«ՀՀ-ՆԱՏՕ բանակցություններն ընթանում են շատ լավ»,- այս մասին այսօր Երևանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Հարավային Կովկասի և Կենտրոնական Ասիայի հարցերով ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հատուկ ներկայացուցիչ Ջեյմս Ապաթուրայը, ով Հայաստանում է «ՆԱՏՕ-ի շաբաթ» միջոցառման շրջանակում։ Հիշեցնենք, որ «ՆԱՏՕ-ի շաբաթը» Հայաստանում մեկնարկել է այսօր և կշարունակվի մինչև մարտի 18-ը։
«ՀՀ նոր իշխանությունները խնդիրներ ունեն ՀԱՊԿ-ում, և ՆԱՏՕ-ի ուղղությամբ զգուշանում է՝ փորձելով չխորացնել խնդիրները ՀԱՊԿ-ի ուղղությամբ։ ՀՀ ներքին մարտահրավերները ևս քիչ չեն։ Բայց այստեղ ռուսական գործոնն ու քաղաքական կամքի հարցն էական է»:
Ըստ նրա՝ նկատելի է, որ հայկական կողմը սկսել է վերհիշել նախկին պայմանավորվածությունների անհրաժեշտության մասին, որոնց մասին ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները կարծես «մոռացել» են։
Նրա խոսքով՝ Փաշինյանի վարած քաղաքականությունը պատշաճ կարևորություն չի տալիս ամենահզոր ռազմաքաղաքական դաշինքի` ՆԱՏՕ-ի հետ հարաբերությունների զարգացմանը:
168.am-ը Եվրոպական հանձնաժողովի հարևանության քաղաքականության և ընդլայնման բանակցությունների հարցերով ԵՄ հանձնակատար Յոհաննես Հանի և ԵՄ Բարձր ներկայացուցիչ Ֆեդերիկա Մոգերինիի արած դիտարկումների շուրջ պարզաբանումներ ստանալու նպատակով դիմեց Եվրահանձնաժողովի մամլո ծառայությանը:
«Խորհուրդ է հնչում նախապայմաններ չդնել և բանակցել ադրբեջանական կողմի հետ: Սակայն որոշում կայացնողը ՀՀ իշխանություններն են, և ԵՄ դիրքորոշումը կարող է հնչել՝ միմիայն որպես խորհուրդ, բարի ցանկություն»:
«Ղեկավարների մակարդակով առաջիկա հանդիպումից բեկում չեմ ակնկալում»,- մեզ հետ զրույցում ասաց բրիտանացի վերլուծաբան Նեյլ Մաքֆարլեյնը՝ անդրադառնալով առաջիկա բարձրաստիճան հանդիպման օրակարգին ու հանդիպումից ակնկալիքներին:
«Իրան-Հայաստան-Վրաստան-Ռուսաստան էներգետիկ համագործակցության ուղղությամբ աշխատանք տարվում է»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՌԴ ԱԳՆ Պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան:
Նրա խոսքով՝ ՀՀ իշխանություններն արդեն այնքան ակտիվ են ներկայացրել իրենց մոտեցումներն Արցախի մասնակցության վերաբերյալ, որ դժվար է նույնիսկ պատկերացնել, որ առանց Արցախի նրանք կբանակցեն:
«Այնպես չէ, որ Հայաստանը որոշել է պարզապես քննարկումներ իրականացնել և ինչ-որ բաներ պարզել: Հայկական կողմը ետ է կանչել իր քարտուղարին, և դա ոչ միանշանակ է ընկալվել գործընկեր երկրների կողմից, քանի որ ինչ-որ պարտավորություններ խախտվել են, գործընկերներն այդ մասին տեղեկացվել են ոչ պատշաճ ժամկետներում»:
«ԵՄ-ն այսօր պատրաստ չէ նույնիսկ վիզային ազատականացմանն այս երկրների հետ, քանի որ արդեն իսկ լուրջ խնդիրներ ի հայտ եկան երեք երկրների համար վիզային ազատականացումից, իսկ դա շատ կարևոր կետ է ԵՄ-ԱԼԳ ձևաչափում»
«Զուրաբիշվիլիի ադրբեջանահաճո հայտարարության պատճառները մի քանիսն են»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց վրացի վերլուծաբան Կախա Գոգոլաշվիլին՝ անդրադառնալով օրերս Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի արած որոշ հայտարարություններին և հայ-վրացական հարաբերություններին։
«Լազարյան ակումբի» երկրորդ համաժողովին մասնակցելու նպատակով Մոսկվա են հրավիրվել ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանը, ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը, Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը, Ազգային ժողովի բոլոր խմբակցությունների ղեկավարներն ու մշտական համաժողովների նախագահները, ռուս խորհրդարանականներ, գիտնականներ և բիզնեսմեններ:
«Ինչպես 3, 10 կամ 15 տարի առաջ, այնպես էլ՝ այսօր, սա իրատեսական չէ: Եթե նույնիսկ լինեն այդպիսի գումարներ, ապա նման ծրագրերը կյանքի կոչելու համար հարկավոր են տասնյակ տարիներ, բայց այստեղ կան ոչ միայն աշխարհագրական, այլև բազմակողմ քաղաքական խնդիրներ. նկատի ունեմ Վրաստան-ՌԴ, ՀՀ-Ադրբեջան, Իրան-Արևմուտք պատժամիջոցների առկայությունը»:
«Հայ-իրանական երկկողմ հարաբերությունների զարգացման արտաքին միակ շահառուն այսօր Եվրոպական միությունն է, մնացած բոլոր ուղղություններից այս հարաբերությունները վտանգված են»:
«Վերջին ժամանակահատվածը ցույց է տալիս, որ հայ հասարակության պահանջներն ու ձգտումներն ավելի մեծ են, և միակենտրոն արտաքին քաղաքականությունը չի գոհացնում հասարակության որոշ հատվածին»:
«Ամենաբարձր մակարդակի քննարկումները գերազանց հնարավորություն են՝ ընդգծելու և ուղեծրելու մեր առաջընթացը»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Պյոտր Սվիտալսկին՝ անդրադառնալով առաջիկայում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի Բրյուսել կատարելիք այցին:
«Ցանկացած ոք կարող է դատարանի որոշումը վիճարկել Ստրասբուրգում, և կարծում եմ, որ Ստրասբուրգում կայացված մի քանի կարևոր վճիռներ կան, որոնք վերաբերում են քաղաքական ազատություններին, չեմ ուզում ետ գնալ այս վճիռներին ու որոշումներին, բայց մեզ համար դրանք հղման կետ են, մասնավորապես՝ Կոնվենցիայի 14-րդ հոդվածը: Մենք գիտենք անցյալից այնպիսի դեպքեր, երբ այս հոդվածը խախտվել է, և մենք առաջ ենք շարժվում այն ենթադրությամբ, որ այս նոր Հայաստանում պետք է լինի թափանցիկություն»:
ԵՄ-ի կողմից հաջորդ 7-ամյա աջակցության ծավալը կախված է ՀՀ իշխանությունների` բարեփոխումներ իրականացնելու քաղաքական կամքից: Այսօր լրագրողների հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Պյոտր Սվիտալսկին՝ անդրադառնալով ՀՀ-ԵՄ ֆինանսական փաթեթներին:
«Մինչև մարտի վերջ կունենանք ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի իրագործման ճանապարհային քարտեզը»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Պյոտր Սվիտալսկին:
«Այդ վտանգը կա նաև այսօր, քանի որ, անկախ ՀՀ-ում ներքաղաքական փոփոխություններից, հայկական դիրքորոշումը Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում չի փոխվել, և անընդհատ այս հարցերը հայտնվում են ակտիվ բանակցային սեղանին, կամ հեռանում են, քանի որ չկա բանակցություն»:
«Ցանկացած երկիր ունի իր շահերը, այդ թվում՝ Ռուսաստանը, բայց իրական կարգավորումը հակամարտող երկրների քաղաքական կամքի հարցն է, Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ը, բնականաբար, կարող են գործել՝ ելնելով իրենց շահերից, ու այդպես էլ պատահում է»:
«Անպայման չէ ծանոթ լինել բանակցությունների ներկայիս բովանդակությանը՝ հասկանալու համար այն հանգամանքը, որ Մոսկվան ամեն կերպ նպաստում է այս հակամարտության չկարգավորմանը և դա կաներ նաև կարգավորման այնպիսի փաթեթների միջոցով, որոնց իրատեսականությունը շատ ցածր է»:
«Բավականին բարդ իրավիճակ է, երբ կա նաև ներքին ճնշում, երբ հասարակությունն անընդհատ կարիք ունի հավաստիացումների, թե ինչ են բանակցում ղեկավարները, ինչ զիջումներ են պատրաստվում անել, ինչ գին են վճարելու դրա դիմաց, քանի որ տեղեկատվական սադրանքները չափազանց շատ են»:
«Հայաստանը պետք է ձև ու բովանդակություն տա ԵՄ-ի այդ քաղաքական կամքին: Մեծ ուշադրությամբ կհետևենք այն օրակարգին և ուղերձներին, որոնք ՀՀ իշխանությունները կանեն Բրյուսելում»,- ասաց նա:
Օրերս Մյունխենի Անվտանգության համաժողովի միջանցքներում Հայաստանի նախագահ Արմեն Սարգսյանի կարճատև զրույցն ԱՄՆ նախկին փոխնախագահ Բայդենի հետ գրավել է արևմտյան և տեղական լրատվամիջոցների ուշադրությունը։
Պետք է արձանագրեմ նաև, որ Հայաստանի նոր իշխանությունները մի քանի ամիս շարունակ փորձեցին խուսափել հստակ դիրքորոշումներից, որոշ բացառություններով, քանի որ ժամանակ առ ժամանակ խոսում էին բանակցություններում Արցախի մասնակցության մասին, սակայն շարունակում բանակցությունները նախկին ձևաչափով։
«Հարց է առաջանում, Ռուսաստանի դիրքերը փաստորեն Սիրիայում ամրապնդելու, Ասադի հետ որևէ գործարքի մեջ մտնելու գինն ինչո՞ւմ է, այլ կերպ ասած, ի՞նչ է ստանում Հայաստանն այս քայլի դիմաց…»:
«Հայ-իրանական հարաբերությունները պետք է վերանայման ենթարկել»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց իրանցի քաղաքագետ Կայհան Բարզեգարը՝ անդրադառնալով ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի Թեհրան կատարելիք այցի օրակարգին։
«Այնուամենայնիվ, դա գիտակցված ռիսկային որոշում էր ՀՀ-ի կողմից, քանի որ Սիրիայում ստեղծված վտանգավոր իրավիճակը, ինչպես նաև Արևմուտք-Ռուսաստան առճակատումն այնտեղ որևէ մեկի համար գաղտնիք չէ»,- մեկնաբանեց Նեյլ Մաքֆարլեյնը:
