
ԿԱՍԿԱԾԵԼԻ ԹԱՆԿ ԴԵՂԵՐ՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՇՈՒԿԱՅՈՒՄ. ԴԵՂԵՐԻ ՈՐԱԿԸ՝ ԱՐՏԱԴՐՈՂԻ ԵՎ ՆԵՐՄՈՒԾՈՂԻ ԽՂՃԻՆ. ԱՆՈՒՇ ՊՈՂՈՍՅԱՆ
Դեղեր ներկրելու համար անհրաժեշտ է, որ դրանք գրանցված լինեն ՀՀ-ում կամ ԵԱՏՄ-ում, այսինքն` ներառված լինեն դեղերի գրանցման գրանցամատյանում (ռեեստրում)։ ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում, որի անդամ է նաև Հայաստանը, դեղերը պետք է շրջանառվեն առանց սահմանափակումների․ եթե դեղը գրանցված է ԵԱՏՄ-ում և ներառված է միասնական գրանցամատյանում, ապա այն կարող է շրջանառվել ԵԱՏՄ անդամ բոլոր երկրներում։ Հայաստանի այս իշխանությունները, սակայն, պարտադրում են, որ ԵԱՏՄ շրջանակից դուրս դեղերը գրանցվեն նաև Հայաստանում:
Այս մասին 168.am-ի «Առողջ որոշում» հաղոդաշարի ժամանակ ասաց «Առողջության իրավունք» հասարակական կազմակերպության նախագահ Անուշ Պողոսյանը:
Այս անգամ նա անդրադարձել Հայաստանի դեղերի շուկային:
«ՀՀ-ում դեղ գրանցելու գործընթացը շատ թանկ է, հատկապես՝ այս վերջին տարիներին արված օրենսդրական փոփոխություններից հետո։ Քանի որ մեր շուկան փոքր է, այդ թանկ գինն արտադրողին ձեռնտու չէ, նրանք շահագրգռված չեն իրենց դեղերը Հայաստանում գրանցել։ Ներկրողներին ձեռք չի տալիս գրանցել դրանք։ Արդյունքում, 2019-ից մինչև 2024-ը Հայաստանում գրանցված դեղերի թիվը նվազել է 40 տոկոսով։ Գրանցման ժամկետը լրանում է, արտադրողն այլևս չի վերագրանցում, հեռանում է մեր շուկայից։ Դրա համար էլ դեղերի դեֆիցիտը Հայաստանում գնալով աճում է»,-ասաց Անուշ Պողոսյանը:
Նրա խոսքով՝Վրաստանում գրեթե 3 անգամ մատչելի են գրանցում։ Ավելին, այնտեղ, եթե դեղը գրանցված է ԵՄ անդամ երկրում, ԱՄՆ-ում, Ճապոնիայում, Կանադայում, այն այլևս փորձաքննություն չի անցնում, միանգամից ճանաչվում է:
«Այսօր Վրաստանում պաշտոնապես գրանցված է 11.000 անվանում դեղ։ ՀՀ քաղաքացիների մեծ տոկոսը գնումներ է կատարում Վրաստանի շուկայից։ Այնտեղ դեղերը ՀՀ համեմատ 30-40 տոկոսով ավելի մատչելի են, էժան են։ 2018թ.-ից մինչև 2023թ. ավարտը Հայաստանում գրանցված դեղերի թիվը նվազել է 1160-ով, այսինքն՝ մոտ 35%-ով պակասել է գրանցված դեղերի քանակը։ Յուրաքանչյուր դեղգ րանցելու համար անհրաժեշտ է ավելի քան 2 միլիոն դրամ ու առավելագույնը 150 օր՝ գրանցման համար, ինչը շատ քիչ ժամանակահատված է։ Եթե օրենքով սահմանված ժամանակահատվածում դեղի փորձաքննություն չեն կարողանում անել, ուրեմն կադրերի խնդիր ունեն կամ, չգիտեմ՝ ինչու չեն կարողանում այդ գործընթացն արագ կազմակերպել»,-ասաց Անուշ Պողոսյանը:
Վերջինս նշեց՝ դեղերի լաբորատոր փորձաքննություն չի արվում։
«Դեղը, որ դուք խմում եք, չգիտեք՝ այդ դե՞ղն է, թե՞ ոչ։ Վերջին 4 տարում փորձաքննություն չի արվում։ Պետությունը չի վերահսկում, դեղի որակի անվտանգության խնդիրը մնում է արտադրողի ու ներմուծողի խղճին»,-եզրափակեց առողջապահական ոլորտի փորձագետը՝ հիշեցնելով, որ 2018թ. Հայաստանում գրանցված է եղել 4560 անվանում դեղ, 2020-ին` 3920 անվանում, 2021-ին` 3650 անվանում, 2022-ին` 3480 անվանում, 2023-ին՝ 3400 անվանում դեղ (ներկայացված թվերը կլորացված են,-հեղ.)։
Մանրամասները՝ տեսանյութում:
ԱՆՈՒՇ ՊՈՂՈՍՅԱՆ
Բաժանորդագրվեք յութուբյան մեր ալիքին https://www.youtube.com/@168amofficial, գրեք ձեր հարցերը ձեզ հուզող խնդիրների մասին: