«Ռուսաստանն այս գոտին դիտարկում է իր հետաքրքրությունների գոտի, հենց այդ պատճառով էլ նման քաղաքականություն է վարում Հարավային Կովկասում, զենքի առևտուրը դրա մի մասն է: Բազմիցս ասել եմ, որ Ռուսաստանին պետք է ոչ միայն Հայաստանը, այլև Ադրբեջանը»,- ասաց Ֆելգենգաուերը:
«ՀՀ-ՆԱՏՕ հարաբերությունների սահմանափակումները բնականաբար վերաբերում են հնարավոր խորը համագործակցությանը կամ անդամակցությանը, որի հեռանկարը չկա, բայց ՆԱՏՕ-ՀՀ հարաբերությունները կլինեն Ռուսաստանի ուշադրության կենտրոնում և կարծում եմ անհրաժեշտության դեպքում Ռուսաստանը կարձագանքի»:
«Հայաստանն իր այս քաղաքականությամբ փորձում է զգոնացնել նաև Ռուսաստանին»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց գերմանացի քաղաքագետ Սյուզան Ստյուարտը:
«Հայաստանի դեպքում, իմ կարծիքով, պայմանը կլինի նոր ստորագրված ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի վավերացումը: Առանց վստահեցման, որ համաձայնագիրը կվավերացվի՝ երկխոսություն չի սկսվի»:
«Ազատ վիզային ռեժիմի շուրջ երկխոսության մեկնարկը լուրջ հանգրվան է: Ավելի լուրջ է այն ընթացակարգը, այն խողովակները, որոնցով անցկացնելուց հետո միայն Եվրոպական հանձնաժողովը համապատասխան որոշում է կայացնում: Սակայն առաջին տեղում և՛ Հայաստանի, և՛ Եվրոպական միության քաղաքական կամքն է:
«Սերժ Սարգսյանի բացահայտումը բացասական հանգամանք էր»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքագետ Ստանիսլավ Տարասովը՝ խոսելով ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի վերջին հարցազրույցի այն հատվածի մասին, որտեղ նախագահն անդրադառնում է ԼՂ հակամարտությանը:
«Ընկալում կա, որ Ռուսաստանը պետք է վճարի, լուծի բոլոր խնդիրները, օգուտները ստանան մյուս երկրները՝ պահպանելով իրենց ինքնիշխանությունը, բայց սա համատեղ աշխատանք է, զիջումների պետք է գնան բոլոր երկրները, այնինչ, ինչպես Հայաստանը, այնպես էլ՝ մյուսները, դժգոհում են ինչ-ինչ հարցերից»:
«ՀՀ-ում հակառուսականության համար կան որոշակի պատճառներ, որոնք ՌԴ-ն ժամանակի ընթացքում փորձում է լուծել, բայց քաղաքականությունը բարդ արվեստ է. խնդիրները մեկ օրում չեն լուծվում, այդ խնդիրների կողքին մոռացվում է նույնիսկ այն դրականը, որը ՀՀ-ն ստանում է ՌԴ-ի հետ գործընկերության շնորհիվ»:
«Հայ-թուրքական սահմանի փակ վիճակը շարունակելով՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը հույս ունեին զիջումներ ստանալ Հայաստանից, կարծելով, թե ծնկի են բերել, ինչը չհաջողվեց, այս արձանագրություններն էլ, հետևաբար, որևէ իմաստ չունի շարունակել պահել»:
«Չի բացառվում, որ Հայաստանին մեղադրեն «դավաճանության» մեջ կամ թույլ չտան շարունակել այս ծրագիրը, ինչպես պատահեց Ասոցացման համաձայնագրի դեպքում, քանի որ հատկապես ՆԱՏՕ-ի քաղաքականությունն այս տարածաշրջանում մշտապես լուրջ ռուսական հակազդեցության է արժանացել, սպառնալիքների:
«Հիշում եմ` ինչպիսի ոգևորությամբ էր պոլսահայ համայնքն ընդունել հայ-թուրքական արձանագրությունների նախաստորագրման և հայ-թուրքական սահմանի բացման հնարավորության լուրը»:
«Եթե պարզ ազատությունները խոչընդոտվեն, նշանակում է՝ Հայաստանը բացարձակ պատրաստ չէ ԵՄ-ի հետ համագործակցության»:
«Հայկական կողմն է, որ պետք է որոշի՝ ինչպես օգտագործել պահը սեփական խնդիրների լուծման համար: Եվ, ի վերջո, ցանկացած խաղաղ գործընթաց իր դրական ազդեցությունն է ունենում ողջ տարածաշրջանի վրա, բայց կարծում եմ` էական փոփոխություններ Ղարաբաղի շուրջ չեն լինի»:
«Այն փաստը, որ կողմերը գտան հնարավորություն ինչ-որ փաստաթուղթ ստորագրելու՝ խոսուն է, այն հնարավորություն է տալիս շարունակել այնպես, ինչպես ապագայում այդ ժամանակահատվածը թույլ կտա»:
«Կարևոր եմ համարում նաև երեք երկրների միասնական դիրքորոշումը, որը զսպիչ դերակատարություն ունի կողմերի համար: Բեկման հնարավորություն դեռ չեմ տեսնում»:
«Հայ-թուրքական սահմանի բացումն ու կարգավորումը ներկայումս չեն լինի Հայաստանի օգտին»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց թուրք քաղաքագետ Ջենգիզ Աքթարը՝ անդրադառնալով Թուրքիայի նախագահի օրերս արած հայտարարությանը:
«Ներկայումս Ռուսաստանին թեև ձեռնտու է ունենալ գերակա առավելություն ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում, Թուրքիայի մասնակցությունը կարգավորման գործընթացում խիստ անցանկալի է, քանի որ Թուրքիան և անկանխատեսելի է, և կարող է խլել Ռուսաստանից այդ գոտում մենաշնորհային նախաձեռնողականությունը»:
«Իրանը փորձում է նաև ինչ-որ առումով ցույց տալ Ռուսաստանի, Թուրքիայի իրական դերակատարությունը հակամարտությունում՝ բացահայտելով, թե որ կողմն ինչպես է միջամտում հակամարտությանը, դա որքանով է ճիշտ, իրեն դիրքավորելով՝ որպես ազնիվ և խաղաղասեր խաղացող տարածաշրջանում»:
«Սերգեյ Լավրովի խոսքերը որևէ կապ չունեն իրականության հետ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց լեհ քաղաքագետ Կոնրադ Զաշտովտը՝ անդրադառնալով Մինսկում ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի տված հարցազրույցին:
«Փորձ է արվում ցույց տալ, որ Իրանը մոտիկից հետևում է իրավիճակին, նկատում է ամեն բան և աչք չի փակում: Բարձրաձայնվում է ռուսական զենքի գործարքների մասին, նշվում դրանց անթույլատրելիության մասին, սա պատահական է, իհարկե ոչ»:
«Եթե մի կողմ դնենք Վիեննան, կան այդ համաձայնագրերը, շատ ավելի վաղուց, պետք է պարտադրել իրականացնել այն, ինչ նախատեսված է դրանցով: Միջնորդները կարող են դա անել»:
«Սա սիմվոլիկ, բայց կարևոր նշանակություն ունի: Հայաստանն իրեն ավելի վստահ պետք է զգա բանակցություններում՝ ունենալով նաև ԵՄ-ի լիակատար աջակցությունը»:
«Հայաստանի աշխարհաքաղաքական արժեքը բարձրացել է»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքագետ Ստանիսլավ Տարասովը՝ անդրադառնալով օրերս ՀԱՊԿ-ի տարածած հայտարարությանը:
«Ռուսաստանն աջակցել է նման հայտարարություն կազմելուն, քանի որ ապրիլյան պատերազմից հետո քննադատության թիրախ դարձան թե ՀԱՊԿ-ը, և թե Ռուսաստանը, որոնք հերթականությամբ Ռուսաստանը փորձում է չեզոքացնել»:
«Սա դիտարկել՝ որպես հայամետ քայլ, սխալ կլինի, քանի որ հայամետ դիրքորոշում այս հայտարարությունում արտահայտված չէ, դրան, միևնույն է, դեմ կլինեին Բելառուսն ու Ղազախստանը: Սակայն պետք է նաև հաշվի առնել, որ ՀԱՊԿ նախագահությունը Հայաստանինն է, և Հայաստանը կարողանում է օգտագործել առիթն իր համար նպատակահարմար հայտարարությունների հաստատում կորզելու համար»:
«Սրանով Հայաստանը մեկ քայլով մոտեցավ Եվրոպային: Բայց եկեք միամիտ չլինենք: Հեռվից հետևելով՝ կարող եմ մի քանի վարկածներ նշել, թե ինչու այս համաձայնագրի ստորագրումը հնարավոր դարձավ»:
«Կարգավորման գործընթացում ադրբեջանական կամ թուրք-ադրբեջանական օրակարգ այսօր լինել չի կարող»»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Կովկասի քաղաքական խնդիրներում մասնագիտացած գերմանացի վերլուծաբան Ուվե Հալբախը:
«Մոսկվան միայն արհեստական պատրվակ կարող է լինել: Ես այս կարծիքին եմ: Այս ամենը չի հակասում Եվրասիական տնտեսական միությանը: Ուստի ՀՀ իշխանությունները կիրականացնեն վավերացումը, սա բացառիկ հնարավորություն է, ինչո՞ւ պետք է չանեն»:
«Կարծում եմ` երկար ժամանակ չի պահանջվի ՀՀ-ԵՄ համաձայնագրի վավերացման համար»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Վրաստանի Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի ղեկավար, վրացի քաղաքական վերլուծաբան Կախա Գոգոլաշվիլին:
«Առավել ուշագրավ կհամարեի համաձայնագրի այն հատվածը, որում ԵՄ-ն իր դիրքորոշումն է ամրագրել ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցի վերաբերյալ»:
