Մեկը վախենում է՝ ունեցվածքը, մյուսը՝ ազատությունը, երրորդը՝ կոմպրոմատի նյութ դարձած բարոյականության մասին պատրանքը կորցնելուց, և այդպես շարունակ։ Փաշինյանական իշխանության ներկայացուցիչների կրեդոն դարձել է «վախենում եմ, ուրեմն կամ» բնազդային զգացումը, որով նա մինչև այժմ կառավարում է կամակատարներին։
Պետությունը վերացումը սկսվում է ազգային ինքնության վերացումով, ինչով և զբաղված է Հայաստանի իշխանությունը, որը մի կողմից՝ փորձում է դատարկել հանրային հիշողությունը (Միրզոյանի հայտարարությունը դրա խտացված արտահայտություններից է) և լցնել ստամոքսը («Այստեղ հաց, այստեղ կաց», ուտելիքի պաշտամունքի փաշինյանական, ՔՊ-ական այլ կարգախոսներ)։
Հայաստանի իշխանությունը, սակայն, առանց այդ փոխզիջման պատրաստվում է նորանկախ երկրի պատմության համար ամենակենսական քայլին՝ չցանկանալով կամ չկարողանալով հասկանալ, որ թշնամու հետ փոխզիջումը՝ առանց ներքին կոնսենսուսի, կարող է պայթեցնել ոչ միայն պետությունը, այլ առաջին հերթին՝ իշխանությունը, որի պահպանման հարցում իրենք փոխզիջման են գնում բոլորի, անգամ թշնամիների, բայց ոչ՝ սեփական ժողովրդի հետ։
Եվրախորհրդարանաի լիագումար վերջին նիստում պատգամավորներից մի քանիսն անդրադարձել են Բաքվում հայ պատանդներին, գերիներին, ինչպես նաև Ադրբեջանի ցեղասպան գործողություններին, որի արդյունքում արցախահայերը բռնի տեղահանվել են իրենց բնօրրանից։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վարուժան Գեղամյանն է։
Ամիսներ առաջ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեբ Թայիփ Էրդողանը հայտարարել էր, որ պետք է լինեն շատ ուժեղ, որ Իսրայելը չկարողանա «անել այն, ինչ անում է Պաղեստինի հետ»։
Այսօր Արցախի դեմ ադրբեջանական ագրեսիայի ու արցախահայերի նկատմամբ էթնիկ զտման, բռնի տեղահանության առաջին տարելիցն է։ 2023-ի այս օրը սկսված դժոխային իրադարձություններին զոհ դարձած հարյուրավոր արցախահայերի մահվան տարելիցը։ Հայ ժողովրդի հազարամյա պատմության մեջ ամենաողբերգական ու խայտառակ կորստի տարելիցը։ Սեփական հայրենակիցներին անօգնական թողնելու ու թշնամական վայրագությունների վտանգին հանձնելու ամոթի տարելիցը։
Դուք կարծում եք՝ ՔՊ-ական մեծահարուստ պատգամավորներն օրուգիշեր ձեր խնդիրներո՞վ են ապրում կամ մտահոգվում՝ Արցախը հանձնելու, արցախցիներին անտուն դարձնելու, Բաքվի բանտերը հայ ռազմագերիներով ու Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությամբ լցնելու, Տավուշից և Հայաստանի այլ հատվածներից տարածքներ թշնամուն հանձնելու, Հայաստանի սուվերեն տարածքներում թշնամու զորքի գտնվելու, ՀՀ հպարտ քաղաքացու անվտանգության, սպասվող նոր պատերազմի մասին..
Ընտրություն կեղծելու համար սեփական ձեռքը կտրել խոստացող Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը՝ հրոսակախմբի վերածված ոստիկանության միջոցով, այսօր Բաղրամյան փողոցում խաղաղ ցուցարարների նկատմամբ հատուկ միջոցների կիրառման արդյունքում կտրեց քաղաքացու ձեռքը։ Ամենաուղիղ իմաստով։
Նիկոլ Փաշինյանի գործողությունները հիմնված են առավելապես մարդկային ցածր բնազդների վրա՝ վախ, տագնապ, ստորացում։ Դրանք Հայաստանի իշխանության քայլերում ունեն երկակի, հակադիր նշանակություն։
Կառավարության շենքում Նիկոլ Փաշինյանը լղոզված ձևակերպումներով, անհոդաբաշխ մտքերով փորձում է հիմնավորել առաջիկայում Ադրբեջանին Ալիևի պահանջած գյուղերը հանձնելու իր պատրաստակամությունը, իսկ ընդամենը մի քանի կիլոմետր հեռավորությամբ, կրկին Երևանի սրտում Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի ուսանողներն ու դասախոսները պայքարում են հայկական ինքնության համար կարևորագույն նշանակություն ունեցող բուհը տեղափոխել/քանդելու իշխանության որոշման դեմ։
Արդեն ավելի քան երեք տարի է՝ Նիկոլ Փաշինյանն ամենօրյա ռեժիմով Հայաստանը դարձնում է խղճուկ, խաղաղություն մուրացող, բայց փոխարենը հարվածներ ստացող, հարվածներ ստացող, բայց դրանց չպատասխանելուց հետո ավելի ստորացող պետություն։ Հայաստանը՝ որպես պետություն, գրեթե անդառնալիորեն զրկվել է արժանապատվությունից, և այդ ընթացքը շարունակվում է։
Այն պետությունը, որի կերտմանը գնում է Նիկոլ Փաշինյանը, չի կարող թույլ տալ արժանապատիվ, կամային, ոգեղեն ժողովրդի առկայություն, որովհետև դրանք իրար հետ անհամատեղելի են։ Հետևաբար, եթե Նիկոլ Փաշինյանի պետականաքանդ ընթացքը չկասեցվի, Հայաստանի քաղաքացիները՝ գուցե ձևականորեն պահպանելով այդ կարգավիճակը, վերածվելու են հպատակների՝ բառի ամենաուղիղ և ամենաստորացուցիչ իմաստով։
Ինչ վերաբերում է, վարչապետ կոչեցյալի հպատակներին, որոնք կամովին իրենց զրկել են սեփական կարծիք ունենալուց, արժանապատվությունից և հլու-հնազանդ կատարում են իրենց տիրակալի բոլոր քմահաճույքները` թութակի պես կրկնելով նրա խոսքերը, ապա նրանք նման են «Ստոկհոլմյան համախտանիշով» տառապող պատանդներին։Չեմ բացառում, որ ապագայում, այն կկոչվի որպես «Հայկական համախտանիշ»։
«Պոլի փայտ լինի՝ մերը լինի. այս սկզբունքով են առաջնորդվում։ ՔՊ-ն անգամ դռնապաններին է իրեն հավատարիմներին նշանակում, նշանակում է մարդկանց, որոնք իրենցից տարբերվող կարծիք չեն կարող ունենալ։ Լուրեր եմ ստանում, որ մարզերում բռնաճնշումները հասել են աբսուրդային մակարդակի նաև դպրոցներում, մանկապարտեզներում,- ասաց Դանիելյանը՝ հիշեցնելով՝ բռնաճնշումների մասին են փաստում նաև, երբ ՏԻՄ ընտրություններում ոչ իշխանական թեկնածուներին զգուշացվել է՝ իրենց հարազատների, բարեկամների նկատմամբ պատիժներ կլինեն։
Իշխանությունները ցուցադրաբար իբրև թե զբաղվում են արցախահայերի աջակցության ծրագրերով, ավելի շատ գովադզում են դրանք, քան անում են իրականում: Նրանք սովոր են հարկատուների գումարներով քաղաքացիներին իբրև թե օգնել ու դա ներկայացնել՝ որպես իրենց արժանիք: Բայց չնայած արտաքուստ այս հանդարտությանը կամ նախկին կյանքի շարունակության իմիտացիային, իրականությունն այլ է: Հենց այն պարզ պատճառով, որ նախկին կյանք այլևս չի կարող լինել անգամ ըստ սահմանման, որովհետև չկա նախկին այն հայկական իրականությունը, որի անբաժան մասն էր Արցախը:
Այս բոլոր գործոնները բազմապատկում են Հայաստանի թշնամիների կողմից պատերազմ սանձազերծելու գայթակղությունը։ Նրանք հասկանում են, որ այդ պատերազմը մղելու են ոչ թե Հայաստան պետության, այլ հայ ժողովրդի դեմ, որովհետև պետությունն իր հետ նույնացրած իշխանությունն իր բոլոր քայլերով մոտեցնելու է պարտությունը։ Եվ եթե պետությունը/իշխանությունը չի պատրաստվում պատերազմի, գոնե բնազդային տագնապից ելնելով՝ դրան պետք է պատրաստվի հասարակությունը՝ մինչև հնարավոր պատերազմը փոխելով այն իշխանությանը, որն իրականություն է դարձրել նման մղձավանջը։
Վախը կարևոր զգացում է` որպես պաշտպանական ռեակցիա: Ոչնչից չվախենալը ոչ թե խիզախության, այլ անխելքության նշան է: Բայց վախը, ինչպես և ցանկացած ապրում, առողջ է միայն չափի մեջ: Վախենալ և լինել վախեցած` միանգամայն տարբեր երևույթներ են: Հայաստանն ահա, ապրում է ոչ թե բնական ու առողջ վախերի ու դրա վրա խարսխված քաղաքականության, այլ մշտական վախեցածի վիճակում: Որովհետև վախեցած է Հայաստանը ներկայացնողը: Նա վախենում է անգամ դպրոցահասակ երեխաներից, ում պայուսակները ստուգվում են քարոզչական արշավանքներից առաջ:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը դիզայներ, ոճաբան Արամ Նիկոլյանն է:
Նիկոլ Փաշինյանը հայ հասարակության անարժանապատվության քայլող (տասնյակ թիկնապահների ուղեկցությամբ) մոնումենտ է, որի պատվանդանն այս կամ այն կողմ թեքելով, տարբեր երկրներ՝ Ադրբեջանի գլխավորությամբ, լուծում են իրենց խնդիրները: Եվ դա շարունակելու են այնքան ժամանակ, քանի դեռ հայ հասարակությունը չի գտել այդ պատվանդանը կազմաքանդելու միջոցները:
«Մենք հրաժարվում ենք վախենալ»,- այսպիսին էր ԱՄՆ նախագահ Ջորջ Բուշի արձագանքը 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչություններին։
Նիկոլ Փաշինյանի վարած արտաքին և ներքին քաղաքականությունները, առնվազն վարքագծային առումով, հակադիր, փոխբացառող ուղղվածություններ ունեն։ Հայաստանից դուրս նա իրեն պահում է առյուծից մազապուրծ եղած նապաստակի հանգույն, իսկ երկրի ներսում դիրքավորվում է՝ որպես գիշատիչ։
Եթե բոլոր այդ հարցադրումը հնչեցնողներն ու ճշմարիտ պատասխանին հանգողները (իսկ հիմա հասարակության մեջ շատ մեծ մաս են կազմում այդպես մտածողները) ընդունում են, որ սխալվել են 2021թ. ընտրություններում Նիկոլ Փաշինյանին կամ ուղղակի ընտրելով, կամ անտարբերությամբ՝ իշխանության պահպանումը թույլ տալու համար, այսօր այդ հետևությունից բխող վարքագիծ դրսևորեն, կարող են ուղղել իրենց՝ եթե ոչ անցյալին վերաբերելի, ապա գոնե ապագան կանխորոշող սխալը։
2018 թվականից հետո պետության ինստիտուցիոնալ հիշողությունը հասցնելով ամնեզիայի, Նիկոլ Փաշինյանը թողնելու է բացիլ, որն իրենից հետո արտահայտվելու է էպիլեպսիայի ախտանիշներով՝ պարբերաբար ցնցումներ հարուցելով այդ համակարգի համար։
Ամոթը՝ որպես մարդկային հոգեբանության բաղկացուցիչ, կարևորագույն դեր ունի՝ ինչպես անհատների, այնպես էլ՝ հանրույթների կյանքում։ Լայն իմաստով, նաև ամոթն է մարդուն անասունից տարբերող հատկանիշներից մեկը։ Առանց ամոթի մարդը քիչ է տարբերվում կենդանական աշխարհի ներկայացուցիչներից, եթե ընդհանրապես տարբերվում է։ Հետևաբար՝ ամոթին պետք է վերաբերվել լրջորեն՝ որպես անհատական ու խմբային վարքագծի կարևոր կողմնորոշիչ։
Պաշտոնական ցանկացած հաղորդագրություն, Կառավարության նիստի ցանկացած հեռարձակում ու Նիկոլ Փաշինյանի որևէ գերատեսչական այցելության ցանկացած տեսագրություն հողին է հավասարեցնում Հայաստանում ժողովրդավարության գոյության մասին ցանկացած միտք։
