#Վրաստան

Նախորդ տարվա վերջին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի պաշտոնից աղմկոտ ազատումից, ապա քրեական գործով անցնելուց ու մի քանի ամիս կալանքի տակ մնալուց հետո, Վահան Քերոբյանը կարծես «խելոքացել» է. առաջվա նման, երբ դեռ նախարար էր, այլևս դոշ չի տալիս իրեն այդ պաշտոնում նշանակած կառավարության համար, ատամներով չի պաշտպանում։ Ընդհակառակը՝ մեղադրում է. հաճախ է սկսել քննադատել ձախողումների համար։ Իհարկե, ուղղակի չի հնչեցնում կառավարության ղեկավարի՝ Նիկոլ Փաշինյանի անունը, բայց պարզ է, որ պատասխանատուն ու ձախողումների գլխավոր մեղավորը հենց նա է։

Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է ոտանավորներ գրել ու հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, իր հետևորդներին բացատրելովայդ պրիմիտիվ բառակույտի նշանակությունը, այնուհետև հեծանվային արշավներ կազմակերպել՝ դրանք նկարահանել ու տարածել… Մինչդեռ տարածաշրջանում բոլորը պատրաստվում են հնարավոր պատերազմական զարգացումներին. մի կողմից՝Ադրբեջանը շարունակում է ակտիվ զորավարժություններ անցկացնել, մյուս կողմից՝ Իսրայելն ամեն կերպ աշխատում է Իրանին ներքաշել պատերազմի մեջ. Հարավային Կովկասում ու Մերձավոր Արևելքում իրավիճակը լարված է, բոլորը զինվում են և պատրաստվում նոր ռազմաքաղաքական մարտահրավերներին։

Գաղտնիք չէ, որ իշխանության մեջ բոլոր հարցերը վճռում է անձամբ Նիկոլ Փաշինյանը՝ սկսած արտաքին քաղաքականությունից, վերջացրած տնտեսությամբ, սոցիալականով, կենցաղային, այդ թվում՝ մանր-մունր խնդիրներով։

«Հայաստանի իշխանությունների այն քաղաքականությունը, որ, պատկերավոր ասած՝ եթե նապաստակն իրեն խելոք պահի, գայլն իրեն չի ուտելու, դա որևէ արդյունք տալ չի կարող: Այսինքն՝ ցանկացած պահի, անկախ Հայաստանի իշխանությունների դիրքորոշումից, եթե Ադրբեջանին պետք լինի, կարող են սրել իրավիճակը, անգամ՝ ռազմական գործողություններ հրահրել»։

«Ծով չունեցող երկրի համար էս ի՞նչ գներ են մեր հանգստյան գոտիներում…, ի՞նչն է նման «հորինածին» բարձր գների պատճառը»․ սա այս օրերին արված ֆեյսբուքյան գրառում է։

«Հայաստանի պատմություն»-«Հայոց պատմություն» արհեստական բանավեճը ստեղծած իշխանությունները շարունակում են իրենց թավշյա խմբագրումները նաև դպրոցական դասագրքերում և հատկապես «Հայոց պատմություն» առարկայի դասագրքերում։

ԵՄ ԱԳ նախարարների խորհուրդն օրերս Հայաստանի վերաբերյալ երկու որոշում ընդունեց, որոնք ՀՀ արևմտամետ շրջանակներում հերթական էյֆորիկ տրամադրությունների պատճառ են դարձել։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ամերիկաբնակ քաղաքագետ, միջազգայնագետ Աղասի Ենոքյանն է։

Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա ընտանիքի անդամները բեռլինյան ու լոնդոնյան շրջագայություններից վերադարձել են Երևան․ համապատասխան տեսանյութով ընտանիքը հարկ էր համարել տեղեկացնել իրենց գալուստի մասին։ Այս շրջագայությունը, ինչքան էլ արձակուրդային մոտիվներով փորձեցին ներկայացնել, այդուհանդերձ հանրային ու քաղաքական տարբեր շրջանակներ սա համարեցին դեպի Արևմուտք ուղղվելու քաղաքական կուրսի հերթական դրվագ։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ Հրանտ Բագրատյանն է։

Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի պատերազմը կավարտվի ոչ ուշ, քան մեկ տարի անց։ Նման կանխատեսմամբ է հանդես եկել Վրաստանի իշխող «Վրացական երազանք-Ժողովրդավարական Վրաստան» կուսակցության հիմնադիր և պատվավոր նախագահ Բիձինա Իվանիշվիլին՝ կուսակցության նախընտրական քարոզարշավի պաշտոնական բացման ժամանակ: Նրա խոսքով՝ «եթե Ամերիկայի նախագահի ընտրություններում հաղթեն հանրապետականները, պատերազմը կարող է ավարտվել արդեն հունվարին»:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Կարեն Իգիթյանն է։

«Փաստացի մեկ տարվա ընթացքում Հարավային Կովկասի 3 պետություններից երկուսը՝ Վրաստանն ու Ադրբեջանը, ռազմավարական բնույթի փաստաթղթեր ստորագրեցին Չինաստանի հետ, իսկ նիկոլական Հայաստանը ոչ միայն մնաց Սերժ Սարգսյանի թողած դիրքում, այլև անհայտ քայլեր արեց հակառակ ուղղությամբ (մտավ հակաչինական դաշինք, արհամարհեց «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» գագաթնաժողովները և այլն):

«Վերջին շրջանում ռեգիոն այցելեց ԱՄՆ շուրջ երեք փոխպետքարտուղար, ռեգիոնալ երկրները հրավիրվեցին ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի, պետքարտուղարի կողմից կազմակերպվեց նախարարական հանդիպում, կա ամենօրյա աշխատանք հայ-ադրբեջանական գործընթացի ուղղությամբ և շատ հստակ ուղերձ, որ խաղաղություն պետք է հաստատվի, որ աշխարհաքաղաքական ճանապարհները հնարավոր դառնան։ Իսկ այդ ճանապարհները կթուլացնեն ՌԴ-ի ազդեցությունը ևս մի քանի մակարդակով»,- ասաց նա։

Ակնհայտ է՝ հոկտեմբերին նախատեսված նախագահական և խորհրդարանական ընտրությունները Սպիտակ տան կողմից դիտարկվում են՝ որպես հարմար առիթ Վրաստանում ամերիկացիների մշակած օրինաչափություններով իշխանափոխության և երկիրն իր լիարժեք ազդեցության ուղեծրում ընդգրկելու համար։ Հենց այդ մասին են վկայում 2023-2024 թվականների զանգվածային անկարգությունները, ինչպես նաև ընդդիմադիր քաղաքական դաշտի վերակազմակերպման վերջին փորձերը։

Տարբեր երկրներում ընդդիմությունը, որպես կանոն, ունենում է նաև արտաքին քաղաքական արժևորում՝ ելնելով սպեցիֆիկ իրավիճակից:

Սա ողբերգություն է: Այս տեսակ գերագույնի հետ հնարավո՞ր է պատերազմ հաղթել, ով չի տիրապետում ռազմական տարրական բաների: Նիկոլ Փաշինյանն ինքն է ասել, որ ԶՈՒ զարգացման պլան է հաստատել՝ առանց կարդալու և հասկանալու:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վարուժան Գեղամյանն է։

Ռուսաստանի իշխանությունները շարունակում են ՀՀ իշխանություններին իրազեկել «երկու աթոռին նստելու» քաղաքականության հնարավոր հետևանքների մասին։ ՌԴ փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկն է օրերս շեշտել Եվրասիական տնտեսական միության և Եվրամիության անհամատեղելիության մասին, ինչպես նաև նկատել՝ արտատարածաշրջանային խաղացողների մուտքը Հայաստան կունենա հետևանքներ։

«Արևմուտքը որևէ ինքնուրույն քայլ չի հանդուրժելու իրեն հավատարմության երդում տված երկրների կողմից։ Ես, իհարկե, կարծում եմ, որ Արևմուտքը կորուստներ է կրելու նման քաղաքականության հետևանքով»,- նկատեց նա։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, սոցիոլոգ, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։

Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր ԱՐԹՈՒՐ ԽԱՉԻԿՅԱՆՆ աշխարհաքաղաքական զարգացումների, Հարավային Կովկասում գերտերությունների, աշխարհաքաղաքական էլիտաների խաղերի, Հայաստանում ԱՄՆ, Եվրոպայի, Իսրայելի և առհասարակ՝ հավաքական Արևմուտքի հավակնությունների, Նիկոլ Փաշինյանի գործողությունների, ՀՀ իշխանություններին սատարող հասարակական-քաղաքական ֆունկցիոներների, Թուրքիայի, Ադրբեջանի նկրտումների, տարածաշրջանում Ռուսաստանի վարած քաղաքականության մասին զրուցել է Միչիգանի համալսարանի մագիստրատուրայի պատմաբան, Սանկտ Պետերբուրգի Ազգային հետազոտական համալսարանի տնտեսագիտության բարձրագույն դպրոցի պատմության ամբիոնի հետդոկտորանտ ՊԻԵՏՐՈ ՇԱՔԱՐՅԱՆԻ (Pietro Shakarian) և ԱՄՆ-Ռուսաստան համաձայնության ամերիկյան կոմիտեի (ACURA) ավագ խորհրդական, The American Conservative-ի խմբագիր ու քաղաքական մեկնաբան, ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի նախկին աշխատակից ՋԵՅՄՍ ՔԱՐԴԵՆԻ հետ:

Պաղեստինի պետության ճանաչումը ՀՀ-ի կողմից այս փուլում նպատակահարմար չէր, քանի որ իր մեջ լրացուցիչ ռիսկեր է պարունակում: Մենք գիտենք, որ իսրայելական կողմը տարբեր ձևերով աջակցում է Ադրբեջանին, և 44-օրյա պատերազմի օրերին մեծ աջակցություն է ցուցաբերել՝ և՛ զենքի, և՛ մասնագետների ու փորձի փոխանակման տեսքով: Եվ այս իրավիճակում բոլորից առաջ ընկնել և ճանաչել Պաղեստինի պետությունը, կարծում եմ, ոչ մի լավ բանի չի տանի:

Երևանում հունիսի 11-ին կայացավ Հայաստան-Միացյալ Նահանգներ ռազմավարական երկխոսության երկրորդ նիստը, որն ամերիկյան կողմից գլխավորեց փոխպետքարտուղար Ջեյմս Օ՛Բրայենը։

Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Անդրեյ Արեշևի գնահատմամբ՝ հայտարարությունն ուշագրավ էր և ցույց էր տալիս, թե Արևմուտքն աշխարհաքաղաքական որ ռեգիոններին է ուշադրություն դարձնում։ Նա մատնանշեց, որ, ինչպես կարելի էր սպասել, հայտարարության առաջին բաժնում շուրջ չորս կետ նվիրված էր Ուկրաինային, իսկ Հարավային Կովկասին հետագա բաժիններից մեկում՝ մի քանի նախադասություն միայն։

Ադրբեջանի Արտաքին գործերի նախարարությունն այսօր՝ հունիսի 9-ին, հայտարարություն է տարածել Հարավային Օսեթիայում անցկացվող  խորհրդարանական ընտրությունների վերաբերյալ։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պետական կառավարման մասնագետ, տնտեսագետ Հովհաննես Ավետիսյանն է։

Քաղաքական գործընթացների տեսանկյունից Անդրկովկասի «ամենաթեժ» երկրները շարունակում են մնալ Վրաստանն ու Հայաստանը: Երկու հարևան երկրներ, որոնք դարերի ընթացքում սերտ կապեր ունեն, որոշակի հանգամանքներում կարող են փոխել ողջ տարածաշրջանը՝ ինչպես լավ, այնպես էլ՝ վատ ուղղություններով:

Վրաստանում օտարերկրյա գործակալների օրինագծի դեմ բազմամարդ հանրահավաքների ֆոնին Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեն պաշտոնական այցով Թուրքիայում էր։ Ուշագրավն այն է, որ Վրաստանի ներքին խժդժությունների, ինչպես նաև Արևմուտք-Վրաստան տարաձայնությունների ֆոնին Թուրքիայի նախագահն իր աջակցությունն է հայտնել Վրաստանին։

Մայիսի 9-ից Երևանում նոր թափ առած շարժումը, որն առաջնորդում է Տավուշի թեմակալ առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը, սկսում է գրավել նաև արևմտյան մամուլի ուշադրությունը։