«Երկու դեպքում էլ իրավիճակը պետք է ուղղվի: Մենք ունենք 30 տարվա կոնցեսիոն դիվանագիտություն: Մենք կարող ենք ավելի ուժեղ լինել, առանց պատերազմելու»,- այս համոզմանն է Կայծ Մինասյանը:
«ՀՀ իշխանություններն իրականում թաքցնում են, թե ինչ գործընթաց է գնում: Դա բազմաթիվ այլ ապացույցներ ևս ունի, որ լուրջ, բովանդակային բանակցային գործընթաց է գնում»:
«ՀՀ-ի դեպքում այդ վտանգի զգացումը կարող է է՛լ ավելի սուր լինել՝ հաշվի առնելով այն խնդիրները, որոնք ունի Հայաստանը, հաշվի առնելով նաև այն հանգամանքը, որ Հայաստանը փոքր երկիր է»:
«Այս պահի դրությամբ որևէ փոփոխություն նկատելի չէ Հայաստան-Արևմուտք հարաբերություններում, դրանք կարծես անտեսված են, բայց եղել են բազմաթիվ այցեր դեպի Ռուսաստան, կամ եվրասիական ուղղությամբ, թեև ՀՀ իշխանությունները հայտարարել են, որ վեկտորները չեն փոխվել»:
«Այս պահի դրությամբ որևէ փոփոխություն նկատելի չէ Հայաստան-Արևմուտք հարաբերություններում, դրանք կարծես անտեսված են, բայց եղել են բազմաթիվ այցեր դեպի Ռուսաստան կամ եվրասիական ուղղությամբ, թեև ՀՀ իշխանությունները հայտարարել են, որ վեկտորները չեն փոխվել»,- ասել է նա:
«Սովորաբար ներքաղաքական պայքարից շեղելու համար իշխանությունները կարող են ինչ-որ սադրանքների դիմել սահմաններին»:
«ՀՀ նոր իշխանությունների հետ այդ հարաբերությունները դեռ անհարթ չեն, և Ռուսաստանը դա ցույց է տալիս նաև որոշ ուղերձներով։ Բայց չեմ կարծում, որ դրամատիկ փոփոխություններ տեղի ունենան ոչ հայ-ռուսական հարաբերություններում, ոչ էլ ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում, ՀՀ իշխանությունները փորձելու են ժամանակ շահել»
Մեկնաբանելով Լավրովի խոսքերը ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում Ադրբեջանի կառուցողականության վերաբերյալ` Ֆելգենգաուերն ասաց, որ նմանատիպ հայտարարությունները ռուսական կողմից պայմանավորված են այն հանգամանքով, որ գործընթացում ներկայումս մեծ շահագրգռվածություն է ցուցաբերում Ադրբեջանը, գործելաոճ փոխել է Ադրբեջանը, ջանքեր է ներդնում Ադրբեջանն այս իշխանության հետ գործընթացը սկսելու ուղղությամբ, և որոշակի փոխըմբռնման պակաս կա Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև:
«Ժողովուրդներին խաղաղության նախապատրաստել» ձևակերպման ներքո կարելի՞ է տեղավորել Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունները՝ հարցին, Սթրոնսկին պատասխանել է՝ ոչ: «Իմ կարծիքով՝ այդ պայմանավորվածությունները չեն քննարկվել, քանի որ ըստ էության Դուշանբեում այդ պայմանավորվածություններին փոխարինող որոշում է կայացվել, և դա աշխատում է՝ հաշվի առնելով ներկայիս իրավիճակը շփման գծում և սահմանին»:
Ջոնի Մելիքյանն արձանագրեց, որ երկու երկրների վարչապետների միջև ստեղծվել են համագործակցություն, ընկերական հարաբերություններ, ուստի Նիկոլ Փաշինյանին ուղղված Վրաստանի վարչապետի շնորհավորանքից հետո վաղաժամկետ, ոչ ֆորմալ այց տեղի ունեցավ դեպի Վրաստան:
«ՀՀ նորընտիր իշխանությունների հետ հարաբերություններում շոշափելի արդյունքներ Իրանը դեռ չունի, չնայած Հայաստանը համարվում է տարածաշրջանի ամենավստահելի երկրներից մեկը»:
ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի քաղաքական նշանակության շուրջ հայաստանյան քննարկումների ֆոնին Հայաստանը եվրոպական նոր ներդրումներ ներգրավելու հնարավորություն է ստանում:
«Կարծում եմ` այս ներդրումային ծրագրով կակտիվանա Արևելյան գործընկերություն ծրագիրը, որը վերջին տարիներին ստվերված էր առաջացած խնդիրների պատճառով: ԱլԳ երկրներից յուրաքանչյուրը, բնականաբար, ցանկանալու է ավելի շատ ներդրում բերել իր երկիր: Որքան ես եմ հասկանում, այս գումարը դեռ բաշխված չէ»:
«Իրենց յուրաքանչյուր անհաջող արտահայտություն կարող է շրջվել ոչ միայն իրենց, այլև պետության դեմ»:
«ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունները հստակեցնելու հարցում գնդակը Հայաստանի դաշտում է»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց եվրոպացի վերլուծաբան Լոռ Դելքուրը:
«Ինչ վերաբերում է կողմերի տրամադրվածությանը, ապա խորքային առումով կողմերի դիրքորոշումները նույնն են, բայց ընթանում է միմյանց տրամադրությունները «շոշափելու» նուրբ խաղ, և դա դեռ կշարունակվի»:
«Սրանք բոլորը ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացի վրա ազդող գործոններ են, որոնք պետք է հաշվի առնվեն հայկական կողմի կողմից, քանի որ շատ դաշնակիցներ Հայաստանն այս գործընթացում չունի, պետք է զգույշ գործի»:
«Թույլ չենք տա ազգամիջյան կոնֆլիկտ Ղազախստանում»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ղազախ հասարակական գործիչ, քաղաքական և տնտեսական վերլուծաբան Ռախիմ Օշակբաևը՝ անդրադառնալով Ղազախստանում տեղի ունեցած ծեծկռտուքին և դրան հաջորդած հակահայկական տրամադրություններին։
«Հայաստանը ունենալով իրավունք օգտվել համաձայնագրից, պետք է ժամանակ չկորցնի՝ օգտվելով այն բոլոր հնարավորություններից, որոնք արդեն հասանելի են ՀՀ կառավարությանը»:
«Մենք միայն հակառակի մասին հայտարարություններ ենք լսել, նոր որակի հարաբերություններ հաստատելու հայտարարություններ են եղել, ուստի գուցե նոր փաթեթներ ևս առաջարկվեն Եվրոպական միությանը»,- ասել է նա:
«Եթե գործընթացը դանդաղ է առաջ շարժվում, դա Հայաստանի որոշումն է, քանի որ ԵՄ-ն թույլ է տալիս, որպեսզի իր արևելյան հարևանության երկրներն ընտրեն ասոցիացման այն խորությունը, որը ցանկանում են և կարող են։ Գնահատականները գործընթացի երկարաձգվածության վերաբերյալ կիսում եմ»:
Կարագանդայում տեղի ունեցած ծեծկռտուքից հետո հայաստանյան համացանցային քննարկումները և փորձագիտական կարծիքներն արտացոլեցին ՀՀ իշխանությունների` Ղազախստանի իշխանությունների, կազմակերպությունների, հասարակության հետ սերտ համագործակցության անհրաժեշտությունը ոչ միայն այս միջադեպի, այլև շատ այլ հարցերի շուրջ` հիմքում ունենալով հայ համայնքի անվտանգության առաջնահերթությունը:
«Ղարաբաղյան հակամարտությունում դիվանագիտական պարտություններից խուսափելու համար ՀՀ իշխանությունները պետք է համագործակցեն գործընկերների հետ, ոչ թե նրանց մղեն վերջին պլան և անարգեն, ապա ինչ-որ բաներ պահանջեն»:
«Հայաստանն ու Վրաստանը շատ անելիքներ ունեն»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց Վրաստանի ԱԳ նախկին նախարար, դիվանագետ Իրակլի Մենագարիշվիլին, ամփոփելով 2018թ. հայ-վրացական հարաբերությունների համար և նախանշելով մյուս տարվա ուղենիշերը:
«Կարծում եմ` հարկ կա նաև, որպեսզի ՀՀ իշխանություններն ավելի ակտիվ զբաղվեն ՀՀ-ԵՄ համաձայնագրի իրականացմամբ, քանի որ դա առաջին հերթին հարկավոր է Հայաստանին»:
«ԱՊՀ-ում, ինչպես տեսանք վերջին ամիսներին, Հայաստանն աջակիցներ չունի, ոչ մի հարցում Հայաստանի գործընկերները ՀԱՊԿ-ում և ԵԱՏՄ-ում չաջակցեցին Հայաստանի դիրքորոշմանը, բացահայտվեց, որ թեժ քննարկումներ են եղել ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի թեկնածության շուրջ, այնինչ այդ պաշտոնը պատկանում էր Հայաստանին, և ըստ էության Հայաստանն այն կորցրեց»,- ասաց նա:
«Հուսանք, որ Հայաստանին և Վրաստանին բավարարող որոշում կընդունվի»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց վրացի քաղաքագետ Սոսո Ցինցաձեն՝ անդրադառնալով Վրաստանի կառավարության որոշմանը, համաձայն որի՝ ավտոտրանսպորտային միջոցներով ցորենի և ալյուրի ներմուծում-արտահանումն արգելվելու է, որը Հայաստանում, ըստ որոշ գնահատականների, գնաճի կհանգեցնի:
«ՀՀ նոր իշխանությունների օրոք կարիք կա հարաբերությունները հագեցնել բովանդակությամբ ՀՀ-ԵՄ համաձայնագրի միջոցով»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց լեհ վերլուծաբան Կոնրադ Զաշտովտը՝ ամփոփելով 2018թ. ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունների համար:
Նրա խոսքով` 2019-ին լուրջ հարցեր կան ծառացած ՀՀ իշխանությունների առջև հայ-ռուսական հարաբերություններում և ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացում:
«Ռուսաստանը երկար համբերեց` մի քանի ամիս, բայց ներկայումս որոշել է աչքերը չփակել Հայաստանի հետ տարաձայնությունների վրա: Հետևանքն այն է, որ Հայաստանը հետսովետական տարածքում միայնակ է մնացել բոլոր խնդիրներում, անխտիր բոլոր»:
