարբեր շրջանակներից, սակայն, վստահեցնում են՝ Փաշինյանի կողմից վարչապետի պաշտոնակատարի լիազորությունների ստանձնումը հակաօրինական է։ Ի դեպ, մինչև իշխանություն ստանձնելը ինքը՝ Փաշինյանը, հենց այս տեսակետին է եղել․ 2018 թ․, ճակատագրի հեգնանքով՝ կրկին ապրիլի 25-ին, նա այս մասին հայտարարել է հանրահավաքի ժամանակ։
«Էդմոն Մարուքյանը կուսակցության ղեկավար է, ինքն էլ մասնագիտությամբ իրավաբան է, և ոչ ոք չէր խանգարում, որ ինքը ժամանակին այդ խնդիրը տեսներ և բարձրաձայներ։ Բայց քանի որ նա, ինչպես այն ժամանակ, այնպես էլ՝ այժմ, սպասարկում է Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական օրակարգը, այսինքն՝ նրա դաշնակիցն է, նրա թիմակիցն է, նա փորձում է բոլոր իրադարձությունները ներկայացնել Նիկոլ Փաշինյանի շահերի լույսի ներքո։ Դա եղել է և՛ 2018 թվականին, և՛ հիմա էլ փորձում է այս կոնկրետ իրավական խնդրից շեղել հանրության ուշադրությունը, ինչն ավելորդ, անիմաստ ջանքեր է, որովհետև այդ խնդիրը գոյություն ունի։
«Բանակցային գործընթացում Հայոց ցեղասպանության հարցը շարունակելու է լինել Հայաստանի ճնշման սակավ գործիքներից մեկը, և սա լավ առիթ է, որպեսզի, օրինակ, այդ հայտարարության հիման վրա ԱՄՆ-ում հայերի կամ հայկական կազմակերպությունների կողմից բացված դատական գործերը օգտագործեն Հայաստան-Թուրքիա բանակցությունների ընթացքում՝որպես Թուրքիայի վրա ճնշման միջոց»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս հայտարարությանը՝ նշեց թուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը:
«Ակնհայտ էր, որ Ջո Բայդենի վարչակազմի արտաքին քաղաքականության առանցքային ուղղություններից են լինելու այս տարածաշրջանները՝ դրանցում կուտակված տարաբնույթ խնդիրներով հանդերձ։ Տարածաշրջաններ, որոնցում տեղի են ունեցել լրջագույն զարգացումներ, նաև շեղումներ՝ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմի իրականացրած քաղաքականության հետևանքով, որոնք էականորեն հակասում էին և՛ ԱՄՆ շահերին, և՛ տարածաշրջանային քաղաքականության հիմնական սկզբունքներին։
Վարչապետի պաշտոնի նշանակման կամ ընտրության լրիվ այլ ընթացակարգ կա, կառավարության մյուս անդամների համար՝ միանգամայն այլ ընթացակարգ, և այդ պարագայում՝ կառավարության անդամները նույնացվում են նախարարների հետ: Այսինքն՝ նախարարները շարունակում են կատարել իրենց պարտականությունները, իսկ վարչապետի հրաժարականի դեպքում՝ նա այլևս վարչապետ չէ. սա է Սահմանադրության բովանդակությունը: Եթե Սահմանադրությունը վարչապետին նկատի ունենար, ուղղակի կգրեր՝ կառավարությունը շարունակում է կատարել իր պարտականությունները»:
«Սյունիքն ուժի ցուցադրություն էր և հաջորդը՝ ինքը Սյունիքով ուզում է ցույց տալ, որ Հայաստանում չկա այնպիսի կետ, ուր ինքը չկարողանա գնալ։ Այսինքն՝ եթե ինչ-որ մարզ իր համար փակ է, ինքը չի կարող երկրի ղեկավար լինել․ ինքն ուզում է ցույց տալ, որ ինքը կարող է դա անել, դա անցած փորձի պատճառն էր․ինքն անպայման պետք է գնար Սյունիք»։
Տեսե՛ք, շուռնուխցիների բողոքը նույնիսկ Երևանում նստած մարդիկ ոչ միանշանակ են ընկալում, բայց հասկանո՞ւմ եք՝ էդ մարդկանց եկել իրենց տնից հանել են, ասել են՝ սա այլևս ձեր տունը չի, դուք երեսուն տարի էստեղ ապրել եք, հիմա տեղափոխվեք։ Մարդիկ ճանապարհից վերև են անցել ապրելու և ամեն առավոտ արթնանում-տեսնում են, թե ինչպես է թշնամին՝ ադրբեջանցին, նստած իր տանը, դրանք շատ ցավալիորեն իրողություններ են, և մարդիկ արդարացիորեն բարձրաձայնել են իրենց բողոքի ձայնը»։
«Ալիևը չի խոսում ինչ-որ մի միջանցքի մասին, այլ ամբողջ Զանգեզուրի մասին, իսկ եթե միջանցքից է խոսում, ապա՝ նշում է միջանցքների մասին։ Իհարկե, խոսքը ոչ իր տարածքով միջանցքների մասին է․ իրենք միայն միակողմանի են մտածում։ Նկատենք՝ դա ոչ թե ինչ-որ բեռների փոխադրման համար է, այլ ավելի հեռուն գնացող քաղաքական նպատակներ է հետապնդում, որը, ըստ էության, Թուրքիայի պահանջն է՝ պանթուրքիզմի նպատակներից ելնելով։
Տնտեսագետ, քաղաքագետ Հրանտ Միքայելյանը «Հայաստանը և Թուրքիան Հարավային Կովկասում. իրողություններ և ռիսկեր» խորհրդաժողովում անդրադարձավ Թուրքիայի ժողովրդագրական քաղաքականությանը՝ շեշտելով, որ Թուրքիան, ի տարբերություն բազմաթիվ հետխորհրդային երկրների, ունի ժողովրդագրական քաղաքականություն։
«Հայաստանը և Թուրքիան Հարավային Կովկասում. իրողություններ և ռիսկեր» խորհրդաժողովում քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանն անդրադառնալով Ադրբեջանում թուրքական ներկայությանը՝ նկատեց․ «Եթե դու մասնակցություն ունես որևէ երկրի ֆինանսական և բանկային շուկայում, դա միայն տնտեսական ներկայություն չէ․ դա նշանակում է՝ նաև քաղաքական փոխվստահության մեծ մակարդակ»։
Թուրքիան Վրաստանի հետ ակտիվ զարգացնում է նաև առևտրատնտեսական հարաբերությունները։ 2007թվականին ստորագրվել է ազատ առևտրի համաձայնագիրը, և առայսօր Թուրքիան Վրաստանի համար մեկ առևտրային գործընկերն է, որի հետ առևտրային շրջանառությունը հասնում է մեկ միլիարդ ու կեսի։ Այս տարիների ընթացքում ուղիղ ներդրումները Թուրքիայից գերազանցել են մեկ միլիարդ դոլարը։ Թուրքիան հիմնականում ներդրումներ է կատարում տուրիզմի, ֆինանսների, էներգետիկայի ոլորտներում։ Վրաստանում գործում են մի քանի թուրքական բանկեր, երկու օդանավակայանները՝ Բաթումի և Թբիլիսիի, թուրքական ընկերություն է սպասարկում»։
Եթե մենք դիտարկում ենք Հարավային Կովկասը, որտեղ գտնվում է ՀՀ-ն նաև, ապա ակնհայտ է, որ մենք գործ ունենք մի տարածքի հետ, որը պատմականորեն, գրեթե մշտապես գտնվել է իրանական տարբեր պետականությունների կազմում։ Այսինքն՝ այս իմաստով իրանցիների համար Հարավային Կովկասի տարածաշրջանը Իրանի եթե ոչ՝ ներկայիս, ապա՝ առնվազն պատմական բաղկացուցիչն է։
Թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը «Հայաստանը և Թուրքիան Հարավային Կովկասում. իրողություններ և ռիսկեր» խորհրդաժողովի ժամանակ զեկուցմամբ անդրադարձավ սահմանազատման հարցերին՝ նկատելով, որ վերջին շրջանում դրանք հատկապես ակտուալ են։
«Այն, որ Թուրքիան թշնամական դիրք է զբաղեցնում Հայաստանի և հայության նկատմամբ, ինձ թվում է, դրա մասին խոսելը կասկածից վեր է, սակայն առավել կարևոր ենք համարում խոսել այն մասին, թե ինչպիսի՞ դրսևորումներ ունի Թուրքիայի վերոնշյալ քաղաքականությունը , և ինչ նոր ռիսկեր է պարունակում Հայաստանի և տարածաշրջանի համար»,- «Հայաստանը և Թուրքիան Հարավային Կովկասում. իրողություններ և ռիսկեր» խորհրդաժողովում իր բացման խոսքում նշեց թուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը։
Նիկոլ Փաշինյանի Սյունիք այցին հաջորդեց ձերբակալությունների շղթա․ Փաշինյանի դեմ երեկվա բողոքի ակցիաների գործով մեղադրանք է առաջադրվել Մեղրիի համայնքապետ Մխիթար Զաքարյանին, Քննչական կոմիտե են հրավիրվել Շուռնուխի բնակիչ Արարատ Աղաբեկյանը, Գորիսի փոխհամայնքապետ Մենուա Հովսեփյանը։
Նիկոլ Փաշինյանն ու իր իշխանությունը երեկ Սյունիքում առանց հարցեր տալու՝ ստացան հետպատերազմական Սյունիքի անվտանգային խնդիրների մասին բոլոր հարցերի պատասխանները․ հարյուրավոր սյունեցիներ, ինչպես պատերազմից օրեր անց, այնպես էլ երեկ՝ մերժեցին երկրի գործող ղեկավարին՝ ակնհայտ անվստահություն հայտնելով նրան։
«Հենց այս վայրկյաններին ձերբակալում են Մխիթար Զաքարյանին։ Մեղադրանքը խուլիգանության երկրորդ թե երրորդ մասով են առաջադրում, ինչը բացարձակ անհեթեթություն է՝ նամանավանդ իր հետ կապված,- Քննչական կոմիտեի մոտ լրագրողների հետ զրույցում ասաց Սյունիքի նախկին մարզպետ Վահե Հակոբյանը, ապա հավելեց,- Սա արդեն օֆիցիալ հայտարարություն կարող եք ընդունել՝ սա իշխանության ռեպրեսիվ մեքենայի աշխատանքի արդյունքն է, որով փորձում են մեր ոգին կոտրել։ Չի՛ ստացվելու։
Նախ, ուզում եմ նշել, որ քաղաքացիների բողոքի ակցիան ինքնաբուխ է և տեղավորվում է Սահմանադրությամբ՝ քաղաքացիների ինքնաբուխ ակցիաներ կազմակերպելու տրամաբանության մեջ, և հաշվի առնելով նաև այն հանգամանքը, որ որևէ բռնություն չի եղել, ընդամենը քաղաքացիները խոսքով, առանց կոնկրետ բռնություն գործադրելու, կամ այդպիսիք գործադրելու սպառնալիքի, ուղղակի արտահայտել են իրենց բողոքի ձայնը կապիտուլյանտի նկատմամբ, ով Մեղրիի մոտավորապես տասը տոկոսը կապիտուլյացրել է, հիմա էլ փորձում է միջանցքի հետ կապված՝ ադրբեջանական կողմի հետ այս կամ այն հարաբերությունների մեջ մտնել։
Պետության ղեկավարը պետք է ստրատեգիական, հայեցակարգային մոտեցում ունենա՝ առանց էմոցիաների․ այդ մարդն էմոցիոնալ գունդ է՝ առավոտյան մի բան է ասում, երեկոյան՝ մեկ այլ բան, սիտուացիոն լուծումներով, իսկ այդ սիտուացիոն սուտ լուծումներով Հայաստանի անվտանգությունն է թուլանում։
«Մեդիապորտ» տելեգրամյան ալիքը հրապարակել է տեսանյութ, որտեղ իշխանական «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը լրատվամիջոցներից մեկի հետ զրույցում սպառնում է սյունեցիներին՝ վստահեցնելով, թե «էդ Սյունիքում որևէ մեկը անպատիժ չի մնա»։
168.am-ի տեղեկություններով՝ Նիկոլ Փաշինյանին հյուրընկալած ընտանիքներից մեկը պատերազմից հետո Արցախից եկած և Շուռնուխում հաստատված Նվերի ընտանիքն է եղել։ Նվերը, պարզվեց, սակայն, որ երեկ գյուղում չի եղել և տեղյակ չէ այդ այցի մասին։
